آلنوش طریان

زندگینامه

آلنوش طریان در تهران متولد شد. پدرش آرتو طریان [۱]

علاوه بر اینکه یک نظامی بود و تا درجه سرتیپی رسید اکثراً مشاغل مهمی برعهده داشت و دارای ذوق و قریحه نویسندگی نیز بود . مادرش وارتو طریان بازیگر و کارگردان تئاتر ایرانی ارمنی‌تبار از هنرمندان قدیمی تئاتر ایران بودند.

آلنوش طریان تحصیلات ابتدایی و دوره اول متوسطه را در مدرسه ارامنه تهران و دوره دوم متوسطه را در دبیرستان انوشیروان دادگر به انجام رساند. چون علاقمند به فیزیک بود به تحصیل در این رشته پرداخت و در سال 1326 شمسی به دریافت درجه لیسانس از دانشکده علوم دانشگاه تهران نائل آمد.

در مهر همان سال نیز در سمت کارمند آزمایشگاه فیزیک دانشکدۀ علوم در دانشگاه تهران استخدام شد. یک سال بعد به سمت متصدی آزمایشگاه های دانشکدۀ علوم دانشگاه تهران منصوب شد و کمتر از یک سال زیر نظر دکتر محمودیان، رئیس آزمایشگاه های دانشگاه تهران، سرپرستی آزمایشگاه های این دانشگاه را بر عهده گرفت.

پس از دو سال (تابستان 1328) برای ادامه تحصیل در رشته فیزیک اتمسفر به فرانسه رفت و در سال 1335 موفق به دریافت درجه دکترای دولتی در رشته فیزیک از دانشگاه پاریس شد.

وی برای بورس تحصیلی درخواست کرده بود ولی چون با این درخواست موافقت نشد، بنابراین به خرج خانواده خود به دانشگاه سوربن رفت.او شاگرد پروفسور دارموا بود و با ایرن کوری دختر ماری کوری در آزمایشگاه کار میکرد.

پس از دریافت مدرک دکترا از این دانشگاه با وجود پیشنهاد استادی در دانشگاه سوربن، به ایران بازگشت.

https://web.archive.org/web/20181015003022/https://kayhan.london/fa/wp-content/uploads/2016/12/Page-08_92.pdf

پس از بازگشت با رتبه دانشیاری به کار تدریس ترمودینامیک و سپس فیزیک ستاره ها در دانشکده علوم دانشگاه تهران پرداخت و از 1338 یعنی بدو تأسیس رصدخانه فیزیک خورشید مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه ریاست و اداره آن را عهده دار شد.

وی در سال 1338 برای شرکت در بورسیه دولتی آلمان غربی در مطالعه رصدخانه خورشیدی انتخاب شد و پس از چهارماه مطالعه به ایران بازگشت. وی در 1342 به مقام استادی رسید.

در سال 1345 به عنوان عضوی از کمیته ژئو فیزیک دانشگاه تهران انتخاب شد و در سال 48 رسما به ریاست گروه تحقیقات فیزیک خورشیدی موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران منصوب شد و در رصدخانه فیزیک خورشیدی که خود در بنیانگذاری آن نقش عمده ای داشت، فعالیت خود را آغاز کرد.

وی پس از 32 سال خدمت در 15شهریور 1358ش بازنشسته شد.

آلنوش طریان در 14 اسفندماه 1389ش، درگذشت. مراسم ترحیم بانوی فیزیک ایران در 16 اسفند، در کلیسای حضرت مریم برگزار شد.

خدمات علمی

ـ پایه گذاری نخستین رصدخانۀ فیزیک خورشیدی

ـ پایه گذاری نخستین تلسکوپ خورشیدی

ـ ارائۀ درس های فیزیک خورشیدی و اختر فیزیک برای نخستین بار در ایران

https://www.paymanonline.com/%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1-%D8%A2%D9%84%D9%86%D9%88%D8%B4-%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%8C%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1/

- رئیس گروه تحقیقات فیزیک خورشیدی» مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران (https://ut.ac.ir/fa/page/4077/%D8%A2%D9%84%D9%86%D9%88%D8%B4-%D8%B7%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86)

وی همچنین از سوی برنامه فرزانگان صدا و سیما به عنوان چهره ماندگار در عرصه علمی معرفی می شود و در سال 82 از زندگی آلنوش طریان فیلمی با عنوان «سوی خورشید» ساخته و در آن زندگی این نخستین بانوی استاد کرسی فیزیک ستاره در دانشگاه تهران به تصویر کشیده شد.

https://alikonline.ir/fa/news/social/item/5498-%D9%87%D9%81%D8%AA-%D8%B2%D9%85%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B2-%D8%BA%D8%B1%D9%88%D8%A8-%C2%AB%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1-%D9%86%D8%AC%D9%88%D9%85-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%C2%BB-%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA

در سال 1389 آلنوش طریان کتابخانه شخصی خود را به کتابخانه ملی ایران اهدا کرده است.

مفاخر

  نشان مسروپ ماشتوتس از طرف عالی جناب جاثلیق آرام اول، رهبر مذهبی ارمنیان جهان، حوزۀ سیلیسیه

شرکت در مجامع علمی

آلنوش طریان در مجامع بین المللی چندی برای سخنرانی و پژوهش حضور یافت. از جمله آنها میتوان به کنفرانس سال 1340ش ، دانشگاه برکلی کالیفرنیا، در سال 1344ش یک دوره پژوهش علمی در آلمان و در سال 1349ش در انگلیس شرکت نمود. عکس هایی که وی در رصدخانه از خورشید تهیه کرد از سوی مجامع علمی خارج مورد تقدیر قرار گرفت.