تفاوت میان نسخه‌های «ماهرخ گوهرشناس»
Boroujerdi (بحث | مشارکتها) |
Boroujerdi (بحث | مشارکتها) |
||
| سطر ۲: | سطر ۲: | ||
=== زندگینامه === | === زندگینامه === | ||
ماهرخ گوهرشناس در سال1250 ش. در تهران متولد شد. پدرش | ماهرخ گوهرشناس در سال1250 ش. در تهران متولد شد. پدرش حاج میرزا جعفر و همسرش میرزا محمدباقر تاجر بود. گوهرشناس چهار فرزند، دو دختر و دو پسر، داشت. او تحصیلات چندانی نداشت.<ref name=":0">بامداد، بدرالملوک (1347). ''زن ایرانی از انقلاب مشروطیت تا انقلاب سفید''. ج1. تهران: ابن سینا. صص36-37.</ref> | ||
=== فعالیتهای اجتماعی === | === فعالیتهای اجتماعی === | ||
==== تأسیس مدرسه ==== | ==== تأسیس مدرسه ==== | ||
ماهرخ گوهرشناس | ماهرخ گوهرشناس گرچه خود تحصیلات جدید نداشت، اما با تعلیم و تربیت آشنا بود و برای تربیت دختران تلاش بسیار میکرد. او در سال 1289 ش. در کوچه ظهیرالاسلام مدرسه ای به نام '''ترقی بنات''' تأسیس کرد<ref>حجازی، قدسیه (1357). ''ارزش زن، ی‍ا، زن از ن‍ظر ق‍ض‍ائ‍ی و اجتماعی''. بی‌جا: مرکز تحقیقات و انتشارات حقوقی قدسی. ص و.</ref>. از آنجا که شوهرش با تأسیس مدرسه مخالف بود و این کار را امری مخالف شریعت میدانست ماهرخ مدتی تأسیس مدرسه را از او پنهان کرد، اما بالاخره شوهرش از موضوع مطلع شد. | ||
در | در دبستان ترقی بنات دختران و پسران کوچک در کنار هم در کلاس درس می نشستند و تحصیل میکردند.<ref>خشایار وزیری، فخری قویمی (1352). ''کارنامه زنان مشهور ایران''. تهران: وزارت آموزش و پرورش. صص140-141.</ref> این مدرسه به اندازه ای مورد اعتماد بود که آقا شیخ رمضان علی خلیلی عراقی مجتهد دختران و پسران خود را به آنجا میفرستاد. از آنجا که در آن زمان معلم زن به ندرت یافت میشد، گوهرشناس علیرغم مقررات موجود، صاحبنظران و مشروطه خواهان مرد را فراخواند تا در مجموعه آموزشی او تدریس کنند.<ref>آفاری، ژانت (1377). ''انجمن‌های نیمه سری زنان در نهضت مشروطه''. ترجمه جواد یوسفیان. تهران: بانو. ص31.</ref> مدرسه ترقی بنات ابتدا دبستان بود، اما بعدها دبیرستان هم به آن افزوده شد. در این مدرسه دختران بسیاری تحصیل کردند که بعدها منشأ اقدامات مؤثری در دفاع از حقوق زنان شدند؛ از جمله آنها میتوان از [[قدسیه حجازی]] و [[بدرالملوک بامداد]] نام برد. | ||
==== انجمن مخدرات وطن ==== | ==== انجمن مخدرات وطن ==== | ||
ماهرخ گوهرشناس از جمله زنانی است که در انقلاب | ماهرخ گوهرشناس از جمله زنانی است که در انقلاب مشروطه با همفکران خود، [[صدیقه دولت‌آبادی]]، دره المعالی، همسر ملک المتکلمین، همسر حاج میرزا حسن رشدیه ، آغا شاهزاده امین و تنی چند از زنان [[انجمن مخدرات وطن]] را تشکیل دادند. <ref>پیرنیا، منصوره (1374). ''سالار زنان ایران''. واشنگتن: مهر ایران. ص52.</ref>این فعالیتهای او با مخالفتهایی از سوی برخی زنان روبرو شد، به گونه ای که به او حمله کرده و او را در چاله انداختند. ماهرخ بر اثر صدمه ناشی از این اتفاق تا پایان عمر درگیر درد پا بود. سرانجام ماهرخ گوهرشناس در سال 1317ش. درگذشت.<ref name=":0" /> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
<references /> | <references />نویسنده: هانیه قهرمانی | ||
[[رده:زنان مدیر]] | [[رده:زنان مدیر]] | ||
[[رده:زنان موسس مدرسه]] | [[رده:زنان موسس مدرسه]] | ||
[[رده:فعالان حقوق زنان]] | [[رده:فعالان حقوق زنان]] | ||
نسخهٔ ۱۲ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۵۳
ماهرخ گوهرشناس (1250 ش. _ 1317 ش.) موسس و مدیر مدرسه و فعال حقوق زنان در دوره مشروطه و پهلوی اول بود.
زندگینامه
ماهرخ گوهرشناس در سال1250 ش. در تهران متولد شد. پدرش حاج میرزا جعفر و همسرش میرزا محمدباقر تاجر بود. گوهرشناس چهار فرزند، دو دختر و دو پسر، داشت. او تحصیلات چندانی نداشت.[۱]
فعالیتهای اجتماعی
تأسیس مدرسه
ماهرخ گوهرشناس گرچه خود تحصیلات جدید نداشت، اما با تعلیم و تربیت آشنا بود و برای تربیت دختران تلاش بسیار میکرد. او در سال 1289 ش. در کوچه ظهیرالاسلام مدرسه ای به نام ترقی بنات تأسیس کرد[۲]. از آنجا که شوهرش با تأسیس مدرسه مخالف بود و این کار را امری مخالف شریعت میدانست ماهرخ مدتی تأسیس مدرسه را از او پنهان کرد، اما بالاخره شوهرش از موضوع مطلع شد.
در دبستان ترقی بنات دختران و پسران کوچک در کنار هم در کلاس درس می نشستند و تحصیل میکردند.[۳] این مدرسه به اندازه ای مورد اعتماد بود که آقا شیخ رمضان علی خلیلی عراقی مجتهد دختران و پسران خود را به آنجا میفرستاد. از آنجا که در آن زمان معلم زن به ندرت یافت میشد، گوهرشناس علیرغم مقررات موجود، صاحبنظران و مشروطه خواهان مرد را فراخواند تا در مجموعه آموزشی او تدریس کنند.[۴] مدرسه ترقی بنات ابتدا دبستان بود، اما بعدها دبیرستان هم به آن افزوده شد. در این مدرسه دختران بسیاری تحصیل کردند که بعدها منشأ اقدامات مؤثری در دفاع از حقوق زنان شدند؛ از جمله آنها میتوان از قدسیه حجازی و بدرالملوک بامداد نام برد.
انجمن مخدرات وطن
ماهرخ گوهرشناس از جمله زنانی است که در انقلاب مشروطه با همفکران خود، صدیقه دولت‌آبادی، دره المعالی، همسر ملک المتکلمین، همسر حاج میرزا حسن رشدیه ، آغا شاهزاده امین و تنی چند از زنان انجمن مخدرات وطن را تشکیل دادند. [۵]این فعالیتهای او با مخالفتهایی از سوی برخی زنان روبرو شد، به گونه ای که به او حمله کرده و او را در چاله انداختند. ماهرخ بر اثر صدمه ناشی از این اتفاق تا پایان عمر درگیر درد پا بود. سرانجام ماهرخ گوهرشناس در سال 1317ش. درگذشت.[۱]
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ بامداد، بدرالملوک (1347). زن ایرانی از انقلاب مشروطیت تا انقلاب سفید. ج1. تهران: ابن سینا. صص36-37.
- ↑ حجازی، قدسیه (1357). ارزش زن، ی‍ا، زن از ن‍ظر ق‍ض‍ائ‍ی و اجتماعی. بی‌جا: مرکز تحقیقات و انتشارات حقوقی قدسی. ص و.
- ↑ خشایار وزیری، فخری قویمی (1352). کارنامه زنان مشهور ایران. تهران: وزارت آموزش و پرورش. صص140-141.
- ↑ آفاری، ژانت (1377). انجمن‌های نیمه سری زنان در نهضت مشروطه. ترجمه جواد یوسفیان. تهران: بانو. ص31.
- ↑ پیرنیا، منصوره (1374). سالار زنان ایران. واشنگتن: مهر ایران. ص52.
نویسنده: هانیه قهرمانی