تفاوت میان نسخه‌های «چاقچور»

از دانشنامه الکترونیکی زنان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
سطر ۱۰: سطر ۱۰:
<br />
<br />
===انواع===
===انواع===
این شلوار را زنان به هنگام بیرون آمدن از خانه و بر روی [[شلیته]] و [[تنبان]] می­‌پوشیدند.<ref name=":1">ذکاء، یحیی (1336). ''لباس زنان ایران از سده سیزدهم هجری تا امروز''. تهران: اداره کل هنرهای زیبای کشور، اداره موزه‌ها و فرهنگ عامه، صص 31-32.</ref> شلواری گشاد و آستردار که دم پای آن چین‌دار و تنگ بود. جورابی نیز از جنس پارچه به آن می‌دوختند.<ref name=":0">ضیاءپور، جلیل (1347). ''پوشاک زنان ایران از کهن‌ترین زمان تا آغاز شاهنشاهی پهلوی''. تهران: وزارت فرهنگ و هنر، صص180-181.</ref> بالای ساق آن از طرف داخل پا هر یک شکافی به طول 20 سانتی‌متر داشت و در واقع باز و ندوخته می‌ماند.<ref name=":0" /> این شلوار به وسیله لیفه بلند و بندی در زیر شکم بسته می‌شد. وسط دو لنگه آن را به شکل مثلثی باز می­‌گذاشتند و برخی نیز آن را از دو لنگه جدا از هم می­‌دوختند به طوری که آن را در بالای زانو با دو بند محکم می­‌کردند.<ref>غیبی، مهرآسا (1384). ''هشت هزار سال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی''. تهران: هیرمند، ص569.</ref> جنس چاقچور معمولا کتان یا ابریشم بود. برخی سفرنامه‌نویسان از آن به عنوان چکمه پارچه‌ای یاد کرده‌اند.<ref name=":0" /> چون چاقچور بسیار بلند و گشاد بود همه تنبان یا شلیته درون آن جا می­‌شد و زن­‌ها بسیار مواظب بودند آهار یا برآمدگی تنبان درهم نشکند و در راه رفتن معلوم شود تنبان پنبه‌دار یا فنردار پوشیده‌اند. رنگ آن را بنفش، آبی یا طوسی انتخاب می­‌کردند، ولی چاقچور مشکی از همه فاخرتر بود.<ref name=":1" /> چاقچور به تناسب مالی افراد از پارچه ابریشمی یا پنبه‌ای دوخته می‌شد.<ref>آلمانی، هانری رنه (1378). ''از خراسان تا بختیاری.'' ترجمه سمیعی، غلامرضا''، ج 1،'' تهران: طاووس، ص 415.</ref> زنان سادات چاقچور سبز می‌پوشیدند.<ref name=":1" /> در برخی نقاط ایران هنوز هم چاقچور پوشیده می‌شود.  
این شلوار را زنان به هنگام بیرون آمدن از خانه و بر روی [[شلیته]] و [[تنبان]] می­‌پوشیدند.<ref name=":1">ذکاء، یحیی (1336). ''لباس زنان ایران از سده سیزدهم هجری تا امروز''. تهران: اداره کل هنرهای زیبای کشور، اداره موزه‌ها و فرهنگ عامه، صص 31-32.</ref> شلواری گشاد و آستردار که دم پای آن چین‌دار و تنگ بود. جورابی نیز از جنس پارچه به آن می‌دوختند.<ref name=":0">ضیاءپور، جلیل (1347). ''پوشاک زنان ایران از کهن‌ترین زمان تا آغاز شاهنشاهی پهلوی''. تهران: وزارت فرهنگ و هنر، صص180-181.</ref> بالای ساق آن از طرف داخل پا هر یک شکافی به طول 20 سانتی‌متر داشت و در واقع باز و ندوخته می‌ماند.<ref name=":0" /> این شلوار به وسیله لیفه بلند و بندی در زیر شکم بسته می‌شد. وسط دو لنگه آن را به شکل مثلثی باز می­‌گذاشتند و برخی نیز آن را از دو لنگه جدا از هم می­‌دوختند به طوری که آن را در بالای زانو با دو بند محکم می­‌کردند.<ref>غیبی، مهرآسا (1384). ''هشت هزار سال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی''. تهران: هیرمند، ص569.</ref> جنس چاقچور معمولا کتان یا ابریشم بود. برخی سفرنامه‌نویسان از آن به عنوان چکمه پارچه‌ای یاد کرده‌اند.<ref name=":0" /> چون چاقچور بسیار بلند و گشاد بود همه تنبان یا شلیته درون آن جا می­‌شد و زن­‌ها بسیار مواظب بودند آهار یا برآمدگی تنبان درهم نشکند و در راه رفتن معلوم شود تنبان پنبه‌دار یا فنردار پوشیده‌اند. رنگ آن را بنفش، آبی یا طوسی انتخاب می­‌کردند، ولی چاقچور مشکی از همه فاخرتر بود.<ref name=":1" /> چاقچور به تناسب مالی افراد از پارچه ابریشمی یا پنبه‌ای دوخته می‌شد.<ref>آلمانی، هانری رنه (1378). ''از خراسان تا بختیاری.'' ترجمه سمیعی، غلامرضا. تهران: طاووس. ج 1. ص 415.</ref> زنان سادات چاقچور سبز می‌پوشیدند.<ref name=":1" /> در برخی نقاط ایران هنوز هم چاقچور پوشیده می‌شود.  


<br />
<br />

نسخهٔ ‏۷ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۰۱

زنی در حال پوشیدن چاقچور[۱]

چاقچور/čāq(x)č(š)ūr/ که به چاخچور و چاقشور نیز معروف است از پوشش‌های زنان دوران قاجار است.[۲]

زنی از عهد ناصری با چادر کمری، چاقچور و روبنده که گوشه چارقدش از زیر چادر پیداست[۳]


طرح چاقچور[۴]

تعریف

یکی از پوشش‌های زنان در دوران قاجار شامل شلوار بلند و بسیار گشادی که جورابی پارچه‌ای به پایین آن متصل بود.


انواع

این شلوار را زنان به هنگام بیرون آمدن از خانه و بر روی شلیته و تنبان می­‌پوشیدند.[۵] شلواری گشاد و آستردار که دم پای آن چین‌دار و تنگ بود. جورابی نیز از جنس پارچه به آن می‌دوختند.[۶] بالای ساق آن از طرف داخل پا هر یک شکافی به طول 20 سانتی‌متر داشت و در واقع باز و ندوخته می‌ماند.[۶] این شلوار به وسیله لیفه بلند و بندی در زیر شکم بسته می‌شد. وسط دو لنگه آن را به شکل مثلثی باز می­‌گذاشتند و برخی نیز آن را از دو لنگه جدا از هم می­‌دوختند به طوری که آن را در بالای زانو با دو بند محکم می­‌کردند.[۷] جنس چاقچور معمولا کتان یا ابریشم بود. برخی سفرنامه‌نویسان از آن به عنوان چکمه پارچه‌ای یاد کرده‌اند.[۶] چون چاقچور بسیار بلند و گشاد بود همه تنبان یا شلیته درون آن جا می­‌شد و زن­‌ها بسیار مواظب بودند آهار یا برآمدگی تنبان درهم نشکند و در راه رفتن معلوم شود تنبان پنبه‌دار یا فنردار پوشیده‌اند. رنگ آن را بنفش، آبی یا طوسی انتخاب می­‌کردند، ولی چاقچور مشکی از همه فاخرتر بود.[۵] چاقچور به تناسب مالی افراد از پارچه ابریشمی یا پنبه‌ای دوخته می‌شد.[۸] زنان سادات چاقچور سبز می‌پوشیدند.[۵] در برخی نقاط ایران هنوز هم چاقچور پوشیده می‌شود.


منابع

  1. ضیاءپور، جلیل (1347). پوشاک زنان ایران از کهن‌ترین زمان تا آغاز شاهنشاهی پهلوی. تهران: وزارت فرهنگ و هنر، ص188.
  2. ده‍خ‍دا، ع‍ل‍ی‌اک‍ب‍ر (1377). لغت‌نامه. تهران: دانشگاه تهران: مؤسسه لغت‌نامه دهخدا، ذیل مدخل.
  3. افشار، ایرج (1370). گنجینه عکس‌های ایران. تهران: نشر فرهنگ ایران، ص 214.
  4. ضیاءپور، جلیل (1347). پوشاک زنان ایران از کهن‌ترین زمان تا آغاز شاهنشاهی پهلوی. تهران: وزارت فرهنگ و هنر، ص 181.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ذکاء، یحیی (1336). لباس زنان ایران از سده سیزدهم هجری تا امروز. تهران: اداره کل هنرهای زیبای کشور، اداره موزه‌ها و فرهنگ عامه، صص 31-32.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ ضیاءپور، جلیل (1347). پوشاک زنان ایران از کهن‌ترین زمان تا آغاز شاهنشاهی پهلوی. تهران: وزارت فرهنگ و هنر، صص180-181.
  7. غیبی، مهرآسا (1384). هشت هزار سال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی. تهران: هیرمند، ص569.
  8. آلمانی، هانری رنه (1378). از خراسان تا بختیاری. ترجمه سمیعی، غلامرضا. تهران: طاووس. ج 1. ص 415.


نویسنده: حکمت بروجردی