تفاوت میان نسخه‌های «مهدعلیا»
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
H-ghahremani (بحث | مشارکتها) |
Boroujerdi (بحث | مشارکتها) |
||
| سطر ۴: | سطر ۴: | ||
این لقب در دوره تیموریان، صفویه و قاجار به همسران یا دختران برخی پادشاهان داده می‌شد. ظاهرا دادن این لقب به میزان اعتبار و اقتدار آن زن بستگی داشته است. می‌گویند هنگامی که حسینقلی خان در زمان [https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%B2%D9%86%D8%AF کریم خان زند] حاکم دامغان شد، زنی از طایفه عضدالدینلوی قاجار را به همسری گرفت که بعدها در زمان سلطنت پسرش [https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%AA%D8%AD%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87 فتحعلی‌شاه] به مهدعلیا معروف شده است.<ref>نفیسی، سعید. ''تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران در دوره معاصر''. ص41. به نقل از معتضد، خسرو؛ کسری، نیلوفر (1379). ''سیاست و حرمسرا (زن در عصر قاجار)''. تهران: علمی. ص180.</ref> زنان زیر لقب مهدعلیا را داشته‌اند: | این لقب در دوره تیموریان، صفویه و قاجار به همسران یا دختران برخی پادشاهان داده می‌شد. ظاهرا دادن این لقب به میزان اعتبار و اقتدار آن زن بستگی داشته است. می‌گویند هنگامی که حسینقلی خان در زمان [https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%B1%DB%8C%D9%85%E2%80%8C%D8%AE%D8%A7%D9%86_%D8%B2%D9%86%D8%AF کریم خان زند] حاکم دامغان شد، زنی از طایفه عضدالدینلوی قاجار را به همسری گرفت که بعدها در زمان سلطنت پسرش [https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%81%D8%AA%D8%AD%D8%B9%D9%84%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D8%A7%D9%87 فتحعلی‌شاه] به مهدعلیا معروف شده است.<ref>نفیسی، سعید. ''تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران در دوره معاصر''. ص41. به نقل از معتضد، خسرو؛ کسری، نیلوفر (1379). ''سیاست و حرمسرا (زن در عصر قاجار)''. تهران: علمی. ص180.</ref> زنان زیر لقب مهدعلیا را داشته‌اند: | ||
#خیرالنساء بیگم دختر میرعبدالله خان مرعشی حاکم | #[[خیرالنساء بیگم]] دختر میرعبدالله خان مرعشی حاکم مازندران، همسر سلطان محمد خدابنده و مادر [https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%A7%D9%87_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%DB%8C%DA%A9%D9%85 شاه عباس صفوی]<ref name=":0" /> | ||
#مهدعلیا، [[گوهرشادآغا]] ([[گوهرشاد بیگم]])<ref name=":0" /> دختر [https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%B1 امیر تیمور گورکانی] | #مهدعلیا، [[گوهرشادآغا]] ([[گوهرشاد بیگم]])<ref name=":0" /> دختر [https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AA%DB%8C%D9%85%D9%88%D8%B1 امیر تیمور گورکانی] | ||
#مهدعلیا، آسیه خانم مادر فتحعلی‌شاه<ref>عضد الدوله. ''تاریخ عضدی''. ص166. به نقل از معتضد، خسرو؛ کسری، نیلوفر (1379). ''سیاست و حرمسرا (زن در عصر قاجار)''. تهران: علمی. ص181.</ref> | #مهدعلیا، آسیه خانم مادر فتحعلی‌شاه<ref>عضد الدوله. ''تاریخ عضدی''. ص166. به نقل از معتضد، خسرو؛ کسری، نیلوفر (1379). ''سیاست و حرمسرا (زن در عصر قاجار)''. تهران: علمی. ص181.</ref> | ||
نسخهٔ ۲۹ ژانویهٔ ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۳۴
مهدعلیا لقبی بوده که به مادر بزرگان و شاهان و همچنین زنان بزرگ می‌دادند.[۱]
تاریخچه
این لقب در دوره تیموریان، صفویه و قاجار به همسران یا دختران برخی پادشاهان داده می‌شد. ظاهرا دادن این لقب به میزان اعتبار و اقتدار آن زن بستگی داشته است. می‌گویند هنگامی که حسینقلی خان در زمان کریم خان زند حاکم دامغان شد، زنی از طایفه عضدالدینلوی قاجار را به همسری گرفت که بعدها در زمان سلطنت پسرش فتحعلی‌شاه به مهدعلیا معروف شده است.[۲] زنان زیر لقب مهدعلیا را داشته‌اند:
- خیرالنساء بیگم دختر میرعبدالله خان مرعشی حاکم مازندران، همسر سلطان محمد خدابنده و مادر شاه عباس صفوی[۱]
- مهدعلیا، گوهرشادآغا (گوهرشاد بیگم)[۱] دختر امیر تیمور گورکانی
- مهدعلیا، آسیه خانم مادر فتحعلی‌شاه[۳]
- مهدعلیا، آسیه خانم خواهر امیرخان سردار همسر فتحعلی‌شاه و مادر عباس میرزا نایب السلطنه[۴]
- مهدعلیا (ملک جهان خانم) همسر محمدشاه و مادر ناصرالدین شاه
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ دهخدا، ع‍ل‍ی‌اک‍ب‍ر (1377). لغت‌نامه. تهران: دانشگاه تهران: مؤسسه لغت‌نامه دهخدا. ذیل مدخل.
- ↑ نفیسی، سعید. تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران در دوره معاصر. ص41. به نقل از معتضد، خسرو؛ کسری، نیلوفر (1379). سیاست و حرمسرا (زن در عصر قاجار). تهران: علمی. ص180.
- ↑ عضد الدوله. تاریخ عضدی. ص166. به نقل از معتضد، خسرو؛ کسری، نیلوفر (1379). سیاست و حرمسرا (زن در عصر قاجار). تهران: علمی. ص181.
- ↑ عضد الدوله. تاریخ عضدی. ص12. به نقل از معتضد، خسرو؛ کسری، نیلوفر (1379). سیاست و حرمسرا (زن در عصر قاجار). تهران: علمی. ص181.