مهری آهی
مهری آهی (۱۲۹۸ - ۱۳۶۶) مترجم و استاد دانشگاه تهران بود.
زندگینامه
مهری آهی فرزند مجید در 1298 در تهران به دنیا آمد. او تقریبا تمام تحصیلات ابتدایی و متوسطه خود را در مدرسه فرانسوی ژاندارک انجام داد. از دانشسرای عالی و دانشکده ادبیات دانشگاه تهران در رشته زبان و ادبیات فارسی لیسانس گرفت و مشغول تحصیل در کلاس‌های دکترای رشته مزبور شد اما با انتصاب پدرش مجید آهی به سفارت ایران در اتحاد جماهیر شوروی در سال 1311 ناگزیر به اتفاق پدرش به شوروی رفت.[۱]او مدت سه سال در دانشگاه لومونوسوف مسکو به تحصیل زبان و ادبیات روسی پرداخت.[۲]او بیشتر امتحانات لازم را داده بود که به دلیل بیماری مرحوم آهی و مراجعت خانواده خود به تهران به ایران بازگشت.
پس از فوت پدر و اقامتی کوتاه در تهران مهری مجدداً برای تکمیل تحصیلات خود به اروپا رفت و پس از 7 سال تحصیل در لندن و پاریس در رشته ادبیات روسی و ادبیات تطبیقی و اخذ دکترا در رشته زبان و ادبیات روسی در دانشگاه سوربن پاریس به تهران بازگشت و به تدریس در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران پرداخت. او مدتی در دانشکده مزبور استاد و مدیر گروه زبان و ادبیات روسی بود و همچنین در سال 1344 ریاست مرکز زبان‌های خارجی دانشگاه تهران را برعهده داشت . او علاوه بر زبان روسی به زبان‌های فرانسه و انگلیسی نیز مسلط بود. از جمله دروسی که در تدریس آن مهارت داشت «ادبیات تطبیقی» بود.[۱]
فعالیت‌های اجتماعی
مهری آهی علاوه بر دلبستگی به ادبیات به کارهای اجتماعی هم از اوان جوانی علاقه زیادی داشت و از همین رو از زمان تحصیل در سازمان شیر و خورشید سرخ ایران و سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی مشغول انجام خدمات داوطلبانه شد. وی از اعضاء مؤسس و فعال جمعیت راه نو (1334)، شورای کتاب کودک، انجمن کتاب و شورای عالی جمعیت‌های زنان ایران بود و از همین رو در بسیاری از کنفرانس‌های بین‌المللی به نمایندگی ایران حضور داشت. در 1336 شمسی در کنفرانسی که در مسکو از طرف سازمان ملل متحد تشکیل شد او به همراه چند تن از بانوان دیگر شرکت کرد.[۱]
همچنین وی دبیر اول کمیسیون بین‌المللی شورای عالی زنان ایران و عضو هیئت امنای بنیاد فرهنگ ایران بود.
(منبع: کارنامک)
در 1338 از طرف کمیته ارتباطات برای شرکت در سمینار زنان و کودکان به نیویورک دعوت شد و سپس بنا به دعوت سازمان ملل در کنفرانس جمعیت‌های غیردولتی شرکت نمود و نیز چهار دوره به عنوان نماینده ایران در کمیسیون مقام زن سازمان ملل متحد منصوب گردید و همچنین به نمایندگی ایران در دو همایش مربوط به حقوق بشر به مغولستان و مانیل اعزام شد.[۲]
او نایب رئیس جمعیت راه نو، دبیر اول کمیسیون بین‌المللی شورای عالی جمعیت‌های زنان ایران، عضو هیات نمایندگی ایران در کمیسیون مقام زن سازمان ملل در 1341 و رئیس این کمیسیون در 1343، مؤسس انجمن کتاب و رئیس کتابخانه آن در 1336، عضو هیئت مشاوران راهنمای کتاب و گروه بررسان کتاب های برگزیده سال بود که به همراه دیگر بهائیان در جهت‌دهی فرهنگی ایران در زمان پهلوی نقش بسزایی داشت.[۱]
آثار
ترجمه
- قصه‌های آندرسن (1320) (مجموعه قصه)[۲]
- تدریس زبان روسی برای دبیرستان ها (1324)، با همکاری فاطمه سیاح و گیلده‌برآندت.[۳]
- ت‍ورگ‍ن‍ی‍ف، ای‍وان‌س‍رگ‍ی‍وی‍چ (1334). پدران و پسران. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.[۴]
- ل‍رم‍ان‍ت‍ف، م‍ی‍خ‍ائ‍ی‍ل ی‍وروی‍چ (1336). قهرمان عصر ما. تهران: بنگاه ترجمه و نشر.[۵]
- از چند نویسنده خارجی (1340). قهرمانان کوچک. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.[۶]
- داس‍ت‍ای‍وس‍ک‍ی، ف‍ئ‍ودورم‍ی‍خ‍ائ‍ی‍ل‍ووی‍چ (1343). جنایات و مکافات. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.[۷]
- داس‍ت‍ای‍وس‍ک‍ی، ف‍ئ‍ودور م‍ی‍خ‍ائ‍ی‍ل‍ووی‍چ (1395). ابله. تهران: خوارزمی.[۸]ترجمه این رمان پس از درگذشت مهری آهی و بعد از گذشت ۳۰ سال توسط انتشارات خوارزمی منتشر شد. مهری آهی این کتاب را تا بخش‌های انتهایی ترجمه کرده بود اما درگذشت او باعث شد تا ترجمه این کتاب ۱۰۶۴ صفحه‌ای نیمه کاره بماند.[۹] در سال 1320 مجموعه‌ای از داستان‌های اندرسن با عنوان «قوهای وحشی» ترجمه مهری آهی منتشر شد که در آن، داستان‌های بلبل، سنگ چخماق، قوهای وحشی، لباس نو برای امپراطور به چاپ رسیده است.[۱۰]
مقالات
- بیست و پنجمین سالمرگ ماکسیم گورکی (1340). سخن. سال دوازدهم. شهریور 1340. شماره 5.[۱۱]
- گورکی پیشوای اندیشه‌ها و امیدها (1347). پیام نوین. دوره 9. شماره 4.[۱۲]
منابع