تفاوت میان نسخه‌های «مقنعه»
Boroujerdi (بحث | مشارکتها) |
H-ghahremani (بحث | مشارکتها) |
||
| سطر ۶: | سطر ۶: | ||
===تاریخچه=== | ===تاریخچه=== | ||
در آثار ادبی دوران پس از اسلام و در اشعار شاعرانی چون ظهیر فاریابی و سنایی از مقنعه نام برده شده است. <ref name=":0">غیبی، مهرآسا (1384). ''هشت هزارسال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی''. تهران: هیرمند. ص328.</ref>در کتاب التریاق تصویر زنی با مقنعه دیده می شود.<ref name=":0" /> در شاهنامه مکتب شیراز (سال 742 قمری) تصویر زنی با مقنعه آورده شده که به دوره غزنوی مربوط است.<ref>شهشهانی، سهیلا(1374). ''تاریخچه پوشش سر در ایران''. تهران: مدبر. ص 71.</ref> در کتاب مقامات حریری تصویر زن پیری با مقنعه آبی کشیده شده که علاوه بر شانه ها تمام سینه او را می پوشاند. مقنعه به رنگ های مختلف به ویژه سرخ در آن دوران مرسوم بوده است.<ref name=":0" /> زنان در قرن هفتم دور مقنعه نواری می بستند.<ref>غیبی، مهرآسا (1384). ''هشت هزارسال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی''. تهران: هیرمند. ص377.</ref> و یا پری یا جواهری روی آن نصب می کردند.<ref>غیبی، مهرآسا. (1384). ''هشت هزارسال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی''. تهران: هیرمند.ص436.</ref> | در آثار ادبی دوران پس از اسلام و در اشعار شاعرانی چون ظهیر فاریابی و سنایی از مقنعه نام برده شده است.<ref name=":0">غیبی، مهرآسا (1384). ''هشت هزارسال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی''. تهران: هیرمند. ص328.</ref> در کتاب التریاق تصویر زنی با مقنعه دیده می شود.<ref name=":0" /> در شاهنامه مکتب شیراز (سال 742 قمری) تصویر زنی با مقنعه آورده شده که به دوره غزنوی مربوط است.<ref>شهشهانی، سهیلا(1374). ''تاریخچه پوشش سر در ایران''. تهران: مدبر. ص 71.</ref> در کتاب مقامات حریری تصویر زن پیری با مقنعه آبی کشیده شده که علاوه بر شانه ها تمام سینه او را می پوشاند. مقنعه به رنگ های مختلف به ویژه سرخ در آن دوران مرسوم بوده است.<ref name=":0" /> زنان در قرن هفتم دور مقنعه نواری می بستند.<ref>غیبی، مهرآسا (1384). ''هشت هزارسال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی''. تهران: هیرمند. ص377.</ref> و یا پری یا جواهری روی آن نصب می کردند.<ref>غیبی، مهرآسا. (1384). ''هشت هزارسال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی''. تهران: هیرمند.ص436.</ref> | ||
===انواع=== | ===انواع=== | ||
[[پرونده:زنان در حج.jpg|بندانگشتی|مقنعه زنان در سفر حج به عنوان بخشی از لباس احرام، عکس از | [[پرونده:زنان در حج.jpg|بندانگشتی|مقنعه زنان در سفر حج به عنوان بخشی از لباس احرام، عکس از سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران|جایگزین=|300x300پیکسل]] | ||
اندازه این پوشش در طول ادوار مختلف متفاوت و از روی شانه تا پایین سینه و گاهی تا نوک انگشتان دستها متغیر است. رنگ آن بر حسب زمان و مکان استفاده متغیر بوده است. مقنعه های نماز معمولا دارای رنگهای روشن و از جنس چادر نماز و طرحدار یا ساده بوده اند. مقنعه های اداری از پارچه ساده و به رنگهای تیره یا روشن دوخته شده که گاهی با نواری از رنگ دیگر تزئیناتی بر آن افزوده می شود. | اندازه این پوشش در طول ادوار مختلف متفاوت و از روی شانه تا پایین سینه و گاهی تا نوک انگشتان دستها متغیر است. رنگ آن بر حسب زمان و مکان استفاده متغیر بوده است. مقنعه های نماز معمولا دارای رنگهای روشن و از جنس چادر نماز و طرحدار یا ساده بوده اند. مقنعه های اداری از پارچه ساده و به رنگهای تیره یا روشن دوخته شده که گاهی با نواری از رنگ دیگر تزئیناتی بر آن افزوده می شود. | ||
====مقنعه چانه دار==== | ====مقنعه چانه دار==== | ||
معمولا از یک پارچه یک تکه نیم دایره یا مربع تشکیل میشود که در وسط جلو درز میخورد. در مقنعه های گرد معمولا بالای درز و زیر چانه گاهی پارچه سه گوشی به نام چانه به مقنعه دوخته میشود تا زیر چانه را بپوشاند. این نوع مقنعه عمدتا در نماز به کار میرود و برای این که | معمولا از یک پارچه یک تکه نیم دایره یا مربع تشکیل میشود که در وسط جلو درز میخورد. در مقنعه های گرد معمولا بالای درز و زیر چانه گاهی پارچه سه گوشی به نام چانه به مقنعه دوخته میشود تا زیر چانه را بپوشاند. این نوع مقنعه عمدتا در نماز به کار میرود و برای این که مو ها در هنگام نماز بیرون نزند کش یا بندی آن را به پشت سر محکم میکند. برخی از این نوع مقنعه ها کمی بلندترند و گاهی آستین هم دارند. | ||
====مقنعه اداری ساده==== | ====مقنعه اداری ساده==== | ||
مقنعه های اداری معمولا از پارچه چهارگوش برش می | مقنعه های اداری معمولا از پارچه چهارگوش برش می خورند، کش یا بند و چانه ندارند و در جلوی سینه حالت پفی دارد. | ||
====مقنعه خبرنگاری==== | ====مقنعه خبرنگاری==== | ||
| سطر ۲۵: | سطر ۲۵: | ||
====مقنعه کراواتی==== | ====مقنعه کراواتی==== | ||
کراوات مقنعه کراواتی می تواند از خود | کراوات مقنعه کراواتی می تواند از خود پارچه مقنعه باشد یا به صورت بندی از یک پارچه دیگر باشد که هم به صورت نوار در جلوی سر قرار دارد و هم از پشت گردن گره خورده و در جلوی مقنعه بسته می شود. | ||
====مقنعه تل دار==== | ====مقنعه تل دار==== | ||
| سطر ۳۶: | سطر ۳۶: | ||
این مدل مقنعه اداری در بالای سر یک ابر در بین دو لایه پارچه خود دارد که با دوخت آن ابر محکم و ثابت شده است. | این مدل مقنعه اداری در بالای سر یک ابر در بین دو لایه پارچه خود دارد که با دوخت آن ابر محکم و ثابت شده است. | ||
امروزه مقنعه ها دارای اشکال مختلفی هستند. [https://www.bijame.com/%D9%85%D8%AF%D9%84-%D9%85%D9%82%D9%86%D8%B9%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%AC%D9%88%DB%8C%DB%8C/] | امروزه مقنعه ها دارای اشکال مختلفی هستند. [https://www.bijame.com/%D9%85%D8%AF%D9%84-%D9%85%D9%82%D9%86%D8%B9%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D8%AC%D9%88%DB%8C%DB%8C/] | ||
====مقنعه مالزیای==== | ====مقنعه مالزیای==== | ||
زنان مالزیایی برای نماز | زنان مالزیایی برای نماز یا در حج نوعی مقنعه بلند را که تا پایین دستها را میپوشاند همراه با دامن بلندی بر تن میکنند. این مقنعه با مقنعه زنان ایرانی متفاوت است، بدین صورت که نیم دایره نیست، بلکه مستطیل است و پشت آن بلند تر از جلو و دارای گوشه است. | ||
<br /> | <br /> | ||
نسخهٔ ۱۵ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۵۸
مقنعه از انواع پوشش های سر زنان است که بعد از اسلام رواج یافت. این پوشش موها، گردن و سینه را می پوشاند.
تعریف
مقنعه/meqna'e/ از انواع پوشش سر است که گردن و سینه را هم می پوشاند. در متون به صورت مقنع/'meqna/ و مقناع/'meqnā/هم آمده است . اما امروزه به صورت/maqna'e/ تلفظ می شود. چادر باریک یک عرض که زنان بر سر می انداختند.[۱]
تاریخچه
در آثار ادبی دوران پس از اسلام و در اشعار شاعرانی چون ظهیر فاریابی و سنایی از مقنعه نام برده شده است.[۲] در کتاب التریاق تصویر زنی با مقنعه دیده می شود.[۲] در شاهنامه مکتب شیراز (سال 742 قمری) تصویر زنی با مقنعه آورده شده که به دوره غزنوی مربوط است.[۳] در کتاب مقامات حریری تصویر زن پیری با مقنعه آبی کشیده شده که علاوه بر شانه ها تمام سینه او را می پوشاند. مقنعه به رنگ های مختلف به ویژه سرخ در آن دوران مرسوم بوده است.[۲] زنان در قرن هفتم دور مقنعه نواری می بستند.[۴] و یا پری یا جواهری روی آن نصب می کردند.[۵]
انواع
اندازه این پوشش در طول ادوار مختلف متفاوت و از روی شانه تا پایین سینه و گاهی تا نوک انگشتان دستها متغیر است. رنگ آن بر حسب زمان و مکان استفاده متغیر بوده است. مقنعه های نماز معمولا دارای رنگهای روشن و از جنس چادر نماز و طرحدار یا ساده بوده اند. مقنعه های اداری از پارچه ساده و به رنگهای تیره یا روشن دوخته شده که گاهی با نواری از رنگ دیگر تزئیناتی بر آن افزوده می شود.
مقنعه چانه دار
معمولا از یک پارچه یک تکه نیم دایره یا مربع تشکیل میشود که در وسط جلو درز میخورد. در مقنعه های گرد معمولا بالای درز و زیر چانه گاهی پارچه سه گوشی به نام چانه به مقنعه دوخته میشود تا زیر چانه را بپوشاند. این نوع مقنعه عمدتا در نماز به کار میرود و برای این که مو ها در هنگام نماز بیرون نزند کش یا بندی آن را به پشت سر محکم میکند. برخی از این نوع مقنعه ها کمی بلندترند و گاهی آستین هم دارند.
مقنعه اداری ساده
مقنعه های اداری معمولا از پارچه چهارگوش برش می خورند، کش یا بند و چانه ندارند و در جلوی سینه حالت پفی دارد.
مقنعه خبرنگاری
این مدل مقنعه کاملاً رسمی و اداری به حساب می‌آید. در قسمت پارچه زیر چانه یک برش عصایی شکل زده شده است که باعث قرارگیری مناسب مقنعه بر روی سر میشود. می‌توان با کمک یک طلق برای بالای سر و ثابت کردن آن، مقنعه را به راحتی سر کرد و ثابت نگه داشت. بلندی قد این مقنعه معمولاً ۹۰ سانتی‌متر است تا در حین کار دست و پا گیر نباشد.
مقنعه مهمانداری
این مقنعه دارای نواری تزئینی از رنگی دیگر در بالای سر و جلوی مقنعه است. نوار جلوی مقنعه از یک طرف صورت به طرف دیگر شانه متصل می شود. این مقنعه ها معمولا کوتاهند. گاهی هم پارچه ای سه گوش و کوچک از رنگی دیگر دور گردن مقنعه گره می خورد.
مقنعه کراواتی
کراوات مقنعه کراواتی می تواند از خود پارچه مقنعه باشد یا به صورت بندی از یک پارچه دیگر باشد که هم به صورت نوار در جلوی سر قرار دارد و هم از پشت گردن گره خورده و در جلوی مقنعه بسته می شود.
مقنعه تل دار
در بالای سر مقنعه یک نوار پهن یا باریک از پارچه ای تزئینی به صورت موی بافته یا هر تزئین دیگری قرار می گیرد.
مقنعه لبنانی
مقنعه لبنانی در قسمت جلو دوخته نمی شود و با کمک سنجاق یا دکمه ای در کنار صورت ثابت میشود.
مقنعه ابردوزی
این مدل مقنعه اداری در بالای سر یک ابر در بین دو لایه پارچه خود دارد که با دوخت آن ابر محکم و ثابت شده است.
امروزه مقنعه ها دارای اشکال مختلفی هستند. [۱]
مقنعه مالزیای
زنان مالزیایی برای نماز یا در حج نوعی مقنعه بلند را که تا پایین دستها را میپوشاند همراه با دامن بلندی بر تن میکنند. این مقنعه با مقنعه زنان ایرانی متفاوت است، بدین صورت که نیم دایره نیست، بلکه مستطیل است و پشت آن بلند تر از جلو و دارای گوشه است.
منابع
- ↑ دهخدا، ع‍ل‍ی‌اک‍ب‍ر (1377). لغت نامه. تهران: دانشگاه تهران: مؤسسه لغت نامه دهخدا. ذیل مدخل.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ غیبی، مهرآسا (1384). هشت هزارسال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی. تهران: هیرمند. ص328.
- ↑ شهشهانی، سهیلا(1374). تاریخچه پوشش سر در ایران. تهران: مدبر. ص 71.
- ↑ غیبی، مهرآسا (1384). هشت هزارسال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی. تهران: هیرمند. ص377.
- ↑ غیبی، مهرآسا. (1384). هشت هزارسال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی. تهران: هیرمند.ص436.
نگارخانه
مقنعه اداری ساده
مقنعه مهمانداری
مقنعه خبرنگاری
مقنعه کراواتی
مقنعه چانه دار
مقنعه ابردوزی
مقنعه تل دار
مقنعه لبنانی
نویسنده: حکمت بروجردی