نامه بانوان

از دانشنامه الکترونیکی زنان
پرش به ناوبری پرش به جستجو

نامه بانوان دو ماهنامه ای بود که به سردبیری شهناز آزاد در سال1299 در تهران برای مدتی کوتاه منتشر شد.

نشریه «نامه بانوان»، سال اول، شماره 1، صفحه 1 [۱]


تاریخچه

نشریه نامه بانوان در سال 1299 به مدیریت و سردبیری شهناز آزاد و با همکاری همسر وی - ابوالقاسم آزاد مراغه ای- در تهران منتشر شد.[۲] او در درخواست مجوز خود این نشریه را خاص مقالات مربوط به زنان و مسائل اجتماعی و اخلاقی عنوان کرد.[۳] شماره اول این روزنامه در هشت صفحه به قطع خشتی و چاپ سربی در مطبعه کلیمیان تهران به تاریخ 1 اسد 1299 مطابق با 12 ذی القعده 1338 منتشر شد. این نشریه ماهی دوبار منتشر شده و هزینه اشتراک سالانه آن 30 قران و ششماهه 20 قران بود. شعار نشریه «زنان نخستین آموزگار مردانند» بود که در بالای عنوان نشریه نوشته شده بود و در پایین عنوان، هدف از انتشار روزنامه این طور نوشته شده است: «این روزنامه براى بیدارى و رستگارى زنان بیچاره و ستمكش ایران است».[۲]

مندرجات شماره اول بعد از سرمقاله عبارت است از مقالات راجع به نسوان و مختصری اخبار مهم داخلی و اخبار مهم خارجی.[۲]

نامه بانوان سه روز بعد از چاپ نخستین شماره‌اش توقیف شد زیرا در مقاله ای نوشته بود «حجاب خرافه و موهومات و حصار سنت، جلوی دیدگان زنان و مردان را در این کشور سد کرده ‌است». سپس با این شرط که در شماره بعدی بنویسد منظور از حجاب در این جمله، حجاب زنان نیست، اجازه انتشار مجدد یافت. در دو شماره اول شعر «کفن سیاه» از میرزاده عشقی نیز منتشر شده بود. شهناز آزاد در شماره سوم مدعی شد که منظورش از «حجاب»، «حجاب خرافه و جهل» بوده و نه چادر و روبنده.[۱]

از مسائل مهم مورد تأکید این روزنامه فراهم‌سازی امکانات تحصیل و سوادآموزی به زنان در ایران و ساخت مدارس دخترانه است. این روزنامه بی‌سواد نگه‌داشتن زنان و دختران را مایه عقب‌افتادگی، فساد و مانع پیشرفت می‌داند.

این نشریه به دلیل مشکلات مالی پس از انتشار چند شماره تعطیل شد.[۲] این نشریه بعد از گذشت دوازده سال از تعطیلی در سال 1311 مجددا درخواست مجوز برای چاپ داد که با آن موافقت نشد.[۴]

منابع

  1. نخستینه های مطبوعات، گزیده شماره های اول نشریه های عهد قاجار(1387). ج3. شورای ساماندهی و اطلاع رسانی میراث مطبوعات ایران، تهران: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، ص1250-1257.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ببران، صدیقه (1381). نشریات ویژه زنان: سیر تاریخی نشریات زنان در ایران معاصر. تهران: روشنگران و مطالعات زنان، صص57-58.
  3. ترابی فارسانی، سهیلا (1378). اسنادی از مدارس دختران از مشروطیت تا پهلوی. تهران: انتشارات سازمان اسناد ملی ایران، ص143.
  4. بیات، کاوه؛ کوهستانی نژاد، مسعود (1372). اسناد مطبوعات 1286- 1320هـ.ش. ج1. تهران: سازمان اسناد ملی ایران، ص271.

نگارخانه