تفاوت میان نسخه‌های «چاقچور»
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
H-ghahremani (بحث | مشارکتها) |
H-ghahremani (بحث | مشارکتها) |
||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
چاقچور/<big>čā</big>q(x)<big>č(š)ū</big>r/که به چاخچور و چاقشور نیز معروف است از پوششهای زنان دوران قاجار است.<ref>دهخدا، ع‍ل‍ی‌اک‍ب‍ر (1377). لغت نامه. تهران: دانشگاه تهران: مؤسسه لغت نامه | چاقچور/<big>čā</big>q(x)<big>č(š)ū</big>r/که به چاخچور و چاقشور نیز معروف است از پوششهای زنان دوران قاجار است.<ref>دهخدا، ع‍ل‍ی‌اک‍ب‍ر (1377). ''لغت نامه''. تهران: دانشگاه تهران: مؤسسه لغت نامه دهخدا، ذیل مدخل.</ref>[[پرونده:چاقچور ۲.jpg|بندانگشتی|400x400پیکسل|زنی در حال پوشیدن [[چاقچور]] از روی پوشاک زنان از کهن ترین زمان تا آغاز شاهنشاهی پهلوی، جلیل ضیاء پور | ||
.ص188 | .ص188 | ||
<br />]]{{TOClimit}} | <br />]]{{TOClimit}} | ||
[[پرونده:BE4BCACA-0617-48B1-8E31-3F316DAFB3FB.jpg|بندانگشتی|زنی | [[پرونده:BE4BCACA-0617-48B1-8E31-3F316DAFB3FB.jpg|بندانگشتی|زنی از عهد ناصری با چادر کمری، چاقچور و روبنده که گوشه چارقدش از زیر چادر پیداست<ref>افشار، ایرج. (1370). ''گنجینه عکسهای ایران''. تهران: نشر فرهنگ ایران، ص 214.</ref>؛ از کتاب گنجینه عکسهای ایران، ایرج افشار، ص214.|جایگزین=]] | ||
<br /> | <br /> | ||
[[پرونده:چاقچور.jpg|بندانگشتی|طرح چاقچور، از روی پوشاک زنان از کهن ترین زمان تا آغاز شاهنشاهی پهلوی، جلیل ضیاء پور | [[پرونده:چاقچور.jpg|بندانگشتی|طرح چاقچور، از روی پوشاک زنان از کهن ترین زمان تا آغاز شاهنشاهی پهلوی، جلیل ضیاء پور | ||
| سطر ۱۲: | سطر ۱۲: | ||
===انواع=== | ===انواع=== | ||
این شلوار را زنان به هنگام بیرون آمدن از خانه و بر روی [[شلیته]] و [[تنبان]] می پوشیدند.<ref name=":1">ذکاء، یحیی (1336). لباس زنان ایران از سده سیزدهم هجری تا امروز. تهران: اداره کل هنرهای زیبای کشور، اداره موزه ها و فرهنگ | این شلوار را زنان به هنگام بیرون آمدن از خانه و بر روی [[شلیته]] و [[تنبان]] می پوشیدند.<ref name=":1">ذکاء، یحیی (1336). ''لباس زنان ایران از سده سیزدهم هجری تا امروز''. تهران: اداره کل هنرهای زیبای کشور، اداره موزه ها و فرهنگ عامه، صص 31-32.</ref> شلواری گشاد و آستردار که دم پای آن چین دار و تنگ بود. جورابی نیز از جنس پارچه به آن میدوختند.<ref name=":0">ضیاءپور، جلیل (1347). ''پوشاک زنان ایران از کهن ترین زمان تا آغاز شاهنشاهی پهلوی''. تهران: وزارت فرهنگ و هنر، صص180-181.</ref> بالای ساق آن از طرف داخل پا هر یک شکافی به طول 20 سانتی متر داشت و در واقع باز و ندوخته میماند.<ref name=":0" /> این شلوار به وسیله لیفه بلند و بندی در زیر شکم بسته می شد. وسط دو لنگه آن را به شکل مثلثی باز می گذاشتند و برخی نیز آن را از دو لنگه جدا از هم می دوختند به طوری که آن را در بالای زانو با دو بند محکم می کردند.<ref>غیبی، مهرآسا (1384). ''هشت هزارسال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی''. تهران: هیرمند، ص569.</ref> جنس چاقچور معمولا کتان یا ابریشم بود. برخی سفرنامه نویسان از آن به عنوان چکمه پارچه ای یاد کرده اند.<ref name=":0" /> چون چاقچور بسیار بلند و گشاد بود همه تنبان یا شلیته درون آن جا می شد و زنها بسیار مواظب بودند آهار یا برآمدگی تنبان درهم نشکند و در راه رفتن معلوم شود تنبان پنبه دار یا فنردار پوشیده اند. رنگ آن را بنفش، آبی یا طوسی انتخاب می کردند، ولی چاقچور مشکی از همه فاخرتر بود.<ref name=":1" /> در برخی سفرنامه های فرنگیان رنگهای آن سبز و قرمز نیز گزارش شده است.<ref>آلمانی، هانری رنه. ترجمه سمیعی، غلامرضا. (1378). ''از خراسان تا بختیاری. ج 1.'' تهران: طاووس، ص 415.</ref> زنان سادات چاقچور سبز می پوشیدند.<ref name=":1" /> در برخی نقاط ایران هنوز هم چاقچور پوشیده میشود. | ||
===منابع=== | ===منابع=== | ||
نسخهٔ ۱۸ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۰۸
چاقچور/čāq(x)č(š)ūr/که به چاخچور و چاقشور نیز معروف است از پوششهای زنان دوران قاجار است.[۱]
زنی در حال پوشیدن چاقچور از روی پوشاک زنان از کهن ترین زمان تا آغاز شاهنشاهی پهلوی، جلیل ضیاء پور .ص188
زنی از عهد ناصری با چادر کمری، چاقچور و روبنده که گوشه چارقدش از زیر چادر پیداست[۲]؛ از کتاب گنجینه عکسهای ایران، ایرج افشار، ص214.
تعریف
یکی از پوششهای زنان در دوران قاجار شامل شلوار بلند و بسیار گشادی که جورابی پارچه ای به پایین آن متصل بود.
انواع
این شلوار را زنان به هنگام بیرون آمدن از خانه و بر روی شلیته و تنبان می پوشیدند.[۳] شلواری گشاد و آستردار که دم پای آن چین دار و تنگ بود. جورابی نیز از جنس پارچه به آن میدوختند.[۴] بالای ساق آن از طرف داخل پا هر یک شکافی به طول 20 سانتی متر داشت و در واقع باز و ندوخته میماند.[۴] این شلوار به وسیله لیفه بلند و بندی در زیر شکم بسته می شد. وسط دو لنگه آن را به شکل مثلثی باز می گذاشتند و برخی نیز آن را از دو لنگه جدا از هم می دوختند به طوری که آن را در بالای زانو با دو بند محکم می کردند.[۵] جنس چاقچور معمولا کتان یا ابریشم بود. برخی سفرنامه نویسان از آن به عنوان چکمه پارچه ای یاد کرده اند.[۴] چون چاقچور بسیار بلند و گشاد بود همه تنبان یا شلیته درون آن جا می شد و زنها بسیار مواظب بودند آهار یا برآمدگی تنبان درهم نشکند و در راه رفتن معلوم شود تنبان پنبه دار یا فنردار پوشیده اند. رنگ آن را بنفش، آبی یا طوسی انتخاب می کردند، ولی چاقچور مشکی از همه فاخرتر بود.[۳] در برخی سفرنامه های فرنگیان رنگهای آن سبز و قرمز نیز گزارش شده است.[۶] زنان سادات چاقچور سبز می پوشیدند.[۳] در برخی نقاط ایران هنوز هم چاقچور پوشیده میشود.
منابع
- ↑ دهخدا، ع‍ل‍ی‌اک‍ب‍ر (1377). لغت نامه. تهران: دانشگاه تهران: مؤسسه لغت نامه دهخدا، ذیل مدخل.
- ↑ افشار، ایرج. (1370). گنجینه عکسهای ایران. تهران: نشر فرهنگ ایران، ص 214.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ذکاء، یحیی (1336). لباس زنان ایران از سده سیزدهم هجری تا امروز. تهران: اداره کل هنرهای زیبای کشور، اداره موزه ها و فرهنگ عامه، صص 31-32.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ضیاءپور، جلیل (1347). پوشاک زنان ایران از کهن ترین زمان تا آغاز شاهنشاهی پهلوی. تهران: وزارت فرهنگ و هنر، صص180-181.
- ↑ غیبی، مهرآسا (1384). هشت هزارسال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی. تهران: هیرمند، ص569.
- ↑ آلمانی، هانری رنه. ترجمه سمیعی، غلامرضا. (1378). از خراسان تا بختیاری. ج 1. تهران: طاووس، ص 415.
نویسنده: حکمت بروجردی