صفیه فیروز
صفیه نمازی معروف به صفیه فیروز (1285-1369) از مؤسسین شورای زنان ایران بود.
زندگی‌نامه
صفیه نمازی معروف به صفیه فیروز در سال 1285ش. در هنگ کنگ زاده شد.[۱] پدرش حاج محمدحسن نمازی اولین وارد کننده ظروف چینی به ایران بود. وی نیمی از تحصیلاتش را در چین به پایان رساند و به زبان‌های چینی، فرانسه و انگلیسی تسلط داشت. به دلیل سفر به کشورهای مختلف اروپایی و آسیایی با فرهنگ‌های گوناگون آشنا شده و تجربه فراوانی در زمینه فعالیتهای اجتماعی کسب کرد.[۱] وی با محمدحسین فیروز ازدواج کرد و سه فرزند به نام‌های اسکندر، نرسی و مریم به دنیا آورد.[۲]سرانجام صفیه فیروز در سال 1369 در پاریس درگذشت.[۳]
فعالیت‌ها
صفیه فیروز در زمان جنگ جهانی دوم درمانگاه زنان را شخصاً اداره می کرد و با همکاری عده دیگری از بانوان افسران ارتش در سال 1320 انجمن بانوان افسران را برای کمک به خانواده افراد ارتش تأسیس کرد. وی از جمله نخستین زنانی بود که در انجمن شیر و خورشید سرخ ایران به فعالیت پرداخت.[۲] همچنین از پیشگامان تشکیل شورای زنان بود.[۳]
شورای زنان از قدیمی‌ترین جمعیت‌های زنان بود که فعالیت خود را در سال 1322 آغاز کرد. اولین جلسه این شورا در منزل صفیه فیروز تشکیل شد. این جمعیت که در ابتدا با پنج عضو شروع به کار کرد پس از اندک زمانی به بیش از چهار صد نفر رسید. فعالیتهای این جمعیت بیشتر ارائه خدمات اجتماعی بود و کمتر فعالیت سیاسی انجام می‌دادند.[۴] او با همکاری هاجر تربیت، صدیقه دولت‌آبادی و فاطمه سیاح اساس نامه جمعیت زنان را مبنی بر بالا بردن سطح فرهنگ و دانش و به دست آوردن حقوق اجتماعی و سیاسی زنان نوشت.
اولین انجمن زنان ایرانی که عضو اتحادیه بین‌المللی زنان شد، شورای زنان ایران بود و صفیه فیروز نیابت ریاست اتحادیه بین‌المللی زنان را برعهده داشت.[۵] فیروز علاوه بر ریاست شورای زنان، نایب رئیس انجمن معاونتی زنان شهر تهران، رئیس شورای امور اجتماعی زنان کارگر، عضو شورای ورزشی بانوان، عضو هیئت مدیره جمعیت ایرانی طرفدار سازمان ملل متحد، عضو هیئت مرکزی شیر و خورشید، نایب رئیس بنگاه مستقل معاونتی عمومی و نماینده ایران در کمیسیون مقام زن وابسته به سازمان ملل متحد بود.[۶]
یکی دیگر از فعالیتهای صفیه فیروز بازدید از زندان زنان و دارالتأدیب کودکان و رسیدگی به امور زنان روسپی بود و به جهت مبارزه با فساد، کلاس درس و هنرآموزی و حرفه‌ای برای زنان تأسیس کرد.[۷]
شرکت در کنفرانس‌ها و کنگره‌های بین‌المللی به عنوان نماینده ایران و سخنرانی در آنجا از دیگر فعالیتهای صفیه فیروز به شمار می‌آید. از جمله این کنگره‌ها می‌توان به: کنگره ژنو (1321)[۲]، مجمع جهانی زنان در نیویورک (1325)[۲]، کنگره آسیایی دهلی (1326)[۲]
و کمیسیون حقوق زن در بیروت (1328) اشاره کرد.[۲]
منابع
- ↑ فرخ‌زاد، پوران (1381). کارنمای زنان کارای ایران، از دیروز تا امروز. تهران: قطره. ص618.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ خ‍ش‍ای‍ار وزی‍ری، ف‍خ‍ری ق‍وی‍م‍ی (1352). ک‍ارن‍ام‍ه زنان م‍ش‍ه‍ور ایران. تهران: وزارت آموزش و پرورش. ص179.
- ↑ فتحی، مریم (1383). کانون بانوان: با رویکردی به ریشه‌های تاریخی حرکت‌های زنان در ایران. تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران. ص170.
- ↑ پیرنیا، منصوره (1374). سالار زنان ایران. واشنگتن: مهرایران. ص108.
- ↑ اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). س‍ن‍ات‍ور: فعالیتهای م‍ه‍ران‍گ‍ی‍ز م‍ن‍وچ‍ه‍ری‍ان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات ح‍قوقی زنان در ایران. تهران: توسعه. ص441.
- ↑ اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). س‍ن‍ات‍ور: فعالیتهای م‍ه‍ران‍گ‍ی‍ز م‍ن‍وچ‍ه‍ری‍ان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات ح‍قوقی زنان در ایران. تهران: توسعه. ص437.
- ↑ بامداد، بدرالملوک(1347). زن ایرانی از انقلاب مشروطیت تا انقلاب سفید. تهران: ابن سینا. ص78.
نگارخانه
روی عکس از راست به چپ: صفیه فیروز دختر حاجی محمدحسن نمازی و همسر سرلشکرمحمد‌حسین‌میرزا فیروز، غلامحسین غفاری معروف به صاحب‌اختیار، بانو اعظم دختر ابوالفضل‌میرزا عضدالسلطان و فیروز میرزا نصرت‌الدوله فرمانفرما، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
نوشته پشت عکس: صفیه فیروز دختر حاجی محمدحسن نمازی و همسر سرلشکرمحمد‌حسین‌میرزا فیروز، غلامحسین غفاری معروف به صاحب‌اختیار، بانو اعظم دختر ابوالفضل‌میرزا عضدالسلطان و فیروز میرزا نصرت‌الدوله فرمانفرما، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
مجوز صدور گذرنامه خدمت برای صفیه فیروز از سوی وزارت امور خارجه، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
موافقت وزیر خارجه برای صدور گذرنامه خدمت برای صفیه فیروز، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
نویسنده: هانیه قهرمانی