مهرانگیز منوچهریان

مهرانگیز منوچهریان نماینده مردم نایین در مجلس شورای ملی

مهرانگیز منوچهریان حقوقدان، موسیقی‌دان و سیاست‌مدار و نخستین سناتور زن در ایران بود.

زندگینامه

مهرانگیز منوچهریان در سال ۱۲۸۵ در مشهد به دنیا آمد. مادرش درة التاج و پدرش منوچهر منوچهریان بود. مهرانگیز خط فارسی را از مادر بزرگ و الفبای لاتین را از مادرش آموخت. او در هشت سالگی در امتحانات ورودی مدرسه شرکت کرد و در کلاس سوم ابتدایی پذیرفته شد، اما آموزشهای خانگی او فراتر از آموزش مدرسه بود، به طوری که در نیمه همان سال کلاس چهارم را و در تعطیلات تابستان کلاس پنجم را گذراند و در نه سالگی کلاس ششم را در مدرسه ژاندارک آغاز کرد. پس از آن، دوره متوسطه را در مدرسه «فرانکو پرسان» گذراند. با خاتمه امتحانات دوره اول متوسطه، مهرانگیز به دلیل تعطیلی مدرسه فرانکو پرسان تحصیلاتش را در دارالمعلمات ادامه داد. او با دکتر حسینقلی حسینی‌نژاد استاد دانشکده حقوق ازدواج کرد.

مهرانگیز منوچهریان تا پیروزی انقلاب اسلامی به کار وکالت مشغول بود و پس از آن پروانه وکالتش باطل شد. او در ۱۴ تیر ۱۳۷۹ در تهران درگذشت.

فعالیتهای شغلی و تحصیلی

مهرانگیز منوچهریان در سال 1311 با تدریس زبان فرانسه در مدرسه ژاندارک شغل معلمی را آغاز کرد. او در سال 1313 وارد دانشسرای عالی شده و در شهریور 1317 موفق به دریافت مدرک لیسانس شد. در سال 1325 وارد دانشکده حقوق شده و در سال 1327 از آن دانشکده فارغ التحصیل شد. سپس برای گرفتن پروانه وکالت، دوره کارورزی وکالت دادگستری را به راهنمایی محمود سرشار شروع کرد. او در سال 1332 برای خود دفتر وکالت باز کرد. در سال 1334 در کنکور دکتری حقوق قبول شد و در سال 1338 موفق به اخذ درجه دکتری حقوق گردید.

فعالیتهای سیاسی و اجتماعی

تاسیس اتحادیه زنان حقوقدان ایران در سال 1340 از نخستین فعالیتهای مهرانگیز منوچهریان بود. این اتحادیه به عنوان زیر مجموعه ‏ای از اتحادیه بین المللی زنان حقوقدان بود.

مهرانگیز منوچهریان و شمس الملوک مصاحب نخستین زنانی بودند که در دوره چهارم مجلس سنا با انتصاب شاه به آن راه یافتند. منوچهریان از سال ۱۳۴۲ تا ۱۳۵۱ سناتور انتصابی مجلس سنا بود. او در سال 1343 به همراه نیره سعیدی، پروین صوفی، شوکت ملک جهانبانی و فرخ رو پارسای برای اولین بار به عضویت هیئت منصفه مطبوعات انتخاب شدند.

جایزه‌ها و افتخارات

دریافت «جایزه صلح حقوق بشر سازمان ملل متحد» در سال ۱۹۶۸

دریافت «جایزه صلح مرکز صلح جهانی از طریق حقوق» در سال ۱۹۷۱

آثار

• سازمان ملل و حقوق زن: گ‍زارش‌ ب‍ی‍س‍ت‌و پ‍ن‍ج‍م‍ی‍ن‌ اج‍لاس‍ی‍ه‌ ک‍م‍ی‍س‍ی‍ون‌ م‍ق‍ام‌ زن‌
• وضع حقوقی زن در جهان: ترجمه گزارش دبیر کل سازمان ملل متحد (1342)
• ترجمه ت‍رب‍ی‍ت‌ س‍ی‍اس‍ی‌ و اج‍ت‍م‍اع‍ی‌ زن‌: م‍درک‌ ش‍م‍اره‌‎E/CN. 6/405/Rev. 1‬ س‍ازم‍ان‌ م‍ل‍ل‌ م‍ت‍ح‍د (1347)
• ف‍ل‍س‍ف‍ه‌ اخ‍لاق‌ (1327) ‏‫
• طرح اصلاحی بعضی مواد قانون مدنی و نسخ ماده ۱۷۹ قانون جزا‬
• طرح قانون حمایت صغار (1340)
• ان‍ت‍ق‍اد از ق‍وان‍ی‍ن‌ اس‍اس‍ی‌ و م‍دن‍ی‌ و ک‍ی‍ف‍ری‌ ای‍ران‌ از ن‍ظر ح‍ق‍وق‌ زن‌ (1342)
• م‍س‍ئ‍ل‍ه‌ ج‍رائ‍م‌ اطف‍ال‌: طرح‌ ت‍اس‍ی‍س‌ م‍ح‍اک‍م‌ اخ‍ت‍ص‍اص‍ی‌ اطف‍ال‌ و ب‍ن‍گ‍اه‍ه‍ای‌ واب‍س‍ت‍ه‌ ب‍ه آن‌ در ای‍ران‌ (1340)
• ن‍اب‍راب‍ری‍ه‍ای‌ ح‍ق‍وق‍ی‌ زن‌ و م‍رد در ای‍ران‌ و راه‌ اص‍لاح‌ آن‌ (1357)

منابع

فرخ زاد، پوران (1378). دانشنامه زنان فرهنگساز ایران و جهان. تهران: زریاب.