خمار
خمار /xemār/ به سرپوش زنان گفته می‌شود.
تعریف
واژه‌ای است عربی مشتق از فعل خمر /xamr/ به معنای پوشاندن. به معنای روسری، معجر زنان، و یا پ‍وششی که زن سر خود را با آن می‌پوشاند و زیادی آن را آویزان می‌کند.[۱] گلیوس زباندان رومی که در قرن دوم میلادی می‌زیسته خمار را نوعی حجاب برای زنان توصیف می‌کند که قسمت جلوی گردن، چانه و دهان را می‌پوشاند و روی فرق سر به هم متصل می‌شود.[۲]
کاربرد
در قرآن این واژه به صورت جمع (خمر/xomor/) در آیه 31 سوره نور به کار رفته است: «....وَلیَضرِبنَ بِخُمُرِهِنَّ علی جُیوبِِنَّ..... » معنای آن این است که به زنان دستور بده تا اطراف روسری خود را به گردن و سینههای خود انداخته و آن را بپوشانند. طبق آنچه در تفاسیر آمده، زنان مسلمان قبل از نزول این آیه، قسمت اضافی روسری را به پشت سر میانداختند. در نتیجه گردن و قسمت بالای سینه آنان پیدا بود. با نزول آیه شریفه یاد شده، زنان موظف شدند این قسمت را نیز بپوشانند[۳] به طوری که علاوه بر مو، گردن، سینه و زینت‌های آن بخش‌ها مانند گوشواره و گردنبند هم پوشیده شود.[۴]
این آیه برای وجوب حجاب زنان مورد استناد فقها قرار می‌گیرد. حداقل پوشش در نماز خمار و درع بیان شده است. به علاوه مستحب است بخشی از کفن زن خمار باشد.[۵]
منابع
- ↑ دهخدا، ع‍ل‍ی‌اک‍ب‍ر (1377). لغت‌نامه. تهران: دانشگاه تهران: مؤسسه لغت‌نامه دهخدا.
- ↑ دزی، راینهارت پیتر آن (1345). فرهنگ البسه مسلمانان. ترجمه هروی، حسینعلی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. ص161.
- ↑ طب‍اطب‍ائ‍ی، سیدم‍ح‍م‍دح‍س‍ی‍ن (1372). ترجمه تفسیر المیزان. ج 29. تهران: کانون انتشارات محمدی.
- ↑ امین اصفهانی، نصرت بیگم (بی تا). مخزن العرفان فی تفسیر القرآن. ج 9. اصفهان.
- ↑ ص‍اح‍ب جواهر، م‍ح‍م‍دح‍س‍ن‌ب‍ن ب‍اق‍ر (--13). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام. ج 4. قم: جماعه المدرسین فی الحوزه العلمیه بقم، مؤسسه النشر الاسلامی.
نویسنده: حکمت بروجردی