سپیده کاشانی
سپیده کاشانی(1371-1315) شاعر و ترانه سرای انقلاب بود.
زندگینامه
سرور اعظم باکوچی مشهور به سپیده کاشانی، فرزند حسین، در سال 1315 هجری شمسی در شهر کاشان در خانواده ای مذهبی دیده به جهان گشود. تحصیلات ابتدایی را در دبستان هفده دی و متوسطه را در دبیرستان شاهدخت همان شهر به انجام رسانید. شانزده ساله بود که یکی از اقوامشان به نام جواد عباسیان ازدواج کرد و برای ادامۀ تحصیل و زندگی با همسرش به تهران رفت. کاشانی از ازدواجش صاحب یک دختر و دو پسر شد. خانواده ایشان به مطالعه کتاب و خواندن دیوانهای شعر استادان متقدم و متأخر علاقه و عشقی وافر داشتند، لذا ایشان هم از همان کودکی با شعر خصوصاً با اشعار حافظ و سعدی و مولانا آشنا شد و اشعار حافظ بیش از همه او را تحت تأثیر قرار داد . سپیده کاشانی گذشته از مرتبت و منزلت ادبی دارای سجایای پسندیده ی اخلاقی بسیار بود، تواضعی از حد افزون، ایمانی راسخ و عقیده ای استوار داشت شور مذهبی و استحکام عقیده در سرتاسر آثار این شاعره ی ارجمند و با تقوا موج می زد. سرانجام در بهمن ماه 1371 چشم از جهان فرو بست.
فعالیتهای فرهنگی
سپیده کاشانی در سال 1352 نخستین مجموعه اشعار خود را به نام «پروانه های شب» به چاپ رسانید. در این مجموعه که در قالب شعر آزاد و غزل سروده به جشن های 2500 ساله شاهنشاهی تاخته است. او پس از پیروزی انقلاب فعالیت های ادبی خود را وسعت بخشید و با مطبوعات و رادیو و تلویزیون همکاری نزدیک داشت و سرودهای انقلابی زیادی فراهم ساخت، به خصوص در سال های جنگ تحمیلی عراق و ایران که مرتب از رادیو و تلویزیون پخش می شد. وی مدت ده سال، از سال 1360، عضو رسمی شعر و ادب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در تالار وحدت بود و بیش از یک سال هم در سمت عضو شورای عالی شعر و ادب تلویزیون انجام وظیفه کرد. مدتی نیز ادارۀ صفحات ادبی مجلۀ زن روز را برعهده داشت. مجموعه دوم او «سخن آشنا» است که بعد از وفاتش توسط پسرش در سال 1373 به چاپ رسیده است در همین سال حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی «گزینه شعر جنگ» از سپیده کاشانی را با نام «هزار دامن گل سرخ» منتشر کرد. همچنین گزیده اشعار وی توسط انتشارات نیستان در سال 1378 به چاپ رسیده و از دیگر یادداشت های او دو سفر به جنوب است.
اشعار
سپیده در بیشتر قالبهاي شعر فارسی اعم از سـنتی و معاصـر طبـع آزمـایی کـرده اسـت. تنـوع مضامین شعري نیز یکی از ویژگیهاي شعر سـپیده اسـت کـه هرچنـد در ایـن میـان مضـامین ادب پایداري و شعر جنگ بسامد بیشتري دارد، درون مایه هاي اجتماعی، مذهبی و اخلاقی و حتـی زنانـه نیز در شعر سپیده ظهور قابل توجهی دارند که در این ویژگی از شـاعران پیشـین و معاصـر خـویش نیز اثرپذیرفته؛ چنانکه از برخی از آنها یادکرده یا به استقبال و تضمین اشعار ایشان پرداخته است. سپیده در اشعارش زبانی ساده و روان، عاري از کلمات دشوار و پیچیده درعین حال، استوار و سنجیده برگزیده است.
آثار
وی در زمان حیات خویش فقط «پروانه های شب» را به چاپ رساند. کاشانی خود در طبع و نشر آثار خویش تعلل و دفع الوقت می کرد و هرگاه دوستان سبب این امر را جویا می شدند پاسخ می داد که کارهایم ناپخته و ناقص است و نیازمند بازبینی و مرور دقیق؛ دوست ندارم که بدین صورت موجود آنها را منتشر کنم و درصددم با فرصت و فراغت کامل، بار دیگر با نظر نقّادانه آنها را بازنویسی کنم و کاستی های آنها را مرتفع سازم. آثار و سروده های کاشانی که به صورت پراکنده و دستنوشته برجای مانده، توسط فرزند ایشان آقای سعید عباسیان گردآوری شده است. این آثار عبارتند از:
1- پروانه های شب، 1352 تهران: نشر پدیده 2- سخن آشنا : مجموعه اشعار سپیده کاشانی به ک‍وش‍ش شورای شعر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دف‍ت‍ر م‍طال‍ع‍ات فرهنگی ب‍ان‍وان م‍رک‍ز م‍طال‍ع‍ات و ت‍ح‍ق‍ی‍ق‍ات فرهنگی تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، م‍ع‍اون‍ت ام‍ور فرهنگی، ۱۳۷۳.
3- ح‍ک‍ای‍ت آن‍ان‍ک‍ه ب‍ق‍ا را در ب‍لا دی‍دن‍د: ی‍ادداش‍ت‍ه‍ای دو سفر به جنوب / سپیده کاشانی تهران: سازمان تبلیغات اسلامی، حوزه هنری، دف‍ت‍ر ادب‍ی‍ات و ه‍ن‍ر م‍ق‍اوم‍ت، ۱۳۷۵.
4- گزیده ادب‍ی‍ات م‍ع‍اص‍ر: مجموعه شعر / سپیده کاشانی تهران: کتاب نیستان، ۱۳۷۸.
5- هزار دامن گل سرخ / سپیده کاشانی تهران: سازمان تبلیغات اسلامی، حوزه هنری، ۱۳۷۳.
(ادامه دارد)
منابع