تفاوت میان نسخه‌های «خانه انیس‌الدوله»

از دانشنامه الکترونیکی زنان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
سطر ۱: سطر ۱:
[[پرونده:خانه انیس الدوله.jpg|بندانگشتی|خانه انیس‌الدوله]]
[[پرونده:خانه انیس الدوله.jpg|بندانگشتی|خانه انیس‌الدوله]]
خانه تاریخی [[انیس‌الدوله]] از عمارت‌های دوره قاجار در تهران است.  {{TOClimit}}
خانه [[انیس‌الدوله]] از عمارت‌های تاریخی  باقیمانده از دوره قاجار در تهران است.  {{TOClimit}}


=== مشخصات خانه ===
=== مشخصات خانه ===

نسخهٔ ‏۲۲ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۲:۴۷

خانه انیس‌الدوله

خانه انیس‌الدوله از عمارت‌های تاریخی باقیمانده از دوره قاجار در تهران است.

مشخصات خانه

خانه انیس الدوله در بافت تهران قدیم در محله سنگلج واقع شده بود. این خانه که در نقشه امروز تهران در محله امیریه و در ضلع غربی خیابان ولی عصر، بالاتر از خیابان مولوی، روبروی مهدیه تهران قرار دارد[۱] در سال 1382ش. با شماره ثبت 10403 در فهرست آثار تاریخی شهر تهران قرار گرفت.[۱]

خانه تاریخی انیس‌الدوله با معماری ارزشمند ایرانی- اسلامی قاجاری در دو طبقه و در میان باغی قرار داشت. این باغ نسبتاً وسیع از دو رشته قنات مشروب می‌شد. در دوران رضا شاه مالکان قاجاری خانه را فروختند. مالک جدید کاربری مسکونی آن را به کاربری آموزشی مدرسه تغییر داد و در این عمارت مدرسه‌ای دایر کرد. در سال 1330 باز مالکیت آن تغییر کرد و فردی آن را خرید و در ادامه راه باز هم مالک تازه‌ای به میان آمد و در سال 1350 خ. اتحادیه صنف دارندگان گوشت گوسفندی این خانه را از آن شخص خرید و از آن تاریخ محل استقرار این اتحادیه شد.[۲] بعد از این تغییر، اتحادیه در قسمت جنوبی باغ ساختمانی احداث کرد که هیچ تقارن و تناسبی با بنای دوره قاجاری این خانه ندارد. درختان باغ را مالک جدید قطع کرد و فضای آن به صورت محوطه حیاط یعنی وضع کنونی درآمد.

عمارت زیبای انیس‌‎الدوله دارای گچبریهای زیبایی است. این بنا در حیاطی قرار دارد که پیش‌تر محوطه باغ بوده است. در وسط حیاط حوضی گرد از نمونه حوض‌های مرسوم حیاط‌های تهران که به رنگ آبی رنگ‌آمیزی شده، قرار دارد.

طبقه اول ایوانی دارد با طاق قوسی بلندی در میانه، که با گچبری پرکار آذین یافته است. درهای چوبی پنجره‌ای فراوانی ارتباط فضای داخلی بنا و ایوان را برقرار می‌کند که نقش مهم تأمین نور داخلی را برعهده دارند. تعداد شش ستون در ایوان طبقه اول و هشت ستون کوتاه‌تر در طبقه همکف بار بام و ایوان را به دوش می‌کشند و افزون بر آن با سر ستون‌های گچبری شده زیبایی خاصی به بنا داده‌اند. طبقه اول بخش اصلی بنا را تشکیل می‌دهد. فضای وسیع و بلند با تزیینات گچبری پرکار مهمانخانه و محل سکونت صاحب خانه را در خود جای داده است. بخاری دیواری با تزیینات گچبری در آن دیده می‌شود. این طبقه اکنون به اتاق کار مدیرعامل اتحادیه اختصاص دارد و جلسات اتحادیه در آن برگزار می‌شود.

طبقه همکف به سکونت خدمه اهل خانه اختصاص داشت. در این طبقه آشپزخانه و حمام وجود دارد. حمام خزینه‌دار خانه در قسمت شرقی این طبقه قرار گرفته است. حمامی که مطابق معماری مرسوم زمان خود دارای ورودی، سربینه، گرمخانه، تون و تونتابی و... بوده است. در گوشه باغ آب انباری هم وجود داشت.

ایوان بنا دارای سقف قوسی شکل میانی و گچبری‌های پرکار و با ظرافت و تزئینات فراوان بر سقف و دیوارهاست و سردرها و ستون‌ها و سرستون‌ها با گچبری آذین یافته است.[۲]


منابع

  1. شهبازی فراهانی، داریوش (1392). پرسه در دارالخلافه. ج1. تهران: کتاب‌سرا. صص85-86.
  2. شهبازی فراهانی، داریوش (1392). پرسه در دارالخلافه. ج1. تهران: کتاب‌سرا. صص88-90.


پیوند به بیرون

  1. اداره‌کل میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی استان تهران
  2. روزنامه همشهری


نویسنده: هانیه قهرمانی