تفاوت میان نسخه‌های «سفیداب»
H-ghahremani (بحث | مشارکتها) |
H-ghahremani (بحث | مشارکتها) |
||
| سطر ۲۱: | سطر ۲۱: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
<references />نویسنده: حکمت بروجردی | <references /> | ||
نویسنده: حکمت بروجردی | |||
[[رده:آرایش سنتی]] | [[رده:آرایش سنتی]] | ||
[[رده:آرایش زنان]] | [[رده:آرایش زنان]] | ||
[[رده:آرایش صورت]] | [[رده:آرایش صورت]] | ||
نسخهٔ ۸ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۸:۱۰
سفیداب (اسفیداج) پودری است سفید رنگ که از کربنات قلع یا سرب گرفته می‌شد و برای سفید کردن و یکدست کردن پوست صورت در آرایش زنان به کار می‌رفت.
تاریخچه
روشن کردن عمدی پوست در ابتدا در روم باستان آغاز شد، جایی که کربنات سرب به عنوان یک محصول آرایشی برای سفید کردن پوست استفاده می‌شد.[۱]تصور می‌شد که پوست روشن نمادی از زنانگی است و ایده‌آل‌های زیبایی در آن دوران به شفافیت پوست افراد کمک می‌کرد. کربنات سرب همچنین در سراسر مصر باستان و یونان به عنوان یک ماده آرایشی سفید، معروف به cerussa استفاده می‌شد.[۲] ماده اولیه سفیداب سرب سفید بود و زنان رومی از آن برای پوشاندن لکه‌ها و افزایش رنگ پوست استفاده می‌کردند.[۳]روشن شدن پوست ابتدا با انگیزه زیبایی انجام می‌شد، اما ارتباط میان پوست روشن و جایگاه اجتماعی بالاتر از قرن شانزدهم به بعد شکل آشکاری به خود گرفت.[۱]
طرز استفاده
زنان در گذشته و پیش از آن که کرم پودرهای آرایشی و صنعتی وارد بازار شود برای سفید کردن پوست صورت خود از سفیداب استفاده می‌کردند و آن را در جعبه‌های فلزی خاص نگاه می‌داشتند. در استفاده از سفیداب، ابتدا صورت را چرب می‌کردند، سپس این گرد را در آب حل نموده، بر روی پوست صورت می‌مالیدند و با دست آرام آرام فشار می‌دادند، تا رنگ سفید یکنواخت بر روی پوست صورت ایجاد شود. سفیداب را چندین روز در کاغذ پیچیده جلو راه، زیر فرش می‌گذاشتند تا پرورده شده دست بهم گردیده بر روی صورت بنشیند و سپس سر انگشتان به آن زده از زیر موهای زلف تا زیر گردن همه‌جا را با آن یکنواخت می‌ساختند. سفیداب تبریز مرغوب بود. طرز سفیداب مالیدن این‌طور بود که به دستمال نازک سفیدی کمی روغن بادام می‌زدند و آن دستمال را توی جعبه سفیداب فرو می‌کردند و به صورت می‌مالیدند. جعبه سفیداب، معمولاً قوطی کوچک نقره و یا خاتم‌کاری بود.[۴]
طرز درست کردن
بهترین نوع سفیداب از قلع گرفته می‌شد. بدین ترتیب که قلع را کوبیده و انگور را نیز با هسته آن میکوبیدند و در سرکه می‌انداختند و در ظرف را محکم می‌بستند. پس از چند روز آن را بیرون می‌آوردند و پس از خشک شدن آن را حرارت می‌دادند.[۵]این سفیداب را نباید با سفیداب سرب[۶] که به آن سفیداب شیخ (منسوب به شیخ بهایی) می‌گفتند و ترکیبی از کربنات سرب و هیدرات سرب است و کاربرد رنگ در نقاشی را دارد اشتباه گرفت، چرا که سمی است و مصرف آن برای بدن مضر است.
استفاده دارویی
گفته شده طبیعت آن سرد و خشک است. برای خشک کردن زخم و از بین بردن درد چشم و درمان عفونت چشم به همراه داروهای دیگر و نیز درمان شقاق به کار می‌رفت.[۷]
یک نوعی از سفیداب به نام سفیداب یزدی یا اسفیداج الحصاصین برای از بین بردن چربی و تمیز کردن پوست به کار می‌رفت و کاربرد لایه‌بردارهای امروزی را داشت.
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Petit, Antoine (2019). Skin lightening and its motives: A historical verview. Annales de Dermatologie et de Vénéréologie. 146 (5), p399–409.
- ↑ Beck, L., Caffy, I., Delqué-Količ, E. et al (2018). Absolute dating of lead carbonates in ancient cosmetics by radiocarbon. Communications Chemistry,1, 34.
- ↑ Littler, W A (2020). Death by Vanity in the 18th Century. QJM: An International Journal of Medicine.113 (11), p783–784.
- ↑ مونس‌الدوله (1380). خاطرات مونس‌الدوله ندیمه حرمسرای ناصرالدین شاه. به کوشش سیروس سعدوندیان. تهران: زرین. ص27.
- ↑ تنکابنی، سیدمحمدمومن (1387). تحفة المومنین. تصحیح و تحقیق روجا رحیمی، محمدرضا شمس اردکانی، فاطمه فرجادمند. تهران: مؤسسه نشر شهر. ص39.
- ↑ بیرونی، ابوریحان (1352). صیدنه. ترجمه فارسی قدیم از ابوبکر بن علی بن عثمان کاسانی. به کوشش منوچهر ستوده، ایرج افشار. تهران: شورای عالی فرهنگ و هنر، مرکز مطالعات و هماهنگی فرهنگی. ص60.
- ↑ الهروی، موفق‌الدین ابومنصور علی (1346). الابنیه عن حقائق الادویه یا روضة الانس و منعقد المنفس. به تصحیح احمد بهمنیار. به کوشش حسین محبوبی اردکانی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. ص32.
نویسنده: حکمت بروجردی