مرکز امور مشارکت زنان ریاست جمهوری
مرکز امور مشارکت زنان (1377- 1384) یکی از سازمان‌های ستادی وابسته به ریاست جمهوری بود که به امر سازماندهی امور زنان سراسر کشور و حمایت از دیگر دستگاه‌های متولی امور زنان می‌پرداخت.[۱]
تاریخچه
در سال 1370 تأسیس دفتر امور زنان زیر نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شد. بر این اساس اولین حکم سرپرست دفتر امور زنان در تاریخ آذر ماه 1370 به شهلا حبیبی اعطا شد و ایشان به عنوان سرپرست دفتر امور زنان برگزیده شد. این دفتر فعالیت خود را با هدف ارتقاء و بهبود وضعیت زنان و شکوفایی و تحقق استعدادها در جهت توسعه جامعه اسلامی سامان داد. در سال 1377 امور زنان نهاد ریاست جمهوری به مرکز امور مشارکت زنان تغییر نام یافت و دکتر زهرا شجاعی به عنوان مشاور رئیس جمهور در امور زنان به ریاست این مرکز انتخاب شد. سپس با روی کار آمدن دولت نهم نام این مرکز به مرکز امور زنان و خانواده تغییر پیدا کرد. در سال 1392 مرکز امور زنان و خانواده به معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری ارتقاء یافت.[۱]
اهداف
مرکز امور مشارکت زنان در میان دستگاه‌های اجرایی دولتی نقش ستادی داشت. این مرکز از یک طرف زمینه فکری لازم جهت تغییرات مثبت در وضعیت زنان را ایجاد و از طرف دیگر با تلاش در راه بهبود عملی این وضعیت، اهداف ویژه زیر را دنبال می‌کرد:
- تلاش در جهت افزایش مشارکت زنان در عرصه‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی
- اصلاح و بهبود کیفی وضعیت زنان در ابعاد مختلف فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی
- شناخت دقیق از وضع موجود زنان و توسعه مطلوب زندگی آنها
- تلاش در جهت تبیین و تحکیم جایگاه زنان در توسعه کشور
- تلاش در جهت افزایش سطح آگاهی های عمومی زنان
ساختار سازمانی مرکز
با توجه به اهداف مرکز امور مشارکت زنان، تشکیلات مرکز در نهاد ریاست جمهوری و در قالب سه معاونت طرح و برنامه، امور اجتماعی و توسعه مشارکت‌ها، و آموزش و پژوهش ایجاد شد که در هر یک با توجه به ویژگی معاونت و نیاز مرکز در مدیریت پیش‌بینی شده است.
معاونت آموزش و پژوهش
این معاونت در راستای سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی با اتکا به تحقیقات و آموزش جامعه زنان، برنامه جامع ملی پژوهش زنان را تدوین نموده است. در این برنامه سیاست‌ها و اولویت‌های تحقیقات و پژوهش در امور زنان، با مشارکت سایر نهادها و سازمان‌ها مشخص گردیده است.
اهداف معاونت آموزش و پرورش در قالب برنامه فوق عبارتند از: شناخت مسائل و مشکلات زنان، شناخت سازوکارهای توسعه مشارکت زنان در عرصه‌های مختلف، شناخت سازوکارهای ارتقای فکری ـ آموزشی زنان، و نیز شناخت جایگاه و ارتقاء سطح نگرش جامعه نسبت به منزلت اجتماعی زن و ارائه الگوی مطلوب زن ایرانی.
پژوهشهای این معاونت را می‌توان در چند حوزه طبقه‌بندی نمود: مسائل حقوقی زنان، مسائل اجتماعی و اقتصادی زنان، مسائل آموزشی زنان، مسائل بهداشتی و سلامت روان زنان.
سیاست‌های این مرکز در راستای تحقق ماده 158 قانون برنامه سوم توسعه است که براساس ارتقای پایگاه زنان در جامعه تدوین شده است.
معاونت آموزش و پرورش به منظور دستیابی به اهداف سیاست‌های زیر را اتخاذ نموده است: برقراری ارتباط با دانشگاه‌های دولتی و تبادل موافقت‌نامه، حمایت از تأسیس مراکز پژوهشی زنان، حمایت از پایان‌نامه‌های دانشجویی در مقاطع تحصیلات تکمیلی، انجام فعالیت‌های آموزشی و توانمندسازی.
این مرکز انجام فعالیت‌های آموزشی و توانمندسازی را در دو مقطع کوتاه و بلندمدت برنامه‌ریزی نموده است. برنامه‌های کوتاه مدت شامل برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی به منظور تقویت نیروی کارشناسی است. برنامه‌های بلندمدت شامل برگزاری دوره های مدیریتی با همکاری مرکز آموزش مدیریت دولتی برای زنان بوده است، مانند طرح تربیت سیصد مدیر زن.
انتشارات
چاپ و انتشار نتایج طرح‌های پژوهشی، مقالات و سخنرانی‌های ارائه شده در کارگاه‌ها و سمینارها در قالب کتاب از فعالیت‌های مرکز امور مشارکت زنان است. عناوین این مجموعه‌ها شامل:
- اسلام، دین، آزادی و قانون
- سیمای دختر بچه‌ها
- خانواده و بهره‌وری
- زن در رسانه‌ها
- نقش زنان در توسعه
- نقش زنان روستایی در توسعه
- نقش زن و خانواده در توسعه انسانی
- زن، علم، صنعت، توسعه (به دو زبان فارسی و انگلیسی)
- زنان و آموزش
- زن و توسعه
- نسیم شرق
- راهبردهایی در راستای ترویج آموزش دختران
- قدس ایران
- خطبه حضرت زهرا (س)
- شاخص‌های اقتصادی ـ اجتماعی زنان
- کار پایه عمل و اعلامیه پکن
- جنسیت و توسعه
- گزارش سازمان‌های غیردولتی (به دو زبان فارسی و انگلیسی)
- برنامه عمل ملی زنان (انگلیسی)
- گزارش ملی وضعیت زنان
- آموختن برای قرن بیست و یکم
- سیمای زن در جهان (شامل کشورهای سوریه، چین، هندوستان، کره جنوبی، ژاپن، مصر، آمریکا، استرالیا، ترکیه و تایلند)
- قوانین و مقررات ویژه زنان
- زنان و صرفه‌جویی
- مجموعه مصاحبه‌ها و گفتمان‌های علمی کنگره امام (ره)
- خلاصه مقالات کنگره امام (ره)
- کتاب‌شناسی جایگاه زن در اندیشه امام (ره)
- معرفت‌شناسی فاطمه (س)
- زنان، توسعه و تعدد نقش‌ها
- نقش زنان پیشتاز تولید
- زن و حقوق انسانی
- زن و مشارکت سیاسی ـ اجتماعی
- زن در تاریخ معاصر
- مجموعه مقالات همایش توانمندسازی
همچنین به پیشنهاد این مرکز دائره‌المعارف زن ایرانی با همکاری مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی در دو جلد انتشار یافت.
منابع
- ↑ آشنایی با مرکز امور مشارکت زنان ریاست جمهوری و فعالیت‌های پژوهشی آن (1380). معاونت پژوهشی مرکز امور مشارکت زنان ریاست جمهوری. پژوهش زنان. دوره اول. پاییز 1380. شماره 1.