تفاوت میان نسخه‌های «مهرانگیز منوچهریان»
Boroujerdi (بحث | مشارکتها) |
Boroujerdi (بحث | مشارکتها) |
||
| سطر ۱۰: | سطر ۱۰: | ||
منوچهریان از اولین کسانی بود که در مورد قوانین مربوط به اطفال بزهکار کار کردو از سوی دیگر ایه گذار رشته اطفال در دکترای حقوق بود.<ref>اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). ''سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران''. تهران: توسعه. ص ۱۳۰.</ref>او تلاش کرد نام «نامشروع» ، ولدالزنا یا حرام زاده از کودکانی که از طریق ازدواج پدر و مادر به وجود نیامده اند حذف شود و حقوق این کودکان حفظ شود، <blockquote>چرا که طبق اصل مسلم حقوقی اگر پدر و مادر طفل مرتکب رفتاری غیر مجاز شوند نباید مکافات آن دامنگیر طفل شود. </blockquote>او برای این که این کودکان بدون شناسنامه نمانند یا شناسنامه هایشان مایه سرافکندگیشان نشود پیشنهاد داد هریک از پدر یا مادر به تنهایی بتوانند برای طفل خود شناسنامه بگیرند و ذکر عنوان پدرنامعلوم در شناسنامه این افراد ممنوع شود.<ref>اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). ''سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران''. تهران: توسعه. ص 131-132.</ref> | منوچهریان از اولین کسانی بود که در مورد قوانین مربوط به اطفال بزهکار کار کردو از سوی دیگر ایه گذار رشته اطفال در دکترای حقوق بود.<ref>اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). ''سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران''. تهران: توسعه. ص ۱۳۰.</ref>او تلاش کرد نام «نامشروع» ، ولدالزنا یا حرام زاده از کودکانی که از طریق ازدواج پدر و مادر به وجود نیامده اند حذف شود و حقوق این کودکان حفظ شود، <blockquote>چرا که طبق اصل مسلم حقوقی اگر پدر و مادر طفل مرتکب رفتاری غیر مجاز شوند نباید مکافات آن دامنگیر طفل شود. </blockquote>او برای این که این کودکان بدون شناسنامه نمانند یا شناسنامه هایشان مایه سرافکندگیشان نشود پیشنهاد داد هریک از پدر یا مادر به تنهایی بتوانند برای طفل خود شناسنامه بگیرند و ذکر عنوان پدرنامعلوم در شناسنامه این افراد ممنوع شود.<ref>اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). ''سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران''. تهران: توسعه. ص 131-132.</ref> | ||
او با تأسیس اتحادیه زنان حقوقدان توانست برای گرفتن حق رأی زنان و قانون حمایت از خانواده که به موجب آن حق تعدد زوجات را از مرد سلب میکرد و حق طلاق را هم که صرفا به دست مرد بود از او می گرفت. <ref>اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). ''سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران''. تهران: توسعه. ص 147.</ref> او به عنوان سناتور تلاش کرد دادگاه های ویژه اطفال تشکیل شود و نیز ایران به اعلامیه جهانی حقوق کودک بپیوندد.<ref>اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). ''سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران''. تهران: توسعه. ص 203-210.</ref> البته طرح دادگاههای ویژه اطفال<br />به نتیجه نرسید، اما در سال 1347 کانون اصلاح و تربیت تشکیل شد که از نتایج آن طرح بود. موضوع پرداخت حق تأهل به زنان کارمند نیز که تا آن زمان فقط به مردان متأهل تعلق میگرفت از دیگر مسائلی بود که منوچهریان برای آن تلاش زیادی کرد، ولی با تصویب قانون استخدام کشوری منتفی شد. <ref>اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). ''سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران''. تهران: توسعه. ص 230.</ref> او تلاش زیادی کرد سقط جنین در شرایطی قانونی شود.<ref>اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). ''سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران''. تهران: توسعه. ص 231.</ref> او تلاش زیادی کرد اجازه مرد درباره خروج زن متأهل از کشور را از قانون گذرنامه حذف کند، اما چون با مخالفتهای بسیاری از جمله شریف امامی روبرو شد در 1351 از سناتوری استعفا داد.<ref>اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). ''سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران''. تهران: توسعه. ص316-340.</ref> | او با تأسیس اتحادیه زنان حقوقدان توانست برای گرفتن حق رأی زنان و قانون حمایت از خانواده که به موجب آن حق تعدد زوجات را از مرد سلب میکرد و حق طلاق را هم که صرفا به دست مرد بود از او می گرفت. <ref>اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). ''سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران''. تهران: توسعه. ص 147.</ref> او به عنوان سناتور تلاش کرد دادگاه های ویژه اطفال تشکیل شود و نیز ایران به اعلامیه جهانی حقوق کودک بپیوندد.<ref>اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). ''سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران''. تهران: توسعه. ص 203-210.</ref> البته طرح دادگاههای ویژه اطفال<br />به نتیجه نرسید، اما در سال 1347 کانون اصلاح و تربیت تشکیل شد که از نتایج آن طرح بود. موضوع پرداخت حق تأهل به زنان کارمند نیز که تا آن زمان فقط به مردان متأهل تعلق میگرفت از دیگر مسائلی بود که منوچهریان برای آن تلاش زیادی کرد، ولی با تصویب قانون استخدام کشوری منتفی شد. <ref>اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). ''سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران''. تهران: توسعه. ص 230.</ref> او تلاش زیادی کرد سقط جنین در شرایطی قانونی شود.<ref>اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). ''سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران''. تهران: توسعه. ص 231.</ref> او تلاش زیادی کرد اجازه مرد درباره خروج زن متأهل از کشور را از قانون گذرنامه حذف کند، اما چون با مخالفتهای بسیاری از جمله شریف امامی روبرو شد در 1351 از سناتوری استعفا داد.<ref name=":1">اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). ''سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران''. تهران: توسعه. ص316-340.</ref>او تنها سناتوری بود که در دوران پهلوی از سمت خود استعفا داد.<ref name=":1" /> | ||
===تحصیلات=== | ===تحصیلات=== | ||
نسخهٔ ۱۸ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۱۱
مهرانگیز منوچهریان (1285-1379) نخستین حقوقدان زن در ایران، برنده جایزه حقوق بشر سازمان ملل متحد، ریاست مادام العمر اتحادیه بین المللی زنان حقوقدان و نخستین سناتور زن در ایران بود.
زندگینامه
مهرانگیز منوچهریان در سال ۱۲۸۵ در مشهد به دنیا آمد. مادرش درة التاج زنی اهل علم و فرهنگ و هنر بود و پدرش منوچهر منوچهریان از مشروطه خواهان مبارز بود. مهرانگیز خط فارسی را از مادر بزرگ و الفبای لاتین را از مادرش آموخت.[۱] او در هشت سالگی در امتحانات ورودی مدرسه شرکت کرد و در کلاس سوم ابتدایی پذیرفته شد، اما آموزشهای خانگی او فراتر از آموزش مدرسه بود، به طوری که در نیمه همان سال کلاس چهارم را و در تعطیلات تابستان کلاس پنجم را گذراند و در نه سالگی کلاس ششم را در مدرسه ژاندارک آغاز کرد. پس از آن، دوره متوسطه را در مدرسه «فرانکو پرسان» گذراند.[۲] با خاتمه امتحانات دوره اول متوسطه، مهرانگیز به دلیل تعطیلی مدرسه فرانکو پرسان تحصیلاتش را در دارالمعلمات ادامه داد.[۳] او برای آن که در دانشسرای عالی تحصیل کند عریضه ای به رضاشاه نوشت، چرا که دانشسرای عالی فقط آقایان را ثبت نام می کرد. به این ترتیب او با دستور رضا شاه اولین دختر ایرانی بود که توانست وارد دانشسرای عالی شود. از 1319 تا 1324 مهرانگیز تلاش کرد وارد دانشکده حقوق شود، ولی به همان دلیل قبلی یعنی اختصاص داشتن دانشکده حقوق به مردان از پذیرش او خودداری میکردند. نهایتا تلاشهای مهرانگیز پس از پنج سال نتیجه داد و او توانست با شکایت از دانشکده حقوق نظر آنها را در پذیرش دانشجویان دختر تغییر دهد و به همراه 13 دختر دیگر در 1325 وارد دانشکده حقوق شود. او از 1328وکالت را آغاز کرد. او در همان زمان بود که کتابی با عنوان انتقاد قوانین اساسی و مدنی و کیفری ایران از نظر حقوق زن را منتشر کرد. در آن کتاب بود که منوچهریان قوانین مربوط به خانواده، جزا و انتخابات را به نقد کشیده بود.[۴] این کتاب البته در زمان چاپ با مخالفت شدید حکومت روبرو شد به طوری که هیچ چاپخانه ای حاضر به چاپ آن نمیشد. او در سال 1327 با همکلاسی اش حسینقلی حسینی‌نژاد که بعدها دکترای حقوق و استاد دانشکده حقوق شد ازدواج کرد. او در سال 1334 اولین و تنها زنی بود که در کنکور دکترای رشته حقوق پذیرفته شد.
مهرانگیز منوچهریان تا پیروزی انقلاب اسلامی به کار وکالت مشغول بود و پس از آن پروانه وکالتش باطل شد. او در ۱۴ تیر ۱۳۷۹ در تهران درگذشت.
اقدامات
منوچهریان از اولین کسانی بود که در مورد قوانین مربوط به اطفال بزهکار کار کردو از سوی دیگر ایه گذار رشته اطفال در دکترای حقوق بود.[۵]او تلاش کرد نام «نامشروع» ، ولدالزنا یا حرام زاده از کودکانی که از طریق ازدواج پدر و مادر به وجود نیامده اند حذف شود و حقوق این کودکان حفظ شود،
چرا که طبق اصل مسلم حقوقی اگر پدر و مادر طفل مرتکب رفتاری غیر مجاز شوند نباید مکافات آن دامنگیر طفل شود.
او برای این که این کودکان بدون شناسنامه نمانند یا شناسنامه هایشان مایه سرافکندگیشان نشود پیشنهاد داد هریک از پدر یا مادر به تنهایی بتوانند برای طفل خود شناسنامه بگیرند و ذکر عنوان پدرنامعلوم در شناسنامه این افراد ممنوع شود.[۶]
او با تأسیس اتحادیه زنان حقوقدان توانست برای گرفتن حق رأی زنان و قانون حمایت از خانواده که به موجب آن حق تعدد زوجات را از مرد سلب میکرد و حق طلاق را هم که صرفا به دست مرد بود از او می گرفت. [۷] او به عنوان سناتور تلاش کرد دادگاه های ویژه اطفال تشکیل شود و نیز ایران به اعلامیه جهانی حقوق کودک بپیوندد.[۸] البته طرح دادگاههای ویژه اطفال
به نتیجه نرسید، اما در سال 1347 کانون اصلاح و تربیت تشکیل شد که از نتایج آن طرح بود. موضوع پرداخت حق تأهل به زنان کارمند نیز که تا آن زمان فقط به مردان متأهل تعلق میگرفت از دیگر مسائلی بود که منوچهریان برای آن تلاش زیادی کرد، ولی با تصویب قانون استخدام کشوری منتفی شد. [۹] او تلاش زیادی کرد سقط جنین در شرایطی قانونی شود.[۱۰] او تلاش زیادی کرد اجازه مرد درباره خروج زن متأهل از کشور را از قانون گذرنامه حذف کند، اما چون با مخالفتهای بسیاری از جمله شریف امامی روبرو شد در 1351 از سناتوری استعفا داد.[۱۱]او تنها سناتوری بود که در دوران پهلوی از سمت خود استعفا داد.[۱۱]
تحصیلات
لیسانس فلسفه و علوم تربیتی از دانشگاه تهران: از مهر 1314 تا خرداد 1317
لیسانس حقوق(رشته قضایی) دانشگاه تهران: از آبان 1325 تا 1327
دکترای حقوق(رشته تخصصی حقوق جزا) از دانشگاه تهران: از 1334 تا 28 آذر 1338
رساله دکترا: جرائم اطفال- طرح تأسیس محاکم اختصاصی اطفال و بنگاههای وابسته به آن در ایران[۱۲]
سابقه تدریس
دبیر فلسفه و روانشناسی در دبیرستان های تهران و دانشسرای عالی: 1317-1332
استاد حقوق جزا در مؤسسه عالی حسابداری: 1343-1347
استاد فوق لیسانس (در بخش قضایی و مشاوران اجتماعی) دانشگاه ملی ایران: 1345-1346
استاد تحولات اجتماعی ایران در مرکز آموزش سازمان امور استخدامی کشور: 1348-1350 [۱۲]
مشاغل
وکیل درجه اول دادگستری و مشاور حقوقی: 1327-1361
سناتور انتصابی مجلس سنا: 1342-1351.
مشاور حقوقی و جرم شناس در کانون هدایت کودک (مرکز روانی و تربیتی و طبی و اجتماعی)
وابسته به انجمن ملی حمایت کودکان: 1341-1345 [۱۲]
عضویت در مجامع
اتحادیه زنان حقوقدان ایران- مؤسس و رئیس اتحادیه: از خرداد 1340
عضو کانون وکلای دادگستری ایران از 30 آذر 1328
عضو اتحادیه بین المللی وکلای دادگستری
عضو اتحادیه بین المللی زنان حقوقدان (از تأسیسات گروه ب کمیسیون اقتصادی و اجتماعی سازمان ملل متحد)
رئیس افتخاری مادام العمر اتحادیه بین المللی زنان حقوقدان: از 1963
عضو مرکز صلح جهانی از طریق حقوق
عضو انجمن آمریکایی حقوق بین الملل
عضو کمیته مکاتبات وابسته به شورای ملی زنان آمریکا: 1936- 1969
مؤسس و رئیس سازمان داوطلبان حمایت خانواده
عضو انجمن بین المللی حقوق دانان
عضو اتحادیه بین المجالس[۱۲]
اولین زن عضو هیئت منصفه مطبوعات در سال 1343 به همراه نیره سعیدی، پروین صوفی، شوکت ملک جهانبانی و فرخ رو پارسای[۱۳]
جایزه‌ها و افتخارات
«جایزه صلح حقوق بشر سازمان ملل متحد» در سال ۱۹۶۸
«جایزه صلح مرکز صلح جهانی از طریق حقوق» در سال ۱۹۷۱ [۱۴]
آثار
صداشناسی
گرامر موسیقی
روانشناسی از نظر پرورش کودکان
ارکسترشناسی
انشاء موسیقی
زیبایی شناسی، بهمن 1368، احمد کرمی، چاپخانه فوشه.
توافق و هماهنگی در موسیقی
محیط طفل در ایران از بدو تولد تا سن هفت سالگی
آهنگ سازی یا ترکیب الحان
مقایسه برنامه تعلیمات ابتدایی با برنامه تعلیمات ابتدایی آلمان
نظری به فلسفه آرتور شوپنهاور
ایمان از نظر روانشناسی
مقایسه هبه در قانون ایران با هبه در قانون فرانسه
فلسفه اخلاق (ترجمه)
زیبایی شناسی برای سال ششم متوسط ادبی
انتقاد قوانین اساسی و مدنی و کیفری ایران از نظر حقوق زن، چاپ اول 1328، چاپ دوم 1342
تفسیری بر اعلامیه جهانی حقوق بشر از نظر حقوق زن ایرانی
بیماری های روحی و عصبی (ترجمه)، هانری باروک، مهرماه 1368، ناشر، احمد کرمی
تفسیر قراردادهای ژنو از نظر جرائم بین المللی
تکرار جرم در حقوق ایران و فرانسه
تحقیق در خیانت در امانت از نظر رویه قضایی ایران و فرانسه
روانشناسی و اسراء جنگی
مسئولیت مدنی شخص حقوقی
دولت اگر بخواهد می تواند مراکز فساد را ببندد
مسئله جرائم اطفال- طرح تأسیس محاکم اختصاصی اطفال در ایران (رساله دکترا)
طرح قانون حمایت صغار، تهران، 1340
وضع حقوقی زن در جهان (ترجمه گزارش دبیرکل سازمان ملل متحد در 1958)، اسفند 1342، انتشارات اتحادیه زنان حقوقدان ایران.
طرح قانون خانواده، 1342 و 1343
چرا اطفال ناسازگار می شوند و چه باید کرد؟، مؤسسه حسابداری، تهران 1344.
تعلیم و تربیت سیاسی و اجتماعی زن (ترجمه یکی از مدارک سازمان ملل متحد)
نابرابری های حقوق زن و مرد در ایران و راه اصلاح آن
حقوق زن در ایران در مقایسه با اعلامیه جهانی حقوق بشر و حقوق کودک
ارث زن در حقوق شیعه و تسنن
وحشیگری قصاص در حقوق اسلام
مسئله خیانت در امانت در حقوق ایران
حافظ مشاعره، ناشر: سلسله نشریات (ما)، 1368.
سعدی مشاعره
سازمان ملل و حقوق زن (ترجمه)، تهران، آموزشگاه عالی خدمات اجتماعی، 1355.
منابع
- ↑ اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران. تهران: توسعه. ص 40.
- ↑ اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران. تهران: توسعه. ص 41.
- ↑ اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران. تهران: توسعه. ص45.
- ↑ اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران. تهران: توسعه. ص 238.
- ↑ اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران. تهران: توسعه. ص ۱۳۰.
- ↑ اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران. تهران: توسعه. ص 131-132.
- ↑ اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران. تهران: توسعه. ص 147.
- ↑ اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران. تهران: توسعه. ص 203-210.
- ↑ اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران. تهران: توسعه. ص 230.
- ↑ اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران. تهران: توسعه. ص 231.
- ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران. تهران: توسعه. ص316-340.
- ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ ۱۲٫۲ ۱۲٫۳ اح‍م‍دی خ‍راس‍ان‍ی، ن‍وش‍ی‍ن؛ اردلان، پروین (1382). سناتور: ف‍ع‍ال‍ی‍ت های مهرانگیز منوچهریان بر ب‍س‍ت‍ر م‍ب‍ارزات حقوقی زنان در ایران. تهران: توسعه. ص512-516.
- ↑ پیرنیا، منصوره (1374). سالار زنان ایران. واشنگتن: مهرایران، ص205.
- ↑ پیرنیا، منصوره (1374). سالار زنان ایران. واشنگتن: مهرایران، ص131.
نگارخانه
صفحاتی از کتاب قانون خانواده تألیف مهرانگیز منوچهریان
