مریم کاظم‌زاده
مریم کاظم زاده (زاده ۱۳۳۵) اولین زن خبرنگار جنگی در جنگ کردستان و جنگ ایران و عراق است.
زندگینامه
مریم کاظم زاده در سال 1335 در شیراز متولد شد. خانواده او مذهبی بود و از سال 1342 در بطن جریانات انقلاب قرار داشت. مادرش روحانی زاده بود و پدرش خوشنویس و کارمند اداره فرهنگ شیراز. همین دو ویژگی از پدر و مادر او را هم به مذهب و هم به هنر علاقمند کرد.اولین دوربین عکاسی را در 1352 از برادرش عیدی گرفت و همین آغاز علاقمندی او به عکاسی شد.[۱] بعد از گرفتن دیپلم در سال ۱۳۵۴ در امتحان آموزگاری در تهران پذیرفته شد، اما با اصرار خانواده یک سال بعد به انگلستان رفت و در آنجا به خواندن فیزیک و‌ریاضی در کالج مشغول شد. در همانجا بود که با اعضای اتحادیه انجمن های اسلامی دانشگاه های اروپا و آمریکا و به ویژه خانم مرضیه حدیدچی ( دباغ) آشنا شد.[۱]
او تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در انگلستان به تحصیل مشغول بود.[۱] در زمان حضور امام خمینی در فرانسه او هم از انگلستان به فرانسه رفت تا با امام خمینی ملاقات کند. او در دیدارش با امام خمینی به صورت مکتوب از ایشان در مورد خبرنگار شدن زنها استفتاء کرد. امام چنین پاسخ دادند: «مشروع است، به شرط رعایت حجاب».[۲] سپس در 14 بهمن 1357 به همراه پرواز خانواده امام خمینی به ایران بازگشت و پس از پیروزی انقلاب در روزنامه «انقلاب اسلامی» مشغول به کار شد. [۱]او برای روزنامه عکاسی می کرد. سپس وارد گروه خبر آن روزنامه شد. کنجکاوی، شور و هیجان و حادثه جویی او را برای خبرنگاری به کردستان کشاند. در زمانی که دکتر چمران در کردستان بود مریم کاظمی زاده در آنجا به خبرنگاری مشغول بود.[۲] در همانجا بود که با اصغر وصالی یکی از فرماندهان دستمال سرخ ها آشنا شد و ازدواج کرد. البته این ازدواج زیاد دوام نیاورد، چرا که اصغر وصالی در آبان 1359 در تنگه حاجیان گیلان غرب به شهادت رسید.[۲]
او پس از شهادت همسرش مدتی به عنوان امدادگر در درمانگاه شهید نجمی مشغول به کار شد. در سال ۱۳۶۲ بنا به توصیه شهید سلیمی به هند رفت و در روابط عمومی سفارت شروع به کار کرد[۱]پس از ده ماه به ایران بازگشت و در سال 1363 به دعوت خانم گل محمدی سردبیر مجله زن روز به عنوان گزارشگر زن روز مشغول به کار شد. سال بعد در دانشگاه الزهرا قبول شد و همزمان به توصیه شهید چراغی در بخش گزارشگر اجتماعی کیهان مشغول به کار شد و ۲۰ سال در تحریریه کیهان در دو سرویس گزارش روز واجتماعی کار می کرد[۱] . در سال ۱۳۸۵ به دعوت دکتر جعفری با مجله زنان شروع به همکاری کرد. او اکنون از فعالین حوزه زنان است.[۱]
او با مرتضی بی آزاران ازدواج کرده که حاصل این ازدواج دو فرزند دختر است.[۳] [۲] کتاب خبرنگار جنگی به کوشش «رضا رئیسی» به بخش هایی از زندگی مریم کاظم زاده اختصاص دارد.
آثار عکاسی او در جنگ ایران و عراق از سوی انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس به صورت کتابی با عنوان عکاسان جنگ ایران ـ عراق در سال 1396 به چاپ رسیده است. این کتاب حاوی مجموعه ای از تصاویر مربوط به انقلاب و جنگ ایران و عراق است که بین سال های ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۵ از دریچه دوربین مریم کاظم زاده به ثبت رسیده و با پاره هایی کوتاه از خاطرات این بانوی عکاس از آن هنگام همراه شده اند.[۳] این کتاب برگزیده هجدهمین دوره انتخاب بهترین کتاب دفاع مقدس در بخش هنرهای تجسمی شد.[۴]
آثار
عکاسان جنگ عراق- ایران 1357-1365 (1396)[۵]
خبرنگار جنگی (1382)[۶]
تا شهادت (1373)[۷]
منابع
نگارخانه
عکسهای مریم کاظم زاده از مشارکت زنان در جنگ تحمیلی
اهواز، پایگاه شهید علم الهدی
اهواز، پایگاه شهید علم الهدی
سر پل ذهاب ، پادگان ابوذر، بهار 1360
تلی از کفشهای سربازان مجروح یا شهید
سر پل ذهاب، درمانگاه شهید نجمی، اردیبهشت 1360
اهواز، پایگاه شهید علم الهدی
اهواز ، پایگاه شهید علم الهدی
اهواز ، پایگاه شهید علم الهدی
سر پل ذهاب، روستای ریجاب، 8 آبان 59
