شلیته
شلیته /(šalite(a/ دامن پرچینی است که زنان در گذشته روی تنبان می پوشیدند و امروزه در مناطق روستایی و ایلات قشقایی بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد.
تاریخچه
قدمت این نوع دامن به دوران اشکانیان می رسد. در تندیس های به دست آمده از دوره اشکانیان مجسمه زنی با شلیته بلند دیده می شود.[۱]
شکل و جنس
شلیته معمولا از کتان سفید یا مخمل های رنگارنگ است. در شلیته های کتانی دور آن را با نخ قرقره مشکی یا خامه های رنگین گلدوزی و حاشیه دوزی می کردند.[۲] طبقات کم درآمد شلیته های خود را از پارچه چیت گلدار و رنگی می دوختند. هرچه چین های دورکمر ریزتر و پرتر بود شلیته ارزش بیشتری داشت. پس از این که پوشیدن تنبانهای پر چین از مد افتاد شلیته جای آن را گرفت و با شلوارهای مشکی پوشیده می شد. زنان معمولا در خانه تنبان و شلیته می پوشیدند.[۳] گاهی زنان اشراف ده و یا یازده شلیته را روی هم پوشیده و آنها را با بند قیطانی می بستند تا جایگزین فنر زیر دامن شود. بلندی و درازای شلیته بر حسب منطقه جغرافیایی متفاوت بود، به گونه ای که از تهران به سمت جنوب ایران در شهرهای مختلف بر طول آن افزوده می شد. مثلا در تهران کوتاه بود، در اصفهان تا زانو می رسید و در شیراز بلندتر بود.[۳]
منابع
- ↑ محمدی سیف، معصومه (1398). جامعه شناسی پوشاک سنتی و زیورآلات زنان ایران زمین. تهران: اندیشه احسان، ص59.
- ↑ نگار زن: تاریخ مصور لباس زن در ایران (1352). تهران: انجمن بین‌المللی زنان در ایران. ص11.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ذکاء، یحیی (1336). لباس زنان ایران از سده سیزدهم هجری تا امروز. تهران: اداره کل هنرهای زیبای کشور، اداره موزه ها و فرهنگ عامه. ص26.
نویسنده: حکمت بروجردی