تفاوت میان نسخه‌های «نگار»

از دانشنامه الکترونیکی زنان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «نگار ماده ای است که اساساْ‌ از حنا تهیه شده و جهت ایجاد طرح و نقش بر روی انگشتان و کف دست ها و پاها به کار می رود. نگار با حنا، ماده ای که برای تقویت و رنگ کردن موها به کار می رود، اندکی تفاوت دارد. امروزه، مصرف نگار در میان اعراب و مسلمانان آسیای...» ایجاد کرد)
 
 
(۶ نسخه‌ٔ میانی ویرایش‌شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
نگار ماده ای است که اساساْ‌ از حنا تهیه شده و جهت ایجاد طرح و نقش بر روی انگشتان و کف دست ها و پاها به کار می رود. نگار با حنا، ماده ای که برای تقویت و رنگ کردن موها به کار می رود، اندکی تفاوت دارد. امروزه، مصرف نگار در میان اعراب و مسلمانان آسیای جنوبی بیش از ایرانیان رواج دارد. ایرانیان در مراسم عروسی، کف دست ها و پاهای عروس را با نگار نقش می بستند، سنتی که هنوز به شکلی نمادین و البته بسیار ساده تر تحت عنوان حنابندان مرسوم است. ژان شاردن در سفرنامه ی خود می نویسد: زنان و همچنان مردان، برای تقویت موها و پوست خود از حنا استفاده می کنند، حنا در مقابل نور خورشید و همچنین سرمای هوا، پوست و موی ایشان را محافظت می کند. دکتر پولاک اثبات نمود که حنا بر روی بافت های محکم تر همچون ناخن و کف پاها دوام بیشتری دارد. بهترین نوع حنای ایران متعلق به یزد است. طبق احادیث، حضرت رسول (ص) خود نیز از حنا استفاده کرده و آن را سیدالریاحین می خواندند. حنا خواص درمانی فراوانی داشته و آن را به تنهایی و یا همراه با روغن های گیاهی، روغن های حیوانی، روغن زیتون، سرکه، زعفران، عسل، موم و... جهت درمان انواع بیماری ها از درد عضلانی و ناخن های ضعیف گرفته تا بیماری هایی همچون جذام، وبا و بیماری های اعصاب مورد مصرف قرار می دادند.
[[پرونده:نگار روی دست.png|بندانگشتی|نگار روی دست]]
[[پرونده:نگار روی پا.jpg|بندانگشتی|نگار روی پا]]
نگار از انواع [[آرایش هفت‌قلم]] است و به نقش‌هایی که بر روی دست و پا برای زیبایی ترسیم می‌شود اطلاق می‌گردد. این نقش‌ها که به رنگ سیاه، سرمه‌ای یا دودی است با استفاده از ترکیب [[حنا]] با [[وسمه]] یا با موادی دیگر بر روی پوست نقاشی می‌شود.
 
=== معنی و ریشه‌شناسی ===
نگار/negār/ در اصل به معنای نوشتن، تحریر کردن، نقاشی کردن، تصویر کردن است. این واژه برگرفته از فارسی میانه nigār به معنای کشیدن، ترسیم کردن، نقش کردن و مشتق از ایرانی باستان nikāra است که خود از ni (پیشوند) و kāra (ماده مضارع) از ریشه kar- به معنای به یاد آوردن و به خاطر سپردن ساخته شده است. البته آن را از ریشه kar- به معنای کشیدن یا شیار کردن نیز مشتق دانسته‌اند. نگاریدن همچنین ممکن است از ریشه kar- [(s) ker->] به معنای بریدن، کندن، گرفته شده باشد.<ref>حسن‌دوست، محمد (1393). ''فرهنگ ریشه‌شناختی زبان فارسی''. ج4. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی. صص2769-2770.</ref>این واژه در گذشته به معنی مطلق حنا به کار می‌رفته است.
 
=== ساخت شیمیایی ===
نگار ماده‌ای است که از حنا تهیه شده و جهت ایجاد طرح و نقش بر روی انگشتان و کف دست‌ها و پاها به کار می‌رود، اما با [[حنا]] اندکی تفاوت دارد. برای از بین بردن رنگ نارنجی حنا آن را با آهک و نشادر مخلوط می‌کنند تا رنگ دودی به دست آید. گاهی نیز حنا را با [[وسمه]] مخلوط می‌کنند.<ref>ده‍خ‍دا، ع‍ل‍ی‌اک‍ب‍ر (1377). ''لغت‌نامه''. ج14. تهران: دانشگاه تهران: مؤسسه لغت‌نامه دهخدا. ذیل مدخل.</ref>
 
=== کاربرد ===
معمولاً در زمان عروسی بر دست و پای عروس یا به مناسبت اعیاد مختلف زنان بر روی پوست خود این نقش‌ها را رسم می‌کردند. قسمتی را که با این مخلوط نقاشی می‌کنند نگاربسته می‌گویند. این نقش‌ها گاهی با خالکوبی یا تتو اشتباه می‌شود. در گذشته ایرانیان در مراسم عروسی، کف دست‌ها و پاهای عروس را با نگار نقش می‌بستند، سنتی که هنوز به شکلی نمادین و البته بسیار ساده‌تر تحت عنوان [[حنابندان]] مرسوم است. امروزه، مصرف نگار در میان اعراب و مسلمانان آسیای جنوبی بیش از ایرانیان رواج دارد،<ref>سودآور فرمانفرمائیان، فاطمه (1381). هفت قلم آرایش ـ لوازم آرایش ایرانیان. ترجمه مژگان محمدیان نبینی. ''کتاب ماه هنر''. شماره 45-46. صص120-123.</ref>اما به مناسبت‌های مختلف یا بدون مناسبت دختران در ایران نیز به نقش کردن نگار بر روی پوست خود می‌پردازند.  


== منابع ==
== منابع ==
سودآور فرمانفرمائیان (1381). هفت قلم آرایش ـ لوازم آرایش ایرانیان. ترجمه مژگان محمدیان نبینی. ''کتاب ماه هنر''. شماره 45-46. صص120-123.
 
<references />
 
 
 
نویسنده: هانیه قهرمانی
 
[[رده:آرایش دست]]
[[رده:آرایش پا]]
[[رده:آرایش زنان]]
[[رده:آرایش سنتی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ نوامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۰۲

نگار روی دست
نگار روی پا

نگار از انواع آرایش هفت‌قلم است و به نقش‌هایی که بر روی دست و پا برای زیبایی ترسیم می‌شود اطلاق می‌گردد. این نقش‌ها که به رنگ سیاه، سرمه‌ای یا دودی است با استفاده از ترکیب حنا با وسمه یا با موادی دیگر بر روی پوست نقاشی می‌شود.

معنی و ریشه‌شناسی

نگار/negār/ در اصل به معنای نوشتن، تحریر کردن، نقاشی کردن، تصویر کردن است. این واژه برگرفته از فارسی میانه nigār به معنای کشیدن، ترسیم کردن، نقش کردن و مشتق از ایرانی باستان nikāra است که خود از ni (پیشوند) و kāra (ماده مضارع) از ریشه kar- به معنای به یاد آوردن و به خاطر سپردن ساخته شده است. البته آن را از ریشه kar- به معنای کشیدن یا شیار کردن نیز مشتق دانسته‌اند. نگاریدن همچنین ممکن است از ریشه kar- [(s) ker->] به معنای بریدن، کندن، گرفته شده باشد.[۱]این واژه در گذشته به معنی مطلق حنا به کار می‌رفته است.

ساخت شیمیایی

نگار ماده‌ای است که از حنا تهیه شده و جهت ایجاد طرح و نقش بر روی انگشتان و کف دست‌ها و پاها به کار می‌رود، اما با حنا اندکی تفاوت دارد. برای از بین بردن رنگ نارنجی حنا آن را با آهک و نشادر مخلوط می‌کنند تا رنگ دودی به دست آید. گاهی نیز حنا را با وسمه مخلوط می‌کنند.[۲]

کاربرد

معمولاً در زمان عروسی بر دست و پای عروس یا به مناسبت اعیاد مختلف زنان بر روی پوست خود این نقش‌ها را رسم می‌کردند. قسمتی را که با این مخلوط نقاشی می‌کنند نگاربسته می‌گویند. این نقش‌ها گاهی با خالکوبی یا تتو اشتباه می‌شود. در گذشته ایرانیان در مراسم عروسی، کف دست‌ها و پاهای عروس را با نگار نقش می‌بستند، سنتی که هنوز به شکلی نمادین و البته بسیار ساده‌تر تحت عنوان حنابندان مرسوم است. امروزه، مصرف نگار در میان اعراب و مسلمانان آسیای جنوبی بیش از ایرانیان رواج دارد،[۳]اما به مناسبت‌های مختلف یا بدون مناسبت دختران در ایران نیز به نقش کردن نگار بر روی پوست خود می‌پردازند.

منابع

  1. حسن‌دوست، محمد (1393). فرهنگ ریشه‌شناختی زبان فارسی. ج4. تهران: فرهنگستان زبان و ادب فارسی. صص2769-2770.
  2. ده‍خ‍دا، ع‍ل‍ی‌اک‍ب‍ر (1377). لغت‌نامه. ج14. تهران: دانشگاه تهران: مؤسسه لغت‌نامه دهخدا. ذیل مدخل.
  3. سودآور فرمانفرمائیان، فاطمه (1381). هفت قلم آرایش ـ لوازم آرایش ایرانیان. ترجمه مژگان محمدیان نبینی. کتاب ماه هنر. شماره 45-46. صص120-123.


نویسنده: هانیه قهرمانی