دانش
دانش اولین نشریه اختصاصی زنان است که به صورت هفتگی از ۱۰ رمضان ۱۳۲۸ق. تا ۲۷ رجب ۱۳۲۹ق. در ۳۰ شماره ۸ صفحهای به مدیریت و صاحب امتیازی خانم دکتر کحال انتشار یافت.
تاریخچه
دانش نخستین نشریهای است که در دفاع از حقوق زنان در دوره مشروطه منتشر شد. صاحب امتیاز و ناشر آن، خانم دکتر کحال دختر یعقوب جدید الاسلام همدانی، معروف به بانو کحال بود. اولین شماره این هفته نامه در سال 1289 (10 رمضان 1328ق.) چهار سال پس از انقلاب مشروطه منتشر شد. چاپ آن سربی، قطع وزیری، در هشت صفحه[۲] و در چهار چاپخانه مطبعه شرق، فاروس، طهران و چاپخانه مجلس در تهران چاپ شده و مطالب آن همگی مربوط به زنان بود.
هدف و شعار نشریه چنین بیان شده است:
«روزنامهای است اخلاقی، علم خانهداری، بچهداری، شوهرداری، مفید به حال دختران و نسوان و به کلی از پلتیک و سیاست مملکتی سخن نمیراند.»
قیمت تک شماره آن برای تهران یک عباسی (4شاهی)، سایر ولایات 5 شاهی بوده و هزینه اشتراک یک ساله آن در تهران 12 قران، برای ولایات داخله 15 قران و برای ممالک خارجه 7 فرانک بوده است.[۲]
بخشی از نوشتههای روزنامه به توصیههای اخلاقی، تشریح و توصیف اخلاق نیک و بد خطاب به دختران جوان اختصاص داشت. این مطالب در قالب مقالات، مطایبات و پندهای حکیمانه و نیز داستانهایی به شکل پاورقی و ادامهدار بیان میشد.[۲]
رعایت بهداشت فردی و خانواده نیز از مهمترین مباحث مطرح شده در این نشریه است. این مسأله به دلیل آشنایی خانم کحال با اصول بهداشتی و طبی بوده و این موارد را بسیار دقیق تشریح و توضیح میدهد.
عمر نشریه دانش کوتاه بود و انتشار آن تا سی شماره به طور مرتب ادامه داشت[۳] و آخرین شماره آن در 27 رجب 1329ق. (1290) انتشار یافت.
روزنامه دانش، راهگشای روزنامهنگاران زن در ایران شد و زمینه انتشار نشریات تخصصی زنان و توسعه سریع روزنامهنگاری را بعد از جنبش مشروطه ایجاد کرد.
منابع
خمامی، جعفر (1380). روزنامههای ایران از آغاز تا سال ۱۳۲۹. تهران: اطلاعات.