تفاوت میان نسخه‌های «خانه انیس‌الدوله»

از دانشنامه الکترونیکی زنان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۱۱ نسخه‌ٔ میانی ویرایش‌شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
خانه تاریخی انیس‌الدوله که از سال 1382ش. با شماره ثبت 10403 در فهرست آثار تاریخی شهر تهران قرار دارد[https://tehran.mcth.ir/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AA-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C/%D8%AB%D8%A8%D8%AA-%D9%88-%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1/%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%AB%D8%A8%D8%AA%DB%8C/%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86] از عمارت‌های ارزشمند پایتخت است. خانه انیس‌الدوله در اراضی تابع محله عتیق سنگلج واقع بود و در نقشه امروز تهران در محله امیریه و در ضلع غربی خیابان ولی عصر، بالاتر از خیابان مولوی، روبروی مهدیه تهران قرار دارد.<ref>شهبازی فراهانی، داریوش (1392). ''پرسه در دارالخلافه''. ج1. تهران: کتاب‌سرا. صص85-86.</ref>
[[پرونده:خانه انیس الدوله.jpg|بندانگشتی|خانه انیس‌الدوله]]
خانه [[انیس‌الدوله]] از عمارت‌های تاریخی  باقیمانده از دوره قاجار در تهران است. {{TOClimit}}


=== '''مشخصات خانه''' ===
=== مشخصات ===
خانه تاریخی انیس‌الدوله با معماری ارزشمند ایرانی- اسلامی قاجاری در دو طبقه و در باغی بنا گردید. این باغ نسبتاً وسیع از دو رشته قنات مشروب می‌شد. در دوران رضا شاه مالکان قاجاری خانه را فروختند. مالک جدید کاربری مسکونی آن را به کاربری آموزشی مدرسه تغییر داد و در این عمارت مدرسه‌ای دایر کرد (پروفسور محمود حسابی در همین مدرسه تحصیل کرد). و در سال 1330 باز مالکیت آن تغییر کرد و فردی آن را خرید و در ادامه راه باز هم مالک تازه‌ای به میان آمد و در سال 1350 خ. اتحادیه صنف دارندگان گوشت گوسفندی این خانه را از آن شخص خرید و از آن تاریخ محل استقرار این اتحادیه شد.[https://www.hamshahrionline.ir/news/672286/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%B3%D9%88%DA%AF%D9%84%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%B4%D8%A7%D9%87-%D9%88-%D9%87%D9%88%D9%88%DB%8C-%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D8%AA] بعد از این تغییر، اتحادیه در قسمت جنوبی باغ ساختمانی احداث کرد که هیچ تقارن و تناسبی با بنای دوره قاجاری این خانه ندارد. درختان باغ را مالک جدید قطع کرد و فضای آن به صورت محوطه حیاط یعنی وضع کنونی درآمد.
خانه انیس‌الدوله در بافت تهران قدیم در محله سنگلج واقع شده بود. این خانه که در نقشه امروز تهران در محله امیریه و در ضلع غربی خیابان ولی‌عصر، بالاتر از خیابان مولوی، روبروی مهدیه تهران قرار دارد<ref>شهبازی فراهانی، داریوش (1392). ''پرسه در دارالخلافه''. ج1. تهران: کتاب‌سرا. صص85-86.</ref> در سال 1382ش. با شماره ثبت 10403 در فهرست آثار تاریخی شهر تهران قرار گرفت.[https://tehran.mcth.ir/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AA-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C/%D8%AB%D8%A8%D8%AA-%D9%88-%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1/%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%AB%D8%A8%D8%AA%DB%8C/%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86]


عمارت زیبای انیس‌‎الدوله که مجموعه‌ای دل انگیز از گچبری‌های مرسوم عهد قاجار است. بنای خانه انیس‌الدوله دارای دو طبقه است. این بنا در حیاطی قرار دارد که پیش‌تر محوطه باغ بوده است. در وسط حیاط حوضی گرد از نمونه حوض‌های مرسوم حیاط‌های تهران که به رنگ آبی رنگ‌آمیزی شده، قرار دارد.
خانه تاریخی انیس‌الدوله با معماری ارزشمند ایرانی- اسلامی قاجاری در دو طبقه و در میان باغی قرار داشت. این باغ نسبتاً وسیع از دو رشته قنات مشروب می‌شد. در دوران رضا شاه مالکان قاجاری خانه را فروختند. مالک جدید کاربری مسکونی آن را به کاربری آموزشی مدرسه تغییر داد و در این عمارت مدرسه‌ای دایر کرد. در سال 1330 باز مالکیت آن تغییر کرد و فردی آن را خرید و در ادامه راه باز هم مالک تازه‌ای به میان آمد و در سال 1350 خ. اتحادیه صنف دارندگان گوشت گوسفندی این خانه را از آن شخص خرید و از آن تاریخ محل استقرار این اتحادیه شد.[https://www.hamshahrionline.ir/news/672286/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%B3%D9%88%DA%AF%D9%84%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%B4%D8%A7%D9%87-%D9%88-%D9%87%D9%88%D9%88%DB%8C-%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D8%AA] بعد از این تغییر، اتحادیه در قسمت جنوبی باغ ساختمانی احداث کرد که هیچ تقارن و تناسبی با بنای دوره قاجاری این خانه ندارد. درختان باغ را مالک جدید قطع کرد و فضای آن به صورت محوطه حیاط یعنی وضع کنونی درآمد.  


طبقه اول ایوانی دارد با طاق قوسی بلندی در میانه، که با گچبری پرکار آذین یافته است. درهای چوبی پنجره‌ای فراوانی ارتباط فضای داخلی بنا و ایوان را برقرار می‌کند که نقش مهم تأمین نور داخلی را برعهده دارند. تعداد شش ستون در ایوان طبقه اول و هشت ستون کوتاه‌تر در طبقه همکف بار بام و ایوان را به دوش می‌کشند و افزون بر آن با سر ستون‌های گچبری شده شأن ابهت و زیبایی خاصی به بنا داده‌اند. طبقه اول بخش اصلی بنا را تشکیل می‌دهد. فضای وسیع و بلند با تزیینات گچبری پرکار مهمانخانه و محل سکونت صاحب خانه را در خود جای داده است. بخاری دیواری با تزیینات گچبری در آن دیده می‌شود. این طبقه اکنون به اتاق کار مدیرعامل اتحادیه اختصاص دارد و جلسات اتحادیه در آن برگزار می‌شود.
عمارت زیبای انیس‌‎الدوله دارای گچبری‌های زیبایی است. این بنا در حیاطی قرار دارد که پیش‌تر محوطه باغ بوده است. در وسط حیاط حوضی گرد از نمونه حوض‌های مرسوم حیاط‌های تهران که به رنگ آبی رنگ‌آمیزی شده، قرار دارد.
 
در طبقه همکف که به سکونت خدمه اهل خانه اختصاص داشت آشپزخانه و حمام قرار دارد. حمام خزینه‌دار خانه در قسمت شرقی این طبقه قرار گرفته است. حمامی که مطابق معماری مرسوم زمان خود دارای ورودی، سربینه، گرمخانه، تون و تونتابی و... بوده است. در گوشه باغ آب انباری هم وجود داشت.
 
ایوان جلوی طبقه اول دارای طاق قوسی بلندی در میانه است که با گچبری پرکار آذین یافته است. طبقه اول بخش اصلی بنا را تشکیل می‌دهد. فضای وسیع و بلند با تزئینات گچبری پرکار مهمانخانه و اتاق‌های نشیمن صاحب خانه را در خود جای داده است. بخاری دیواری با گچبری در آن دیده می‌شود. درهای چوبی پنجره‌ای فراوانی ارتباط فضای داخلی بنا و ایوان را برقرار می‌کند که نقش مهم تأمین نور داخلی را برعهده دارند. تعداد شش ستون در ایوان طبقه اول و هشت ستون کوتاه‌تر در طبقه همکف بار بام و ایوان را به دوش می‌کشند و افزون بر آن با سر ستون‌های گچبری شده زیبایی خاصی به بنا داده‌اند. این طبقه اکنون به اتاق کار مدیرعامل اتحادیه اختصاص دارد و جلسات اتحادیه در آن برگزار می‌شود.<ref>همان. صص88-90.</ref>


طبقه همکف به سکونت خدمه اهل خانه اختصاص داشته است. در این طبقه آشپزخانه و حمام وجود دارد. آشپزخانه‌ای با شیوه آشپزی روزگار خود و تنور نانی که هر از چند گاهی نان اهالی خانه را در آن می‌پختند. حمام خزینه‌دار خانه در قسمت شرقی این طبقه قرار گرفته است. حمامی که مطابق معماری مرسوم زمان خود دارای ورودی، سربینه، گرمخانه، تون و تونتابی و... بوده است. در گوشه باغ آب انباری هم وجود داشته است.


ایوان زیبای بنا با سقف قوسی شکل میانی و گچبری‌های پرکار و با ظرافت تزیینات فراوان آنکه بر سقف و دیوار و سردرها نقش بسته است و ستون‌های متناسب و سرستون‌های گچبری و درهای چوبی که هر یک با گچبری آذین یافته مجموعه باشکوهی را تشکیل می‌دهد.<ref>شهبازی فراهانی، داریوش (1392). ''پرسه در دارالخلافه''. ج1. تهران: کتاب‌سرا. صص88-90.</ref>




سطر ۲۱: سطر ۲۴:
# [https://tehran.mcth.ir/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AA-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C/%D8%AB%D8%A8%D8%AA-%D9%88-%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1/%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%AB%D8%A8%D8%AA%DB%8C/%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86 اداره‌کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی استان تهران]
# [https://tehran.mcth.ir/%D9%85%D8%B9%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AA-%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AB-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF%DB%8C/%D8%AB%D8%A8%D8%AA-%D9%88-%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1/%D9%84%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%AB%D8%A8%D8%AA%DB%8C/%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86 اداره‌کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی استان تهران]
# [https://www.hamshahrionline.ir/news/672286/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%B3%D9%88%DA%AF%D9%84%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%B4%D8%A7%D9%87-%D9%88-%D9%87%D9%88%D9%88%DB%8C-%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D8%AA روزنامه همشهری]
# [https://www.hamshahrionline.ir/news/672286/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%B3%D9%88%DA%AF%D9%84%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%B4%D8%A7%D9%87-%D9%88-%D9%87%D9%88%D9%88%DB%8C-%D8%AC%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D8%AA روزنامه همشهری]
نویسنده: هانیه قهرمانی
[[رده:خانه های تاریخی تهران]]
[[رده:اماکن تاریخی تهران]]
[[رده:مکانهای زنان]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ سپتامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۴۷

خانه انیس‌الدوله

خانه انیس‌الدوله از عمارت‌های تاریخی باقیمانده از دوره قاجار در تهران است.

مشخصات

خانه انیس‌الدوله در بافت تهران قدیم در محله سنگلج واقع شده بود. این خانه که در نقشه امروز تهران در محله امیریه و در ضلع غربی خیابان ولی‌عصر، بالاتر از خیابان مولوی، روبروی مهدیه تهران قرار دارد[۱] در سال 1382ش. با شماره ثبت 10403 در فهرست آثار تاریخی شهر تهران قرار گرفت.[۱]

خانه تاریخی انیس‌الدوله با معماری ارزشمند ایرانی- اسلامی قاجاری در دو طبقه و در میان باغی قرار داشت. این باغ نسبتاً وسیع از دو رشته قنات مشروب می‌شد. در دوران رضا شاه مالکان قاجاری خانه را فروختند. مالک جدید کاربری مسکونی آن را به کاربری آموزشی مدرسه تغییر داد و در این عمارت مدرسه‌ای دایر کرد. در سال 1330 باز مالکیت آن تغییر کرد و فردی آن را خرید و در ادامه راه باز هم مالک تازه‌ای به میان آمد و در سال 1350 خ. اتحادیه صنف دارندگان گوشت گوسفندی این خانه را از آن شخص خرید و از آن تاریخ محل استقرار این اتحادیه شد.[۲] بعد از این تغییر، اتحادیه در قسمت جنوبی باغ ساختمانی احداث کرد که هیچ تقارن و تناسبی با بنای دوره قاجاری این خانه ندارد. درختان باغ را مالک جدید قطع کرد و فضای آن به صورت محوطه حیاط یعنی وضع کنونی درآمد.

عمارت زیبای انیس‌‎الدوله دارای گچبری‌های زیبایی است. این بنا در حیاطی قرار دارد که پیش‌تر محوطه باغ بوده است. در وسط حیاط حوضی گرد از نمونه حوض‌های مرسوم حیاط‌های تهران که به رنگ آبی رنگ‌آمیزی شده، قرار دارد.

در طبقه همکف که به سکونت خدمه اهل خانه اختصاص داشت آشپزخانه و حمام قرار دارد. حمام خزینه‌دار خانه در قسمت شرقی این طبقه قرار گرفته است. حمامی که مطابق معماری مرسوم زمان خود دارای ورودی، سربینه، گرمخانه، تون و تونتابی و... بوده است. در گوشه باغ آب انباری هم وجود داشت.

ایوان جلوی طبقه اول دارای طاق قوسی بلندی در میانه است که با گچبری پرکار آذین یافته است. طبقه اول بخش اصلی بنا را تشکیل می‌دهد. فضای وسیع و بلند با تزئینات گچبری پرکار مهمانخانه و اتاق‌های نشیمن صاحب خانه را در خود جای داده است. بخاری دیواری با گچبری در آن دیده می‌شود. درهای چوبی پنجره‌ای فراوانی ارتباط فضای داخلی بنا و ایوان را برقرار می‌کند که نقش مهم تأمین نور داخلی را برعهده دارند. تعداد شش ستون در ایوان طبقه اول و هشت ستون کوتاه‌تر در طبقه همکف بار بام و ایوان را به دوش می‌کشند و افزون بر آن با سر ستون‌های گچبری شده زیبایی خاصی به بنا داده‌اند. این طبقه اکنون به اتاق کار مدیرعامل اتحادیه اختصاص دارد و جلسات اتحادیه در آن برگزار می‌شود.[۲]



منابع

  1. ↑ شهبازی فراهانی، داریوش (1392). پرسه در دارالخلافه. ج1. تهران: کتاب‌سرا. صص85-86.
  2. ↑ همان. صص88-90.


پیوند به بیرون

  1. اداره‌کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی استان تهران
  2. روزنامه همشهری


نویسنده: هانیه قهرمانی

برگرفته از «https://portals.nlai.ir/zanan/index.php?title=خانه_انیس‌الدوله&oldid=10593»