تفاوت میان نسخه‌های «امینه اقدس»

از دانشنامه الکترونیکی زنان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
سطر ۴: سطر ۴:
زبیده خانم ملقب به امینه اقدس و امین اقدس ( -1311ق.) در بیجار گروس به دنیا آمد. وی که عمه غلامعلی‌خان ملقب به عزیز­السلطان مشهور به ملیجک بود از همسران ناصرالدین شاه قاجار و از سوگلی‌های دربار بود. ناصرالدین شاه در سفر به مناطق غربی کشور، زبیده را که طفلی یتیم بود، در بیجار گروس خریداری کرد و تربیت او را به زعفران باجی مسئول صندوق­خانه اندرون که خود مورد توجه شاه بود سپرد. بعد از یک سال فراگیری امور و تربیت در اندرونی شاه، او به عقد موقت ناصرالدین شاه درآمد.
زبیده خانم ملقب به امینه اقدس و امین اقدس ( -1311ق.) در بیجار گروس به دنیا آمد. وی که عمه غلامعلی‌خان ملقب به عزیز­السلطان مشهور به ملیجک بود از همسران ناصرالدین شاه قاجار و از سوگلی‌های دربار بود. ناصرالدین شاه در سفر به مناطق غربی کشور، زبیده را که طفلی یتیم بود، در بیجار گروس خریداری کرد و تربیت او را به زعفران باجی مسئول صندوق­خانه اندرون که خود مورد توجه شاه بود سپرد. بعد از یک سال فراگیری امور و تربیت در اندرونی شاه، او به عقد موقت ناصرالدین شاه درآمد.


زبیده خانم تنها زنی بود که به همراه شاه به منزل [[جیران]] فروغ‌السلطنه، همسر محبوب ناصرالدین شاه، رفت و آمد می­‌کرد. در منزل فروغ‌السلطنه با ننه حاجیه که از زنان اندرون بود آشنا شد و بسیاری از شگردهای عزیز شدن نزد شاه را از وی آموخت. او از گربه‌های محبوب شاه مانند ببری‌خان و غیره نگهداری می‌کرد. اعتماد شاه به زبیده به حدی بود که خزانه­‌داری مخصوص شاه به او سپرده شد و به همین سبب «امین اقدس» نام گرفت. رقیب سرسخت امین اقدس در حرمسرا، [[انیس‌الدوله]] بود که هر دو نیز نازا بودند. برگ برنده امین اقدس  برادرزاده‌اش ملیجک بود که نزد شاه اعتبار داشت.
زبیده خانم تنها زنی بود که به همراه شاه به منزل [[جیران]] فروغ‌السلطنه، همسر محبوب ناصرالدین شاه، رفت و آمد می­‌کرد. در منزل فروغ‌السلطنه با ننه حاجیه که از زنان اندرون بود آشنا شد و بسیاری از شگردهای عزیز شدن نزد شاه را از وی آموخت. او از گربه‌های محبوب شاه مانند ببری‌خان و غیره نگهداری می‌کرد. اعتماد شاه به زبیده به حدی بود که خزانه­‌داری مخصوص شاه به او سپرده شد و به همین سبب «امین اقدس» نام گرفت.<ref>تفضلی، ابوالقاسم؛ معتضد، خسرو (1378). ''از فروغ‌السلطنه تا انیس‌الدوله، زنان حرمسرای ناصرالدین شاه''. تهران: گلریز.</ref> رقیب سرسخت امین اقدس در حرمسرا، [[انیس‌الدوله]] بود که هر دو نیز نازا بودند. برگ برنده امین اقدس  برادرزاده‌اش ملیجک بود که نزد شاه اعتبار داشت.


بیماری چشم بینایی این سوگلی ناصرالدین شاه را از او گرفت. درمان‌های دکتر دیکسون انگلیسی نیز در بهبودی وی اثری نداشت. شاه برای ادامه درمان از دو چشم پزشک ایرانی به نام‌های میرزا ابوالقاسم نایینی و میرزا محمد حسین کحال عراقی نیز دعوت کرد.<ref>دژم، عذرا (1384). ''اولین زنان''. تهران: علم. ص65.</ref> شاه تصمیم گرفت که امین اقدس را برای عمل جراحی به اروپا بفرستد. به همین منظور در سال 1268 امین اقدس با هیأتی به ریاست «سعد­السلطنه» حاکم قزوین و میرزا حسین کاشی پزشک مخصوص به وین رفتند ولی درمان در آنجا نیز بی‌نتیجه بود و امین اقدس نابینا به ایران بازگشت.
بیماری چشم بینایی این سوگلی ناصرالدین شاه را از او گرفت. درمان‌های دکتر دیکسون انگلیسی نیز در بهبودی وی اثری نداشت. شاه برای ادامه درمان از دو چشم پزشک ایرانی به نام‌های میرزا ابوالقاسم نایینی و میرزا محمد حسین کحال عراقی نیز دعوت کرد.<ref>دژم، عذرا (1384). ''اولین زنان''. تهران: علم. ص65.</ref> شاه تصمیم گرفت که امین اقدس را برای عمل جراحی به اروپا بفرستد. به همین منظور در سال 1268 امین اقدس با هیأتی به ریاست «سعد­السلطنه» حاکم قزوین و میرزا حسین کاشی پزشک مخصوص به وین رفتند ولی درمان در آنجا نیز بی‌نتیجه بود و امین اقدس نابینا به ایران بازگشت.
سطر ۱۲: سطر ۱۲:
<br />
<br />
===منابع===
===منابع===
تفضلی، ابوالقاسم؛ معتضد، خسرو (1378). ''از فروغ‌السلطنه تا انیس‌الدوله، زنان حرمسرای ناصرالدین شاه''. تهران: گلریز.
.Amina Aqdas (2000). ''In encyclopedia Iranica''. New York: Bibliotheca Persica Press
.Amina Aqdas (2000). ''In encyclopedia Iranica''. New York: Bibliotheca Persica Press
[[رده:همسران پادشاهان]]
[[رده:همسران پادشاهان]]
<references />
<references />

نسخهٔ ‏۲۲ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۵۴

زندگی‌نامه

زبیده خانم ملقب به امینه اقدس و امین اقدس ( -1311ق.) در بیجار گروس به دنیا آمد. وی که عمه غلامعلی‌خان ملقب به عزیز­السلطان مشهور به ملیجک بود از همسران ناصرالدین شاه قاجار و از سوگلی‌های دربار بود. ناصرالدین شاه در سفر به مناطق غربی کشور، زبیده را که طفلی یتیم بود، در بیجار گروس خریداری کرد و تربیت او را به زعفران باجی مسئول صندوق­خانه اندرون که خود مورد توجه شاه بود سپرد. بعد از یک سال فراگیری امور و تربیت در اندرونی شاه، او به عقد موقت ناصرالدین شاه درآمد.

زبیده خانم تنها زنی بود که به همراه شاه به منزل جیران فروغ‌السلطنه، همسر محبوب ناصرالدین شاه، رفت و آمد می­‌کرد. در منزل فروغ‌السلطنه با ننه حاجیه که از زنان اندرون بود آشنا شد و بسیاری از شگردهای عزیز شدن نزد شاه را از وی آموخت. او از گربه‌های محبوب شاه مانند ببری‌خان و غیره نگهداری می‌کرد. اعتماد شاه به زبیده به حدی بود که خزانه­‌داری مخصوص شاه به او سپرده شد و به همین سبب «امین اقدس» نام گرفت.[۱] رقیب سرسخت امین اقدس در حرمسرا، انیس‌الدوله بود که هر دو نیز نازا بودند. برگ برنده امین اقدس برادرزاده‌اش ملیجک بود که نزد شاه اعتبار داشت.

بیماری چشم بینایی این سوگلی ناصرالدین شاه را از او گرفت. درمان‌های دکتر دیکسون انگلیسی نیز در بهبودی وی اثری نداشت. شاه برای ادامه درمان از دو چشم پزشک ایرانی به نام‌های میرزا ابوالقاسم نایینی و میرزا محمد حسین کحال عراقی نیز دعوت کرد.[۲] شاه تصمیم گرفت که امین اقدس را برای عمل جراحی به اروپا بفرستد. به همین منظور در سال 1268 امین اقدس با هیأتی به ریاست «سعد­السلطنه» حاکم قزوین و میرزا حسین کاشی پزشک مخصوص به وین رفتند ولی درمان در آنجا نیز بی‌نتیجه بود و امین اقدس نابینا به ایران بازگشت.

امینه اقدس نخستین زن ایرانی بود که بدون شوهر و برای معالجه به خارج از ایران سفر کرد.


منابع

.Amina Aqdas (2000). In encyclopedia Iranica. New York: Bibliotheca Persica Press

  1. تفضلی، ابوالقاسم؛ معتضد، خسرو (1378). از فروغ‌السلطنه تا انیس‌الدوله، زنان حرمسرای ناصرالدین شاه. تهران: گلریز.
  2. دژم، عذرا (1384). اولین زنان. تهران: علم. ص65.