تفاوت میان نسخه‌های «فرخ‌رو پارسای»

از دانشنامه الکترونیکی زنان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۲۵ نسخه‌ٔ میانی ویرایش‌شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
فرخ رو پارسای (1301- 1359) نخستین وزیر زن ایرانی بود که در دوران پهلوی دوم و در دوره نخست وزیری هویدا در سال 1347 به وزارت فرهنگ منصوب شد.[[پرونده:فرخ رو پارسا.jpg|بندانگشتی|فرخ رو پارسای نخستین وزیر زن در دوران پهلوی دوم]]
[[پرونده:فرخ رو پارسا.jpg|بندانگشتی|فرخ‌رو پارسای نخستین وزیر زن در دوران پهلوی دوم]]فرخ‌رو پارسای (1301- 1359) نخستین وزیر زن ایرانی بود که در دوران پهلوی دوم و در دوره نخست وزیری هویدا در سال 1347 به وزارت فرهنگ منصوب شد.[[پرونده:فرخ رو پارسا۴.jpg|بندانگشتی|صفحه اول شناسنامه فرخ‌رو‌ پارسای<ref>پیرنیا، منصوره (2007). ''خانم وزیر''. آمریکا: مهر ایران.</ref>|جایگزین=|291x291پیکسل]]
[[پرونده:فرخ رو پارسا۴.jpg|بندانگشتی|صفحه اول شناسنامه فرخ رو‌ پارسای<ref>پیرنیا، منصوره (2007). ''خانم وزیر''. آمریکا: مهر ایران.</ref>|جایگزین=]]
[[پرونده:فرخ رو پارسا 4.jpg|بندانگشتی|290x290px|کارت نظام پزشکی فرخ‌رو پارسای|جایگزین=]]


===زندگی نامه===
===زندگی‌نامه===
فرخ رو پارسای در اسفند 1301 در شهر قم به دنیا آمد. مادرش [[فخر آفاق پارسای]] از فعالان حقوق زنان و مدیر مجله «[[جهان زنان]]» بود. پدرش فرخ‌دین پارسای از نوادگان ملا احمد نراقی از آزادیخواهان مشروطه طلب بود که در روزنامه های نوبهار، راه نجات اصفهان، مظفری بوشهر و کمال همدان خبرنگاری می کرد. وی همچنین کارمند وزارت بازرگانی و مدیر مجله‌های «میهن» و صاحب امتیاز روزنامه «عصر جدید» بود. مدتی نیز سردبیر مجله اتاق تجارت و نیز اطلاعات صبح بود.<ref name=":1">پیرنیا، منصوره (2007). ''خانم وزیر''. آمریکا: مهر ایران، ص 126.</ref>
فرخ‌رو پارسای در اسفند 1301 در شهر قم به دنیا آمد. مادرش [[فخرآفاق پارسای]] از فعالان حقوق زنان و مدیر مجله [[جهان زنان|''جهان زنان'']] بود. پدرش فرخ‌دین پارسای از نوادگان ملا احمد نراقی از آزادی‌خواهان مشروطه‌طلب بود که در روزنامه‌های نوبهار، راه نجات اصفهان، مظفری بوشهر و کمال همدان خبرنگاری می‌کرد. وی همچنین کارمند وزارت بازرگانی و مدیر مجله‌های ''میهن'' و صاحب امتیاز روزنامه ''عصر جدید'' بود. مدتی نیز سردبیر مجله اتاق تجارت و نیز اطلاعات صبح بود.<ref name=":1">پیرنیا، منصوره (2007). ''خانم وزیر''. آمریکا: مهر ایران. ص 126.</ref>


فرخ دین و فخر آفاق پارسای در سال 1300 به قم تبعید شدند و از همین رو فرخ رو در این شهر زاده شد.<ref>پیرنیا، منصوره (2007). ''خانم وزیر''. آمریکا: مهر ایران، ص279.</ref> دبستان را در تهران تمام کرد و برای ادامه تحصیل در دوره متوسطه به دانشسرای مقدماتی رفت. وی دوره متوسطه را با کسب رتبه اول به پایان رساند و توانست به دانشسرای عالی راه یابد. در سال ۱۳۲۱ از دانشسرای عالی با مدرک لیسانس در رشته علوم طبیعی و تعلیم و تربیت فارغ التحصیل شد و برای ادامه تحصیل به دانشگاه تهران رفت. در سال 1323 با سپهبد احمد شیرین سخن ازدواج کرد. حاصل این ازدواج چهار فرزند به نامهای حمید، ناهید، مهشید و نوید بود.
فرخ‌دین و فخرآفاق پارسای در سال 1300 به قم تبعید شدند و از همین‌رو فرخ‌رو در این شهر زاده شد.<ref>پیرنیا، منصوره (2007). ''خانم وزیر''. آمریکا: مهر ایران. ص279.</ref> دبستان را در تهران تمام کرد و برای ادامه تحصیل در دوره متوسطه به دانشسرای مقدماتی رفت. وی دوره متوسطه را با کسب رتبه اول به پایان رساند و توانست به دانشسرای عالی راه یابد. در سال ۱۳۲۱ از دانشسرای عالی با مدرک لیسانس در رشته علوم طبیعی و تعلیم و تربیت فارغ‌التحصیل شد و برای ادامه تحصیل به دانشگاه تهران رفت. در سال 1323 با سپهبد احمد شیرین سخن ازدواج کرد. حاصل این ازدواج چهار فرزند به نام‌های حمید، ناهید، مهشید و نوید بود.


او  در سال 1329 با اخذ درجه دکترا در رشته پزشکی فارغ التحصیل شد ولی به دلیل علاقه مندی به کارهای فرهنگی در وزارت فرهنگ مشغول به کار شد. [[ایران تیمورتاش]] صاحب امتیاز [[روزنامه رستاخیز ایران]] و فعال حقوق زنان پای او را به سیاست باز کرد. او در کنار چند فعال زن که جمعیت حمایت از زندانیان را تشکیل داده بودند به زنان زندانی کمک میکرد تا پس از آزادی از زندان به دنبال کارهای نامشروع نروند.<ref name=":0">پیرنیا، منصوره (2007). ''خانم وزیر''. آمریکا: مهر ایران، ص112.</ref> او اولین وزیر زن ایران بود که در دوره پهلوی دوم و نخست وزیری هویدا در سال 1347 به وزارت رسید.
او  در سال 1329 با اخذ درجه دکترا در رشته پزشکی فارغ‌التحصیل شد ولی به دلیل علاقه‌مندی به کارهای فرهنگی در وزارت فرهنگ مشغول به کار شد. [[ایران‌دخت تیمورتاش]] صاحب امتیاز [[روزنامه رستاخیز ایران]] و فعال حقوق زنان پای او را به سیاست باز کرد. او در کنار چند فعال زن که جمعیت حمایت از زندانیان را تشکیل داده بودند به زنان زندانی کمک می‌کرد تا پس از آزادی از زندان به دنبال کارهای نامشروع نروند.<ref name=":0">پیرنیا، منصوره (2007). ''خانم وزیر''. آمریکا: مهر ایران. ص112.</ref> او اولین وزیر زن ایران بود که در دوره پهلوی دوم و نخست وزیری هویدا در سال 1347 به وزارت رسید.
[[پرونده:فرخ رو پارسا 1.jpg|بندانگشتی|حکم بازنشستگی فرخ رو پارسای، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران]]
فرخ رو پارسای در اردیبهشت 1359 با دستور دادگاه انقلاب به اعدام محکوم شد.


===فعالیتهای حرفه ای===
فرخ‌رو پارسای در اردیبهشت 1359 با دستور دادگاه انقلاب به اعدام محکوم شد.
فرخ رو پارسای از سال 1321 دبیر دبیرستان نوربخش تهران شد. در همان سال انجمن بانوان فرهنگی را تأسیس کرد. در 1322 در دانشکده پزشکی دانشگاه تهران پذیرفته و مشغول به تحصیل شد. در سال 1328 در بیمارستان زنان مشغول به کار شد. در سال 1329 به اخذ درجه دکترای پزشکی از دانشگاه تهران نائل شد و سپس دوره تخصص در رشته بیماریهای کودکان و نوزادان را گذراند. او از 1329 تا 1335به تدریس دروس زیست شناسی در دبیرستان ژاندارک اشتغال داشت و سپس به تدریس همین دروس در دبیرستان های ناموس و رضا شاه نیز مشغول شد. او در سال 1333 مدیریت دبیرستان ولی الله نصر را بر عهده گرفت و در 1337 رئیس دبیرستان رضا شاه کبیر شد. او در همین سال به عضویت شورای عالی زنان درآمد.  


او در سال 1340 و با تاسیس جمعیت زنان دانشگاهی به ریاست این جمعیت درآمد. در سال 1341 محمدرضا پهلوی دست به اصلاحات گسترده ای زد و اعلم که در آن زمان نخست وزیر بود لایحه ای را از تصویب هیئت وزیران گذراند که به موجب آن تغییراتی در قانون انتخابات ایجاد شد. به موجب این تغییرات به زنان حق رأی و حق انتخاب شدن داده شد و واژه ذکور از شرایط انتخاب شوندگان حذف شد. به دنبال این تغییرات فرخ رو پارسای که عضو کانون مترقی ـ که بعدها به حزب ایران نوین تغییر نام داد ـ شده بود در لیست کاندیداها قرار گرفت<ref>پیرنیا، منصوره (2007). ''خانم وزیر''. آمریکا: مهر ایران، ص76.</ref> و در همین سال با اخذ 178 هزار رأی به مجلس شورای ملی راه یافت. در سال 1343 به سمت منشی در هیأت رئیسه در آمد<ref>دژم، عذرا (1384). ''اولین زنان''. تهران: علم، ص 95.</ref> و در سال 1344 معاون پارلمانی وزارت آموزش و پرورش شد.  
<br />
===فعالیت‌های حرفه ای===
فرخ‌رو پارسای از سال 1321 دبیر دبیرستان نوربخش تهران شد. در همان سال انجمن بانوان فرهنگی را تأسیس کرد. در 1322 در دانشکده پزشکی دانشگاه تهران پذیرفته و مشغول به تحصیل شد. در سال 1328 در بیمارستان زنان مشغول به کار شد. در سال 1329 به اخذ درجه دکترای پزشکی از دانشگاه تهران نائل شد و سپس دوره تخصص در رشته بیماری‌های کودکان و نوزادان را گذراند. او از 1329 تا 1335 به تدریس دروس زیست‌شناسی در [[مدرسه ژاندارک]] اشتغال داشت و سپس به تدریس همین دروس در [[مدرسه ناموس]] و رضا شاه نیز مشغول شد. او در سال 1333 مدیریت دبیرستان ولی‌الله نصر را برعهده گرفت و در 1337 رئیس دبیرستان رضا شاه کبیر شد. او در همین سال به عضویت شورای عالی زنان درآمد.  


در سال 1343 به همراه [[مهرانگیز منوچهریان]]، [[پروین صوفی]]، [[نیره سعیدی]] و [[شوکت ملک جهانبانی]] برای اولین بار به عضویت هیئت منصفه مطبوعات انتخاب شدند.
او در سال 1340 و با تأسیس جمعیت زنان دانشگاهی به ریاست این جمعیت درآمد. در سال 1341 محمدرضا پهلوی دست به اصلاحات گسترده‌ای زد و اعلم که در آن زمان نخست وزیر بود لایحه‌ای را از تصویب هیئت وزیران گذراند که به موجب آن تغییراتی در قانون انتخابات ایجاد شد. به موجب این تغییرات به زنان حق رأی و حق انتخاب شدن داده شد و واژه ذکور از شرایط انتخاب‌شوندگان حذف شد. به دنبال این تغییرات فرخ‌رو پارسای که عضو کانون مترقی ـ که بعدها به حزب ایران نوین تغییر نام داد ـ شده بود در لیست کاندیداها قرار گرفت<ref>پیرنیا، منصوره (2007). ''خانم وزیر''. آمریکا: مهر ایران. ص76.</ref> و به عنوان نماینده مردم تهران با اخذ 178 هزار رأی به دوره بیست و یکم مجلس شورای ملی راه یافت.[https://rc.majlis.ir/fa/parliament_member/show/766699] در سال 1343 به سمت منشی در هیأت رئیسه در آمد<ref>دژم، عذرا (1384). ''اولین زنان''. تهران: علم. ص 95.</ref> و در سال 1344 معاون پارلمانی وزارت آموزش و پرورش شد.  


در سال 1344 به معاونت وزارت آموزش و پرورش رسید. او از شهریور 1347 تا اردیبهشت 1353 به عنوان اولین وزیر زن عهده دار وزارت آموزش و پرورش شد.<ref name=":1" /> او در دوران وزارت به شدت با چادر برای معلمین و دانش آموزان مبارزه کرد. او رسما اعلام کرد که دختران دانش آموز ایران در محیط مدرسه به هیچ وجه حق ندارند چادر سر کنند (118-124) و به علاوه به مدارس مختلط در شهرهای کوچک مجوز داد.<ref name=":0" /> او به بسیاری از نزدیکانش سمت داد.<ref name=":1" />
در سال 1343 به همراه [[مهرانگیز منوچهریان]]، [[پروین صوفی]]، [[نیره سعیدی]] و [[شوکت ملک جهانبانی]] برای اولین بار به عضویت هیئت منصفه مطبوعات انتخاب شدند.


از فعالیتهای مهم وی آموزش عشایر،<ref name=":0" /> اجرای قانون خدمات اجتماعی دختران _ فرستادن دختران دیپلمه و بالاتر به خدمت اجباری در روستاها برای مبارزه با بیسوادی ـ پس از شش ماه تعلیمات نظامی (112)، انحلال کمیسیون رسیدگی به ارزش تحصیلی طلاب که خشم بسیاری از روحانیون را برانگیخت و دیگر طلاب نمی توانستند ارزش تحصیلی معادل تحصیلات دانشگاهی را کسب کنند، اجرای قانون عدم تمرکز در آموزش و پرورش و واگذاری قسمت اعظم خدمات اداری به ادارات آموزش و پرورش هر منطقه (126)، تغییر نظام آموزشی و ایجاد مدارس راهنمایی (140)، اجرای قانون تعلیمات اجباری پس از 22 سال که از تصویب آن می گذشت (136)، دستور تأسیس مراکز تربیت مربی کودک برای ایجاد کودکستان (134) اشاره کرد.  
در سال 1344 به معاونت وزارت آموزش و پرورش رسید. او از شهریور 1347 تا اردیبهشت 1353 به عنوان اولین وزیر زن عهده‌دار وزارت آموزش و پرورش شد.<ref name=":1" />او در دوران وزارت به شدت با چادر برای معلمین و دانش‌آموزان مبارزه کرد. او رسما اعلام کرد که دختران دانش‌آموز ایران در محیط مدرسه به هیچ وجه حق ندارند چادر سر کنند<ref>پیرنیا، منصوره (2007). ''خانم وزیر''. آمریکا: مهر ایران. صص 118-124.</ref> و به علاوه به مدارس مختلط در شهرهای کوچک مجوز داد.<ref name=":0" /> او به بسیاری از نزدیکانش سمت داد.<ref name=":1" />
[[پرونده:اعتبار نامه فرخ رو پارسای.jpg|بندانگشتی|370x370پیکسل|اعتبار نامه فرخ‌رو پارسای، نماینده دوره بیست و یکم مجلس شورای ملی، کتابخانه مجلس شورای اسلامی]]
از فعالیت‌های مهم وی آموزش عشایر،<ref name=":0" /> اجرای قانون خدمات اجتماعی دختران _ فرستادن دختران دیپلمه و بالاتر به خدمت اجباری در روستاها برای مبارزه با بی‌سوادی ـ پس از شش ماه تعلیمات نظامی<ref name=":0" />، انحلال کمیسیون رسیدگی به ارزش تحصیلی طلاب که خشم بسیاری از روحانیون را برانگیخت و دیگر طلاب نمی‌توانستند ارزش تحصیلی معادل تحصیلات دانشگاهی را کسب کنند، اجرای قانون عدم تمرکز در آموزش و پرورش و واگذاری قسمت اعظم خدمات اداری به ادارات آموزش و پرورش هر منطقه،<ref name=":1" /> تغییر نظام آموزشی و ایجاد مدارس راهنمایی،<ref>پیرنیا، منصوره (2007). ''خانم وزیر''. آمریکا: مهر ایران. ص 140.</ref> اجرای قانون تعلیمات اجباری پس از 22 سال که از تصویب آن می‌گذشت،<ref>پیرنیا، منصوره (2007). ''خانم وزیر''. آمریکا: مهر ایران. ص 136.</ref>دستور تأسیس مراکز تربیت مربی کودک برای ایجاد کودکستان<ref>پیرنیا، منصوره (2007). ''خانم وزیر''. آمریکا: مهر ایران. ص 134.</ref> اشاره کرد.  


<br />
===آثار===
===آثار===
خ‍ان‍ه‌داری‌ (پرستاری- بچه‌داری): س‍ال‌ ش‍ش‍م‌ ف‍ن‍ی‌ دخ‍ت‍ران‌


بیماریهای کودکان برای دانشجویان رشته های پیراپزشکی
# ''اصول پرستاری و بچه‌داری (کتاب‌های درسی) نوین س‍ال‌ ش‍ش‍م‌ ف‍ن‍ی‌ دخ‍ت‍ران‌'' (بی‌تا). تألیف ف‍رخ‌‌رو پ‍ارس‍ای، ح‍س‍ی‍ن‌ رس‍ت‍گ‍ار، اب‍راه‍ی‍م‌ ام‍ان‍ت‌، تهران.[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=907197&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
 
# ''زن‌ در ای‍ران‌ ب‍اس‍ت‍ان‌'' (بی‌تا). ب‍ه‌ ک‍وش‍ش‌ ف‍رخ‌‌رو پ‍ارس‍ای، ه‍م‍ای‌ آه‍ی‌، م‍ل‍ک‍ه‌ طال‍ق‍ان‍ی‌. تهران.[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=845834&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
اص‍ول‌ پ‍رس‍ت‍اری‌ و خ‍ان‍ه‌داری‌ و ب‍چ‍ه‌داری‌ ن‍وی‍ن: ب‍رای‌ س‍ال‌ چ‍ه‍ارم‌ و پ‍ن‍ج‍م‌ (خ‍ان‍ه‌داری‌- ادب‍ی‌- طب‍ی‍ع‍ی‌- ری‍اض‍ی‌) طب‍ق‌ ب‍رن‍ام‍ه‌ ج‍دی‍د وزارت‌ ف‍ره‍ن‍گ‌ مصوب کمیسیون رسیدگی کتب درسی  
# ''بیماری‌های کودکان برای دانشجویان رشته‌های پیراپزشکی'' (--13). بی‌جا: انتشارات انستیتو عالی علوم بیمارستانی.[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1756084&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
 
# ''اص‍ول‌ پ‍رس‍ت‍اری‌ و خ‍ان‍ه‌داری‌ و ب‍چ‍ه‌داری‌ ن‍وی‍ن (کتاب‌های درسی) ب‍رای‌ س‍ال‌ چ‍ه‍ارم‌ و پ‍ن‍ج‍م‌ (خ‍ان‍ه‌داری‌- ادب‍ی‌- طب‍ی‍ع‍ی‌- ری‍اض‍ی‌) طب‍ق‌ ب‍رن‍ام‍ه‌ ج‍دی‍د وزارت‌ ف‍ره‍ن‍گ‌ مصوب کمیسیون رسیدگی کتب درسی'' (--13). تألیف ف‍رخ‌‌رو پ‍ارس‍ای، ح‍س‍ی‍ن‌ رس‍ت‍گ‍ار، اب‍راه‍ی‍م‌ ام‍ان‍ت‌. تهران: مؤسسه مطبوعاتی احمد علمی.[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=906447&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
خ‍ان‍ه‌داری‌ س‍ال‌ چ‍ه‍ارم‌ دب‍ی‍رس‍ت‍ان‍ه‍ا: ادب‍ی‌ - طب‍ی‍ع‍ی‌ - ری‍اض‍ی‌ زن‌ در ای‍ران‌ ب‍اس‍ت‍ان‌
# ''خانه‌داری برای سال دوم دبیرستان‌ها'' (1341). فرخ‌رو پارسای و دیگران. بی‌جا.[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=3380403&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# ''خ‍ان‍ه‌داری‌ س‍ال‌ چ‍ه‍ارم‌ دب‍ی‍رس‍ت‍ان‌ه‍ا: ادب‍ی‌ - طب‍ی‍ع‍ی‌ - ری‍اض‍ی‌'' (1342). تألیف ف‍رخ‌‌رو پ‍ارس‍ای، ح‍س‍ی‍ن‌ رس‍ت‍گ‍ار، اب‍راه‍ی‍م‌ ام‍ان‍ت‌. تهران: شرکت سهامی کتاب‌های درسی ایران.[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=716368&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]


<br />
<br />
===منابع===
==منابع==
[[رده:زنان سیاستمدار]]
[[رده:زنان سیاستمدار]]
[[رده:زنان نماینده مجلس]]
[[رده:زنان نماینده مجلس]]
سطر ۳۸: سطر ۴۰:
[[رده:زنان فعال سیاسی]]
[[رده:زنان فعال سیاسی]]
[[رده:اولین زنان]]
[[رده:اولین زنان]]
<references />
<references /><br />
<br />
==پیوند به بیرون==
===نگارخانه===
 
#[https://rc.majlis.ir/fa/parliament_member/show/766699 مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی]
#[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/bibliographicAdvancedSearch.do?command=NEW_SEARCH&classType=0&pageStatus=1 سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران]
 
 
==نگارخانه==
<gallery>
<gallery>
پرونده:فرخ رو 1.jpg|کارنامک فرخ رو پارسای، ص 1، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
پرونده:فرخ رو 1.jpg|کارنامک فرخ‌رو پارسای، ص1، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
پرونده:فرخ رو۲ .jpg|کارنامک فرخ رو پارسای، ص 2، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
پرونده:فرخ رو۲ .jpg|کارنامک فرخ‌رو پارسای، ص2، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
پرونده:فرخ رو ۴ .jpg| زندگینامه فرخ رو پارسای، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران  
پرونده:فرخ رو ۴ .jpg|زندگی‌نامه فرخ‌رو پارسای، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
پرونده:فرخ رو پارسا 1.jpg|حکم بازنشستگی فرخ‌‎رو پارسای، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
پرونده:فرخ رو پارسا2.jpg|حکم کارگزینی فرخ‌رو پارسای، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
</gallery>
</gallery>
نویسنده: حکمت بروجردی
[[رده:زنان هیئت دولت]]
[[رده:زنان نماینده مجلس شورای ملی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۲۶

فرخ‌رو پارسای نخستین وزیر زن در دوران پهلوی دوم

فرخ‌رو پارسای (1301- 1359) نخستین وزیر زن ایرانی بود که در دوران پهلوی دوم و در دوره نخست وزیری هویدا در سال 1347 به وزارت فرهنگ منصوب شد.

صفحه اول شناسنامه فرخ‌رو‌ پارسای[۱]
کارت نظام پزشکی فرخ‌رو پارسای

زندگی‌نامه

فرخ‌رو پارسای در اسفند 1301 در شهر قم به دنیا آمد. مادرش فخرآفاق پارسای از فعالان حقوق زنان و مدیر مجله جهان زنان بود. پدرش فرخ‌دین پارسای از نوادگان ملا احمد نراقی از آزادی‌خواهان مشروطه‌طلب بود که در روزنامه‌های نوبهار، راه نجات اصفهان، مظفری بوشهر و کمال همدان خبرنگاری می‌کرد. وی همچنین کارمند وزارت بازرگانی و مدیر مجله‌های میهن و صاحب امتیاز روزنامه عصر جدید بود. مدتی نیز سردبیر مجله اتاق تجارت و نیز اطلاعات صبح بود.[۲]

فرخ‌دین و فخرآفاق پارسای در سال 1300 به قم تبعید شدند و از همین‌رو فرخ‌رو در این شهر زاده شد.[۳] دبستان را در تهران تمام کرد و برای ادامه تحصیل در دوره متوسطه به دانشسرای مقدماتی رفت. وی دوره متوسطه را با کسب رتبه اول به پایان رساند و توانست به دانشسرای عالی راه یابد. در سال ۱۳۲۱ از دانشسرای عالی با مدرک لیسانس در رشته علوم طبیعی و تعلیم و تربیت فارغ‌التحصیل شد و برای ادامه تحصیل به دانشگاه تهران رفت. در سال 1323 با سپهبد احمد شیرین سخن ازدواج کرد. حاصل این ازدواج چهار فرزند به نام‌های حمید، ناهید، مهشید و نوید بود.

او در سال 1329 با اخذ درجه دکترا در رشته پزشکی فارغ‌التحصیل شد ولی به دلیل علاقه‌مندی به کارهای فرهنگی در وزارت فرهنگ مشغول به کار شد. ایران‌دخت تیمورتاش صاحب امتیاز روزنامه رستاخیز ایران و فعال حقوق زنان پای او را به سیاست باز کرد. او در کنار چند فعال زن که جمعیت حمایت از زندانیان را تشکیل داده بودند به زنان زندانی کمک می‌کرد تا پس از آزادی از زندان به دنبال کارهای نامشروع نروند.[۴] او اولین وزیر زن ایران بود که در دوره پهلوی دوم و نخست وزیری هویدا در سال 1347 به وزارت رسید.

فرخ‌رو پارسای در اردیبهشت 1359 با دستور دادگاه انقلاب به اعدام محکوم شد.


فعالیت‌های حرفه ای

فرخ‌رو پارسای از سال 1321 دبیر دبیرستان نوربخش تهران شد. در همان سال انجمن بانوان فرهنگی را تأسیس کرد. در 1322 در دانشکده پزشکی دانشگاه تهران پذیرفته و مشغول به تحصیل شد. در سال 1328 در بیمارستان زنان مشغول به کار شد. در سال 1329 به اخذ درجه دکترای پزشکی از دانشگاه تهران نائل شد و سپس دوره تخصص در رشته بیماری‌های کودکان و نوزادان را گذراند. او از 1329 تا 1335 به تدریس دروس زیست‌شناسی در مدرسه ژاندارک اشتغال داشت و سپس به تدریس همین دروس در مدرسه ناموس و رضا شاه نیز مشغول شد. او در سال 1333 مدیریت دبیرستان ولی‌الله نصر را برعهده گرفت و در 1337 رئیس دبیرستان رضا شاه کبیر شد. او در همین سال به عضویت شورای عالی زنان درآمد.

او در سال 1340 و با تأسیس جمعیت زنان دانشگاهی به ریاست این جمعیت درآمد. در سال 1341 محمدرضا پهلوی دست به اصلاحات گسترده‌ای زد و اعلم که در آن زمان نخست وزیر بود لایحه‌ای را از تصویب هیئت وزیران گذراند که به موجب آن تغییراتی در قانون انتخابات ایجاد شد. به موجب این تغییرات به زنان حق رأی و حق انتخاب شدن داده شد و واژه ذکور از شرایط انتخاب‌شوندگان حذف شد. به دنبال این تغییرات فرخ‌رو پارسای که عضو کانون مترقی ـ که بعدها به حزب ایران نوین تغییر نام داد ـ شده بود در لیست کاندیداها قرار گرفت[۵] و به عنوان نماینده مردم تهران با اخذ 178 هزار رأی به دوره بیست و یکم مجلس شورای ملی راه یافت.[۱] در سال 1343 به سمت منشی در هیأت رئیسه در آمد[۶] و در سال 1344 معاون پارلمانی وزارت آموزش و پرورش شد.

در سال 1343 به همراه مهرانگیز منوچهریان، پروین صوفی، نیره سعیدی و شوکت ملک جهانبانی برای اولین بار به عضویت هیئت منصفه مطبوعات انتخاب شدند.

در سال 1344 به معاونت وزارت آموزش و پرورش رسید. او از شهریور 1347 تا اردیبهشت 1353 به عنوان اولین وزیر زن عهده‌دار وزارت آموزش و پرورش شد.[۲]او در دوران وزارت به شدت با چادر برای معلمین و دانش‌آموزان مبارزه کرد. او رسما اعلام کرد که دختران دانش‌آموز ایران در محیط مدرسه به هیچ وجه حق ندارند چادر سر کنند[۷] و به علاوه به مدارس مختلط در شهرهای کوچک مجوز داد.[۴] او به بسیاری از نزدیکانش سمت داد.[۲]

اعتبار نامه فرخ‌رو پارسای، نماینده دوره بیست و یکم مجلس شورای ملی، کتابخانه مجلس شورای اسلامی

از فعالیت‌های مهم وی آموزش عشایر،[۴] اجرای قانون خدمات اجتماعی دختران _ فرستادن دختران دیپلمه و بالاتر به خدمت اجباری در روستاها برای مبارزه با بی‌سوادی ـ پس از شش ماه تعلیمات نظامی[۴]، انحلال کمیسیون رسیدگی به ارزش تحصیلی طلاب که خشم بسیاری از روحانیون را برانگیخت و دیگر طلاب نمی‌توانستند ارزش تحصیلی معادل تحصیلات دانشگاهی را کسب کنند، اجرای قانون عدم تمرکز در آموزش و پرورش و واگذاری قسمت اعظم خدمات اداری به ادارات آموزش و پرورش هر منطقه،[۲] تغییر نظام آموزشی و ایجاد مدارس راهنمایی،[۸] اجرای قانون تعلیمات اجباری پس از 22 سال که از تصویب آن می‌گذشت،[۹]دستور تأسیس مراکز تربیت مربی کودک برای ایجاد کودکستان[۱۰] اشاره کرد.


آثار

  1. اصول پرستاری و بچه‌داری (کتاب‌های درسی) نوین س‍ال‌ ش‍ش‍م‌ ف‍ن‍ی‌ دخ‍ت‍ران‌ (بی‌تا). تألیف ف‍رخ‌‌رو پ‍ارس‍ای، ح‍س‍ی‍ن‌ رس‍ت‍گ‍ار، اب‍راه‍ی‍م‌ ام‍ان‍ت‌، تهران.[۲]
  2. زن‌ در ای‍ران‌ ب‍اس‍ت‍ان‌ (بی‌تا). ب‍ه‌ ک‍وش‍ش‌ ف‍رخ‌‌رو پ‍ارس‍ای، ه‍م‍ای‌ آه‍ی‌، م‍ل‍ک‍ه‌ طال‍ق‍ان‍ی‌. تهران.[۳]
  3. بیماری‌های کودکان برای دانشجویان رشته‌های پیراپزشکی (--13). بی‌جا: انتشارات انستیتو عالی علوم بیمارستانی.[۴]
  4. اص‍ول‌ پ‍رس‍ت‍اری‌ و خ‍ان‍ه‌داری‌ و ب‍چ‍ه‌داری‌ ن‍وی‍ن (کتاب‌های درسی) ب‍رای‌ س‍ال‌ چ‍ه‍ارم‌ و پ‍ن‍ج‍م‌ (خ‍ان‍ه‌داری‌- ادب‍ی‌- طب‍ی‍ع‍ی‌- ری‍اض‍ی‌) طب‍ق‌ ب‍رن‍ام‍ه‌ ج‍دی‍د وزارت‌ ف‍ره‍ن‍گ‌ مصوب کمیسیون رسیدگی کتب درسی (--13). تألیف ف‍رخ‌‌رو پ‍ارس‍ای، ح‍س‍ی‍ن‌ رس‍ت‍گ‍ار، اب‍راه‍ی‍م‌ ام‍ان‍ت‌. تهران: مؤسسه مطبوعاتی احمد علمی.[۵]
  5. خانه‌داری برای سال دوم دبیرستان‌ها (1341). فرخ‌رو پارسای و دیگران. بی‌جا.[۶]
  6. خ‍ان‍ه‌داری‌ س‍ال‌ چ‍ه‍ارم‌ دب‍ی‍رس‍ت‍ان‌ه‍ا: ادب‍ی‌ - طب‍ی‍ع‍ی‌ - ری‍اض‍ی‌ (1342). تألیف ف‍رخ‌‌رو پ‍ارس‍ای، ح‍س‍ی‍ن‌ رس‍ت‍گ‍ار، اب‍راه‍ی‍م‌ ام‍ان‍ت‌. تهران: شرکت سهامی کتاب‌های درسی ایران.[۷]


منابع

  1. ↑ پیرنیا، منصوره (2007). خانم وزیر. آمریکا: مهر ایران.
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ پیرنیا، منصوره (2007). خانم وزیر. آمریکا: مهر ایران. ص 126.
  3. ↑ پیرنیا، منصوره (2007). خانم وزیر. آمریکا: مهر ایران. ص279.
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ پیرنیا، منصوره (2007). خانم وزیر. آمریکا: مهر ایران. ص112.
  5. ↑ پیرنیا، منصوره (2007). خانم وزیر. آمریکا: مهر ایران. ص76.
  6. ↑ دژم، عذرا (1384). اولین زنان. تهران: علم. ص 95.
  7. ↑ پیرنیا، منصوره (2007). خانم وزیر. آمریکا: مهر ایران. صص 118-124.
  8. ↑ پیرنیا، منصوره (2007). خانم وزیر. آمریکا: مهر ایران. ص 140.
  9. ↑ پیرنیا، منصوره (2007). خانم وزیر. آمریکا: مهر ایران. ص 136.
  10. ↑ پیرنیا، منصوره (2007). خانم وزیر. آمریکا: مهر ایران. ص 134.


پیوند به بیرون

  1. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی
  2. سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران


نگارخانه

  • کارنامک فرخ‌رو پارسای، ص1، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران

  • کارنامک فرخ‌رو پارسای، ص2، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران

  • زندگی‌نامه فرخ‌رو پارسای، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران

  • حکم بازنشستگی فرخ‌‎رو پارسای، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران

  • حکم کارگزینی فرخ‌رو پارسای، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران


نویسنده: حکمت بروجردی

برگرفته از «https://portals.nlai.ir/zanan/index.php?title=فرخ‌رو_پارسای&oldid=12731»