شلیته

شلیته بلند دو زن مازنی

شلیته /šalite(a)/ دامن پرچینی که زنان در گذشته روی تنبان می­ پوشیدند و امروزه در مناطق روستایی و ایلات قشقایی بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد.

تاریخچه

قدمت این نوع دامن به دوران اشکانیان میرسد. در تندیسهای به دست آمده از دوره اشکانیان مجسمه زنی با شلیته بلند دیده میشود.

شکل و جنس

دو زن قاجار با چارقد بر سر و شلیته کوتاه، پوشاک زنان ایران از کهن ترین زمان تا آغاز پادشاهی پهلوی، جلیل ضیاء پور.

شلیته معمولا از کتان سفید یا مخمل­های رنگارنگ است. طبقات کم درآمد شلیته های خود را از پارچه چیت گلدار و رنگی می­ دوختند. معمولا دور شلیته هایی که از کتان سفید بود با خامه ­های رنگین یا نخ قرقره مشکی گلدوزی و حاشیه دوزی می­ کردند. هرچه چین های دورکمر ریزتر و پرتر بود شلیته ارزش بیشتری داشت. پس از این که پوشیدن تنبانهای پر چین از مد افتاد شلیته جای آن را گرفت و با شلوارهای مشکی پوشیده می ­شد. زنان معمولا در خانه تنبان و شلیته می­ پوشیدند. گاهی زنان اشراف ده و یا یازده شلیته را روی هم پوشیده و آنها را با بند قیطانی می­ بستند تا جایگزین فنر زیر دامن شود. بلندی و درازای شلیته بر حسب منطقه جغرافیایی متفاوت بود، به گونه­ ای که از تهران به سمت جنوب ایران در شهرهای مختلف بر طول آن افزوده می­ شد. مثلا در تهران کوتاه بود، در اصفهان تا زانو می­ رسید و در شیراز بلندتر بود.

منابع

نویسنده: حکمت بروجردی