تفاوت میان نسخه‌های «ماهرخ گوهرشناس»

از دانشنامه الکترونیکی زنان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
سطر ۲: سطر ۲:


=== زندگینامه ===
=== زندگینامه ===
ماهرخ گوهرشناس در سال 1288 قمری (1250 شمسی) در تهران متولد شد. پدرش حاجی میرزا جعفر و همسرش میرزا محمدباقر تاجر بود. گوهرشناس چهار فرزند، دو دختر و دو پسر، داشت.  
ماهرخ گوهرشناس در سال 1288 قمری (1250 شمسی) در تهران متولد شد. پدرش حاجی میرزا جعفر و همسرش میرزا محمدباقر تاجر بود. گوهرشناس چهار فرزند، دو دختر و دو پسر، داشت. او تحصیلات چندانی نداشت. ماهرخ گوهرشناس در سال 1317 درگذشت.<ref name=":0">بامداد، بدرالملوک (1347). ''زن ایرانی از انقلاب مشروطیت تا انقلاب سفید''. ج1. تهران: ابن سینا. صص36-37.</ref>


=== فعالیتهای اجتماعی ===
=== فعالیتهای اجتماعی ===


==== تأسیس مدرسه ====
==== تأسیس مدرسه ====
در کوچه ظهیرالاسلام مدرسه ای به نام '''ترقی بنات''' تأسیس کرد که از جمله شاگردانش قدسیه حجازی و [[بدرالملوک بامداد]] بود. او تحصیلات عالی نداشت اما با رموز فن تربیت آشنا بود و همیشه سعی می کرد مادران عفیف و عالم و دانشمند به جامعه تحویل دهد. چون در ابتدا شوهرش با اقدامات فرهنگی او مخالفت داشت یکی دو سال تأسیس مدرسه را پنهان کرد و وقتی رازش برملا شد شوهرش بسر و سینه خود می کوفت و می گفت: در آن دنیا وقتی پدرت از من بازخواست کرد که دخترم را به تو سپردم چرا گذاشتی به کار خلاف دین و تقوی بپردازد چه جواب دهم.
در کوچه ظهیرالاسلام مدرسه ای به نام '''ترقی بنات''' تأسیس کرد که از جمله شاگردانش [[قدسیه حجازی]] و [[بدرالملوک بامداد]] بود. او تحصیلات عالی نداشت اما با رموز فن تربیت آشنا بود و برای تربیت دختران مدرسه تلاش بسیاری میکرد. به سبب مخالفت شوهرش با تأسیس مدرسه، او ابتدا تأسیس مدرسه را پنهان کرد . اما بالاخره شوهرش از موضوع مطلع شد.  او این کار را امری مخالف شریعت میدانست.


در مدرسه ترقی بنات دختران و پسران کوچک در کنار هم در کلاس درس می نشستند و درس می خواندند و آنقدر اعتماد مردم را جلب کرده بود که حتی فرزندان پیشوای مذهبی شهر در آنجا درس می خواندند. <ref>خشایار وزیری، فخری قویمی (1352). ''کارنامه زنان مشهور ایران''. تهران: وزارت آموزش و پرورش. صص140-141.</ref>
در مدرسه ترقی بنات دختران و پسران کوچک در کنار هم در کلاس درس می نشستند و درس می خواندند و آنقدر اعتماد مردم را جلب کرده بود که حتی فرزندان پیشوای مذهبی شهر در آنجا درس می خواندند. <ref>خشایار وزیری، فخری قویمی (1352). ''کارنامه زنان مشهور ایران''. تهران: وزارت آموزش و پرورش. صص140-141.</ref>مدرسه ترقی بنات به اندازه ای  مورد اعتماد بود که آقا شیخ رمضان علی خلیلی عراقی مجتهد دختران و پسران خود را برای تحصیل به آنجا میفرستاد. از آنجا که در آن زمان معلم زن به ندرت یافت میشد، گوهرشناس از مردان خوش نام و تحصیلکرده که با تحصیل زنها موافق بودند دعوت می کرد تا در دبیرستان ترقی بنات تدریس کنند، از جمله معلمهای آنجا محمد مهران بود که خود در حالی که در مدرسه دارالفنون تحصیل می کرد در این مدرسه دخترانه هم تدریس می نمود. <ref name=":0" />
 
مدرسه ترقی بنات به قدری قابل اعتماد بود که آقا شیخ رمضان علی خلیلی عراقی مجتهد داشت دختران و پسران خود را به آنجا میفرستاد. چون در آن زمان معلم زن کمیاب بود بلکه وجود نداشت گوهرشناس از مردان خوش نام و دانشمند که با پیشرفت زنها موافق بودند دعوت می کرد تا در دبیرستان ترقی بنات تدریس کنند از جمله آقای محمد مهران می باشند که ایشان در حالی که در مدرسه دارالفنون تحصیل می کردند در این مدرسه دخترانه درس می دادند و میخواستند خدمتی معنوی و پایدار به رشد هم میهنان خود بنمایند. ماهرخ گوهرشناس در سال 1317 درگذشت.<ref>بامداد، بدرالملوک (1347). ''زن ایرانی از انقلاب مشروطیت تا انقلاب سفید''. ج1. تهران: ابن سینا. صص36-37.</ref>


==== انجمن مخدرات وطن ====
==== انجمن مخدرات وطن ====
او به همراه صدیقه دولت آبادی، دره المعالی، همسر ملک المتکلمین، خانم حاج میرزا حسن، آغا شاهزاده امین عضو انجمن مخدرات وطن بود.<ref>پیرنیا، منصوره (1374). ''سالار زنان ایران''. واشنگتن: مهر ایران. ص52.</ref>
ماهرخ گوهرشناس از جمله زنانی است که در انقلاب مشروطیت با همفکران خود، [[صدیقه دولت‌آبادی]]، دره المعالی، همسر ملک المتکلمین، همسر حاج میرزا حسن رشدیه، آغا شاهزاده امین [[انجمن مخدرات وطن]] را تشکیل دادند. <ref>پیرنیا، منصوره (1374). ''سالار زنان ایران''. واشنگتن: مهر ایران. ص52.</ref>. او در حالی که برای نجات زنان کوشش میکرد از طرف زنان ناسزا می شنید و حتی او را در چاله انداختند و بر اثر صدمه ناشی از آن تا آخر عمر گرفتار ناراحتی پا بود.
 
او از جمله زنانی است که در انقلاب مشروطیت با همفکران خود انحمن مخدرات وطن را تشکیل داد. او در حالی که برای نجات زنان کوشش میکرد از طرف زنان ناسزا می شنید و حتی او را در چاله انداختند و بر اثر صدمه ناشی از آن تا آخر عمر گرفتار ناراحتی پا بود.


ماهرخ گوهرشناس مدرسه دخترانه ترقی را در تهران در 1911 م تأسیس کرد. او در سال 1911 مدرسه ابتدایی خویش را توسعه داد و با تشکیل یک دبیرستان، پسران را نیز پذیرفت و علیرغم مقررات موجود، صاحبنظران و مشروطه خواهان مرد را فراخواند تا در مجموعه آموزشی او تدریس کنند.<ref>آفاری، ژانت (1377). ''انجمن‌های نیمه سری زنان در نهضت مشروطه''. ترجمه جواد یوسفیان. تهران: بانو. ص31.</ref>
ماهرخ گوهرشناس مدرسه دخترانه ترقی را در تهران در 1911 م تأسیس کرد. او در سال 1911 مدرسه ابتدایی خویش را توسعه داد و با تشکیل یک دبیرستان، پسران را نیز پذیرفت و علیرغم مقررات موجود، صاحبنظران و مشروطه خواهان مرد را فراخواند تا در مجموعه آموزشی او تدریس کنند.<ref>آفاری، ژانت (1377). ''انجمن‌های نیمه سری زنان در نهضت مشروطه''. ترجمه جواد یوسفیان. تهران: بانو. ص31.</ref>
سطر ۲۳: سطر ۱۹:


مدرسه ترقی بنات در سال 1329 قمری تأسیس شد که اغلب زنان تحصیلکرده و تربیت شده ناحیه 2 تهران از شاگردان این مدرسه می باشند. <ref>حجازی، قدسیه (1357). ''ارزش‌ زن‌، ی‍ا، زن‌ از ن‍ظر ق‍ض‍ائ‍ی‌ و اج‍ت‍م‍اع‍ی''‌. بی‌جا: مرکز تحقیقات و انتشارات حقوقی قدسی. ص و.</ref>
مدرسه ترقی بنات در سال 1329 قمری تأسیس شد که اغلب زنان تحصیلکرده و تربیت شده ناحیه 2 تهران از شاگردان این مدرسه می باشند. <ref>حجازی، قدسیه (1357). ''ارزش‌ زن‌، ی‍ا، زن‌ از ن‍ظر ق‍ض‍ائ‍ی‌ و اج‍ت‍م‍اع‍ی''‌. بی‌جا: مرکز تحقیقات و انتشارات حقوقی قدسی. ص و.</ref>
( در حال تکمیل)


== منابع ==
== منابع ==
<references />
<references />
[[رده:زنان مدیر]]
[[رده:زنان موسس مدرسه]]
[[رده:فعالان حقوق زنان]]

نسخهٔ ‏۱۱ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۵۴

ماهرخ گوهرشناس (1250 ش. _ 1317 ش.) موسس و مدیر مدرسه و فعال حقوق زنان در دوره مشروطه و پهلوی اول بود.

زندگینامه

ماهرخ گوهرشناس در سال 1288 قمری (1250 شمسی) در تهران متولد شد. پدرش حاجی میرزا جعفر و همسرش میرزا محمدباقر تاجر بود. گوهرشناس چهار فرزند، دو دختر و دو پسر، داشت. او تحصیلات چندانی نداشت. ماهرخ گوهرشناس در سال 1317 درگذشت.[۱]

فعالیتهای اجتماعی

تأسیس مدرسه

در کوچه ظهیرالاسلام مدرسه ای به نام ترقی بنات تأسیس کرد که از جمله شاگردانش قدسیه حجازی و بدرالملوک بامداد بود. او تحصیلات عالی نداشت اما با رموز فن تربیت آشنا بود و برای تربیت دختران مدرسه تلاش بسیاری میکرد. به سبب مخالفت شوهرش با تأسیس مدرسه، او ابتدا تأسیس مدرسه را پنهان کرد . اما بالاخره شوهرش از موضوع مطلع شد. او این کار را امری مخالف شریعت میدانست.

در مدرسه ترقی بنات دختران و پسران کوچک در کنار هم در کلاس درس می نشستند و درس می خواندند و آنقدر اعتماد مردم را جلب کرده بود که حتی فرزندان پیشوای مذهبی شهر در آنجا درس می خواندند. [۲]مدرسه ترقی بنات به اندازه ای مورد اعتماد بود که آقا شیخ رمضان علی خلیلی عراقی مجتهد دختران و پسران خود را برای تحصیل به آنجا میفرستاد. از آنجا که در آن زمان معلم زن به ندرت یافت میشد، گوهرشناس از مردان خوش نام و تحصیلکرده که با تحصیل زنها موافق بودند دعوت می کرد تا در دبیرستان ترقی بنات تدریس کنند، از جمله معلمهای آنجا محمد مهران بود که خود در حالی که در مدرسه دارالفنون تحصیل می کرد در این مدرسه دخترانه هم تدریس می نمود. [۱]

انجمن مخدرات وطن

ماهرخ گوهرشناس از جمله زنانی است که در انقلاب مشروطیت با همفکران خود، صدیقه دولت‌آبادی، دره المعالی، همسر ملک المتکلمین، همسر حاج میرزا حسن رشدیه، آغا شاهزاده امین انجمن مخدرات وطن را تشکیل دادند. [۳]. او در حالی که برای نجات زنان کوشش میکرد از طرف زنان ناسزا می شنید و حتی او را در چاله انداختند و بر اثر صدمه ناشی از آن تا آخر عمر گرفتار ناراحتی پا بود.

ماهرخ گوهرشناس مدرسه دخترانه ترقی را در تهران در 1911 م تأسیس کرد. او در سال 1911 مدرسه ابتدایی خویش را توسعه داد و با تشکیل یک دبیرستان، پسران را نیز پذیرفت و علیرغم مقررات موجود، صاحبنظران و مشروطه خواهان مرد را فراخواند تا در مجموعه آموزشی او تدریس کنند.[۴]


مدرسه ترقی بنات در سال 1329 قمری تأسیس شد که اغلب زنان تحصیلکرده و تربیت شده ناحیه 2 تهران از شاگردان این مدرسه می باشند. [۵]

( در حال تکمیل)

منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ بامداد، بدرالملوک (1347). زن ایرانی از انقلاب مشروطیت تا انقلاب سفید. ج1. تهران: ابن سینا. صص36-37.
  2. خشایار وزیری، فخری قویمی (1352). کارنامه زنان مشهور ایران. تهران: وزارت آموزش و پرورش. صص140-141.
  3. پیرنیا، منصوره (1374). سالار زنان ایران. واشنگتن: مهر ایران. ص52.
  4. آفاری، ژانت (1377). انجمن‌های نیمه سری زنان در نهضت مشروطه. ترجمه جواد یوسفیان. تهران: بانو. ص31.
  5. حجازی، قدسیه (1357). ارزش‌ زن‌، ی‍ا، زن‌ از ن‍ظر ق‍ض‍ائ‍ی‌ و اج‍ت‍م‍اع‍ی‌. بی‌جا: مرکز تحقیقات و انتشارات حقوقی قدسی. ص و.