تفاوت میان نسخه‌های «پروین و پرویز»

از دانشنامه الکترونیکی زنان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی « زهرا کیا (خانلری) در پروین و پرویز (1312)، تغییرات پدید آمده در خانواده های اعیانی بر اثر رخدادهای انقلاب مشروطه را توصیف می کند. او با نثری ساده و بی پیرایه و از خلال سرگذشت شخصیت هایی که پرداخت پیچیده ای ندارند و گاه در حد یک نام خلاصه شده اند،...» ایجاد کرد)
 
 
(۱۰ نسخه‌ٔ میانی ویرایش‌شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
[[پرونده:پروین و پرویز.jpg|بندانگشتی|کتاب ''پروین و پرویز'' اثر زهرا کیا (خانلری)]]
پروین و پرویز (۱۳۱۲) اثر [[زهرا کیا (خانلری)]] از اولین داستان‌هایی است که یک نویسنده زن اقدام به نگارش کرده است. این کتاب حول محور مشکلات زنان می‌چرخد.


=== خلاصه داستان ===
پروین، دختر کارمندی عالی‌رتبه، با بتول، دختری از قشر فرودست، دوست است. بتول ازدواج می‌کند و به شهرستانی می‌رود. او در نامه‌هایی که به پروین می‌نویسد، از زندگی خود ابراز رضایت می‌کند. اما پروین که روشنفکر و اهل مطالعه و در پی کسب حقوق مساوی با مردان است، تحصیلات خود را نیمه کاره می‌گذارد و به اصرار پدر و مادر همسر صاحب منصبی نظامی می‌شود. پدر در دوره استبداد صغیر می‌میرد و شوهر در تجاوز قوای عثمانی به مناطق غربی کشور کشته می‌شود. بدبختی از پی بدبختی فرا می‌رسد؛ خانواده دچار فقر و پریشانی می‌گردد؛ فرصت‌طلبان املاک پدر را غصب می‌کنند؛ پروین، ناخواسته، همسر کارمندی عیاش و قمارباز می‌شود و پس از چندی طلاق می‌گیرد. پایان بخش داستان مرگ مادر و برادر و سرانجام خود پروین است.<ref name=":0">ع‍اب‍دی‍ن‍ی‌، ح‍س‍ن‌ (1401). ''دختران شهرزاد: زنان نویسنده‌ ایرانی''. ویراستار احمد سمیعی ‌گیلانی. تهران: نشر چشمه. صص64-65.</ref>


[[زهرا کیا (خانلری)]] در پروین و پرویز (1312)، تغییرات پدید آمده در خانواده های اعیانی بر اثر رخدادهای انقلاب مشروطه را توصیف می کند. او با نثری ساده و بی پیرایه و از خلال سرگذشت شخصیت هایی که پرداخت پیچیده ای ندارند و گاه در حد یک نام خلاصه شده اند، می کوشد به منشأ بدبختی زن ـ سادگی و بی تجربگی دختران و ازدواج های اجباری ـ راه یابد. داستان را نویسنده، به عنوان راوی دانای کل، روایت می کند و در پس هر حادثه در مقام اندرزگو ظاهر می شود و متن را به بیانیه ای اخلاقی بدل می کند. وی، در عین حال می کوشد، با نقل مکاتبه پروین و بتول با یکدیگر، بر تنوع روایت بیفزاید.


پروین، دختر کارمندی عالی رتبه، با بتول، دختری از قشر فرودست، دوست است. بتول ازدواج می کند و به شهرستانی می رود. او، در نامه هایی که به پروین می نویسد، از زندگی خود ابراز رضایت می کند. اما پروین، که روشنفکر و اهل مطالعه و در پی کسب حقوق مساوی با مردان است، تحصیلات خود را نیمه کاره می گذارد و به اصرار پدر و مادر همسر صاحب منصبی نظامی می شود. پدر، در دوره استبداد صغیر می میرد و شوهر، در تجاوز قوای عثمانی به مناطق غربی کشور کشته می شود. بدبختی از پی بدبختی فرا می رسد: خانواده دچار فقر و پریشانی می گردد؛ فرصت طلبان املاک پدر را غصب می کنند؛ پروین، ناخواسته، همسر کارمندی عیاش و قمارباز می شود، و پس از چندی، طلاق می گیرد. پایان بخش داستان مرگ مادر و برادر و سرانجام خود پروین است.
=== تحلیل ===
[[زهرا کیا (خانلری)]] در داستان پروین و پرویز، تغییرات پدید آمده در خانواده‌های اشراف بر اثر رخدادهای انقلاب مشروطه را توصیف می‌کند. او با نثری ساده و بی‌پیرایه و از خلال سرگذشت شخصیت‌هایی که پرداخت پیچیده‌ای ندارند و گاه در حد یک نام خلاصه شده‌اند، می‌کوشد به منشأ بدبختی زن ـ سادگی و بی‌تجربگی دختران و ازدواج‌های اجباری ـ راه یابد. داستان را نویسنده، به عنوان راوی دانای کل، روایت می‌کند و در پس هر حادثه در مقام اندرزگو ظاهر می‌شود و متن را به اندرزنامه بدل می‌کند. وی، در عین حال می‌کوشد، با نقل مکاتبه پروین و بتول با یکدیگر، بر تنوع روایت بیفزاید.<ref name=":0" />او تلاش‌های پروین برای غلبه بر محدودیت‌های عرفی و شرعی را گزارش و رفتارهای ناپسند اجتماعی را نقد می‌کند. او از منظر دختر روشنفکری از طبقه اعیان، به انتقاد از اشراف و قضاتی مبادرت می‌ورزد که مستبدین ضد مشروطه را به دلیل ظلم و تعدی از بین بردند، اما خود مستبد دیگری شدند.  
 
 
=== مشخصات فنی ===
نگارش این کتاب در سال 1310 به اتمام رسید، اما کتاب در سال 1312 در 104 صفحه، قطع وزیری، چاپ سربی، در مطبعه اطلاعات تهران به چاپ رسید.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=5246835&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author] زهرا کیا بعدها خودش یکی از منتقدین این داستان شد و از همین رو هیچگاه اجازه تجدید چاپ آن را نداد.[http://www.khaneshmagazine.com/1398/08/%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A7-%DA%A9%DB%8C%D8%A7-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%84%D8%B1%DB%8C/]


کیا داستان خود را با پختگی بیشتری در مقایسه با تیمورتاش، روایت می کند؛ تلاش های پروین برای غلبه بر محدودیت های عرفی وشرعی را گزارش و رفتارهای ناپسند اجتماعی را نقد می کند. او از منظر دختر روشنفکری از طبقه اعیان، به انتقاد از اشراف و قضاتی مبادرت می ورزد که مستبدین ضد مشروطه را به دلیل ظلم و تعدی از بین بردند، اما خود مستبد دیگری شدند. <ref>ع‍اب‍دی‍ن‍ی‌، ح‍س‍ن‌ (1401). ''دختران شهرزاد: زنان نویسنده‌ ایرانی''. ویراستار احمد سمیعی ‌گیلانی. تهران: نشر چشمه. صص64-65.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
[[رده:معرفی کتاب]]
[[رده:معرفی کتاب]]
[[رده:کتابهای زنان]]
<references />
[[رده:داستانهای دهه هزارو سیصدو بیست شمسی]]
 
 
== پیوند به بیرون ==
 
# [https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=5246835&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران]
# [http://www.khaneshmagazine.com/1398/08/%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A7-%DA%A9%DB%8C%D8%A7-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%84%D8%B1%DB%8C/ خوانش]
 
 
نویسنده: حکمت بروجردی
[[رده:داستانهای زنان]]
[[رده:داستانهای دهه هزار و سیصد و ده شمسی]]
[[رده:اولین داستان های بلند زنان]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۳۴

کتاب پروین و پرویز اثر زهرا کیا (خانلری)

پروین و پرویز (۱۳۱۲) اثر زهرا کیا (خانلری) از اولین داستان‌هایی است که یک نویسنده زن اقدام به نگارش کرده است. این کتاب حول محور مشکلات زنان می‌چرخد.

خلاصه داستان

پروین، دختر کارمندی عالی‌رتبه، با بتول، دختری از قشر فرودست، دوست است. بتول ازدواج می‌کند و به شهرستانی می‌رود. او در نامه‌هایی که به پروین می‌نویسد، از زندگی خود ابراز رضایت می‌کند. اما پروین که روشنفکر و اهل مطالعه و در پی کسب حقوق مساوی با مردان است، تحصیلات خود را نیمه کاره می‌گذارد و به اصرار پدر و مادر همسر صاحب منصبی نظامی می‌شود. پدر در دوره استبداد صغیر می‌میرد و شوهر در تجاوز قوای عثمانی به مناطق غربی کشور کشته می‌شود. بدبختی از پی بدبختی فرا می‌رسد؛ خانواده دچار فقر و پریشانی می‌گردد؛ فرصت‌طلبان املاک پدر را غصب می‌کنند؛ پروین، ناخواسته، همسر کارمندی عیاش و قمارباز می‌شود و پس از چندی طلاق می‌گیرد. پایان بخش داستان مرگ مادر و برادر و سرانجام خود پروین است.[۱]


تحلیل

زهرا کیا (خانلری) در داستان پروین و پرویز، تغییرات پدید آمده در خانواده‌های اشراف بر اثر رخدادهای انقلاب مشروطه را توصیف می‌کند. او با نثری ساده و بی‌پیرایه و از خلال سرگذشت شخصیت‌هایی که پرداخت پیچیده‌ای ندارند و گاه در حد یک نام خلاصه شده‌اند، می‌کوشد به منشأ بدبختی زن ـ سادگی و بی‌تجربگی دختران و ازدواج‌های اجباری ـ راه یابد. داستان را نویسنده، به عنوان راوی دانای کل، روایت می‌کند و در پس هر حادثه در مقام اندرزگو ظاهر می‌شود و متن را به اندرزنامه بدل می‌کند. وی، در عین حال می‌کوشد، با نقل مکاتبه پروین و بتول با یکدیگر، بر تنوع روایت بیفزاید.[۱]او تلاش‌های پروین برای غلبه بر محدودیت‌های عرفی و شرعی را گزارش و رفتارهای ناپسند اجتماعی را نقد می‌کند. او از منظر دختر روشنفکری از طبقه اعیان، به انتقاد از اشراف و قضاتی مبادرت می‌ورزد که مستبدین ضد مشروطه را به دلیل ظلم و تعدی از بین بردند، اما خود مستبد دیگری شدند.


مشخصات فنی

نگارش این کتاب در سال 1310 به اتمام رسید، اما کتاب در سال 1312 در 104 صفحه، قطع وزیری، چاپ سربی، در مطبعه اطلاعات تهران به چاپ رسید.[۱] زهرا کیا بعدها خودش یکی از منتقدین این داستان شد و از همین رو هیچگاه اجازه تجدید چاپ آن را نداد.[۲]


منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ع‍اب‍دی‍ن‍ی‌، ح‍س‍ن‌ (1401). دختران شهرزاد: زنان نویسنده‌ ایرانی. ویراستار احمد سمیعی ‌گیلانی. تهران: نشر چشمه. صص64-65.


پیوند به بیرون

  1. سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
  2. خوانش


نویسنده: حکمت بروجردی