تفاوت میان نسخه‌های «محترم اسکندری»
H-ghahremani (بحث | مشارکتها) |
H-ghahremani (بحث | مشارکتها) |
||
| (۳ نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
[[پرونده:محترم اسکندری.jpg|بندانگشتی|جایگزین=|محترم اسکندری<ref | [[پرونده:محترم اسکندری.jpg|بندانگشتی|جایگزین=|محترم اسکندری<ref name=":3" />]][[پرونده:NLAI-251-018082-0030.jpg|بندانگشتی|حقوق محترم اسکندری برای مدیریت مدرسه؛ عکس از سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران|جایگزین=|340x340پیکسل]]محترم اسکندری (1274-1303) از فعالان حقوق زنان و مؤسس [[جمعیت نسوان وطنخواه ایران]] بود.{{TOClimit}} | ||
===زندگی‌نامه=== | ===زندگی‌نامه=== | ||
محترم اسکندری دختر شاهزاده علیخان، محمدعلی میرزا اسکندری در سال 1274ش. متولد شد.<ref name=":0">گواهی تولد موجود در آرشیو ملی ایران</ref> ابتدا نزد پدر خود که از استادان آن روزگار بود آموزش یافت و سپس نزد میرزا علی محمدخان محققی زبان فرانسه، ادبیات و تاریخ آموخت. محترم پس از مدتی با استاد خود، میرزا علی محمدخان محققی ازدواج کرد. او توانست گواهینامه دوره متوسطه 5 ساله را که اول بار در ایران برای دختران دایر شده بود کسب کند. پس از آن در یکی از مدارس دخترانه به تعلیم و تربیت دختران مشغول شد.<ref name=":2">خدایارمحبی، منوچهر (1325). ''شریک مرد''. تهران: چاپخانه تابان.</ref> | محترم اسکندری دختر شاهزاده علیخان، محمدعلی میرزا اسکندری در سال 1274ش. متولد شد.<ref name=":0">گواهی تولد موجود در آرشیو ملی ایران</ref> ابتدا نزد پدر خود که از استادان آن روزگار بود آموزش یافت و سپس نزد میرزا علی محمدخان محققی زبان فرانسه، ادبیات و تاریخ آموخت. محترم پس از مدتی با استاد خود، میرزا علی محمدخان محققی ازدواج کرد. او توانست گواهینامه دوره متوسطه 5 ساله را که اول بار در ایران برای دختران دایر شده بود کسب کند. پس از آن در یکی از مدارس دخترانه به تعلیم و تربیت دختران مشغول شد.<ref name=":2">خدایارمحبی، منوچهر (1325). ''شریک مرد''. تهران: چاپخانه تابان.</ref> | ||
در دوران کودکی به واسطه ضربه شدیدی که به پشتش آمده و منجر به شکستگی یکی از مهره‌های ستون فقراتش شده بود گرفتار دردی شد که تا پایان عمر همراه او بود<ref name=":2" /> و به همین علت از نظر بدنی کم توان بود و [[زندگی]] کوتاهی داشت ولی نام او به عنوان یکی از پیشتازان [[جنبش زنان]] در دهه 1920 مطرح بوده است.<ref name=":1">آفاری، ژانت (1377). ''انجمن‌های نیمه سری زنان''. ترجمه | در دوران کودکی به واسطه ضربه شدیدی که به پشتش آمده و منجر به شکستگی یکی از مهره‌های ستون فقراتش شده بود گرفتار دردی شد که تا پایان عمر همراه او بود<ref name=":2" /> و به همین علت از نظر بدنی کم توان بود و [[زندگی]] کوتاهی داشت ولی نام او به عنوان یکی از پیشتازان [[جنبش زنان]] در دهه 1920 مطرح بوده است.<ref name=":1">آفاری، ژانت (1377). ''انجمن‌های نیمه سری زنان''. ترجمه جواد یوسفیان. تهران: بانو. ص27.</ref> در سال ۱۳۰۲ عمل جراحی روی استخوان پشت وی انجام شد و در تیرماه سال ۱۳۰۴ در تهران درگذشت.<ref>فرخزاد، پوران (1381). ''کارنمای زنان کارای ایران، از دیروز تا امروز''. تهران: قطره. ص91.</ref> | ||
پس از فوت محترم اسکندری عملکرد جمعیت بانوان کمرنگ شد؛ به طوری که پس از گذشت یک سال از فوت وی، انتشار مجله نیز متوقف شد. | پس از فوت محترم اسکندری عملکرد جمعیت بانوان کمرنگ شد؛ به طوری که پس از گذشت یک سال از فوت وی، انتشار مجله نیز متوقف شد. | ||
| سطر ۱۰: | سطر ۱۰: | ||
فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی محترم اسکندری، از جریان انقلاب مشروطیت آغاز شد و به زودی به یکی از پیشتازان جنبش تجدد طلبی نسوان در دهه 1920 تبدیل شد.<ref name=":1" /> | فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی محترم اسکندری، از جریان انقلاب مشروطیت آغاز شد و به زودی به یکی از پیشتازان جنبش تجدد طلبی نسوان در دهه 1920 تبدیل شد.<ref name=":1" /> | ||
در سال 1301 مدیر مدرسه شماره 35 دولتی شد. در آن زمان سخنرانی پرشور و حرارتی در مورد پیشرفت‌های اروپا و مقایسه وضعیت زنان اروپایی نسبت به زنان ایرانی ایراد کرد به طوری که حاضرین تحت تأثیر وی قرار گرفته و هم قسم شدند که برای پیشرفت و ترقی بانوان ایرانی تلاش کنند.<ref>ساناساریان، الیز (1384). ''جنبش حقوق زنان در ایران (طغیان، افول و سرکوب از ۱۲۸۰ تا انقلاب ۱۳۵۷)''. ترجمه احمدی | در سال 1301 مدیر مدرسه شماره 35 دولتی شد. در آن زمان سخنرانی پرشور و حرارتی در مورد پیشرفت‌های اروپا و مقایسه وضعیت زنان اروپایی نسبت به زنان ایرانی ایراد کرد به طوری که حاضرین تحت تأثیر وی قرار گرفته و هم قسم شدند که برای پیشرفت و ترقی بانوان ایرانی تلاش کنند.<ref>ساناساریان، الیز (1384). ''جنبش حقوق زنان در ایران (طغیان، افول و سرکوب از ۱۲۸۰ تا انقلاب ۱۳۵۷)''. ترجمه نوشین احمدی خراسانی. تهران: اختران.</ref> | ||
پدر محترم اسکندری در اوایل انقلاب مشروطه از اعضای «انجمن آدمیت» بود.<ref>بامداد، بدرالملوک (1348). ''زن ایرانی از انقلاب مشروطیت تا انقلاب سفید''. تهران: ابن سینا. ص46.</ref> این انجمن جزو اولین محافل فراماسونری در ایران بود. محترم اسکندری به دلیل همکاری پدرش با این محافل و تحت تأثیر افکار آنها به کمک عده‌ای از زنان «جمعیت نسوان وطنخواه» را که گرایش سوسیالیستی داشت، در سال 1300 تأسیس کرد. محترم اسکندری در اولین قدم برای تنویر افکار زنان پیشنهاد داد ازدیاد مدارس دخترانه یکی از مواد مرامنامه این جمعیت شود. او به هزینه جمعیت مدارس اکابر زنان را تأسیس کرد. او همچنین نشریه «عالم زنان» را به سرپرستی خود و مدیریت ملوک اسکندری منتشر کرد.<ref name=":2" /> | پدر محترم اسکندری در اوایل انقلاب مشروطه از اعضای «انجمن آدمیت» بود.<ref name=":3">بامداد، بدرالملوک (1348). ''زن ایرانی از انقلاب مشروطیت تا انقلاب سفید''. تهران: ابن سینا. ص46.</ref> این انجمن جزو اولین محافل فراماسونری در ایران بود. محترم اسکندری به دلیل همکاری پدرش با این محافل و تحت تأثیر افکار آنها به کمک عده‌ای از زنان «جمعیت نسوان وطنخواه» را که گرایش سوسیالیستی داشت، در سال 1300 تأسیس کرد. محترم اسکندری در اولین قدم برای تنویر افکار زنان پیشنهاد داد ازدیاد مدارس دخترانه یکی از مواد مرامنامه این جمعیت شود. او به هزینه جمعیت مدارس اکابر زنان را تأسیس کرد. او همچنین نشریه «عالم زنان» را به سرپرستی خود و مدیریت ملوک اسکندری منتشر کرد.<ref name=":2" /> | ||
در سال 1302 نشریه [[جمعیت نسوان وطنخواه ایران]] که منعکس‌کننده آرا و نظریات انجمن بود، به سرپرستی [[ملوک اسکندری]] منتشر شد. این مجله تلاش داشت تا تغییراتی در طرز تفکر و زندگی زنان ایجاد کند.<ref>فتحی، مریم (1383). ''کانون بانوان: با رویکردی به ریشه‌های تاریخی حرکت‌های زنان در ایران''. تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران.</ref> | در سال 1302 نشریه [[جمعیت نسوان وطنخواه ایران]] که منعکس‌کننده آرا و نظریات انجمن بود، به سرپرستی [[ملوک اسکندری]] منتشر شد. این مجله تلاش داشت تا تغییراتی در طرز تفکر و زندگی زنان ایجاد کند.<ref>فتحی، مریم (1383). ''کانون بانوان: با رویکردی به ریشه‌های تاریخی حرکت‌های زنان در ایران''. تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران. ص86.</ref> | ||
<br /> | <br /> | ||
==منابع== | |||
[[رده:زنان فعال سیاسی]] | [[رده:زنان فعال سیاسی]] | ||
[[رده:زنان معلم]] | [[رده:زنان معلم]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۹ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۱۷:۴۳
محترم اسکندری (1274-1303) از فعالان حقوق زنان و مؤسس جمعیت نسوان وطنخواه ایران بود.
زندگی‌نامه
محترم اسکندری دختر شاهزاده علیخان، محمدعلی میرزا اسکندری در سال 1274ش. متولد شد.[۲] ابتدا نزد پدر خود که از استادان آن روزگار بود آموزش یافت و سپس نزد میرزا علی محمدخان محققی زبان فرانسه، ادبیات و تاریخ آموخت. محترم پس از مدتی با استاد خود، میرزا علی محمدخان محققی ازدواج کرد. او توانست گواهینامه دوره متوسطه 5 ساله را که اول بار در ایران برای دختران دایر شده بود کسب کند. پس از آن در یکی از مدارس دخترانه به تعلیم و تربیت دختران مشغول شد.[۳]
در دوران کودکی به واسطه ضربه شدیدی که به پشتش آمده و منجر به شکستگی یکی از مهره‌های ستون فقراتش شده بود گرفتار دردی شد که تا پایان عمر همراه او بود[۳] و به همین علت از نظر بدنی کم توان بود و زندگی کوتاهی داشت ولی نام او به عنوان یکی از پیشتازان جنبش زنان در دهه 1920 مطرح بوده است.[۴] در سال ۱۳۰۲ عمل جراحی روی استخوان پشت وی انجام شد و در تیرماه سال ۱۳۰۴ در تهران درگذشت.[۵]
پس از فوت محترم اسکندری عملکرد جمعیت بانوان کمرنگ شد؛ به طوری که پس از گذشت یک سال از فوت وی، انتشار مجله نیز متوقف شد.
فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی
فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی محترم اسکندری، از جریان انقلاب مشروطیت آغاز شد و به زودی به یکی از پیشتازان جنبش تجدد طلبی نسوان در دهه 1920 تبدیل شد.[۴]
در سال 1301 مدیر مدرسه شماره 35 دولتی شد. در آن زمان سخنرانی پرشور و حرارتی در مورد پیشرفت‌های اروپا و مقایسه وضعیت زنان اروپایی نسبت به زنان ایرانی ایراد کرد به طوری که حاضرین تحت تأثیر وی قرار گرفته و هم قسم شدند که برای پیشرفت و ترقی بانوان ایرانی تلاش کنند.[۶]
پدر محترم اسکندری در اوایل انقلاب مشروطه از اعضای «انجمن آدمیت» بود.[۱] این انجمن جزو اولین محافل فراماسونری در ایران بود. محترم اسکندری به دلیل همکاری پدرش با این محافل و تحت تأثیر افکار آنها به کمک عده‌ای از زنان «جمعیت نسوان وطنخواه» را که گرایش سوسیالیستی داشت، در سال 1300 تأسیس کرد. محترم اسکندری در اولین قدم برای تنویر افکار زنان پیشنهاد داد ازدیاد مدارس دخترانه یکی از مواد مرامنامه این جمعیت شود. او به هزینه جمعیت مدارس اکابر زنان را تأسیس کرد. او همچنین نشریه «عالم زنان» را به سرپرستی خود و مدیریت ملوک اسکندری منتشر کرد.[۳]
در سال 1302 نشریه جمعیت نسوان وطنخواه ایران که منعکس‌کننده آرا و نظریات انجمن بود، به سرپرستی ملوک اسکندری منتشر شد. این مجله تلاش داشت تا تغییراتی در طرز تفکر و زندگی زنان ایجاد کند.[۷]
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ بامداد، بدرالملوک (1348). زن ایرانی از انقلاب مشروطیت تا انقلاب سفید. تهران: ابن سینا. ص46.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ گواهی تولد موجود در آرشیو ملی ایران
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ خدایارمحبی، منوچهر (1325). شریک مرد. تهران: چاپخانه تابان.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ آفاری، ژانت (1377). انجمن‌های نیمه سری زنان. ترجمه جواد یوسفیان. تهران: بانو. ص27.
- ↑ فرخزاد، پوران (1381). کارنمای زنان کارای ایران، از دیروز تا امروز. تهران: قطره. ص91.
- ↑ ساناساریان، الیز (1384). جنبش حقوق زنان در ایران (طغیان، افول و سرکوب از ۱۲۸۰ تا انقلاب ۱۳۵۷). ترجمه نوشین احمدی خراسانی. تهران: اختران.
- ↑ فتحی، مریم (1383). کانون بانوان: با رویکردی به ریشه‌های تاریخی حرکت‌های زنان در ایران. تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران. ص86.
نویسنده: سمیه سادات هاشمی