جیران
زندگی نامه
همسر و سوگلی ناصرالدین شاه در شمیران به دنیا آمد. پدرش، محمدعلی خان، رعیت تجریشی بود که پس از ازدواج دخترش با شاه قاجار از افراد پرنفوذ دربار شد.
جیران در ابتدا برای کنیزی به دربار مهد علیا، مادر ناصرالدین شاه، رفت و چون بسیار زیبا بود مورد توجه شاه قرار گرفت و به عقد موقت وی در آمد. جیران زنی دلربا، با درایت و باهوش بود و توانست پس از مدتی لقب فروغ السلطنه را کسب نماید. ناصرالدین شاه برای آنکه بتواند جیران را به عقد دایم خود در آورد ستاره خانم، دختر محمد حسن خان ترک، را طلاق داد و بدین ترتیب جیران پنجمین زن عقد دایم ناصرالدین شاه شد. وی به سوارکاری و شکار نیز علاقه مند بود و بیشتر وقت خود را صرف این کار می کرد.
جیران چهار فرزند به دنیا آورد که همگی در کودکی درگذشتند. از میان فرزندانش محمد قاسم به ولایتعهدی رسید ولی در سن 5 سالگی در اثر بیماری از دنیا رفت. جیران اندکی پس از فوت فرزندش محمد قاسم در سال 1275؟ ق. درگذشت و در جوار حضرت عبدالعظیم به خاک سپرده شد. به دستور ناصرالدین شاه برای مزار جیران مقبره ساختند.
منابع
تفضلی، ابوالقاسم؛ معتضد، خسرو (1378). از فروغ السلطنه تا انیس الدوله، زنان حرمسرای ناصرالدین شاه. تهران: گلریز.
ه‍ی‌ت‍ی‍ه، آدری‍ن دوری‍س (1370). گ‍زارش‍ه‍ای س‍ی‍اس‍ی ک‍ن‍ت دوگ‍وب‍ی‍ن‍و از ای‍ران. ترجمه ع‍ب‍دال‍رض‍ا ه‍وش‍ن‍گ‌‌م‍ه‍دوی. تهران: جویا.