طوبی آزموده
طوبی آزموده (1257-1315ش) از زنان فعال در حوزه فرهنگ و آموزش و مؤسس مدرسه دخترانه ناموس در سال 1286 شمسی در تهران بود. مدرسه ناموس دومین دبستان دخترانه در تهران و اولین دبیرستان دخترانه‌ای بود که توسط یک ایرانی تأسیس شد.
زندگی‌نامه
طوبی آزموده در سال 1257 ش. در تهران چشم به جهان گشود. پدرش میرزا حسن خان سرتیپ فردی نظامی بود.[۲] او در چهارده سالگی با میرزا عبدالحسین خان میرپنج که او هم از نظامیان بود ازدواج کرد، ولی بعدها بدون داشتن فرزندی از او جدا شد.[۳] طوبی آزموده در اول مهرماه 1315 شمسی درگذشت.[۲] او در گورستان ظهیرالدین در منطقه دربند تهران مدفون شد.
تحصیلات
طوبی، پدری باسواد و روشنفکر داشت که با فراهم کردن شرایط مناسب و حضور معلمان در خانه فرزندش را با علم و دانش آشنا کرد.[۳] او تحت تعلیم معلمین سرخانه ادبیات فارسی و نیز زبان عربی و فرانسه را در خانه پدر و سپس همسرش آموخت.[۲]
مدرسه ناموس
طوبی آزموده ابتدا مدرسه دخترانه ای را به نام پرورش در سال 1282ش در تهران افتتاح کرد. این مدرسه که 17 دانش‌آموز داشت پس از چهار روز فعالیت از سوی دولت وقت بسته شد.[۳] او پس از امضای فرمان مشروطیت در سال 1286 شمسی، در بخش مجزایی از منزل شخصی خود در محله سنگلج مدرسه‌ای به نام ناموس تأسیس کرد. این مدرسه که چند سال بعد از تأسیس به خیابان فرمانفرما و بعد از آن به محل بزرگتری در خیابان شاهپور (حافظ فعلی) نقل مکان کرد به یکی از مهمترین و مجهزترین مدارس متوسطه دخترانه تبدیل شد. آزموده همچنین در این مدرسه برای زنان بزرگسال کلاس‌های اکابر نیز دایر کرد.[۴] اولین دوره فارغ‌التحصیلان این مدرسه سال 1307 شمسی به اخذ مدرک دیپلم نائل آمدند.[۱] او در تأسیس مدرسه ناموس از همراهی میرزا حسن رشدیه بهره فراوان برد. در نظامنامه این مدرسه آمده است که همیشه یکی از دختران رشدیه معلم آن خواهد بود.[۵]
آزموده یکی از مقتدرترین زنان فرهنگی عصر خود بود. هدف طوبی آزموده از تأسیس مدرسه کسب درآمد نبود. او حتی از محل وجوه دریافتی از دانش‌آموزان برخوردار به محصلین بی‌بضاعت کمک شایانی می‌نمود.[۲]
مفاخر
طوبی آزموده به سبب آن که مؤسس اولین دبیرستان ملی دخترانه در ایران بود به دریافت تقدیرنامه و نشان‌های علمی درجه 1 و2 و3 نائل شد.[۲]
منابع
- ↑ خشایار وزیری، فخری (قویمی) (1352). کارنامه زنان مشهور ایران. تهران: وزارت آموزش و پرورش.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ خشایار وزیری، فخری (قویمی) (1352). کارنامه زنان مشهور ایران. تهران: وزارت آموزش و پرورش. صص134-135.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ شهبازی فراهانی، داریوش (1394). پرسه در دارالخلافه. ج2. تهران: کتاب‌سرا. صص134-135. به نقل از رشدیه، شمس‌الدین (1362). تهران به روایت تاریخ و سوانح عمر. تهران: نشر تاریخ ایران.
- ↑ بامداد، بدرالملوک (1347). زن ایرانی از انقلاب مشروطیت تا انقلاب سفید. ج1. تهران: ابن سینا. صص41-42.
- ↑ قاسمی پویا، اقبال (1377). مدارس جدید در دوره قاجاریه، بانیان و پیشروان. تهران: مرکز نشر دانشگاهی. ص328.
پیوند به بیرون
نویسنده: حکمت بروجردی