رسائل حجابیه
رسائل حجابيه (شصت سال تلاش علمى در برابر بدعت كشف حجاب) مجموعه 33 رساله و كتاب است كه از سال 1290 تا 1380ش. به زبان فارسی درباره حجاب نوشته شده و رسول جعفریان آنها را در کنار یکدیگر گردآوری کرده است.
خلاصه
ورود مدرنیته به ایران و موضوع کشف حجاب كه پس از مشروطيت اوج گرفت، بسيارى از علما و دانشمندان اسلامى را به دفاع از حجاب واداشت و آثار زيادى در اين باب تدوين شد. مؤلف، اين آثار را از منابع مختلف گردآورى و ضمن تحقيق و تصحيح، آنها را به چاپ رسانده است. او طرح چنين ديدگاه‌هايى را به دو دليل مفيد و سازنده خوانده است: نخست نشان دادن تلاش مدافعان سنت دينى در برابر بدعت‌ها (از جمله بدحجابى) و دوم آشنايى محققان با ديدگاه‌هاى متفاوتى كه در اين باره مطرح شده است. به زعم نویسنده نوعى از عقل‌گرايى در قضاياى كلامى، فقهى و تاريخى که ناشی از ورود تجدد به ايران است در این رساله‌ها به چشم می‌آید. كتاب‌هاى اين مجموعه دو جلدى از چند جنبه به حجاب پرداخته‌اند: برخى از منظر اجتماعى و تعدادى با رویکرد روایی و فقهى. در معرفی هر کتاب یا رساله، نخست نویسنده (نویسندگان) آن معرفی شده و سپس دیدگاه‌های وی تبیین شده است، آن‌گاه خلاصه‌ای از رساله بیان شده و در ادامه متن کامل کتاب یا رساله عیناً آورده شده است. رساله‌ها به ترتيب تاريخى تنظيم شده و تعداد 28 رساله در جلد اول و پنج رساله باقى مانده در جلد دوم درج شده است. نویسنده اذعان دارد که برخی از رساله‌هایی که درباره حجاب نوشته شده به دلیل عربی بودن، حجم گسترده کتاب و یا مخطوط بودن در این مجموعه نیامده است. بیشتر رساله‌های انتخاب شده چاپ سنگی بوده و نسخ برخی از آنها چنان کم است که حکم خطی را پیدا کرده و از همین‌رو در این مجموعه گردآوری شده تا به سهولت در دسترس محققان قرار گیرد. در پايان جلد دوم، مؤلف با اشاره به برخى از كتاب‌شناسى‌هايى كه درباره حجاب وجود داشته است، خود به تدوين يک كتاب‌شناسى اقدام كرده و پس از آن تصاوير برخى از رساله‌هاى حجابيه را ضميمه نموده است.
فهرست رساله‌ها
بدعت كشف حجاب در ايران (رسول جعفريان)؛ رساله وجوب حجاب (محمد صادق ارومى فخرالاسلام)؛ سدول الجلباب فى وجوب الحجاب (آیت‌الله سيد عبدالله بلادى بوشهرى)؛ رساله شريفه لزوم حجاب (چند نفر از مشروطه‌خواهان)؛ رساله ردّ كشف حجاب (سيد اسدالله خرقانى)؛ فلسفه حجاب (ابوعبدالله زنجانى)؛ صواب الخطاب فی اتقان الحجاب (ميرمحمدهاشم مرندى خويى)؛ حجاب پرده دوشيزگان (محمدحسن حائرى مازندرانى)؛ لب اللباب فی فلسفة الحجاب (على اكبر رضوى برقعى قمی)؛ جوابيه مقاله ضالّه طالبين رفع حجاب (زينب بيگم شيرازى)؛ هفت رساله در دفاع از حجاب كه در نشريه الاسلام با مديريت محسن فقيه شيرازى در شيراز به چاپ رسيده است، با عناوين: دفاع از حجاب؛ نقد مقاله حبل المتين؛ پاسخ پرسش‌هاى چهارده‌گانه حبل المتين؛ حدود تربيت بنات؛ انتقاد از مقاله اصفهانى؛ حجابيه ديگر در پاسخ به مقاله حبل المتين؛ رساله حجابيه در نقد مقاله حبل المتين؛ مكالمه خسرو و پرويز (شیخ هادى طارمى منجيلى)؛ وسيلة العفايف يا طومار عفت (شيخ يوسف گيلانى)؛ وجوب ستر و حجاب (محمد كاظم نجل محمد سعيد)؛ محاکمه در موضوع حجاب (سيد ابوالحسن طالقانى طهرانى)؛ ضيائيه در موضوع حجاب (آقا موسى كاظمينى طبرسی (ضيائى))؛ سرادق دوشيزگان و سعادت ايرانيان (سيد محمدعلى مبارکه‌اى)؛ ترجمه فلسفة الحجاب فی وجوب النقاب (غلامحسين اصفهانی)؛ مدينة الاسلام روح التمدن (شيخ احمد شاهرودى)؛ تأكيد حجاب نسوان به حكم آيات قرآن (محمدعلى مدرس طهرانى)؛ رساله حجابيّه (فياض‌الدين زنجانى)؛ رساله در اثبات وجوب حجاب (شيخ عباسعلى اسلامى)؛ حجاب و پرده‌دارى (ابوالفضل حاذقى و محمدجواد لارى)؛ حقيقت حجاب در اسلام (شيخ محمد خالصى‌زاده)؛ احسن الحكايات فی حجاب السافرات (شيخ ابوالفضل خراسانى)؛ مناظره دهقان پير و جوان دانشجو (سيد جلال كاشانى)؛ حجاب در اسلام (شيخ محمود حلبى)؛ مسأله حجاب (شهيد مرتضى مطهرى).[۱]
مشخصات فنی
این کتاب در 2 جلد (1450 صفحه) در قطع وزیری برای نخستین بار در سال 1380 توسط انتشارات دلیل ما به چاپ رسید و تا سال 1390 به چاپ سوم رسید.
منابع
- ↑ جعفریان، رسول (1386). رسائل حجابیه: شصت سال تلاش ع‍ل‍م‍ی در برابر بدعت کشف حجاب. 2 ج. ق‍م: دلیل ما.
تدوین: حکمت بروجردی