تفاوت میان نسخه‌های «چارقد قالبی»
H-ghahremani (بحث | مشارکتها) |
H-ghahremani (بحث | مشارکتها) |
||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش‌شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
[[پرونده:8AFEB8C0-90DF-40B8-A058-6955BF79B240.jpg|بندانگشتی]][[چارقد]]<nowiki/>ی که آن را با نشاسته آهار | [[پرونده:8AFEB8C0-90DF-40B8-A058-6955BF79B240.jpg|بندانگشتی|زنان تهرانی در اندورن با چارقدهای قالبی<ref>افشار، ایرج (1370). ''گنجینه عکس‌های ایران''. تهران: نشر فرهنگ ایران. ص 209.</ref>]][[چارقد]]<nowiki/>ی که آن را با نشاسته آهار می‌زدند تا به اندازه قالب صورت شود و شکل صورت را بگیرد. | ||
<nowiki/>{{TOClimit}} | <nowiki/>{{TOClimit}} | ||
===طرز درست کردن=== | ===طرز درست کردن=== | ||
[[چارقد]]<nowiki/>ی که زنان اندرونی ناصرالدین شاه اختراع کردند. آنها [[چارقد]]<nowiki/>های توری را با نشاسته آهار | [[چارقد]]<nowiki/>ی بود که زنان اندرونی ناصرالدین شاه اختراع کردند. آنها [[چارقد]]<nowiki/>های توری را با نشاسته آهار می‌زدند تا اندازه قالب صورت شود.<ref>ذکاء، یحیی (1336). ''لباس زنان ایران از سده سیزدهم هجری تا امروز''. تهران: اداره کل هنرهای زیبای کشور، اداره موزه‌ها و فرهنگ عامه. ص28.</ref> این قالب‌گیری کار دشواری بود، چرا که اندازه صورت افراد متفاوت بود. روش قالب‌گیری بدین صورت بود که آب و نشاسته را جوشانده و آن را از صافی می‌گذراندند. [[چارقد]] را داخل آب نشاسته گذاشته، سپس دو نفر گوشه [[چارقد]] را می‌گرفتند و زیر آفتاب می‌گرداندند تا دونم شود. آنگاه چهارگوشه [[چارقد]] را چهارلا کرده و دوباره در برابر آفتاب می‌گذاشتند و مدام کف دست روی آن می‌کشیدند تا خشک شود. سپس نخی به دور سرشان می‌بستند و در پیشانی گره می‌زدند. آنگاه [[چارقد]] را به صورت مثلث دولا کرده، روی سر انداخته و زیر گلو سنجاق می‌کردند. نخی را که زیر [[چارقد]] بود از پیشانی باز کرده در حالی که پشت نخ روی [[چارقد]] بود آهسته آهسته نخ را عقب می‌کشیدند تا [[چارقد]] چین بخورد. برای این که قالب [[چارقد]] نشکند آن را آویزان می‌کردند.<ref>غیبی، مهرآسا (1384). ''هشت هزارسال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی''. تهران: هیرمند. ص563.</ref> این نوع [[چارقد]] مخصوص مهمانی و عروسی بود. در تهران فقط دو سه نفر در این کار مهارت داشتند، یکی از آنها صغری قالبی بود که از این طریق شهرت یافته و صاحب ثروت شده بود. اجرت قالب‌گیری هر [[چارقد]] از دو قران تا پنج قران بود. اجرت [[چارقد]] عروس یک تومان و یک کله قند بود.<ref>ک‍ت‍ی‍رائ‍ی، م‍ح‍م‍ود (1387). ''از خ‍ش‍ت تا خ‍ش‍ت''. تهران: ث‍ال‍ث. صص362-363.</ref> | ||
<nowiki/><nowiki/><br /> | |||
==منابع== | |||
[[رده:پوشاک زنانه]] | [[رده:پوشاک زنانه]] | ||
[[رده:پوشش سر]] | [[رده:پوشش سر]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۶ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۵۸
چارقدی که آن را با نشاسته آهار می‌زدند تا به اندازه قالب صورت شود و شکل صورت را بگیرد.
طرز درست کردن
چارقدی بود که زنان اندرونی ناصرالدین شاه اختراع کردند. آنها چارقدهای توری را با نشاسته آهار می‌زدند تا اندازه قالب صورت شود.[۲] این قالب‌گیری کار دشواری بود، چرا که اندازه صورت افراد متفاوت بود. روش قالب‌گیری بدین صورت بود که آب و نشاسته را جوشانده و آن را از صافی می‌گذراندند. چارقد را داخل آب نشاسته گذاشته، سپس دو نفر گوشه چارقد را می‌گرفتند و زیر آفتاب می‌گرداندند تا دونم شود. آنگاه چهارگوشه چارقد را چهارلا کرده و دوباره در برابر آفتاب می‌گذاشتند و مدام کف دست روی آن می‌کشیدند تا خشک شود. سپس نخی به دور سرشان می‌بستند و در پیشانی گره می‌زدند. آنگاه چارقد را به صورت مثلث دولا کرده، روی سر انداخته و زیر گلو سنجاق می‌کردند. نخی را که زیر چارقد بود از پیشانی باز کرده در حالی که پشت نخ روی چارقد بود آهسته آهسته نخ را عقب می‌کشیدند تا چارقد چین بخورد. برای این که قالب چارقد نشکند آن را آویزان می‌کردند.[۳] این نوع چارقد مخصوص مهمانی و عروسی بود. در تهران فقط دو سه نفر در این کار مهارت داشتند، یکی از آنها صغری قالبی بود که از این طریق شهرت یافته و صاحب ثروت شده بود. اجرت قالب‌گیری هر چارقد از دو قران تا پنج قران بود. اجرت چارقد عروس یک تومان و یک کله قند بود.[۴]
منابع
- ↑ افشار، ایرج (1370). گنجینه عکس‌های ایران. تهران: نشر فرهنگ ایران. ص 209.
- ↑ ذکاء، یحیی (1336). لباس زنان ایران از سده سیزدهم هجری تا امروز. تهران: اداره کل هنرهای زیبای کشور، اداره موزه‌ها و فرهنگ عامه. ص28.
- ↑ غیبی، مهرآسا (1384). هشت هزارسال تاریخ پوشاک اقوام ایرانی. تهران: هیرمند. ص563.
- ↑ ک‍ت‍ی‍رائ‍ی، م‍ح‍م‍ود (1387). از خ‍ش‍ت تا خ‍ش‍ت. تهران: ث‍ال‍ث. صص362-363.
نویسنده: حکمت بروجردی