پروانه شماعی‌زاده

از دانشنامه الکترونیکی زنان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
پروانه شماعی‌زاده
پروانه شماعی‌زاده در حین کمک به مردم جنگ‌زده[۱]

پروانه شماعی‌زاده (1343-1366) از زنان امدادگر و مبارز در دوران جنگ تحمیلی بود.

زندگی‌نامه

پروانه شماعی‌زاده 15 مرداد 1343 در قصر شیرین متولد شد. پدرش نقاش ساختمان بود و برای بازار کار بهتر، با خانواده‌اش به سرپل ذهاب نقل مکان کردند.[۲] پروانه در دوران دانش‌آموزی فعالیت سیاسی را با پخش اعلامیه و حضور در راهپیمایی‌های ضد رژیم پهلوی آغاز کرد. در سیزده سالگی در جلسات مذهبی- سیاسی شرکت می‌کرد.[۱] پس از پیروزی انقلاب اسلامی در کمیته‌ی امداد و جهاد سازندگی مشغول به فعالیت شد. با تشکیل نهضت سوادآموزی، اولین دوره‌ی تدریس سوادآموزی را در زادگاهش برپا کرد و در پانزده سالگی معلم روستای دارتوت شد.


با آغاز جنگ از همان روزهای اول در درمانگاه شهید نجمی سرپل ذهاب به امدادگری مجروحان مشغول شد.[۱]پدرش هم که خبرنگار روزنامه اطلاعات شده بود وقایع مربوط به جنگ را گزارش می‌کرد. وقتی خانواده برای در امان ماندن از آسیب‌های جنگ تصمیم به ترک شهر و سکونت در کرمانشاه را گرفتند پروانه با ایشان نرفت و در سرپل ذهاب ماند تا به همراه چند تن دیگر مانند زرین تاج کیهانی‌دوست به کار امدادرسانی ادامه دهد. با پیشروی عراقی‌ها، زنان و دختران امدادگر شهر را ترک کردند، اما باز هم پروانه حاضر به رفتن نشد.[۳] تعدادی فشنگ و نارنجک را به کمرش بست و گفت که حاضر نیست به هیچ روی شهر را ترک کند.

او در شهریور 60 پیشنهاد ازدواج علی‌اصغر محمودنیا، معلمی از اهالی اسدآباد همدان را که داوطلبانه به جبهه آمده بود[۴]پذیرفت و صیغه محرمیت میان آنها جاری شد. اما چند روز بعد در عملیاتی که در 11 شهریور 1360 انجام گرفت علی‌اصغر و دوازده تن از دوستانش مفقودالاثر شدند. یازده ماه بعد دشمن از ارتفاعات سرپل ذهاب عقب‌نشینی کرد و پروانه پیکر علی اصغر را در ارتفاعات قراویز شناسایی کرد. به درخواست پروانه پیکر علی‌اصغر در کرمانشاه دفن شد.

او در سال 1361 به عنوان بهیار برای حضور در کاروان حجاج انتخاب شد، ولی به دلیل نزدیکی یک عملیات، و نیاز به حضور بهیاران در جبهه‌ها از رفتن به حج صرف‌نظر کرد.[۱]

پس از آزادسازی قصرشیرین خط مرزی جلوتر رفت و درمانگاه نیز به جلوتر انتقال پیدا کرد. در شهر خانه‌ای نمانده بود تا بتوانند در آن بمانند، از این رو پروانه به همراه گروهی از بهیاران و پرستاران در بیمارستان آیت‌الله طالقانی کرمانشاه مشغول به کار شد و تا نیمه‌های سال1363 نیز همان جا ماند. سپس به عنوان مأمور به جهاد سازندگی تهران رفت و از آنجا دوباره به کرمانشاه منتقل و در گروه پزشکی جهاد سازندگی عازم خدمت به روستاهای محروم شد.

پروانه در 18 اسفند 66 در حالی که می‌خواست هدایای شب عید را به خانواده‌های محرومین برساند در بمباران هواپیمای عراقی در کرمانشاه به شهادت رسید.[۱] مزار وی در گلزار شهدای کرمانشاه است.[۵]


منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ کیهانی‌دوست واقع، زرین‌تاج (1392). خاطرات دکتر زرین‌تاج کیهانی‌دوست. تهران: ریاست جمهوری: مرکز امور زنان و خانواده. ص94.


پیوند به بیرون

  1. خبرگزاری ایسنا
  2. نوید شاهد


نویسنده: هانیه قهرمانی