تفاوت میان نسخه‌های «چاقچور»

از دانشنامه الکترونیکی زنان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۲۱ نسخه‌ٔ میانی ویرایش‌شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
چاقچور/<big>čā</big>q(x)<big>č(š)ū</big>r/که به [[چاخچور]] و [[چاقشور]] نیز معروف است از پوششهای زنان دوران قاجار است.<ref>ده‍خ‍دا، ع‍ل‍ی‌اک‍ب‍ر (1377). لغت نامه. تهران: دانشگاه تهران: مؤسسه لغت نامه دهخدا.</ref> {{TOClimit}}
[[پرونده:چاقچور ۲.jpg|بندانگشتی|400x400پیکسل|زنی در حال پوشیدن چاقچور<ref>ضیاءپور، جلیل (1347). ''پوشاک زنان ایران از کهن‌ترین زمان تا آغاز شاهنشاهی پهلوی''. تهران: وزارت فرهنگ و هنر. ص188.</ref><br />|جایگزین=]]چاقچور/<big>čā</big>q(x)<big>č(š)ū</big>r/ که به چاخچور و چاقشور نیز معروف است از پوشش‌های زنان دوران قاجار است.<ref>ده‍خ‍دا، ع‍ل‍ی‌اک‍ب‍ر (1377). ''لغت‌نامه''. ج5. تهران: دانشگاه تهران: مؤسسه لغت‌نامه دهخدا. ذیل مدخل.</ref>{{TOClimit}}
[[پرونده:چاقچور ۲.jpg|بندانگشتی|400x400پیکسل|زنی در حال پوشیدن [[چاقچور]] از روی پوشاک زنان از کهن ترین زمان تا آغاز شاهنشاهی پهلوی، جلیل ضیاء پور
[[پرونده:BE4BCACA-0617-48B1-8E31-3F316DAFB3FB.jpg|بندانگشتی|زنی از عهد ناصری با چادر کمری، چاقچور و روبنده که گوشه چارقدش از زیر چادر پیداست<ref>افشار، ایرج (1370). ''گنجینه عکس‌های ایران''. تهران: نشر فرهنگ ایران. ص 214.</ref>|جایگزین=|350x350پیکسل]]
===تعریف===
یکی از پوشش‌های زنان در دوران قاجار شامل شلوار بلند و بسیار گشادی که جورابی پارچه‌ای به پایین آن متصل بود.


<br />]]
[[پرونده:BE4BCACA-0617-48B1-8E31-3F316DAFB3FB.jpg|بندانگشتی|زنی  از عهد ناصری با چادر کمری، چاقچور و روبنده  که گوشه چارقدش از زیر چادر پیداست؛ از کتاب گنجینه عکسهای ایران، ایرج افشار]]
<br />
<br />
[[پرونده:چاقچور.jpg|بندانگشتی|طرح چاقچور]] 
===تعریف===
یکی از پوششهای زنان در دوران قاجار شامل شلوار بلند و بسیار گشادی که جورابی پارچه ای به پایین آن متصل بود.
===انواع===
===انواع===
این شلوار را زنان به هنگام بیرون آمدن از خانه و بر روی [[شلیته]] و [[تنبان]] می­ پوشیدند.<ref>ذکاء، یحیی (1336). لباس زنان ایران از سده سیزدهم هجری تا امروز. تهران: اداره کل هنرهای زیبای کشور، اداره موزه ها و فرهنگ عامه.</ref> شلواری گشاد و آستردار که دم پای آن چین دار و تنگ بود. جورابی نیز از جنس پارچه به آن میدوختند.<ref name=":0" /> بالای ساق آن از طرف داخل پا هر یک شکافی به طول 20 سانتی متر داشت و در واقع باز و ندوخته میماند. <ref name=":0" />این شلوار به وسیله لیفه بلند و بندی در زیر شکم بسته می شد.  وسط دو لنگه آن را به شکل مثلثی باز می­ گذاشتند و برخی نیز آن را از دو لنگه جدا از هم می­ دوختند به طوری که آن را در بالای زانو با دو بند محکم می­ کردند.<ref>غیبی، مهرآسا (1384). هشت هزارسال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی. تهران: هیرمند</ref> جنس چاقچور معمولا کتان یا ابریشم بود. برخی سفرنامه نویسان از آن به عنوان چکمه پارچه ای یاد کرده اند. <ref>دروویل، گاسپار.(1337). ''سفرنامه.'' ترجمۀ جواد محیی. تهران: گوتمبرگ.</ref>چون چاقچور بسیار بلند و گشاد بود همه تنبان یا شلیته درون آن جا می­ شد و زن­ها بسیار مواظب بودند آهار یا برآمدگی تنبان درهم نشکند و در راه رفتن معلوم شود تنبان پنبه دار یا فنردار پوشیده اند. رنگ آن را بنفش، آبی یا طوسی انتخاب می­ کردند، ولی چاقچور مشکی از همه فاخرتر بود. زنان سادات چاقچور سبز می ­پوشیدند.<ref name=":0">ضیاءپور، جلیل (1347). پوشاک زنان ایران از کهن ترین زمان تا آغاز شاهنشاهی پهلوی. تهران: وزارت فرهنگ و هنر.</ref> در برخی نقاط ایران هنوز هم چاقچور پوشیده میشود.  
این شلوار را زنان به هنگام بیرون آمدن از خانه و بر روی [[شلیته]] و [[تنبان]] می­‌پوشیدند.<ref name=":1">ذکاء، یحیی (1336). ''لباس زنان ایران از سده سیزدهم هجری تا امروز''. تهران: اداره‌کل هنرهای زیبای کشور، اداره موزه‌ها و فرهنگ عامه. صص 31-32.</ref> شلواری گشاد و آستردار که دم پای آن چین‌دار و تنگ بود. جورابی نیز از جنس پارچه به آن می‌دوختند.<ref name=":0">ضیاءپور، جلیل (1347). ''پوشاک زنان ایران از کهن‌ترین زمان تا آغاز شاهنشاهی پهلوی''. تهران: وزارت فرهنگ و هنر. صص180-181.</ref> بالای ساق آن از طرف داخل پا هر یک شکافی به طول 20 سانتی‌متر داشت و در واقع باز و ندوخته می‌ماند.<ref name=":0" /> این شلوار به وسیله لیفه بلند و بندی در زیر شکم بسته می‌شد. وسط دو لنگه آن را به شکل مثلثی باز می­‌گذاشتند و برخی نیز آن را از دو لنگه جدا از هم می­‌دوختند به طوری که آن را در بالای زانو با دو بند محکم می­‌کردند.<ref>غیبی، مهرآسا (1384). ''هشت هزار سال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی''. تهران: هیرمند. ص569.</ref> جنس چاقچور معمولا کتان یا ابریشم بود. برخی سفرنامه‌نویسان از آن به عنوان چکمه پارچه‌ای یاد کرده‌اند.<ref name=":0" /> چون چاقچور بسیار بلند و گشاد بود همه تنبان یا شلیته درون آن جا می­‌شد و زن­‌ها بسیار مواظب بودند آهار یا برآمدگی تنبان درهم نشکند و در راه رفتن معلوم شود تنبان پنبه‌دار یا فنردار پوشیده‌اند. رنگ آن را بنفش، آبی یا طوسی انتخاب می­‌کردند، ولی چاقچور مشکی از همه فاخرتر بود.<ref name=":1" /> چاقچور به تناسب مالی افراد از پارچه ابریشمی یا پنبه‌ای دوخته می‌شد.<ref>دالمانی، هانری رنه (1378). ''از خراسان تا بختیاری.'' ج1. ترجمه غلامرضا سمیعی. تهران: طاووس. ص 415.</ref> زنان سادات چاقچور سبز می‌پوشیدند.<ref name=":1" /> در برخی نقاط ایران هنوز هم چاقچور پوشیده می‌شود. [[پرونده:چاقچور.jpg|بندانگشتی|طرح چاقچور<ref name=":0" />
 
|جایگزین=|265x265پیکسل]]<br />
===منابع===
==منابع==
<br />
[[رده:پوشاک زنانه]]
[[رده:پوشاک زنانه]]
<references />
<references />
سطر ۲۰: سطر ۱۴:


نویسنده: حکمت بروجردی
نویسنده: حکمت بروجردی
[[رده:پوشش پا]]
[[رده:تن پوش]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۱۶

زنی در حال پوشیدن چاقچور[۱]

چاقچور/čāq(x)č(š)ūr/ که به چاخچور و چاقشور نیز معروف است از پوشش‌های زنان دوران قاجار است.[۲]

زنی از عهد ناصری با چادر کمری، چاقچور و روبنده که گوشه چارقدش از زیر چادر پیداست[۳]

تعریف

یکی از پوشش‌های زنان در دوران قاجار شامل شلوار بلند و بسیار گشادی که جورابی پارچه‌ای به پایین آن متصل بود.


انواع

این شلوار را زنان به هنگام بیرون آمدن از خانه و بر روی شلیته و تنبان می­‌پوشیدند.[۴] شلواری گشاد و آستردار که دم پای آن چین‌دار و تنگ بود. جورابی نیز از جنس پارچه به آن می‌دوختند.[۵] بالای ساق آن از طرف داخل پا هر یک شکافی به طول 20 سانتی‌متر داشت و در واقع باز و ندوخته می‌ماند.[۵] این شلوار به وسیله لیفه بلند و بندی در زیر شکم بسته می‌شد. وسط دو لنگه آن را به شکل مثلثی باز می­‌گذاشتند و برخی نیز آن را از دو لنگه جدا از هم می­‌دوختند به طوری که آن را در بالای زانو با دو بند محکم می­‌کردند.[۶] جنس چاقچور معمولا کتان یا ابریشم بود. برخی سفرنامه‌نویسان از آن به عنوان چکمه پارچه‌ای یاد کرده‌اند.[۵] چون چاقچور بسیار بلند و گشاد بود همه تنبان یا شلیته درون آن جا می­‌شد و زن­‌ها بسیار مواظب بودند آهار یا برآمدگی تنبان درهم نشکند و در راه رفتن معلوم شود تنبان پنبه‌دار یا فنردار پوشیده‌اند. رنگ آن را بنفش، آبی یا طوسی انتخاب می­‌کردند، ولی چاقچور مشکی از همه فاخرتر بود.[۴] چاقچور به تناسب مالی افراد از پارچه ابریشمی یا پنبه‌ای دوخته می‌شد.[۷] زنان سادات چاقچور سبز می‌پوشیدند.[۴] در برخی نقاط ایران هنوز هم چاقچور پوشیده می‌شود.

طرح چاقچور[۵]


منابع

  1. ضیاءپور، جلیل (1347). پوشاک زنان ایران از کهن‌ترین زمان تا آغاز شاهنشاهی پهلوی. تهران: وزارت فرهنگ و هنر. ص188.
  2. ده‍خ‍دا، ع‍ل‍ی‌اک‍ب‍ر (1377). لغت‌نامه. ج5. تهران: دانشگاه تهران: مؤسسه لغت‌نامه دهخدا. ذیل مدخل.
  3. افشار، ایرج (1370). گنجینه عکس‌های ایران. تهران: نشر فرهنگ ایران. ص 214.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ذکاء، یحیی (1336). لباس زنان ایران از سده سیزدهم هجری تا امروز. تهران: اداره‌کل هنرهای زیبای کشور، اداره موزه‌ها و فرهنگ عامه. صص 31-32.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ ضیاءپور، جلیل (1347). پوشاک زنان ایران از کهن‌ترین زمان تا آغاز شاهنشاهی پهلوی. تهران: وزارت فرهنگ و هنر. صص180-181.
  6. غیبی، مهرآسا (1384). هشت هزار سال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی. تهران: هیرمند. ص569.
  7. دالمانی، هانری رنه (1378). از خراسان تا بختیاری. ج1. ترجمه غلامرضا سمیعی. تهران: طاووس. ص 415.


نویسنده: حکمت بروجردی