مهدیه الهی قمشه‌ای

مهدیه الهی قمشه ای (1316-1395) مولوی پژوه و شاعر معاصر است.

زندگینامه

مهدیه الهی قمشه ای در سال 1316 متولد شد.او نخستین فرزند دختر عالم مشهور و مترجم قرآن کریم ،محیی الدین مهدی الهی قمشه ایبود.مادرش، طیبه تربتی، دختر ابوطالب تربتی زنجانی از علما و زهاد پارسای تربت حیدریه بود که نسبش از سمت مادر به شیخ مفید میرسید. . پدرش که مردی روحانی و زاهد و فقیه و روشنفکر در زمانه ای که کمتر دختری تحصیلات رسمی داشت و مدرسه فرستادن دختران به خصوص از خانواده روحانی معمول نبود، او را به مدرسه ابتدایی و سپس برای تحصیلات متوسطه به مدرسه فرانکو پرسان فرستاد. او بعد از اتمام تحصیلات، مدتی به تدریس فارسی و متون ادبی پرداخت و در سال 1311 در هجده سالگی با محیی الدین مهدی الهی قمشه ای که تازه از مشهد به تهران آمده بود ازدواج می کند. او سه خواهر و جهار برادر دارد؛ نظام الدین ، کمال الدین، و مرتضی الهی قمشه ای برادران او هستند.

مهدیه الهی قمشه ای با پسر عموی خود، نعمت الله ملکیان ازدواج کرد و حاصل این ازدواج چهار فرزند، دو پسر و دو دختر بود.

آثار

تألیف

گ‍زی‍ده‌ دی‍وان‌ اس‍ت‍اد م‍ح‍ی‌ال‍دی‍ن‌ م‍ه‍دی‌ ال‍ه‍ی‌ ق‍م‍ش‍ه‌ای (1378). ب‍ا م‍ق‍دم‍ه‌ ح‍س‍ی‍ن‌ ال‍ه‍ی‌ ق‍م‍ش‍ه‌ای‌، ب‍ه‌ک‍وش‍ش‌ م‍ه‍دی‍ه‌ ال‍ه‍ی‌ ق‍م‍ش‍ه‌ای‌. تهران: انوار دانش.

https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=584084&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author

کربلا وادی عشق (1379). س‍روده‌ م‍ح‍ی‌ال‍دی‍ن‌‌م‍ه‍دی‌ ال‍ه‍ی‌‌ق‍م‍ش‍ه‌ای‌؛ ب‍ازآف‍ری‍ده‌ م‍ه‍دی‍ه‌ ال‍ه‍ی‌‌ق‍م‍ش‍ه‌ای‌. تهران: فاران.

https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=596355&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author

بهار عشق: منتخب اشعار در ۲۸ قطعه خوشنویسی و مینیاتور (1386). تهران: خط زرین.

https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1106121&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author

سیری در گلزار مثنوی (1394). با همکاری فریبا ملکیان. مشهد: آستان قدس رضوی،شرکت به نشر.‏‫

https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=3676220&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author

زندگینامه، خاطرات و خلاصه دیوان حکیم مهدی الهی‌قمشه‌ای (1396). با همکاری فریبا ملکیان/ تهران: اطلاعات.

https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=4828278&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author

معبد عشق (مجموعه اشعار) (1396). ب‍ا م‍ق‍دم‍ه‌ ح‍س‍ی‍ن‌ ال‍ه‍ی‌‌ق‍م‍ش‍ه‌ای‌. تهران: اطلاعات.

https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=5040543&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author

مقالات

1-    موسیقی و عرفان: ای خدا جان را عطا کن آن مقام (مصاحبه) (1383). مقام موسیقایی. خرداد. شماره 28.

2-    موسیقی و عرفان: بهاریه (شعر) (1383). مقام موسیقایی. اردیبهشت. شماره 27.

3-    عرفان نشأت گرفته از روح انسان‌ها (مصاحبه) (1381). گلستان قرآن. آذر. شماره 131.

4-    واژه های عرفانی در شعر فارسی (1381). کیهان فرهنگی. آبان. شماره 193.

5-    شرح غزلی از حافظ (1381). کیهان فرهنگی. خرداد. شماره 188.

6-    استاد درس عشق می‌گفت (مصاحبه) (1381). کیهان فرهنگی. خرداد. شماره 188.

7-    آواز عشق (1381). کیهان فرهنگی. خرداد. شماره 188.

نمونه اشعار

رباعیات

ای روی تو قبله گاه جان و دل من/ وی کوی تو راه آخرین منزل من/ بی یاد رخت همه زیان است مرا/ نقد دو جهان اگر شود حاصل من

ای عشق تو مایه نشاط دل من/ یادت همه نقد عمر بی حاصل من/ تنها نه ز جان و دل حدیث تو کنم/ کاین زمزمه بشنوی ز آب و گل من

بر وادی حیرتم شبی بود گذر/ کردم چو به چشم دل در آن دشت نظر/ دیدم همه خفته اند آرام و نبود/ از عیش نعیم و رنج درویش خبر

در دولت گل، باده گلرنگ خوش است/ آن یار که خوش نوازدم چنگ، خوش است/ آن رند قلندری که فارغ کندم/ از کفر و ز دین و نام وز ننگ خوش است

او در ستایش سیده نصرت امین شعر زیر را با عنوان «در ستایش بانوی اصفهانی» سروده است:

آمد بهار و فصل گل افشانی/ ساقی، بیار باده روحانی/ زآن آب آتشین که فرو شوید/ از جان و دل کدورت ظلمانی/ زآن آب آتشین که از آن برقی/ در طور دید موسی عمرانی/ زآن باده ای که اهل صفا نوشند/ ظاهر به ماه روزه، نه پنهانی/ آن کیمیای اهل سعادت را/ از جام روی دوست کن ارزانی