تفاوت میان نسخه‌های «ماهرخ گوهرشناس»
Boroujerdi (بحث | مشارکتها) |
H-ghahremani (بحث | مشارکتها) |
||
| (۷ نسخهٔ میانی ویرایش‌شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
ماهرخ گوهرشناس (1250 ش | [[پرونده:ماهرخ گوهرشناس.jpg|بندانگشتی|260x260پیکسل|ماهرخ گوهرشناس<ref>بامداد، بدرالملوک (1347). ''زن ایرانی از انقلاب مشروطیت تا انقلاب سفید''. ج2. تهران: ابن سینا. ص34.</ref>]] | ||
ماهرخ گوهرشناس (1250 ش ـ1317 ش.) مؤسس و مدیر مدرسه و فعال حقوق زنان در دوره مشروطه و پهلوی اول بود. | |||
=== | === زندگینامه === | ||
ماهرخ گوهرشناس در | ماهرخ گوهرشناس در سال 1250 ش. در تهران متولد شد. پدرش حاج میرزا جعفر و همسرش میرزا محمدباقر تاجر بود. گوهرشناس چهار فرزند، دو دختر و دو پسر، داشت. او تحصیلات چندانی نداشت.<ref name=":0">بامداد، بدرالملوک (1347). ''زن ایرانی از انقلاب مشروطیت تا انقلاب سفید''. ج2. تهران: ابن سینا. صص33-37.</ref> | ||
=== | |||
=== فعالیتهای اجتماعی === | |||
==== تأسیس مدرسه ==== | ==== تأسیس مدرسه ==== | ||
ماهرخ گوهرشناس | ماهرخ گوهرشناس گرچه خود تحصیلات جدید نداشت، اما با تعلیم و تربیت آشنا بود و برای تربیت دختران تلاش بسیار میکرد. او در سال 1289 ش. در کوچه ظهیرالاسلام مدرسه‌ای به نام '''ترقی بنات''' تأسیس کرد.<ref>حجازی، قدسیه (1357). ''ارزش زن، ی‍ا، زن از ن‍ظر ق‍ض‍ائ‍ی و اجتماعی''. بی‌جا: مرکز تحقیقات و انتشارات حقوقی قدسی. ص و.</ref>از آنجا که شوهرش با تأسیس مدرسه مخالف بود و این کار را امری مخالف شریعت میدانست ماهرخ مدتی تأسیس مدرسه را از او پنهان کرد، اما بالاخره شوهرش از موضوع مطلع شد. | ||
در | در دبستان ترقی بنات دختران و پسران کوچک در کنار هم در کلاس درس می‌نشستند و تحصیل میکردند.<ref>خشایار وزیری، فخری قویمی (1352). ''کارنامه زنان مشهور ایران''. تهران: وزارت آموزش و پرورش. صص140-141.</ref>این مدرسه به اندازه‌ای مورد اعتماد بود که آقا شیخ رمضان علی خلیلی عراقی مجتهد دختران و پسران خود را به آنجا میفرستاد. از آنجا که در آن زمان معلم زن به ندرت یافت میشد، گوهرشناس علیرغم مقررات موجود، صاحبنظران و مشروطه‌خواهان مرد را فراخواند تا در مجموعه آموزشی او تدریس کنند.<ref>آفاری، ژانت (1377). ''انجمن‌های نیمه سری زنان در نهضت مشروطه''. ترجمه جواد یوسفیان. تهران: بانو. ص31.</ref> مدرسه ترقی بنات ابتدا دبستان بود، اما بعدها دبیرستان هم به آن افزوده شد. در این مدرسه دختران بسیاری تحصیل کردند که بعدها منشأ اقدامات مؤثری در دفاع از حقوق زنان شدند؛ از جمله آنها میتوان از [[قدسیه حجازی]] و [[بدرالملوک بامداد]] نام برد. | ||
==== انجمن مخدرات وطن ==== | ==== انجمن مخدرات وطن ==== | ||
ماهرخ گوهرشناس از جمله زنانی است که در انقلاب | ماهرخ گوهرشناس از جمله زنانی است که در انقلاب مشروطه با همفکران خود، [[صدیقه دولت‌آبادی]]، [[درةالمعالی]]، همسر ملک‌المتکلمین، همسر حاج میرزا [https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B1%D8%B4%D8%AF%DB%8C%D9%87 حسن رشدیه]، آغا شاهزاده امین و تنی چند از زنان [[انجمن مخدرات وطن]] را تشکیل دادند.<ref>پیرنیا، منصوره (1374). ''سالار زنان ایران''. واشنگتن: مهر ایران. ص52.</ref>این فعالیتهای او با مخالفت‌هایی از سوی برخی زنان روبرو شد، به گونه‌ای که به او حمله کرده و او را در چاله انداختند. ماهرخ بر اثر صدمه ناشی از این اتفاق تا پایان عمر درگیر درد پا بود. سرانجام ماهرخ گوهرشناس در سال 1317ش. درگذشت.<ref name=":0" /> | ||
== منابع == | |||
<references /> | |||
== پیوند به بیرون == | |||
# [https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AD%D8%B3%D9%86_%D8%B1%D8%B4%D8%AF%DB%8C%D9%87 ویکی‌پدیای فارسی] | |||
نویسنده: هانیه قهرمانی | |||
[[رده:زنان مدیر]] | [[رده:زنان مدیر]] | ||
[[رده:زنان موسس مدرسه]] | [[رده:زنان موسس مدرسه]] | ||
[[رده:فعالان حقوق زنان]] | [[رده:فعالان حقوق زنان]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۲ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۲۴
ماهرخ گوهرشناس (1250 ش ـ1317 ش.) مؤسس و مدیر مدرسه و فعال حقوق زنان در دوره مشروطه و پهلوی اول بود.
زندگینامه
ماهرخ گوهرشناس در سال 1250 ش. در تهران متولد شد. پدرش حاج میرزا جعفر و همسرش میرزا محمدباقر تاجر بود. گوهرشناس چهار فرزند، دو دختر و دو پسر، داشت. او تحصیلات چندانی نداشت.[۲]
فعالیتهای اجتماعی
تأسیس مدرسه
ماهرخ گوهرشناس گرچه خود تحصیلات جدید نداشت، اما با تعلیم و تربیت آشنا بود و برای تربیت دختران تلاش بسیار میکرد. او در سال 1289 ش. در کوچه ظهیرالاسلام مدرسه‌ای به نام ترقی بنات تأسیس کرد.[۳]از آنجا که شوهرش با تأسیس مدرسه مخالف بود و این کار را امری مخالف شریعت میدانست ماهرخ مدتی تأسیس مدرسه را از او پنهان کرد، اما بالاخره شوهرش از موضوع مطلع شد.
در دبستان ترقی بنات دختران و پسران کوچک در کنار هم در کلاس درس می‌نشستند و تحصیل میکردند.[۴]این مدرسه به اندازه‌ای مورد اعتماد بود که آقا شیخ رمضان علی خلیلی عراقی مجتهد دختران و پسران خود را به آنجا میفرستاد. از آنجا که در آن زمان معلم زن به ندرت یافت میشد، گوهرشناس علیرغم مقررات موجود، صاحبنظران و مشروطه‌خواهان مرد را فراخواند تا در مجموعه آموزشی او تدریس کنند.[۵] مدرسه ترقی بنات ابتدا دبستان بود، اما بعدها دبیرستان هم به آن افزوده شد. در این مدرسه دختران بسیاری تحصیل کردند که بعدها منشأ اقدامات مؤثری در دفاع از حقوق زنان شدند؛ از جمله آنها میتوان از قدسیه حجازی و بدرالملوک بامداد نام برد.
انجمن مخدرات وطن
ماهرخ گوهرشناس از جمله زنانی است که در انقلاب مشروطه با همفکران خود، صدیقه دولت‌آبادی، درةالمعالی، همسر ملک‌المتکلمین، همسر حاج میرزا حسن رشدیه، آغا شاهزاده امین و تنی چند از زنان انجمن مخدرات وطن را تشکیل دادند.[۶]این فعالیتهای او با مخالفت‌هایی از سوی برخی زنان روبرو شد، به گونه‌ای که به او حمله کرده و او را در چاله انداختند. ماهرخ بر اثر صدمه ناشی از این اتفاق تا پایان عمر درگیر درد پا بود. سرانجام ماهرخ گوهرشناس در سال 1317ش. درگذشت.[۲]
منابع
- ↑ بامداد، بدرالملوک (1347). زن ایرانی از انقلاب مشروطیت تا انقلاب سفید. ج2. تهران: ابن سینا. ص34.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ بامداد، بدرالملوک (1347). زن ایرانی از انقلاب مشروطیت تا انقلاب سفید. ج2. تهران: ابن سینا. صص33-37.
- ↑ حجازی، قدسیه (1357). ارزش زن، ی‍ا، زن از ن‍ظر ق‍ض‍ائ‍ی و اجتماعی. بی‌جا: مرکز تحقیقات و انتشارات حقوقی قدسی. ص و.
- ↑ خشایار وزیری، فخری قویمی (1352). کارنامه زنان مشهور ایران. تهران: وزارت آموزش و پرورش. صص140-141.
- ↑ آفاری، ژانت (1377). انجمن‌های نیمه سری زنان در نهضت مشروطه. ترجمه جواد یوسفیان. تهران: بانو. ص31.
- ↑ پیرنیا، منصوره (1374). سالار زنان ایران. واشنگتن: مهر ایران. ص52.
پیوند به بیرون
نویسنده: هانیه قهرمانی