تفاوت میان نسخه‌های «مدرسه ناموس»

از دانشنامه الکترونیکی زنان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۶۸ نسخه‌ٔ میانی ویرایش‌شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
[[پرونده:امتحان‌مدرسه ناموس.jpg|بندانگشتی|مطلبی با عنوان امتحان مدرسه ناموس، نوشته کفیل الدوله که دو دخترش در مدرسه ناموس تحصیل می کردند، در لزوم آموزش دختران و ستایش این مدرسه، 1328ق، روزنامه ایران نو]]
[[پرونده:مدرسه ناموس (1).jpg|بندانگشتی|380x380پیکسل|لیست تعداد دانش‌‎آموزانی که شهریه پرداخت می‌کردند و یا مجانی بودند، روزنامه شکوفه، سال دوم، شماره 20<ref>''شکوفه به انضمام دانش (نخستین نشریه‌های ادواری زنان ایران)'' (1377). تهران: کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران. ص79.</ref>]]
[[پرونده:مدرسه ناموس (2).jpg|بندانگشتی|400x400پیکسل|اولین سری دانش‌آموزان مدرسه ناموس که تصدیق‌نامه شش ابتدایی را دریافت کرده‌اند، روزنامه شکوفه، سال اول، شماره 12<ref>''شکوفه به انضمام دانش (نخستین نشریه‌های ادواری زنان ایران)'' (1377). تهران: کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران. ص47.</ref>]]
مدرسه ناموس توسط [[طوبی آزموده]] در سال 1286 در تهران تأسیس شد. این مدرسه پس از [[مدرسه دوشیزگان]] [[بی‌بی خانم استرآبادی (وزیراف)|بی‌بی خانم استرآبادی]] دومین دبستان و دبیرستان ناموس اولین دبیرستان دخترانه‌ای به شمار می‌آید که یک ایرانی مسلمان آن را تأسیس کرده است.<ref>آفاری، ژانت (1377). ''انجمن‌های نیمه سری زنان در نهضت مشروطه.'' ترجمه جواد یوسفیان. تهران: بانو. ص29.</ref>


{{TOClimit}}


مدرسه ناموس دومین مدرسه بعد از مدرسه دوشیزگان بود که توسط [[طوبی آزموده]] در سال 1286در تهران تأسیس شد. چند سال بعد دبیرستان هم به آن اضافه شد. دبیرستان ناموس اولین دبیرستان دخترانه ای به شمار می آید که یک ایرانی مسلمان آن را تأسیس کرده است.  
=== تأسیس ===
طوبی آزموده ابتدا مدرسه دخترانه‌ای را به نام پرورش در سال 1282ش. در تهران افتتاح کرد. این مدرسه که در روز چهارم تأسیس 17 شاگرد داشت پس از چهار روز فعالیت منحل و تابلوی آن توسط عمال دولتی برداشته شد.<ref>رشدیه، شمس‌الدین (1362). ''سوانح عمر''. تهران: نشر تاریخ ایران. ص148.</ref>
 
با این حال طوبی دست از تلاش برای باسواد کردن دختران برنداشت. او پس از امضای فرمان مشروطیت در سال 1286 شمسی در بخش مجزایی از منزل خود  در منطقه سنگلج مدرسه‌ای به نام ناموس تأسیس کرد. این مدرسه بعدها به یکی از مهمترین و مجهزترین مدارس متوسطه دخترانه تبدیل شد. او همچنین در این مدرسه کلاس‌های اکابر برای زنان بزرگسال را نیز دایر کرد.<ref name=":0" /> دبستان ناموس پس از دبستان دوشیزگان دومین دبستان دخترانه است که توسط یک ایرانی مسلمان تأسیس شده است.
 
مدرسه ناموس چند سال بعد از تأسیس به خیابان فرمانفرما و بعد از آن به محل بزرگتری در خیابان شاهپور (حافظ فعلی) منتقل شد. در این زمان مدرسه ناموس به قدری توسعه یافت که به صورت یکی از مهم‌ترین و مجهزترین مدارس متوسطه درآمد و تا پایان دوره دبیرستان دختران را آموزش می‌داد،[http://rijaldb.com/fa/7858/%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87+%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B3+%D8%AF%D8%B1+%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86#/id-2] به طوری که در 1307 ش. اولین گروه فارغ‌التحصیلان آن مدرک دیپلم دریافت کردند. طوبی آزموده توانست در مدتی کوتاه تعداد مدارس دخترانه را به شش شعبه برساند و در سال 1293 ش، یعنی 7 سال پس از تأسیس اولین شعبه، 3474 دختر دانش‌آموز را جذب این مدارس کند.<ref>شیخ‌ الاسلامی، پری (1351). ''زن در ایران و جهان''. بی‌جا. بی‌نا. ص86.</ref>


هرسال در ایام سوگواری چندین روز متوالی مجلس روضه‌خوانی در سالن‌های مدرسه ترتیب می‌داد. از اولیاء دانش‌آموزان و اهل محل دعوت به عمل می‌آورد و کلمات برگزیده مولای متقیان حضرت علی علیه السلام را به حضار گوشزد می‌نمود که فرموده است فرزندان خود را برای زمان آینده تربیت نمایید و همچنین تفسیر قسمت‌هایی از قرآن، کتاب مقدس آسمانی که آموختن علم و دانش را از اهم وظایف مسلمانان دانسته و شاخص امتیاز مسلمانان را از یکدیگر فضیلت و تقوی دانسته و بنا به آیه مبارکه طلب العلم فریضة علی کل مسلم و مسلمه. بدین ترتیب با اخذ تدابیر متناسب از آشوب و جنجال جلوگیری کرد. از تاریخ تأسیس مدرسه تا زمان فوتش بیش از 30 سال طول نکشید.
==== ظواهر اسلامی ====
=== تأسیس ===
طوبی آزموده برای عدم مخالفت علما با تأسیس مدارس دخترانه هم در تابلوی مدرسه، هم در مواد آموزشی و هم در برنامه‌های غیر آموزشی کوشید تا ظواهر اسلامی را رعایت کند. وی احادیث و کلمات قصار بزرگان را در اهمیت فراگیری علم برای توجه هرچه بیشتر مردم بر دیوارهای مدرسه نصب می‌کرد. تدریس قرآن، جزو برنامه‌های اصلی دروس مدرسه بود. او در مناسبت‌های مذهبی، مجالس روضه‌خوانی نیز برپا می‌کرد. هم چنین در استفاده از معلمین مرد در مدرسه، بسیار احتیاط می‌کرد، ولی برای آماده کردن برخی شاگردان جهت امتحانات پایان دوره ابتدایی، شب‌ها در خانه خود بوسیله همسرش از معلمین مرد دعوت می‌کرد تا به آنها درس بدهند.[http://rijaldb.com/fa/7858/%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87+%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B3+%D8%AF%D8%B1+%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86#/id-2] این شاگردان عمدتا از بستگان و آشنایان نزدیک او بودند.
از اقدامات مهم طوبی آزموده که موجب شده تا از او به عنوان فعال سیاسی، اجتماعی زنان در دوره مشروطه یاد شود این است که او در سال 1286ش دبستان دخترانه ناموس را که بعد از مدرسهِ دوشیزگان دومین مدرسه دخترانه در ایران بود تأسیس  کند.


مدرسه ناموس چند سال بعد از تأسیس به خیابان فرمانفرما و بعد از آن به محل بزرگتری در خیابان شاهپور (حافظ فعلی) منتقل شد. در این زمان مدرسه ناموس به قدری توسعه یافته بود که به صورت یکی از مهم ترین و مجهزترین مدارس متوسطه کامل درآمد و تا پایان دوره دبیرستان دختران را آموزش می داد، به طوری که در 1307 ش. اولین گروهِ دیپلمه مدرسه ناموس فارغ التحصیل شدند.


حفظ ظاهر اسلامی
===همکاران===
طوبی آزموده در تأسیس مدرسه ناموس از همراهی و راهنمایی [https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B1%D8%B4%D8%AF%DB%8C%D9%87 میرزا حسن رشدیه]، بنیانگذار مدارس نوین در ایران، بهره فراوان برد. در نظامنامه این مدرسه ذکر شده بود که همیشه یکی از دختران رشدیه در این مدرسه تدریس می‌کند.<ref>قاسمی پویا، اقبال (1377). ''مدارس جدید در دوره قاجاریه، بانیان و پیشروان''. تهران: مرکز نشر دانشگاهی. ص328.</ref> علاوه بر رشدیه از میان مردانی که به طوبی آزموده در راه‌اندازی مدرسه یاری رساندند می‌توان از نصیرالدوله، سیدجوادخان سرتیپ و ادیب‌الدوله نام برد.<ref>شهبازی فراهانی، داریوش (1394). ''پرسه در دارالخلافه''. ج2. تهران: کتاب‌سرا. صص134-135. به نقل از رشدیه، شمس‌الدین (1362). ''تهران به روایت تاریخ و سوانح عمر''. تهران: نشر تاریخ ایران.</ref>


طوبی آزموده برای عدم مخالفت علما با تأسیس مدارس دخترانه هم در نصب تابلوی مدرسه و هم در مواد آموزشی و هم در برنامه های غیر آموزشی سعی کرد تا ظواهر اسلامی را حفظ کند. او احادیثی در تشویق فراگیری علم و کلمات قصار بزرگان دین برای توجه هرچه بیشتر مردم بر دیوارهای مدرسه نصب می کرد. تدریس قرآن، جزو برنامه های اصلی دروس مدرسه بود. در مناسبت های مذهبی مجالس روضه خوانی نیز برپا میکرد. او هم چنین در استفاده از معلمین مرد، بسیار احتیاط می کرد و برای این کار، شب ها در خانه خود بوسیله شوهرش از معلمین مرد مورد نظر دعوت می کرد.
از معاونین مدرسه ناموس می‌توان به [[شمس‌الملوک مصاحب]] اشاره کرد[http://rijaldb.com/fa/7858/%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87+%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B3+%D8%AF%D8%B1+%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86#/id-2] که دانش‌آموخته همانجا بود. بسیاری از دانش‌آموختگان دیگر این مدرسه بعدها به عنوان دبیر در آن مشغول به تدریس شدند. عده‌ای از زنان که بعد از تحصیلات با طوبی آزموده همکاری داشتند عبارتند از [[مریم اردلانی]]،<ref>خشایار وزیری، فخری (قویمی) (1352). ''کارنامه زنان مشهور ایران.'' تهران: وزارت آموزش و پرورش. ص 114.</ref> [[احترام‌السادات آموزگار]] (مادر دکتر آموزگار)، [[افشار طوس (حجازی)]]، [[فخری وزیری، خشایار (قویمی)|فخری قویمی (خشایار وزیری)]]، [[معدل شیرازی]]، صفوی، شهابی، [[طوبی مشکوه نفیسی|طوبی مشکات نفیسی]]، [[فخرعظمی ارغون]] و [[عفت نجم‌آبادی]].<ref name=":1" />


طوبی آزموده همسر برادر میرزا حسن رشدیه موسس مدارس نوین پسرانه در ایران بود . او در تاسیس مدرسه ناموس از همراهی میرزا حسن رشدیه بهره فراوان برد. در نظامنامه این مدرسه آمده است که همیشه یکی از دختران رشدیه معلم آن خواهد بود.


از معاونین این مدرسه می توان به [[شمس الملوک مصاحب]] اشاره کرد که از محصلین همین مدرسه به شمار می رفت. همچنین [[فخر عظمی ارغون]] به عنوان مدرس در این مدرسه مشغول بود.
=== دانش‌آموختگان ===
دسته اول شاگردان فارغ‌التحصیل دبستان ناموس توران آزموده (خواهرزاده طوبی)، [[فخرعظمی ارغون]]، بی‌بی خلوتی، گیلان خانم، فرخنده خانم و [[مهرانور سمیعی]] بودند. اینها اولین دخترانی بودند که در 1307 توانستند از این مدرسه مدرک دیپلم گرفته و بعدها وارد فعالیت‌های علمی و آموزشی شوند.<ref name=":0">بامداد، بدرالملوک (1347). ''زن ایرانی از انقلاب مشروطیت تا انقلاب سفید''. ج1. تهران: ابن سینا. صص41-42.</ref> از دیگر کسانی که در این مدرسه تحصیل کرده‌اند می‌توان از [[ایران‌دخت تیمورتاش]]، [[سیمین بهبهانی]]، [[مریم فیروز]] و [[توران امیر سلیمانی]] و [[شمس‌الملوک مصاحب]] نام برد.[http://rijaldb.com/fa/7858/%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87+%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B3+%D8%AF%D8%B1+%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86#/id-0]


او توانست در مدتی کوتاه تعداد مدارس دخترانه را به شش دستگاه برساند و در سال 1293 ش، یعنی 8 سال پس از تأسیس اولین مدرسه، 3474 دختر دانش آموز را جذب این مدارس کند.


=== دانش آموختگان ===
=== واگذاری به دولت ===
دسته اول شاگردان فارغ التحصیل دبستان ناموس توران آزموده خواهرزاده طوبی (خانم آموزگار)، فخر عظمی ارغون، بی بی خلوتی، و مهرانور سمیعی می باشند. اینها اولین افرادی بودند که توانستند مدرک دیپلم گرفته و بعدها وارد فعالیتهای علمی و آموزشی شوند.<ref>بامداد، بدرالملوک (1347). ''زن ایرانی از انقلاب مشروطیت تا انقلاب سفید''. ج1. تهران: ابن سینا. صص41-42.</ref> از دیگر کسانی که در این مدرسه تحصیل کرده اند میتوان از ایران تیمورتاش، سیمین بهبهانی، مریم فیروز و توران امیر سلیمانی نام برد.
بعد از فوت آزموده در سال 1315 امتیاز دبیرستان به برادرزاده‌اش اسکندر آزموده که به امور دبیرستان اشراف داشت واگذار شد. سرپرستی دبیرستان بر عهده [[طوبی مشکات نفیسی]] که از دیپلمه‌های آن دبیرستان و سال‌ها معاون مدرسه بود گذاشته شد و معاونت مدرسه را [[صغری راد]] به عهده گرفت. در سال 1319 شمسی به سبب کسر بودجه دبیرستان با تمام وسایل فقط با این شرط که نامش تغییر نکند به وزارت فرهنگ واگذار شد. مدتی [[صغری راد]] و در نهایت لطفی از طرف وزارت فرهنگ به ریاست دبیرستان انتخاب گردید.<ref name=":1">خشایار وزیری، فخری (قویمی) (1352). ''کارنامه زنان مشهور ایران.'' تهران: وزارت آموزش و پرورش. صص133-135.</ref>


سایت بانک اطلاعات رجال


<nowiki>http://rijaldb.com/fa/7858/%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87+%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B3+%D8%AF%D8%B1+%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86#/id-2</nowiki>
== منابع ==
<references />
<references />


به گفته شمس الدین رشدیه همسر عمویش طوبی  رشدیه در سال 1321 قمری، در قسمت مجزایی  از خانه خود مدرسه دخترانه پرورش را راه اندازی کرد. این مدرسه روز چهارم تأسیس 17 شاگرد داشت، اما فراشان دولتی تابلو را با فحش و تهدید برداشته و  مدرسه را منحل کردند. در سال 1326 قمری، طوبی آزموده، به مساعدت و همراهی های حسن رشدیه مدرسه «ناموس» را در خیابان شاهپور، نزدیک چهارراه حسن آباد تأسیس کرد.  <ref>رشدیه، شمس الدین (1362). ''سوانح عمر''. تهران: نشر تاریخ ایران. ص148.</ref>


بعد از فوت وی امتیاز دبیرستان به اسکندر آزموده که برادرزاده او و به امور دبیرستان اشراف داشت اعطا شد. سرپرستی دبیرستان بر عهده طوبی مشکوة نفیسی که از دیپلمه‌های آن دبیرستان و سال‌ها معاون مدرسه بود گذاشته شد و معاونت مدرسه را صغری راد (اسکندر آزموده) به عهده گرفت. در سال 1319 شمسی به سبب کسر بودجه دبیرستان با تمام وسایل فقط با این شرط که نامش تغییر نکند به وزارت فرهنگ واگذار شد. مدتی خانم راد و در نهایت خانم لطفی از طرف وزارت فرهنگ به ریاست دبیرستان انتخاب گردید.<ref>خشایار وزیری، فخری قویمی(1352). ''کارنامه زنان مشهور ایران.'' تهران: وزارت آموزش و پرورش. صص133-135.</ref>
== پیوند به بیرون ==


=== منابع ===
# [http://rijaldb.com/fa/7858/%D9%85%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%87+%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B3+%D8%AF%D8%B1+%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86#/id-2 بانک اطلاعات رجال]
#[https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B1%D8%B4%D8%AF%DB%8C%D9%87 ویکی‌پدیای فارسی]




قاسمی پویا، اقبال (1377). ''مدارس جدید در دوره قاجاریه، بانیان و پیشروان''. تهران: مرکز نشر دانشگاهی. ص328.
== نگارخانه ==
<gallery>
پرونده:اعلان مدرسه ناموس.jpg|اعلان مدرسه ناموس از سوی طوبی آزموده، مدیر مدرسه، برای استخدام معلم در دبستان ناموس در محلۀ سنگلج، 1327ق، روزنامه ایران نو
پرونده:خطابه دانش آموزان مدرسه ناموس.jpg|خطابه دانش آموزان مدرسه ناموس در مجلس جشن افتتاح دارالشورای ملی، 1327ق، روزنامه ایران نو
پرونده:جشن مدرسه ناموس.jpg|جشن مدرسه ناموس به شکرانه افتتاح مجلس، 1327ق، روزنامه ایران نو
پرونده:امتحان مدرسه‌ناموس.jpg|امتحان مدرسه ناموس به مدیریت خواهر میرزا سیدجوادخان سرتیپ که در آن زمان نزدیک به یک صد و هفتاد نفر شاگرد داشت، 1329ق، روزنامه ایران نو
پرونده:امتحان دبستان‌ناموس در سنگلج.jpg|امتحان دبستان ناموس، اعلام تاریخ امتحانات دبستان ناموس در سنگلج از سوی مدیر مدرسه و تشکر ایران نو از اقدامات مدیر و مؤسسین این مدرسه، 1327ق، روزنامه ایران نو
پرونده:خطابه شاگرد مدرسه ناموس.jpg|خطابه شاگرد مدرسه ناموس در مجلس امتحان، 1327ق، روزنامه ایران نو
</gallery>نویسنده: حکمت بروجردی
[[رده:مدارس دختران]]
[[رده:اولین مدارس دختران]]
[[رده:اولین دبیرستان دختران]]
[[رده:مدارس تهران]]
[[رده:مکانهای زنان]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۳۹

مطلبی با عنوان امتحان مدرسه ناموس، نوشته کفیل الدوله که دو دخترش در مدرسه ناموس تحصیل می کردند، در لزوم آموزش دختران و ستایش این مدرسه، 1328ق، روزنامه ایران نو
لیست تعداد دانش‌‎آموزانی که شهریه پرداخت می‌کردند و یا مجانی بودند، روزنامه شکوفه، سال دوم، شماره 20[۱]
اولین سری دانش‌آموزان مدرسه ناموس که تصدیق‌نامه شش ابتدایی را دریافت کرده‌اند، روزنامه شکوفه، سال اول، شماره 12[۲]

مدرسه ناموس توسط طوبی آزموده در سال 1286 در تهران تأسیس شد. این مدرسه پس از مدرسه دوشیزگان بی‌بی خانم استرآبادی دومین دبستان و دبیرستان ناموس اولین دبیرستان دخترانه‌ای به شمار می‌آید که یک ایرانی مسلمان آن را تأسیس کرده است.[۳]

تأسیس

طوبی آزموده ابتدا مدرسه دخترانه‌ای را به نام پرورش در سال 1282ش. در تهران افتتاح کرد. این مدرسه که در روز چهارم تأسیس 17 شاگرد داشت پس از چهار روز فعالیت منحل و تابلوی آن توسط عمال دولتی برداشته شد.[۴]

با این حال طوبی دست از تلاش برای باسواد کردن دختران برنداشت. او پس از امضای فرمان مشروطیت در سال 1286 شمسی در بخش مجزایی از منزل خود در منطقه سنگلج مدرسه‌ای به نام ناموس تأسیس کرد. این مدرسه بعدها به یکی از مهمترین و مجهزترین مدارس متوسطه دخترانه تبدیل شد. او همچنین در این مدرسه کلاس‌های اکابر برای زنان بزرگسال را نیز دایر کرد.[۵] دبستان ناموس پس از دبستان دوشیزگان دومین دبستان دخترانه است که توسط یک ایرانی مسلمان تأسیس شده است.

مدرسه ناموس چند سال بعد از تأسیس به خیابان فرمانفرما و بعد از آن به محل بزرگتری در خیابان شاهپور (حافظ فعلی) منتقل شد. در این زمان مدرسه ناموس به قدری توسعه یافت که به صورت یکی از مهم‌ترین و مجهزترین مدارس متوسطه درآمد و تا پایان دوره دبیرستان دختران را آموزش می‌داد،[۱] به طوری که در 1307 ش. اولین گروه فارغ‌التحصیلان آن مدرک دیپلم دریافت کردند. طوبی آزموده توانست در مدتی کوتاه تعداد مدارس دخترانه را به شش شعبه برساند و در سال 1293 ش، یعنی 7 سال پس از تأسیس اولین شعبه، 3474 دختر دانش‌آموز را جذب این مدارس کند.[۶]

ظواهر اسلامی

طوبی آزموده برای عدم مخالفت علما با تأسیس مدارس دخترانه هم در تابلوی مدرسه، هم در مواد آموزشی و هم در برنامه‌های غیر آموزشی کوشید تا ظواهر اسلامی را رعایت کند. وی احادیث و کلمات قصار بزرگان را در اهمیت فراگیری علم برای توجه هرچه بیشتر مردم بر دیوارهای مدرسه نصب می‌کرد. تدریس قرآن، جزو برنامه‌های اصلی دروس مدرسه بود. او در مناسبت‌های مذهبی، مجالس روضه‌خوانی نیز برپا می‌کرد. هم چنین در استفاده از معلمین مرد در مدرسه، بسیار احتیاط می‌کرد، ولی برای آماده کردن برخی شاگردان جهت امتحانات پایان دوره ابتدایی، شب‌ها در خانه خود بوسیله همسرش از معلمین مرد دعوت می‌کرد تا به آنها درس بدهند.[۲] این شاگردان عمدتا از بستگان و آشنایان نزدیک او بودند.


همکاران

طوبی آزموده در تأسیس مدرسه ناموس از همراهی و راهنمایی میرزا حسن رشدیه، بنیانگذار مدارس نوین در ایران، بهره فراوان برد. در نظامنامه این مدرسه ذکر شده بود که همیشه یکی از دختران رشدیه در این مدرسه تدریس می‌کند.[۷] علاوه بر رشدیه از میان مردانی که به طوبی آزموده در راه‌اندازی مدرسه یاری رساندند می‌توان از نصیرالدوله، سیدجوادخان سرتیپ و ادیب‌الدوله نام برد.[۸]

از معاونین مدرسه ناموس می‌توان به شمس‌الملوک مصاحب اشاره کرد[۳] که دانش‌آموخته همانجا بود. بسیاری از دانش‌آموختگان دیگر این مدرسه بعدها به عنوان دبیر در آن مشغول به تدریس شدند. عده‌ای از زنان که بعد از تحصیلات با طوبی آزموده همکاری داشتند عبارتند از مریم اردلانی،[۹] احترام‌السادات آموزگار (مادر دکتر آموزگار)، افشار طوس (حجازی)، فخری قویمی (خشایار وزیری)، معدل شیرازی، صفوی، شهابی، طوبی مشکات نفیسی، فخرعظمی ارغون و عفت نجم‌آبادی.[۱۰]


دانش‌آموختگان

دسته اول شاگردان فارغ‌التحصیل دبستان ناموس توران آزموده (خواهرزاده طوبی)، فخرعظمی ارغون، بی‌بی خلوتی، گیلان خانم، فرخنده خانم و مهرانور سمیعی بودند. اینها اولین دخترانی بودند که در 1307 توانستند از این مدرسه مدرک دیپلم گرفته و بعدها وارد فعالیت‌های علمی و آموزشی شوند.[۵] از دیگر کسانی که در این مدرسه تحصیل کرده‌اند می‌توان از ایران‌دخت تیمورتاش، سیمین بهبهانی، مریم فیروز و توران امیر سلیمانی و شمس‌الملوک مصاحب نام برد.[۴]


واگذاری به دولت

بعد از فوت آزموده در سال 1315 امتیاز دبیرستان به برادرزاده‌اش اسکندر آزموده که به امور دبیرستان اشراف داشت واگذار شد. سرپرستی دبیرستان بر عهده طوبی مشکات نفیسی که از دیپلمه‌های آن دبیرستان و سال‌ها معاون مدرسه بود گذاشته شد و معاونت مدرسه را صغری راد به عهده گرفت. در سال 1319 شمسی به سبب کسر بودجه دبیرستان با تمام وسایل فقط با این شرط که نامش تغییر نکند به وزارت فرهنگ واگذار شد. مدتی صغری راد و در نهایت لطفی از طرف وزارت فرهنگ به ریاست دبیرستان انتخاب گردید.[۱۰]


منابع

  1. شکوفه به انضمام دانش (نخستین نشریه‌های ادواری زنان ایران) (1377). تهران: کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران. ص79.
  2. شکوفه به انضمام دانش (نخستین نشریه‌های ادواری زنان ایران) (1377). تهران: کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران. ص47.
  3. آفاری، ژانت (1377). انجمن‌های نیمه سری زنان در نهضت مشروطه. ترجمه جواد یوسفیان. تهران: بانو. ص29.
  4. رشدیه، شمس‌الدین (1362). سوانح عمر. تهران: نشر تاریخ ایران. ص148.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ بامداد، بدرالملوک (1347). زن ایرانی از انقلاب مشروطیت تا انقلاب سفید. ج1. تهران: ابن سینا. صص41-42.
  6. شیخ‌ الاسلامی، پری (1351). زن در ایران و جهان. بی‌جا. بی‌نا. ص86.
  7. قاسمی پویا، اقبال (1377). مدارس جدید در دوره قاجاریه، بانیان و پیشروان. تهران: مرکز نشر دانشگاهی. ص328.
  8. شهبازی فراهانی، داریوش (1394). پرسه در دارالخلافه. ج2. تهران: کتاب‌سرا. صص134-135. به نقل از رشدیه، شمس‌الدین (1362). تهران به روایت تاریخ و سوانح عمر. تهران: نشر تاریخ ایران.
  9. خشایار وزیری، فخری (قویمی) (1352). کارنامه زنان مشهور ایران. تهران: وزارت آموزش و پرورش. ص 114.
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ خشایار وزیری، فخری (قویمی) (1352). کارنامه زنان مشهور ایران. تهران: وزارت آموزش و پرورش. صص133-135.


پیوند به بیرون

  1. بانک اطلاعات رجال
  2. ویکی‌پدیای فارسی


نگارخانه

نویسنده: حکمت بروجردی