تفاوت میان نسخه‌های «ژاله آموزگار»
Boroujerdi (بحث | مشارکتها) |
H-ghahremani (بحث | مشارکتها) |
||
| (۲۱ نسخهٔ میانی ویرایش‌شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
[[پرونده:AFFD42BE-FCEC-4AED-BC57-F73685A0DE1E.jpg|بندانگشتی|ژاله | [[پرونده:AFFD42BE-FCEC-4AED-BC57-F73685A0DE1E.jpg|بندانگشتی|ژاله آموزگار، زبانشناس برجسته ایرانی]] | ||
ژاله آموزگار | ژاله آموزگار (زاده 12 آذر 1318) استاد (بازنشسته) فرهنگ و زبانهای باستانی دانشگاه تهران است. | ||
===زندگی‌نامه=== | ===زندگی‌نامه=== | ||
دکتر ژاله آموزگار استادتمام رشته فرهنگ و زبانهای باستانی در دانشگاه تهران است که صاحبنظران این رشته به ایشان، لقب «بزرگ‌بانوی مطالعات ایران‌ِ باستان» را داده‌اند. | دکتر ژاله آموزگار استادتمام رشته فرهنگ و زبانهای باستانی در دانشگاه تهران است که صاحبنظران این رشته به ایشان، لقب «بزرگ‌بانوی مطالعات ایران‌ِ باستان» را داده‌اند. وی، اسطوره‌شناس، مترجم، نویسنده، پژوهشگر بنیاد فرهنگ ایران، عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی و عضو شورای عالی علمی مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی است و عضویت هیأت مشورتی انجمن ایرانشناسی فرانسه در ایران و عضویت گروه انتخاب کتاب را در کارنامه خود دارد. ژاله آموزگار دکترای زبانهای باستانی خود را از دانشگاه سوربن فرانسه دریافت کرد و با رتبه علمی استادی، عضو هیأت علمی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران است. این بانوی پرتلاش عرصه فرهنگ و زبانهای باستانی، در سال ۱۳۸۵ با بالاترین درجه استادی، بازنشسته شده است. ایران‌‌پژوهان و محققان این حوزه، آموزگار را پیشاهنگ در مطالعات ایران‌باستان، به ویژه بازشناسایی متون پهلوی و اساطیر ایرانی و ادبیات زردشتی می‌دانند و معتقدند که آثار تألیفی و تحقیقی او ابزار کاری برای تدریس و یادگیری هرچه بهتر متون باستانی است که مطالب آن با ساده‌ترین و رساترین زبان، بیان شده است. با پژوهشی در کارنامه علمی فعالیت‌های دکتر آموزگار می‌توان دریافت که تألیف، ترجمه و نگارش مقاله در باب اساطیر، زبان‌ها و ادیان ایران باستان، متون پهلوی و ادبیات فارسی زرتشتی از جمله مهمترین زمینه‌های کاری دکتر آموزگار است و همکاری با بنیاد فرهنگ ایران را می‌توان نقطه عطف زندگی ایشان محسوب کرد. آثار و نوشته‌های دکتر آموزگار که برخی با همکاری دکتر تفضلی نوشته شده است، کمک فراوانی به شناخت هرچه بیشتر متون باستانی ایران کرده است. کتاب‌هایی چون زبان پهلوی، ادبیات و دستور آن و شناخت اساطیر ایران از آن دست کتاب‌هاست که به صورت روشمند و با زبانی ساده و قابل فهم نوشته شده و به عنوان مرجع و منبع موثق مورد استناد بسیاری از محققان و پژوهشگران در این عرصه و به عنوان کتاب درسی در دانشگاههای داخلی و خارجی تدریس می‌شود.[https://ut.ac.ir/fa/page/3565/%DA%98%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1] | ||
ژاله آموزگار از اعضای شورای علمی [[دانشنامه الکترونیکی زنان]] است.<br /> | |||
===مدارج تحصیلی=== | |||
ژاله آموزگار | - ابتدایی و متوسطه، دبیرستان ایراندخت، خوی، تا 1334 | ||
- دیپلم، دبیرستان ایراندخت، تبریز، 1335 | |||
- | |||
- | - کارشناسی زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز، 1338-1335 (فارغ‌التحصیل با رتبه اول) | ||
- | - دوره دکتری (با بورس شاگردان اول فرهنگ و زبانهای باستانی)، دانشگاه سوربن، پاریس، فرانسه، 1346-1342/ 1968-1964 <ref>قنبری، امید (1382). ''زندگی‌نامه و خدمات علمی و فرهنگی دکتر ژاله آموزگار''. تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. صص24-27.</ref> | ||
- | |||
<br /> | <br /> | ||
===سوابق علمی و اجرایی=== | ===سوابق علمی و اجرایی=== | ||
- پژوهشگر بنیاد فرهنگ ایران از 1347 تا 1349 | - پژوهشگر بنیاد فرهنگ ایران از 1347 تا 1349 | ||
- استادیار گروه فرهنگ و زبانهای باستانی دانشگاه تهران از 1349 تا 1362 | - استادیار گروه فرهنگ و زبانهای باستانی دانشگاه تهران از 1349 تا 1362 | ||
- دانشیار گروه فرهنگ و زبانهای باستانی دانشگاه تهران از 1362 تا 1373 | - دانشیار گروه فرهنگ و زبانهای باستانی دانشگاه تهران از 1362 تا 1373 | ||
- استاد گروه فرهنگ و زبانهای باستانی دانشگاه تهران از 1373 تا 1385 | - استاد گروه فرهنگ و زبانهای باستانی دانشگاه تهران از 1373 تا 1385 | ||
- استاد بازنشسته دانشگاه تهران با رتبه 29 | - استاد بازنشسته دانشگاه تهران با رتبه 29 استادی 1385 | ||
- استاد گروه فرهنگ و | - استاد گروه فرهنگ و زبانهای باستانی دانشكده زبان و ادبیات دانشگاه آزاد تهران (واحد علوم و تحقيقات)<ref name=":0">صالحی، پیمانه (1397). ''فانوس تابان: مصاحبه تاریخ شفاهی با ژاله آموزگار یگانه''. تهران: سازمان اسناد و کتابخانه ملی. صص103-105.</ref> | ||
<br /> | <br /> | ||
===دریافت جوایز و نشان‌های علمی=== | ===دریافت جوایز و نشان‌های علمی=== | ||
- جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی 1369 | - جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی 1369 | ||
- جایزه کتاب برگزیده سال دانشگاههای کشور 69-1368 | - جایزه کتاب برگزیده سال دانشگاههای کشور 69-1368 | ||
- تقديرنامه رئیس بنیاد ایرانشناسی 1381 | - تقديرنامه رئیس بنیاد ایرانشناسی 1381 | ||
- مراسم بزرگداشت در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی 1382 | - مراسم بزرگداشت در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی 1382 | ||
- تقدیرنامه دانشگاه تهران 1382 | - تقدیرنامه دانشگاه تهران 1382 | ||
- تقدیرنامه از سوی احمد مسجد جامعی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی 1383 | - تقدیرنامه از سوی احمد مسجد جامعی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی 1383 | ||
- جایزه کتاب فصل سال 1386 برای کتاب دینکرد پنجم | - جایزه کتاب فصل سال 1386 برای کتاب دینکرد پنجم | ||
- جایزه Lifetime Achievement Award, The International Society for Iranian Studies, 2010/ 1389 | - جایزه Lifetime Achievement Award, The International Society for Iranian Studies, 2010/ 1389 | ||
- پراستنادترین نویسندگان مقالات ایرانی در حوزه علوم انسانی (مقالات نمایه شده در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام؛ ISC) 1392 | - پراستنادترین نویسندگان مقالات ایرانی در حوزه علوم انسانی (مقالات نمایه شده در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام؛ ISC) 1392 | ||
- نشان | - نشان فردوسی و تقدیرنامه از سوی علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به پاس تلاش ارزنده و ماندگار در زمينه «اساطير و فرهنگ و زبانهای باستانی ايران»، دانشگاه فردوسی مشهد، 1395 <ref name=":0" /> | ||
- نشان لژیون دونور در سفارت فرانسه در تهران، تیرماه 1395. | - نشان لژیون دونور در سفارت فرانسه در تهران، تیرماه 1395. Juin Légion d'Honneur (Officier), 2016 | ||
- جایزه «سرو ایرانی»، دومین آئین نکوداشت کوشندگان میراث فرهنگی ملموس و ناملموس، انجمن‌های دانشگاهی و فرهنگی غیردولتی، اسفند 1395 | - جایزه «سرو ایرانی»، دومین آئین نکوداشت کوشندگان میراث فرهنگی ملموس و ناملموس، انجمن‌های دانشگاهی و فرهنگی غیردولتی، اسفند 1395 | ||
- پیشکسوت نمونه دانشگاه تهران، | - پیشکسوت نمونه دانشگاه تهران، 98/9/25 | ||
<br /> | <br /> | ||
===عضویت در مجامع علمی داخلی و خارجی=== | ===عضویت در مجامع علمی داخلی و خارجی=== | ||
- عضو شورای عالی علمی مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی | - عضو شورای عالی علمی مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی | ||
- عضو وابسته فرهنگستان زبان ایران، 1386 | - عضو وابسته فرهنگستان زبان ایران، 1386 | ||
- عضو گروه | - عضو گروه واژهگزینی فرهنگستان زبان ایران، 1387 | ||
- عضويت هيئت آئين كتاب و جوايز بنياد موقوفات دكتر محمود افشار | - عضويت هيئت آئين كتاب و جوايز بنياد موقوفات دكتر محمود افشار | ||
عضو گروه انتخاب کتاب: | عضو گروه انتخاب کتاب: | ||
Ehsan Yarshater Book Prize for Ancient Iranian Studies | Ehsan Yarshater Book Prize for Ancient Iranian Studies <ref name=":0" /> | ||
<br /> | <br /> | ||
===عضویت در هیئت تحریریه نشریات داخلی=== | ===عضویت در هیئت تحریریه نشریات داخلی=== | ||
- نامه انسان‌شناسی؛ دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران | - نامه انسان‌شناسی؛ دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران | ||
- مطالعات ایرانی؛ نشریه مرکز تحقیقات فرهنگ و زبانهای ایرانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان | - مطالعات ایرانی؛ نشریه مرکز تحقیقات فرهنگ و زبانهای ایرانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان | ||
- نامه ایران باستان؛ مجله بین‌المللی مطالعات ایرانی، مرکز نشر دانشگاهی، وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری | - نامه ایران باستان؛ مجله بین‌المللی مطالعات ایرانی، مرکز نشر دانشگاهی، وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری | ||
- پیک نور؛ مجله دانشکده ادبیات دانشگاه پیام نور | - پیک نور؛ مجله دانشکده ادبیات دانشگاه پیام نور | ||
- پژوهشنامه ادیان؛ مجله گروه ادیان و عرفان دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات | - پژوهشنامه ادیان؛ مجله گروه ادیان و عرفان دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات | ||
- زبان‌شناخت؛ پژوهشگاه علوم | - زبان‌شناخت؛ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی<ref name=":0" /> | ||
<br /> | <br /> | ||
| سطر ۹۷: | سطر ۸۸: | ||
====رساله دکتری==== | ====رساله دکتری==== | ||
Pahlavi et Persan: études sur la langue et la littérature mazdéennes, de Sar Dar Nasr et le Sar Dar Bondaheš, 1967 | Pahlavi et Persan: études sur la langue et la littérature mazdéennes, de Sar Dar Nasr et le Sar Dar Bondaheš, 1967 <ref>یادداشت‌های دکتر ژاله آموزگار</ref> | ||
====کتاب‌ها==== | ====کتاب‌ها==== | ||
- مقالات احمد تفضلی. گردآوری ژاله آموزگار. | #''کتاب پنجم دینکرد: آوانویسی، ترجمه، تعلیقات، واژهنامه، متن پهلوی'' (1388). ژاله آموزگار، احمد تفضلی. تهران: معین[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=987280&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author] | ||
#''زبان، فرهنگ، اسطوره؛ مجموعه مقالات'' (1390). تهران: معین[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1011368&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author] | |||
#موله، ماریژان (1391). ''ایران باستان''. ترجمه ژاله آموزگار. تهران: توس[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=533853&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author] | |||
#آریانوس، فلاویوس (1393). ''لشکرکشی اسکندر به ایران.'' ترجمه همایون صنعتی‌زاده، زیرنظر ژاله آموزگار. تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=3582553&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author] | |||
#''اسطوره زندگی زردشت'' (1394) تألیف ژاله آموزگار، احمد تفضلی. تهران: چشمه[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2329850&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author] | |||
#''تاریخ اساطیری ایران'' (1395). تهران: سمت، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=3265516&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author] | |||
#''یادگار زریران: متنی حماسی از دوران کهن'' (1395). تهران: معین[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=3323346&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author] | |||
#لوکوک، پیر (1395). ''کتیبه‌های هخامنشی''. ترجمه نازیلا خلخالی؛ زیر نظر ژاله آموزگار. تهران: نشر و پژوهش فرزان روز[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=4408093&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author] | |||
#''از گذشته‌های ايران (زبان، فرهنگ، اسطوره)'' (1396). تهران: معين[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=4861909&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author] | |||
#''زبان پهلوی، ادبیات و دستور آن'' (1397). تألیف ژاله آموزگار، احمد تفضلی. تهران: معین[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=503143&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author] | |||
#''تصحیح و ترجمه سوتکرنسک و ورشت مانسرنسک از دینکرد 9'' (1397). احمد تفضلی. به کوشش ژاله آموزگار. تهران: مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=5363988&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author] | |||
#''واژگان آذری و فارسی در زبان مردم تبریز'' (1398). یحیی ذکاء. زیرنظر ژاله آموزگار. تهران: مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی و پژوهشهای ایرانی و اسلامی: مرکز نشر دانشگاهی[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=5714738&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author] | |||
#''مقالات احمد تفضلی'' (1398). گردآوری ژاله آموزگار. تهران: توس[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=3625253&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author] | |||
#کریستنسن، آرتور (1398). ''نمونه‌های نخستین انسان و نخستین شهریار در تاریخ افسانه‌ای ایران''، ترجمه ژاله آموزگار، احمد تفضلی. تهران: نشر چشمه[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=6015631&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author] | |||
#''ارداویرا‌فنامه (ارداویرازنامه)'' (1399). تهران: معین: انجمن ایرانشناسی فرانسه[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=662689&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author] | |||
#''تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام'' (1400). احمد تفضلی؛ به کوشش ژاله آموزگار. تهران: سخن[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=546138&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author] | |||
#''مینوی خرد'' (1400). ترجمه احمد تفضلی؛ به کوشش ژاله آموزگار. تهران: توس[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=609355&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author] | |||
#هینلز، جان (1400). ''شناخت اساطیر ایران''. ترجمه ژاله آموزگار، احمد تفضلی. تهران: نشر چشمه[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=5062087&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author] | |||
====مقاله‌ها==== | ====مقاله‌ها==== | ||
| سطر ۱۴۳: | سطر ۱۱۵: | ||
“Bahrâm-Paždu”, Encyclopaedia Iranica, Ed.E.Yarshater, Mazda Pub. | “Bahrâm-Paždu”, Encyclopaedia Iranica, Ed.E.Yarshater, Mazda Pub. | ||
-“Čangranhača Nâma”, Encyclopaedia Iranica, Ed.E.Yarshater, Mazda Pub | -“Čangranhača Nâma”, Encyclopaedia Iranica, Ed.E.Yarshater, Mazda Pub | ||
-“Anushiravna b.Marzban Ravari”, Encyclopaedia Iranica, Ed.E.Yarshater, Yarshater, Mazda Pub | -“Anushiravna b.Marzban Ravari”, Encyclopaedia Iranica, Ed.E.Yarshater, Yarshater, Mazda Pub | ||
-“Congratulation” (pers. Tabrik, šâd- bâš), Encyclopaedia Iranica, Ed.E.Yarshater, Yarshater, Mazda Pub. | -“Congratulation” (pers. Tabrik, šâd- bâš), Encyclopaedia Iranica, Ed.E.Yarshater, Yarshater, Mazda Pub. | ||
-“Cooking in Pahlavi literature”, Encyclopaedia Iranica, Ed.E.Yarshater, Yarshater, Mazda Pub | -“Cooking in Pahlavi literature”, Encyclopaedia Iranica, Ed.E.Yarshater, Yarshater, Mazda Pub | ||
-“Borj- Nāma”, Encyclopaedia Iranica, Ed.E.Yarshater, Yarshater, Mazda Pub | -“Borj- Nāma”, Encyclopaedia Iranica, Ed.E.Yarshater, Yarshater, Mazda Pub | ||
-“La magie de la parole dans la mythologie iranienne’’, Logman, 39, 2003-2004 | -“La magie de la parole dans la mythologie iranienne’’, Logman, 39, 2003-2004 | ||
-“Paymān’’, the spirit of wisdom [mēnōg xrad], Essay in Memory of Ahmad Tafazzoli Ed. Daryaee, M. Omid salar. 2004, p.32-43 | -“Paymān’’, the spirit of wisdom [mēnōg xrad], Essay in Memory of Ahmad Tafazzoli Ed. Daryaee, M. Omid salar. 2004, p.32-43 | ||
-“Purdāvud, Ebrāhim”, Encyclopaedia Iranica, Ed.E.Yarshater, Yarshater, Under Publication | -“Purdāvud, Ebrāhim”, Encyclopaedia Iranica, Ed.E.Yarshater, Yarshater, Under Publication | ||
====راهنمایی رساله‌های دکتری و کارشناسی ارشد==== | ====راهنمایی رساله‌های دکتری و کارشناسی ارشد==== | ||
ژاله آموزگار راهنمایی، مشاوره و داوری رساله‌های دکتری و پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد متعددی را در دانشگاه تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات و | ژاله آموزگار راهنمایی، مشاوره و داوری رساله‌های دکتری و پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد متعددی را در دانشگاه تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات و دانشگاه لیون به انجام رسانده است. | ||
<br /> | <br /> | ||
| سطر ۱۶۵: | سطر ۱۳۷: | ||
- جشن‌نامه دکتر ژاله آموزگار، مجله بخارا، شماره 77 و 78، تهران، مهر | - ارج‌نامه ژاله آموزگار، ایران‌نامه، به کوشش پروانه پور‌شریعتی و محمد توکلی، دانشگاه تورنتو، سال 29، شماره 2، تابستان 1393/2014 | ||
- جشن‌نامه دکتر ژاله آموزگار، مجله بخارا، شماره 77 و 78، تهران، مهر ـ دی 1389 | |||
- زندگی‌نامه و خدمات علمی و فرهنگی دکتر ژاله آموزگار (اسطوره‌شناس و متخصص زبانهای باستانی)، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، تهران، دی 1382 | - زندگی‌نامه و خدمات علمی و فرهنگی دکتر ژاله آموزگار (اسطوره‌شناس و متخصص زبانهای باستانی)، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، تهران، دی 1382 <ref name=":0" /> | ||
- کتاب فانوس تابان. مصاحبه تاریخ شفاهی. ژاله آموزگار یگانه. مصاحبه، تدوین و تحقیق پیمانه صالحی. سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، 1398 | - کتاب فانوس تابان. مصاحبه تاریخ شفاهی. ژاله آموزگار یگانه. مصاحبه، تدوین و تحقیق پیمانه صالحی. سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، 1398 | ||
- فیلم حکایت دل؛ آموزگار سخن در اساطیر ایران. اکران اول 3/3 | - فیلم حکایت دل؛ آموزگار سخن در اساطیر ایران. اکران اول 98/3/3 | ||
<br /> | <br /> | ||
==منابع== | |||
[[رده:زنان زبانشناس]] | |||
[[رده:زنان اسطوره شناس]] | |||
[[رده:زبانهای باستانی]] | |||
<references /><br /> | |||
==پیوند به بیرون== | |||
https://ut.ac.ir/fa/page/3565/%DA%98%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1 | #[https://ut.ac.ir/fa/page/3565/%DA%98%D8%A7%D9%84%D9%87-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1 دانشگاه تهران] | ||
#[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/bibliographicAdvancedSearch.do?command=NEW_SEARCH&classType=0&pageStatus=1 سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران] | |||
#[https://www.noormags.ir/view/fa/creator/226089/%DA%98%D8%A7%D9%84%D9%87_%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%DA%AF%D8%A7%D8%B1?pn=6 پایگاه مجلات تخصصی نور] | |||
تدوین: حکمت بروجردی | تدوین: حکمت بروجردی | ||
[[رده:زنان استاد تمام]] | [[رده:زنان استاد تمام]] | ||
[[رده:اساتید زن دانشگاه تهران]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۵ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۴:۵۹
ژاله آموزگار (زاده 12 آذر 1318) استاد (بازنشسته) فرهنگ و زبانهای باستانی دانشگاه تهران است.
زندگی‌نامه
دکتر ژاله آموزگار استادتمام رشته فرهنگ و زبانهای باستانی در دانشگاه تهران است که صاحبنظران این رشته به ایشان، لقب «بزرگ‌بانوی مطالعات ایران‌ِ باستان» را داده‌اند. وی، اسطوره‌شناس، مترجم، نویسنده، پژوهشگر بنیاد فرهنگ ایران، عضو فرهنگستان زبان و ادب فارسی و عضو شورای عالی علمی مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی است و عضویت هیأت مشورتی انجمن ایرانشناسی فرانسه در ایران و عضویت گروه انتخاب کتاب را در کارنامه خود دارد. ژاله آموزگار دکترای زبانهای باستانی خود را از دانشگاه سوربن فرانسه دریافت کرد و با رتبه علمی استادی، عضو هیأت علمی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران است. این بانوی پرتلاش عرصه فرهنگ و زبانهای باستانی، در سال ۱۳۸۵ با بالاترین درجه استادی، بازنشسته شده است. ایران‌‌پژوهان و محققان این حوزه، آموزگار را پیشاهنگ در مطالعات ایران‌باستان، به ویژه بازشناسایی متون پهلوی و اساطیر ایرانی و ادبیات زردشتی می‌دانند و معتقدند که آثار تألیفی و تحقیقی او ابزار کاری برای تدریس و یادگیری هرچه بهتر متون باستانی است که مطالب آن با ساده‌ترین و رساترین زبان، بیان شده است. با پژوهشی در کارنامه علمی فعالیت‌های دکتر آموزگار می‌توان دریافت که تألیف، ترجمه و نگارش مقاله در باب اساطیر، زبان‌ها و ادیان ایران باستان، متون پهلوی و ادبیات فارسی زرتشتی از جمله مهمترین زمینه‌های کاری دکتر آموزگار است و همکاری با بنیاد فرهنگ ایران را می‌توان نقطه عطف زندگی ایشان محسوب کرد. آثار و نوشته‌های دکتر آموزگار که برخی با همکاری دکتر تفضلی نوشته شده است، کمک فراوانی به شناخت هرچه بیشتر متون باستانی ایران کرده است. کتاب‌هایی چون زبان پهلوی، ادبیات و دستور آن و شناخت اساطیر ایران از آن دست کتاب‌هاست که به صورت روشمند و با زبانی ساده و قابل فهم نوشته شده و به عنوان مرجع و منبع موثق مورد استناد بسیاری از محققان و پژوهشگران در این عرصه و به عنوان کتاب درسی در دانشگاههای داخلی و خارجی تدریس می‌شود.[۱]
ژاله آموزگار از اعضای شورای علمی دانشنامه الکترونیکی زنان است.
مدارج تحصیلی
- ابتدایی و متوسطه، دبیرستان ایراندخت، خوی، تا 1334
- دیپلم، دبیرستان ایراندخت، تبریز، 1335
- کارشناسی زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز، 1338-1335 (فارغ‌التحصیل با رتبه اول)
- دوره دکتری (با بورس شاگردان اول فرهنگ و زبانهای باستانی)، دانشگاه سوربن، پاریس، فرانسه، 1346-1342/ 1968-1964 [۱]
سوابق علمی و اجرایی
- پژوهشگر بنیاد فرهنگ ایران از 1347 تا 1349
- استادیار گروه فرهنگ و زبانهای باستانی دانشگاه تهران از 1349 تا 1362
- دانشیار گروه فرهنگ و زبانهای باستانی دانشگاه تهران از 1362 تا 1373
- استاد گروه فرهنگ و زبانهای باستانی دانشگاه تهران از 1373 تا 1385
- استاد بازنشسته دانشگاه تهران با رتبه 29 استادی 1385
- استاد گروه فرهنگ و زبانهای باستانی دانشكده زبان و ادبیات دانشگاه آزاد تهران (واحد علوم و تحقيقات)[۲]
دریافت جوایز و نشان‌های علمی
- جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی 1369
- جایزه کتاب برگزیده سال دانشگاههای کشور 69-1368
- تقديرنامه رئیس بنیاد ایرانشناسی 1381
- مراسم بزرگداشت در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی 1382
- تقدیرنامه دانشگاه تهران 1382
- تقدیرنامه از سوی احمد مسجد جامعی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی 1383
- جایزه کتاب فصل سال 1386 برای کتاب دینکرد پنجم
- جایزه Lifetime Achievement Award, The International Society for Iranian Studies, 2010/ 1389
- پراستنادترین نویسندگان مقالات ایرانی در حوزه علوم انسانی (مقالات نمایه شده در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام؛ ISC) 1392
- نشان فردوسی و تقدیرنامه از سوی علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به پاس تلاش ارزنده و ماندگار در زمينه «اساطير و فرهنگ و زبانهای باستانی ايران»، دانشگاه فردوسی مشهد، 1395 [۲]
- نشان لژیون دونور در سفارت فرانسه در تهران، تیرماه 1395. Juin Légion d'Honneur (Officier), 2016
- جایزه «سرو ایرانی»، دومین آئین نکوداشت کوشندگان میراث فرهنگی ملموس و ناملموس، انجمن‌های دانشگاهی و فرهنگی غیردولتی، اسفند 1395
- پیشکسوت نمونه دانشگاه تهران، 98/9/25
عضویت در مجامع علمی داخلی و خارجی
- عضو شورای عالی علمی مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی
- عضو وابسته فرهنگستان زبان ایران، 1386
- عضو گروه واژهگزینی فرهنگستان زبان ایران، 1387
- عضويت هيئت آئين كتاب و جوايز بنياد موقوفات دكتر محمود افشار
عضو گروه انتخاب کتاب: Ehsan Yarshater Book Prize for Ancient Iranian Studies [۲]
عضویت در هیئت تحریریه نشریات داخلی
- نامه انسان‌شناسی؛ دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
- مطالعات ایرانی؛ نشریه مرکز تحقیقات فرهنگ و زبانهای ایرانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
- نامه ایران باستان؛ مجله بین‌المللی مطالعات ایرانی، مرکز نشر دانشگاهی، وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری
- پیک نور؛ مجله دانشکده ادبیات دانشگاه پیام نور
- پژوهشنامه ادیان؛ مجله گروه ادیان و عرفان دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات
- زبان‌شناخت؛ پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی[۲]
آثار
رساله دکتری
Pahlavi et Persan: études sur la langue et la littérature mazdéennes, de Sar Dar Nasr et le Sar Dar Bondaheš, 1967 [۳]
کتاب‌ها
- کتاب پنجم دینکرد: آوانویسی، ترجمه، تعلیقات، واژهنامه، متن پهلوی (1388). ژاله آموزگار، احمد تفضلی. تهران: معین[۲]
- زبان، فرهنگ، اسطوره؛ مجموعه مقالات (1390). تهران: معین[۳]
- موله، ماریژان (1391). ایران باستان. ترجمه ژاله آموزگار. تهران: توس[۴]
- آریانوس، فلاویوس (1393). لشکرکشی اسکندر به ایران. ترجمه همایون صنعتی‌زاده، زیرنظر ژاله آموزگار. تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار[۵]
- اسطوره زندگی زردشت (1394) تألیف ژاله آموزگار، احمد تفضلی. تهران: چشمه[۶]
- تاریخ اساطیری ایران (1395). تهران: سمت، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی[۷]
- یادگار زریران: متنی حماسی از دوران کهن (1395). تهران: معین[۸]
- لوکوک، پیر (1395). کتیبه‌های هخامنشی. ترجمه نازیلا خلخالی؛ زیر نظر ژاله آموزگار. تهران: نشر و پژوهش فرزان روز[۹]
- از گذشته‌های ايران (زبان، فرهنگ، اسطوره) (1396). تهران: معين[۱۰]
- زبان پهلوی، ادبیات و دستور آن (1397). تألیف ژاله آموزگار، احمد تفضلی. تهران: معین[۱۱]
- تصحیح و ترجمه سوتکرنسک و ورشت مانسرنسک از دینکرد 9 (1397). احمد تفضلی. به کوشش ژاله آموزگار. تهران: مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی[۱۲]
- واژگان آذری و فارسی در زبان مردم تبریز (1398). یحیی ذکاء. زیرنظر ژاله آموزگار. تهران: مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی و پژوهشهای ایرانی و اسلامی: مرکز نشر دانشگاهی[۱۳]
- مقالات احمد تفضلی (1398). گردآوری ژاله آموزگار. تهران: توس[۱۴]
- کریستنسن، آرتور (1398). نمونه‌های نخستین انسان و نخستین شهریار در تاریخ افسانه‌ای ایران، ترجمه ژاله آموزگار، احمد تفضلی. تهران: نشر چشمه[۱۵]
- ارداویرا‌فنامه (ارداویرازنامه) (1399). تهران: معین: انجمن ایرانشناسی فرانسه[۱۶]
- تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام (1400). احمد تفضلی؛ به کوشش ژاله آموزگار. تهران: سخن[۱۷]
- مینوی خرد (1400). ترجمه احمد تفضلی؛ به کوشش ژاله آموزگار. تهران: توس[۱۸]
- هینلز، جان (1400). شناخت اساطیر ایران. ترجمه ژاله آموزگار، احمد تفضلی. تهران: نشر چشمه[۱۹]
مقاله‌ها
مجموعه مقالات فارسی دکتر ژاله آموزگار در سایت نورمگز موجود است.[۲۰]همچنین مقالات زیر به قلم ژاله آموزگار در دانشنامه ایرانیکا به نگارش درآمده است:
“Bahrâm-Paždu”, Encyclopaedia Iranica, Ed.E.Yarshater, Mazda Pub. -“Čangranhača Nâma”, Encyclopaedia Iranica, Ed.E.Yarshater, Mazda Pub
-“Anushiravna b.Marzban Ravari”, Encyclopaedia Iranica, Ed.E.Yarshater, Yarshater, Mazda Pub
-“Congratulation” (pers. Tabrik, šâd- bâš), Encyclopaedia Iranica, Ed.E.Yarshater, Yarshater, Mazda Pub. -“Cooking in Pahlavi literature”, Encyclopaedia Iranica, Ed.E.Yarshater, Yarshater, Mazda Pub
-“Borj- Nāma”, Encyclopaedia Iranica, Ed.E.Yarshater, Yarshater, Mazda Pub
-“La magie de la parole dans la mythologie iranienne’’, Logman, 39, 2003-2004
-“Paymān’’, the spirit of wisdom [mēnōg xrad], Essay in Memory of Ahmad Tafazzoli Ed. Daryaee, M. Omid salar. 2004, p.32-43
-“Purdāvud, Ebrāhim”, Encyclopaedia Iranica, Ed.E.Yarshater, Yarshater, Under Publication
راهنمایی رساله‌های دکتری و کارشناسی ارشد
ژاله آموزگار راهنمایی، مشاوره و داوری رساله‌های دکتری و پایان‌نامه‌های کارشناسی ارشد متعددی را در دانشگاه تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات و دانشگاه لیون به انجام رسانده است.
بزرگداشت‌ها
- ارج‌نامه ژاله آموزگار، ایران‌نامه، به کوشش پروانه پور‌شریعتی و محمد توکلی، دانشگاه تورنتو، سال 29، شماره 2، تابستان 1393/2014
- جشن‌نامه دکتر ژاله آموزگار، مجله بخارا، شماره 77 و 78، تهران، مهر ـ دی 1389
- زندگی‌نامه و خدمات علمی و فرهنگی دکتر ژاله آموزگار (اسطوره‌شناس و متخصص زبانهای باستانی)، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، تهران، دی 1382 [۲]
- کتاب فانوس تابان. مصاحبه تاریخ شفاهی. ژاله آموزگار یگانه. مصاحبه، تدوین و تحقیق پیمانه صالحی. سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، 1398
- فیلم حکایت دل؛ آموزگار سخن در اساطیر ایران. اکران اول 98/3/3
منابع
پیوند به بیرون
تدوین: حکمت بروجردی