چاقچور

چاقچور/čāq(x)č(š)ūr/که به چاخچور و چاقشور نیز معروف است از پوششهای زنان دوران قاجار است.

زنی در حال پوشیدن چاقچور از روی پوشاک زنان از کهن ترین زمان تا آغاز شاهنشاهی پهلوی، جلیل ضیاء پور

زنی از عهد ناصری با چادر کمری، چاقچور و روبنده که گوشه چارقدش از زیر چادر پیداست؛ از کتاب گنجینه عکسهای ایران، ایرج افشار

طرح چاقچور

تعریف

یکی از پوششهای زنان در دوران قاجار شامل شلوار بلند و بسیار گشادی که جورابی پارچه ای به پایین آن متصل بود.

انواع

این شلوار را زنان به هنگام بیرون آمدن از خانه و بر روی شلیته و تنبان می­ پوشیدند. شلواری گشاد و آستردار که دم پای آن چین دار و تنگ بود. جورابی نیز از جنس پارچه به آن میدوختند. بالای ساق آن از طرف داخل پا هر یک شکافی به طول 20 سانتی متر داشت و در واقع باز و ندوخته میماند. این شلوار به وسیله لیفه بلند و بندی در زیر شکم بسته می شد.  وسط دو لنگه آن را به شکل مثلثی باز می­ گذاشتند و برخی نیز آن را از دو لنگه جدا از هم می­ دوختند به طوری که آن را در بالای زانو با دو بند محکم می­ کردند. جنس چاقچور معمولا کتان یا ابریشم بود. برخی سفرنامه نویسان از آن به عنوان چکمه پارچه ای یاد کرده اند. چون چاقچور بسیار بلند و گشاد بود همه تنبان یا شلیته درون آن جا می­ شد و زن­ها بسیار مواظب بودند آهار یا برآمدگی تنبان درهم نشکند و در راه رفتن معلوم شود تنبان پنبه دار یا فنردار پوشیده اند. رنگ آن را بنفش، آبی یا طوسی انتخاب می­ کردند، ولی چاقچور مشکی از همه فاخرتر بود. زنان سادات چاقچور سبز می ­پوشیدند. در برخی نقاط ایران هنوز هم چاقچور پوشیده میشود.

منابع

نویسنده: حکمت بروجردی