تفاوت میان نسخه‌های «روبنده»

از دانشنامه الکترونیکی زنان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
سطر ۵: سطر ۵:


===تعریف===
===تعریف===
پارچه­ ای از کتان سفید به پهنای شصت تا هفتاد سانتی­متر که صورت و قسمت جلویی سینه را می­پوشاند و به هنگام بیرون رفتن از خانه مورد استفاده قرار می گرفت.
پارچه­ ای از کتان سفید به پهنای شصت تا هفتاد سانتی­متر که صورت و قسمت جلویی سینه را می­پوشاند و به هنگام بیرون رفتن از خانه مورد استفاده قرار می گرفت<ref>ده‍خ‍دا، ع‍ل‍ی‌اک‍ب‍ر (1377). لغت نامه. تهران: دانشگاه تهران: مؤسسه لغت نامه دهخدا. ذیل مدخل.</ref>.<ref name=":0" />


===سیر تاریخی===
===سیر تاریخی===
سطر ۱۱: سطر ۱۱:


===شکل===
===شکل===
روبنده از عناصر مهم پوشاک زنان به هنگام بیرون رفتن از خانه بود. مستطیلی از کتان سفید به پهنای شصت تا هفتاد سانتی­متر بود که صورت و قسمت جلویی سینه را می­ پوشاند. در قسمت بالا دارای دو مادگی بود که از دو طرف به گیره ای بنام قلابه یا چنگال روبنده متصل می­ شد و روبنده را روی سر نگاه می­ داشت. جنس این قلابه ها برای اعیان و اشراف از نقره یا طلا و جواهر و برای زنان فرودست از برنج به همراه نگین­های بدلی بود. قسمت جلوی چشم با یک توری به طول نه سانتی متر و به عرض تقریبی هفده سانتی متر پوشیده می شد تا دیدن جلو را برای زنان ممکن سازد.<ref>ذکاء، یحیی (1336). لباس زنان ایران از سده سیزدهم هجری تا امروز. تهران: اداره کل هنرهای زیبای کشور، اداره موزه ها و فرهنگ عامه.</ref>  
روبنده از عناصر مهم پوشاک زنان به هنگام بیرون رفتن از خانه بود. مستطیلی از کتان سفید به پهنای شصت تا هفتاد سانتی­متر بود که صورت و قسمت جلویی سینه را می­ پوشاند. در قسمت بالا دارای دو مادگی بود که از دو طرف به گیره ای بنام قلابه یا چنگال روبنده متصل می­ شد و روبنده را روی سر نگاه می­ داشت. جنس این قلابه ها برای اعیان و اشراف از نقره یا طلا و جواهر و برای زنان فرودست از برنج به همراه نگین­های بدلی بود. قسمت جلوی چشم با یک توری به طول نه سانتی متر و به عرض تقریبی هفده سانتی متر پوشیده می شد تا دیدن جلو را برای زنان ممکن سازد.<ref name=":0">ذکاء، یحیی (1336). لباس زنان ایران از سده سیزدهم هجری تا امروز. تهران: اداره کل هنرهای زیبای کشور، اداره موزه ها و فرهنگ عامه.</ref>  


===کاربرد===
===کاربرد===
سطر ۲۱: سطر ۲۱:
[[رده:پوشاک زنانه]]
[[رده:پوشاک زنانه]]
[[رده:پوشش صورت]]
[[رده:پوشش صورت]]
<references />نویسنده: حکمت بروجردی
<references />
 
 
نویسنده: حکمت بروجردی

نسخهٔ ‏۶ ژوئیهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۱۲

پرونده:روبنده 4.jpg
زنی با روبنده در زمان قاجار، اطلس سفر ایران، گاسپاردروویل

روبنده/rubande/

تعریف

پارچه­ ای از کتان سفید به پهنای شصت تا هفتاد سانتی­متر که صورت و قسمت جلویی سینه را می­پوشاند و به هنگام بیرون رفتن از خانه مورد استفاده قرار می گرفت[۱].[۲]

سیر تاریخی

از انواع پوشش زنان که پس از اسلام رایج شد روبندهایی بود که برای پوشاندن صورت به کار می رفت و به همراه چادر استفاده می­ شد. جنس این روبندها ابتدا از ابریشم نازک (قصب) بود، و بعدها تغییر شکل داد.این پوشش تا پایان دوره قاجار مرسوم بود.[۳]

شکل

روبنده از عناصر مهم پوشاک زنان به هنگام بیرون رفتن از خانه بود. مستطیلی از کتان سفید به پهنای شصت تا هفتاد سانتی­متر بود که صورت و قسمت جلویی سینه را می­ پوشاند. در قسمت بالا دارای دو مادگی بود که از دو طرف به گیره ای بنام قلابه یا چنگال روبنده متصل می­ شد و روبنده را روی سر نگاه می­ داشت. جنس این قلابه ها برای اعیان و اشراف از نقره یا طلا و جواهر و برای زنان فرودست از برنج به همراه نگین­های بدلی بود. قسمت جلوی چشم با یک توری به طول نه سانتی متر و به عرض تقریبی هفده سانتی متر پوشیده می شد تا دیدن جلو را برای زنان ممکن سازد.[۲]

کاربرد

هدف از روبنده این بود که صورت و آرایش زنان از چشم نامحرمان دور بماند. البته زنان جوان روبنده را لوله کرده و در یک طرف صورت زده و قسمتی از چشم و ابرو و زیبایی های صورت خود را در معرض دید قرار می دادند، ولی زنان پیر و مؤمنه تمام صورت خود را با آن می­ پوشاندند و فقط از چشمی آن برای دیدن استفاده می­ کردند. بالا زدن و پشت سر انداختن روبنده نوعی گستاخی و نشانه اعتراض به شمار می­ آمد و در شورش­ها و قیام­های عمومی که زنان نیز در آن شرکت می­ کردند، روبنده را به پشت سر انداخته تا مردان را بر سر غیرت آورند و به شورش ملحق شوند.[۴]

منابع

زنی قجر با روبنده بلند، از کتاب پوشاک زنان ایران زمین از کهن ترین زمان تا آغاز شاهنشاهی پهلوی، جلیل ضیاءپور


  1. ده‍خ‍دا، ع‍ل‍ی‌اک‍ب‍ر (1377). لغت نامه. تهران: دانشگاه تهران: مؤسسه لغت نامه دهخدا. ذیل مدخل.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ذکاء، یحیی (1336). لباس زنان ایران از سده سیزدهم هجری تا امروز. تهران: اداره کل هنرهای زیبای کشور، اداره موزه ها و فرهنگ عامه.
  3. پ‍وش‍اک‌در ای‍ران‌زم‍ی‍ن‌(1382). ترجمه متین، پیمان. تهران: امیرکبیر.
  4. ذکاء، یحیی (1336). لباس زنان ایران از سده سیزدهم هجری تا امروز. تهران: اداره کل هنرهای زیبای کشور، اداره موزه ها و فرهنگ عامه.


نویسنده: حکمت بروجردی