یاشماق

طرز بستن یاشماق

یاشماق زیبای یک زن ترکمن

یاشماق/yā(a)šmāq/ نوعی روسری که سر و نیمه صورت را با آن می پوشانند؛ دهان بند.

تعریف

یاشماق یا یشماق روسری بزرگی است که زنان ترک می پوشند و سر و نیمه پایین صورت را با آن می پوشانند. یاشماق در معنای پوشاندن هم بیان شده است. همچنین به معنای پارچه ای است که ناحیه دهان و چانه را می پوشاند.

کاربرد

یاشماق

زنان ترک و ترکمن روسری بزرگی بر سر می کنند بدین صورت که بخشی از صورت نیز پوشانده می­ شود. این روسری یاشماق نام دارد. یاشماق در اصل نام پارچه ای بوده که از آن این روسری را تهیه میکردند. ولی بعدها به این نوع روسری اطلاق میشده است. در مواردی این نوع پوشش فقط برای عروس و به نشانه احترام است. در برخی ایلات نوع بستن یاشماق به گونه­ ای است که سر و تمام صورت را می­ پوشاند، اما بیشتر مواقع سر و نیمه پایینی صورت پوشانده می­ شود.

پوشاک محلی ارامنه

پوشاک ارمنیان ، دهان بند یا یاشماق

احتمالا آنچه در مورد یاشماق اهمیت دارد بخشی است که روی را میپوشاند. ارامنه فریدن هم به پوششی که دهان و چانه نوعروسان و زنان را با آن می بستند یاشماق می گفتند. این پوشش پارچه سفید چهارگوشی از جنس ململ بود که فقط در زمان غذا خوردن برداشته میشد. زمانی عروس حق داشت بدون این پوشش صحبت کند که فرزند پسری به دنیا آورد. آنوقت بود که رونما میگرفت و پوشش دهانش را بر میداشت. این پوشش برای دختران مجرد استفاده نمی شد. ارمنیان چهارمحال و بختیاری به آن «یاخشام» یا «یامشاق» و ارمنیان جلفا به آن باشماخ میگویند. گاهی نیز زنان برای تزیین دستمالی رنگی و گلدار بر روی آن می بستند که «دنچگال» نام داشت.

منابع

نویسنده: حکمت بروجردی