تفاوت میان نسخه‌های «چارقد قالبی»

از دانشنامه الکترونیکی زنان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
سطر ۴: سطر ۴:
[[پرونده:8AFEB8C0-90DF-40B8-A058-6955BF79B240.jpg|بندانگشتی]]
[[پرونده:8AFEB8C0-90DF-40B8-A058-6955BF79B240.jpg|بندانگشتی]]


=== طرز درست کردن ===
===طرز درست کردن===
[[چارقد]]<nowiki/>ی که زنان اندرونی ناصرالدین شاه اختراع کردند. آنها [[چارقد]]<nowiki/>های توری را با نشاسته آهار می زدند تا اندازه قالب صورت شود.<ref>ذکاء، یحیی (1336). لباس زنان ایران از سده سیزدهم هجری تا امروز. تهران: اداره کل هنرهای زیبای کشور، اداره موزه ها و فرهنگ عامه.</ref> این قالب گیری کار دشواری بود، چرا که اندازه صورت افراد متفاوت بود. روش قالب گیری بدین صورت بود که آب و نشاسته را جوشانده و آن را از صافی می گذراندند. [[چارقد]] را داخل آب نشاسته گذاشته، سپس دو نفر گوشه [[چارقد]] را می گرفتند و زیر آفتاب می گرداندند تا دونم شود. آنگاه چهارگوشه [[چارقد]] را  چهارلا کرده و دوباره در برابر آفتاب می گذاشتند و مدام کف دست روی آن می­ کشیدند تا خشک شود. سپس نخی به دور سرشان می بستند و در پیشانی گره می زدند. آنگاه [[چارقد]] را به صورت مثلث دولا کرده، روی سر انداخته و زیر گلو سنجاق می­ کردند. نخی را که زیر [[چارقد]] بود از پیشانی باز کرده در حالی که پشت نخ روی [[چارقد]] بود آهسته آهسته نخ را عقب می­ کشیدند تا [[چارقد]] چین بخورد. برای این که قالب [[چارقد]] نشکند آن را آویزان می­ کردند.<ref>غیبی، مهرآسا (1384). هشت هزارسال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی. تهران: هیرمند.</ref> این نوع [[چارقد]] مخصوص مهمانی و عروسی بود. در تهران فقط دو سه نفر در این کار مهارت داشتند، یکی از آنها صغری قالبی بود که از این طریق شهرت یافته و صاحب ثروت شده بود. اجرت قالب گیری هر [[چارقد]] از دو قران تا پنج قران بود. اجرت [[چارقد]] عروس یک تومان و یک کله قند بود.<ref>ک‍ت‍ی‍رائ‍ی‌، م‍ح‍م‍ود (1387). از خ‍ش‍ت‌ ت‍ا خ‍ش‍ت‌. ت‍ه‍ران‌: ث‍ال‍ث‌.</ref>  
[[چارقد]]<nowiki/>ی که زنان اندرونی ناصرالدین شاه اختراع کردند. آنها [[چارقد]]<nowiki/>های توری را با نشاسته آهار می زدند تا اندازه قالب صورت شود.<ref>ذکاء، یحیی (1336). ''لباس زنان ایران از سده سیزدهم هجری تا امروز''. تهران: اداره کل هنرهای زیبای کشور، اداره موزه ها و فرهنگ عامه.ص28.</ref> این قالب گیری کار دشواری بود، چرا که اندازه صورت افراد متفاوت بود. روش قالب گیری بدین صورت بود که آب و نشاسته را جوشانده و آن را از صافی می گذراندند. [[چارقد]] را داخل آب نشاسته گذاشته، سپس دو نفر گوشه [[چارقد]] را می گرفتند و زیر آفتاب می گرداندند تا دونم شود. آنگاه چهارگوشه [[چارقد]] را  چهارلا کرده و دوباره در برابر آفتاب می گذاشتند و مدام کف دست روی آن می­ کشیدند تا خشک شود. سپس نخی به دور سرشان می بستند و در پیشانی گره می زدند. آنگاه [[چارقد]] را به صورت مثلث دولا کرده، روی سر انداخته و زیر گلو سنجاق می­ کردند. نخی را که زیر [[چارقد]] بود از پیشانی باز کرده در حالی که پشت نخ روی [[چارقد]] بود آهسته آهسته نخ را عقب می­ کشیدند تا [[چارقد]] چین بخورد. برای این که قالب [[چارقد]] نشکند آن را آویزان می­ کردند.<ref>غیبی، مهرآسا (1384). ''هشت هزارسال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی''. تهران: هیرمند. ص563.</ref> این نوع [[چارقد]] مخصوص مهمانی و عروسی بود. در تهران فقط دو سه نفر در این کار مهارت داشتند، یکی از آنها صغری قالبی بود که از این طریق شهرت یافته و صاحب ثروت شده بود. اجرت قالب گیری هر [[چارقد]] از دو قران تا پنج قران بود. اجرت [[چارقد]] عروس یک تومان و یک کله قند بود.<ref>ک‍ت‍ی‍رائ‍ی‌، م‍ح‍م‍ود (1387). از خ‍ش‍ت‌ ت‍ا خ‍ش‍ت‌. ت‍ه‍ران‌: ث‍ال‍ث‌.</ref>





نسخهٔ ‏۲۳ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۴:۴۴

چارقدی که آن را با نشاسته آهار می زدند تا به اندازه قالب صورت شود و شکل صورت را بگیرد.

8AFEB8C0-90DF-40B8-A058-6955BF79B240.jpg

طرز درست کردن

چارقدی که زنان اندرونی ناصرالدین شاه اختراع کردند. آنها چارقدهای توری را با نشاسته آهار می زدند تا اندازه قالب صورت شود.[۱] این قالب گیری کار دشواری بود، چرا که اندازه صورت افراد متفاوت بود. روش قالب گیری بدین صورت بود که آب و نشاسته را جوشانده و آن را از صافی می گذراندند. چارقد را داخل آب نشاسته گذاشته، سپس دو نفر گوشه چارقد را می گرفتند و زیر آفتاب می گرداندند تا دونم شود. آنگاه چهارگوشه چارقد را چهارلا کرده و دوباره در برابر آفتاب می گذاشتند و مدام کف دست روی آن می­ کشیدند تا خشک شود. سپس نخی به دور سرشان می بستند و در پیشانی گره می زدند. آنگاه چارقد را به صورت مثلث دولا کرده، روی سر انداخته و زیر گلو سنجاق می­ کردند. نخی را که زیر چارقد بود از پیشانی باز کرده در حالی که پشت نخ روی چارقد بود آهسته آهسته نخ را عقب می­ کشیدند تا چارقد چین بخورد. برای این که قالب چارقد نشکند آن را آویزان می­ کردند.[۲] این نوع چارقد مخصوص مهمانی و عروسی بود. در تهران فقط دو سه نفر در این کار مهارت داشتند، یکی از آنها صغری قالبی بود که از این طریق شهرت یافته و صاحب ثروت شده بود. اجرت قالب گیری هر چارقد از دو قران تا پنج قران بود. اجرت چارقد عروس یک تومان و یک کله قند بود.[۳]


منابع


  1. ذکاء، یحیی (1336). لباس زنان ایران از سده سیزدهم هجری تا امروز. تهران: اداره کل هنرهای زیبای کشور، اداره موزه ها و فرهنگ عامه.ص28.
  2. غیبی، مهرآسا (1384). هشت هزارسال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی. تهران: هیرمند. ص563.
  3. ک‍ت‍ی‍رائ‍ی‌، م‍ح‍م‍ود (1387). از خ‍ش‍ت‌ ت‍ا خ‍ش‍ت‌. ت‍ه‍ران‌: ث‍ال‍ث‌.

نویسنده: حکمت بروجردی