چاقچور

زنی در حال پوشیدن چاقچور

چاقچور/čāq(x)č(š)ūr/ که به چاخچور و چاقشور نیز معروف است از پوشش‌های زنان دوران قاجار است.

زنی از عهد ناصری با چادر کمری، چاقچور و روبنده که گوشه چارقدش از زیر چادر پیداست

طرح چاقچور

تعریف

یکی از پوشش‌های زنان در دوران قاجار شامل شلوار بلند و بسیار گشادی که جورابی پارچه‌ای به پایین آن متصل بود.

انواع

این شلوار را زنان به هنگام بیرون آمدن از خانه و بر روی شلیته و تنبان می­‌پوشیدند. شلواری گشاد و آستردار که دم پای آن چین‌دار و تنگ بود. جورابی نیز از جنس پارچه به آن می‌دوختند. بالای ساق آن از طرف داخل پا هر یک شکافی به طول 20 سانتی‌متر داشت و در واقع باز و ندوخته می‌ماند. این شلوار به وسیله لیفه بلند و بندی در زیر شکم بسته می‌شد. وسط دو لنگه آن را به شکل مثلثی باز می­‌گذاشتند و برخی نیز آن را از دو لنگه جدا از هم می­‌دوختند به طوری که آن را در بالای زانو با دو بند محکم می­‌کردند. جنس چاقچور معمولا کتان یا ابریشم بود. برخی سفرنامه‌نویسان از آن به عنوان چکمه پارچه‌ای یاد کرده‌اند. چون چاقچور بسیار بلند و گشاد بود همه تنبان یا شلیته درون آن جا می­‌شد و زن­‌ها بسیار مواظب بودند آهار یا برآمدگی تنبان درهم نشکند و در راه رفتن معلوم شود تنبان پنبه‌دار یا فنردار پوشیده‌اند. رنگ آن را بنفش، آبی یا طوسی انتخاب می­‌کردند، ولی چاقچور مشکی از همه فاخرتر بود. چاقچور به تناسب مالی افراد از پارچه ابریشمی یا پنبه‌ای دوخته می‌شد. زنان سادات چاقچور سبز می‌پوشیدند. در برخی نقاط ایران هنوز هم چاقچور پوشیده می‌شود.

منابع

نویسنده: حکمت بروجردی