شلیته
شلیته /(šalite(a/ دامن پرچینی است که زنان در گذشته روی تنبان می‌پوشیدند و امروزه در مناطق روستایی و ایلات قشقایی بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تاریخچه
قدمت این نوع دامن به دوران اشکانیان می‌رسد. در تندیس‌های به دست آمده از دوره اشکانیان مجسمه زنی با شلیته بلند دیده می‌شود.[۱]
شکل و جنس
شلیته معمولا از کتان سفید یا مخمل‌های رنگارنگ است. در شلیته‌های کتانی دور آن را با نخ قرقره مشکی یا خامه‌های رنگین گلدوزی و حاشیه‌دوزی می‌کردند.[۳] طبقات کم درآمد شلیته‌های خود را از پارچه چیت گلدار و رنگی می‌دوختند. هرچه چین‌های دورکمر ریزتر و پرتر بود شلیته ارزش بیشتری داشت. پس از این که پوشیدن تنبان‌های پر چین از مد افتاد شلیته جای آن را گرفت و با شلوارهای مشکی پوشیده می‌شد. زنان معمولا در خانه تنبان و شلیته می‌پوشیدند.[۴] گاهی زنان اشراف ده و یا یازده شلیته را روی هم پوشیده و آنها را با بند قیطانی می‌بستند تا جایگزین فنر زیر دامن شود.[۵] بلندی و درازای شلیته بر حسب منطقه جغرافیایی متفاوت بود، به گونه‌ای که از تهران به سمت جنوب ایران در شهرهای مختلف بر طول آن افزوده می‌شد. مثلا در تهران کوتاه بود، در اصفهان تا زانو می‌رسید و در شیراز بلندتر بود.[۴]
منابع
- ↑ محمدی سیف، معصومه (1398). جامعه‌شناسی پوشاک سنتی و زیورآلات زنان ایران زمین. تهران: اندیشه احسان. ص59.
- ↑ ضیاء پور، جلیل (1347). پوشاک زنان ایران از کهن‌ترین زمان تا آغاز پادشاهی پهلوی. تهران: وزارت فرهنگ و هنر. ص183.
- ↑ نگار زن: تاریخ مصور لباس زن در ایران (1352). تهران: انجمن بین‌المللی زنان در ایران. ص11.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ذکاء، یحیی (1336). لباس زنان ایران از سده سیزدهم هجری تا امروز. تهران: اداره کل هنرهای زیبای کشور، اداره موزه‌ها و فرهنگ عامه. ص26.
- ↑ شیل، م‍ری ل‍ئ‍ون‍ورا (وول‍ف) (1362). خاطرات ل‍ی‍دی شیل "ه‍م‍س‍ر وزی‍رم‍خ‍ت‍ار ان‍گ‍ل‍ی‍س در اوائ‍ل س‍ل‍طن‍ت ن‍اص‍رال‍دی‍ن ش‍اه". مترجم حسین اب‍وت‍راب‍ی‍ان. تهران: نشرنو. ص73.
نویسنده: حکمت بروجردی