تفاوت میان نسخه‌های «شهرنوش پارسی‌پور»

از دانشنامه الکترونیکی زنان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۳۴ نسخه‌ٔ میانی ویرایش‌شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
شهرنوش پارسی پور (1324)
[[پرونده:شهرنوش پارسی پور.jpg|بندانگشتی|300x300پیکسل|شهرنوش پارسی‌پور]]
داستان نویس، مؤلف و مترجم پرآوازه ی معاصر
شهرنوش پارسی‌پور (1324)[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&classType=2&id=29255&pageStatus=1] داستان‌نویس، مؤلف و مترجم معاصر چپ‌گرای ایرانی و از اعضای کانون نویسندگان ایران است.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&classType=2&id=29255&pageStatus=1


=== زندگینامه ===
=== زندگی‌نامه ===
شهرنوش پارسی‌پور در 28 بـهمن 1324 در تـهران مـتولد شد. پدرش، علی پارسی‌پور، ابتدا قاضی دادگستری بود، ولی بعدها استعفا داد و به کار وکالت روی آورد. مادرش، فخرالملوک‌ والا، زنی خانه دار اما باسواد بود که او را از کودکی به‌ خواندن تـشویق می‌نمود‌.ی به اقتضای شغل پدر، مدتی در خرمشهر زندگی کرد و دوره دبستان و دبیرستان را در آنجا گذراند. در سال 1345 به تهران آمد و در کارخانه تولید دارو و سپس در تلویزیون مشغول به کار شد.<ref>ع‍اب‍دی‍ن‍ی‌، ح‍س‍ن‌ (1401). دختران شهرزاد: زنان نویسنده‌ ایرانی. ویراستار احمد سمیعی‌گیلانی. تهران: نشر چشمه. صص194-195.</ref> از هفده سالگی به‌ عنوان منشی در سـازمان آب و برق‌ خوزستان مشغول بـه کـار شد.
شهرنوش پارسی‌پور در 28 بهمن 1324 در تهران متولد شد. پدرش، علی پارسی‌پور، ابتدا قاضی دادگستری بود، ولی بعدها به کار وکالت روی آورد. مادرش، فخرالملوک‌ والا، زنی خانه‌دار اما باسواد بود که او را از کودکی به‌ خواندن تشویق می‌نمود‌. شهرنوش به اقتضای شغل پدر، مدتی در خرمشهر زندگی کرد و دوره دبستان و دبیرستان را در آنجا گذراند. در سال 1345 با [https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%86%D8%A7%D8%B5%D8%B1_%D8%AA%D9%82%D9%88%D8%A7%DB%8C%DB%8C ناصر تقوایی]، نویسنده و کارگردان آشنا شد و این آشنایی اندکی بعد منجر به ازدواج شد. او تنها فرزندش، علی، را در سال 1347 به دنیا آورد. شهرنوش و ناصر تقوایی در سال 1352 از یکدیگر جدا شدند.[https://t.me/s/Toubabooks?q=%23%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87%E2%80%8C_%D9%85%D8%AA%D9%86]شهرنوش مدرک کارشناسی خود را در رشته جامعه‌شناسی از دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران گرفت. در سال 1353 دستگیر شد. پس از آزادی در همان سال به فرانسه رفت و در دانشگاه سوربن به مطالعه زبان فرانسه و فرهنگ و تمدن چین پرداخت. شهرنوش در تابستان 1358 به ایران بازگشت. او که عضو کانون نویسندگان ایران بود و دارای گرایش‌های سوسیالیستی بود در مرداد 1360 دستگیر شد و تا اسفند 1364 را در زندان اوین گذراند.<ref name=":1" />همچنین در سال 1368 به سبب انتشار کتاب ''زنان بدون مردان'' مجدداً دستگیر شد. شهرنوش پس از دو ماه با قرار وثیقه آزاد شد و به آمریکا رفت. او در سراسر آمریکا سفر کرد و سپس به کانادا رفت و از آنجا روانه سوئد، نروژ، اتریش، انگلستان و فرانسه شد. پس از یک سال سفر به دور دنیا به ایران بازگشت. از آنجایی که چاپ کتاب‌های او در ایران ممنوع اعلام شده بود و منبع درآمد دیگری نداشت در سال 1373 به آمریکا بازگشت. او در حد فاصل سال‌های 2003 و 2004، به مدت یک سال به عنوان نویسنده مهمان در شهر پروویدنس، مهمان دانشگاه براون بود و در سال 2010 دکترای افتخاری از این دانشگاه دریافت کرد.[https://www.iranicaonline.org/articles/tuba-va-mana]
https://www.irannamag.com/article/4549/


در کارخانه تولید دارو به عنوان ماشین نویس حسابداری به کار مشغول شد و سپس به سازمان رادیو و تلویزیون رفت و متصدی دبیرخانه گروه روستایی بود. چهار سال‌ پس از آغاز به کـار در سازمان تلویزیون تهیه‌کننده برنامه‌ای‌ زیر‌ عنوان‌ زنان‌ روستائی‌ شد.  
=== فعالیت‌های شغلی ===
https://www.irannamag.com/article/4549/
شهرنوش از هفده سالگی به‌ عنوان منشی در سازمان آب و برق‌ خوزستان مشغول بـه کار شد.<ref name=":4">پارسی‌پور، شهرنوش؛ میلانی، فرزانه (1372). پای صحبت شهرنوش پارسی‌پور. ''ایران نامه''. پاییز 72. شماره 44. صص691-692.</ref> او در سال 1345 به تهران آمد<ref name=":1">ع‍اب‍دی‍ن‍ی‌، ح‍س‍ن‌ (1401). ''دختران شهرزاد: زنان نویسنده‌ ایرانی''. ویراستار احمد سمیعی‌گیلانی. تهران: نشر چشمه. صص194-195.</ref>و در کارخانه تولید دارو به عنوان ماشین‌نویس حسابداری به کار مشغول شد و سپس به سازمان رادیو و تلویزیون رفت و متصدی دبیرخانه گروه روستایی شد. او چهار سال‌ پس از آغاز به کار در سازمان تلویزیون، در سال 1353 تهیه‌کننده برنامه‌ای‌ با عنوان‌ زنان‌ روستایی‌ شد.<ref name=":4" /> او که گرایشات کمونیستی داشت به نشانه اعتراض به اعدام [https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AE%D8%B3%D8%B1%D9%88_%DA%AF%D9%84%D8%B3%D8%B1%D8%AE%DB%8C خسرو گلسرخی] و [https://fa.wikipedia.org/wiki/%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87_%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D9%86 کرمت‌اللّه دانشیان]، استعفا داد و چهار ماه بعد بر اثر آن، دستگیر شد و 54 روز را در حبس گذراند. شهرنوش در سال 1365 یک کتابفروشی راه انداخت تا امرار معاش کند.[https://t.me/s/Toubabooks?q=%23%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87%E2%80%8C_%D9%85%D8%AA%D9%86]


در سال 1345 با ناصر تقوایی، نویسنده و کارگردان آشنا شد و این آشنایی اندکی بعد منجر به ازدواج شد. ثمره این ازدواج یک پسر به نام علی است که در سال 1347 به دنیا آمد. این ازدواج در سال 1352 به جدایی ختم شد.
=== نویسندگی ===
https://t.me/s/Toubabooks?q=%23%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87%E2%80%8C_%D9%85%D8%AA%D9%86
پارسی‌پور نویسندگی را از سال 1341 با نوشتن داستانی کوتاه در [[مجله اطلاعات بانوان|مجله ''اطلاعات بانوان'']] شروع کرد<ref name=":4" /> و سپس برخی از آثار کوتاهش گه گاه در مجله‌ی ''سخن'' و سایر نشریات به چاپ می‌رسید. داستان ''توپک قرمز'' برای کودکان توسط کانون پرورش فکری کودکان در سال‌‌ 1351‌ چاپ شد. اولین رمان او که در سال 1355 منتشر شد ''سگ و زمستان بلند‌'' نام‌ داشت. این رمان که حاصل تجربه‌های زندانش بود او را به شهرت رساند. پس از آن دو مجموعه داستان‌های کوتاه به نام‌های ''تجربه‌های آزاد'' و ''آویزه‌های بلور'' به فاصله‌ یک‌ سال‌ چاپ شدند. او رمان ''ماجراهای کوچک و ساده روح درخت را د''ر سال 1356 و  به تأثیر آموخته‌های سوربن نوشت.  


لیسانس خود را در دوره شبانه دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران گرفت. در سال 1353 هنگامی که تهیه کننده برنامه زنان روستایی ایران برای تلویزیون بود، به نشانه اعتراض به اعدام خسرو گلسرخی و کرمت الله دانشیان، استعفا داد. و چهارماه بعد بر اثر آن، دستگیر شد و 54 روز را در حبس گذراند. در این دوره غلامحسین ساعدی، هوشنگ گلشیری، فریده لاشایی و پرویز زاهدی نیز دستگیر شدند.
در سال 1361، در زندان قزل‌حصار کرج، شروع به نوشتن ''طوبا و معنای شب'' کرد‌. اما این رمان به دلایلی تا سال 1368 به چاپ نرسید. این کتاب آن‌چنان با استقبال روبرو شد که در دو هفته اول انتشار نایاب و در‌ طی‌ شش‌ ماه سه بار تـجدید چاپ شد. کتاب ''زنان بدون مردان'' که‌ مجموعه‌ای‌ است از داستان‌های کوتاه‌ بهم پیوسته، بین سال‌های 1353 تا 1356 نوشته شد، ولی به علت‌ انقلاب‌‌ منتشر نشد، مگر بخش‌هایی از آن‌که در ''جنگ لوح'' بـه چاپ رسید‌. این کتاب در سال 1369 منتشر شد‌، ولی با مخالفت‌های زیادی روبه‌رو شد و منجر‌ به‌ دستگیری نویسنده و ناشرش گردید.<ref name=":4" /><ref>فرخ‌زاد، پوران (1381). ''کارنمای زنان کارای ایران، از دیروز تا امروز''. تهران: قطره. ص187-188.</ref>''خاطرات زندان'' (سوئد، 1375)، حاصل مشاهدات و تجربه‌های این دوره است.<ref name=":1" />
رمان سگ و زمستان بلند، حاصل تجربه ها و تأملات زندان، پارسی پور را که نویسندگی را از سال 1341 با نوشتن داستانی کوتاه در مجله اطلاعات بانوان شروع کرده بود، به شهرت رساند. وی، در همان سال به فرانسه رفت و در دانشگاه سربن به مطالعه زبان فرانسه و فرهنگ و تمدن چین پرداخت. رمان ماجراهای کوچک و ساده روح درخت، دنباله سگ و زمستان بلند، را به تأثیر آموخته های تازه نوشت. تابستان 1358 به ایران آمد. دوباره به پاریس برگشت و سرانجام ساکن تهران نخستین سال های پس از انقلاب شد.
«اگر بناست به عنوان نویسنده هویت بیابم باید بازگردم و در آن مجموعه زندگی کنم» هرچند با فقر و تنهایی باشد. در مرداد 1360 به جرمی سیاسی دستگیر شد و تا اسفند 1364 را در زندان اوین گذراند.  
ع‍اب‍دی‍ن‍ی‌، ح‍س‍ن‌ (1401). دختران شهرزاد: زنان نویسنده‌ ایرانی. ویراستار احمد سمیعی‌گیلانی. تهران: نشر چشمه. صص194-195.


او در غربت هم آثار متعددی منتشر کرد، از جمله ''عقل آبی''، ''بر بال باد نشستن''، ''شیوا''، ''آداب صرف چای در حضور گرگ.''<ref name=":1" />شهرنوش پارسی‌پور هرچند سال‌هاست خارج از ایران زندگی می‌کند اما معتقد است بهترین داستان‌های خود را در ایران نوشته و هنوز نتوانسته درباره خارج از ایران مطلبی بنویسد.<ref>تندروصالح، شاهرخ (1397). ''نوشتن در غربت: جستارهایی پیرامون ادبیات ایرانیان در جهان امروز.'' تهران: گستره. ص 124.</ref>او علاوه بر داستان‌نویسی در ترجمه به ویژه ترجمه فرهنگ چینی نیز دست دارد<ref name=":2">قاسم‌زاده، محمد (1383). ''داستان‌نویسان معاصر ایران: گزیده و نقد هفتاد سال داستان‌نویسی ایران''. تهران: هیرمند. ص397.</ref> و به پیراروانشناسی نیز علاقمند است.
==== مضامین ====
پارسی‌پور از جمله زنان نویسنده‌ای است که کوشش زیادی در معرفی موقعیت زنان کرده است.<ref name=":2" />زن در نظر او همواره مورد ستم و البته ستم‌پذیر بوده است. او در خلال داستان‌هایش همواره به دنبال نوجویی و گریز از مناسبات ساختار جامعه سنتی و تعریف شده توسط مردان است. داستان‌هایش نماینده و نشانگر ادبیات اعتراض است. او معتقد است که با پافشاری، جامعه تسلیم و مناسبات اجتماعی تغییر خواهد کرد. پارسی‌پور یکی از زنان نویسنده‌ی ایرانی است که اندیشه‌ها و نگرانی‌های خود و دیگران را در زندگی به وسیله شخصیت‌های داستانی مطرح کرده است. او از اینکه جریان‌های اعتقادی و سنتی را بر خود بشوراند ابایی ندارد. پارسی‌پور همواره در آثارش رویکردی ضد ازدواج دارد. او ازدواج را باعث یکنواختی و کسالت در زندگی می‌داند. او نگاه ملکی به زن را مایه‌ی نگه‌داشتن زن در رکود می‌داند و معتقد است که همین نگاه است که زنان را تشویق به وسوسه‌گری می‌کند.<ref name=":3">خسروی شکیب، محمد (1389). بررسی اندیشه فمینیسم در آثار شهرنوش و مارگریت دوراس. ''مطالعات ادبیات تطبیقی''. سال 4. شماره 15. صص84-88.</ref>گرایش پارسی‌پور به بیان مسائل زنان و عصیان شدیدش علیه سنت‌ها و قراردادهای اجتماعی برای ایجاد تغییر و تحول در شیوه مردم به ویژه زنان و فراخوانی جامعه به برابری و نگاه فراجنسیتی، او را در چهره نویسنده‌ای فمینیست نشان داده است.<ref name=":3" />پارسی‌پور اندیشیدن را لازمه گذر زن از سنت به تجدد می‌داند؛ سنتی که همواره زن را یک شیء دیده است.<ref>شیرخانی، محمدرضا؛ ملکی، فرشته (1393). بررسی تطبیقی فمینیسم در آثار شهرنوش پارسی‌پور و سحر خلیفه. ''دومین همایش ملی ادبیات تطبیقی دانشگاه رازی''. ص884.</ref>


داستان تـوپک قرمز برای کودکان توسط کانون پرورش فکری کودکان به‌ سال‌‌ 1351‌ چاپ شد. اولین رمان او که در سال 1355 منتشر شد سـگ و زمـستان بـلند‌ نام‌ دارد. دو مجموعه داستان‌های کوتاه به نام‌های تجربه‌های آزاد و آویزه‌های بلور به فـاصله‌ یـک‌ سال‌ چاپ شدند. در سال 1361، در زندان قزل حصار کرج، شروع به نوشتن طوبا و معنای شب کرد‌. نیمی‌ از کتاب نوشته شـده بـود کـه بند او را تغییر دادند و دفترچه‌هایش را‌ از‌ او‌ گرفتند. وقتی بعد از یک سال نوشته‌ها را به او بـازگرداندند طـعمه آتـششان کرد. وی در سال 1365 در حالی که یک کتابفروشی را راه انداخته بود تا سدجوع کند شروع به بازنویسی کتاب کرد.
==== ویژگی ادبی ====
https://t.me/s/Toubabooks?q=%23%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87%E2%80%8C_%D9%85%D8%AA%D9%86
پارسی‌پور در آثاری همچون ''طوبا و معنای شب'' (1367) بیش از پیش به رئالیسم جادویی گرویده است. وی از نویسندگان مدرنیستی است که عناصر واقعی را با فضاهای رویایی و تخیلی درمی‌آمیزد.<ref name=":0">نجف‌زاده بارفروش، محمدباقر (1375). ''زنان داستان‌نویس در ایران''. قائمشهر: نشر روجا. صص72-73.</ref>او یکی از مشهورترین نویسندگان در بهره‌گیری از عناصر نمادین است که از تصاویر انتزاعی و خیالی بهره می‌گیرد و آنها را به طرزی هنرمندانه به اشیا نسبت می‌دهد. اشیاء در داستان‌های او چیزهایی هستند غیر از آن چیزی که باید باشند.<ref>مشتاق، الهه (1377). نویسندگان معاصر زن و داستان کوتاه. ''اندیشه جامعه''. بهمن و اسفند 1377. شماره 3و4. ص76.</ref>
 
طوبا و معنای شـب در‌ خـردادماه‌ 1368‌ از زیـر چاپ درآمد و آن‌چنان توفیقی یافت‌ که در دو هفتهء اول انتشار نایاب و در‌ طی‌ شش‌ ماه سه بـار تـجدید چاپ شد.
کتاب بحث‌انگیز زنان بدون مردان (1368)، که‌ مجموعه‌ای‌ است از داستان‌های کوتاه‌ بـهم پیـوسته، بـین سال‌های 1353 تا 1356 نوشته شد ولی به علت‌ انقلاب‌‌ منتشر نگردید مگر بخش‌هایی از آن‌که در جنگ لوح بـه چـاپ رسید‌. بالاخره‌‌ در سال 1369 این مجموعه منتشر شد‌ و منجر‌ به‌ دستگیری نویسنده و ناشرش گـردید.
https://www.irannamag.com/article/4549/
 
 
خاطرات زندان (سوئد، 1375)، اثری یگانه در نوع خود، حاصل مشاهدات و تجربه های این دوره است. پس از آزادی برای گذران زندگی به تجربه روی آورد. او علاقه مند به پیراروان شناسی و اساطیر و فرهنگ قدیم چین است و ترجمه هایی در این زمینه ها دارد.
مجموعه داستان های به هم پیوسته زنان بدون مردان (1368) پس از چاپ جمع آوری و پارسی پور دوباره روانه زندان شد؛ پس از دو ماه با قرار وثیقه آزاد شد و به آمریکا مهاجرت کرد. بر اثر افسردگی، طی ده سال چهاربار در بیمارستان بستری شد.
ع‍اب‍دی‍ن‍ی‌، ح‍س‍ن‌ (1401). دختران شهرزاد: زنان نویسنده‌ ایرانی. ویراستار احمد سمیعی‌گیلانی. تهران: نشر چشمه. صص194-195.
 
 
وی در سراسر آمریکا سفر کرد و سپس به کانادا رفت و از آنجا روانه سوئد، نروژ، اتریش، انگلستان و فرانسه شد. پس از یک سال سفر به دور دنیا به ایران بازگشت. از آنجایی که چاپ کتاب های او در ایران ممنوع اعلام شده بود و منبع درآمد دیگری نداشت در سال 1373 به آمریکا بازگشت. در حد فاصل سالهای 2003 و 2004، به مدت یک سال به عنوان نویسنده مهمان در شهر پروویدنس، مهمان دانشگاه براون بود.u
 
=== مفاخر ===
او دوبار به دریافت جایزه هیلمن ـ هامت نائل گردیده است.
https://t.me/s/Toubabooks?q=%23%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87%E2%80%8C_%D9%85%D8%AA%D9%86
 
 
او نویسنده پرکاری است و در غربت آثار متعدد منتشر کرده است، از جمله عقل آبی، بر بال باد نشستن (درباره تاریخ معاصر با دو شخصیت زن یهودی و بهایی که تصمیم به مهاجرت می گیرند)، شیوا، آداب صرف چای در حضور گرگ.
پارسی پور در آثاری همچون طوبا و معنای شب (1367)، که پس از انقلاب منتشر کرد، بیش از پیش به رئالیسم جادویی گروید.
<ref>ع‍اب‍دی‍ن‍ی‌، ح‍س‍ن‌ (1401). دختران شهرزاد: زنان نویسنده‌ ایرانی. ویراستار احمد سمیعی‌گیلانی. تهران: نشر چشمه. صص194-195.</ref>
 
 
 
وی از آغاز جوانی به داستان نویسی روی آورد و برخی از آثار کوتاهش گه گاه در مجله ی سخن و سایر نشریات به چاپ می رسید اما آثارش پس از انقلاب شناخته شد و پس از انتشار کتاب داستانی زن بدون مردان که در سال 1366 از سوی انتشارات نقره به چاپ رسید با مخالفت های زیادی روبه رو شد.
فرخ‌زاد، پوران (1381). کارنمای زنان کارای ایران، از دیروز تا امروز. تهران: قطره. ص187-188.
 
داستان‌ها و مقاله‌هایی را در نشریات مختلف از قبیل: جنگ‌ هنر‌ و ادبیات‌ جنوب، فصل‌های سبز، فردوسی، جنگ اصـفهان، کـیهان سـال، تماشا، لوح، الفبا و کتاب‌ جمعه‌ به‌ چاپ رسانده است.
در خصوص سنین شروع به نویسندگی می گوید:
نـویسندگی را در خـوزستان شـروع کردم انشاء من همیشه‌ خوب‌‌ بود.رمان زیاد می‌خواندم و در حقیقت‌ در‌ این مقطع‌ فکر‌ دیـگری‌ در ذهـنم‌ نبود غیراز‌ اینکه می‌خواهم نویسنده شوم. شاید هم تا حدودی تأثیر مادرم بـود چـون او هـم از‌ سنین‌ جوانی کوشش‌هایی برای نوشتن کرده بود و‌ طرح‌ رمانی‌ هم‌‌ در‌ ذهنش بود که‌ مقداری‌ از آن را هـم نـوشته بود. پدر من هم شعر می‌گفت و یک رمان هم نوشته بود‌. بهرحال‌ خـانوادهء‌ پدری مـن اغـلب در کارهای فرهنگی هستند‌ و خانواده‌ مادریم‌ استعداد‌ شعر‌ دارند‌.
https://www.irannamag.com/article/4549/
 
.
نخستین اثر داستانی پارسی پور در کالبد رمان به نام سگ و زمستان بلند در سال 1355 شمسی چاپ شد. در رمان یاد شده، دختر جوانی در برخورد با مشکلات مبارزان آزاد شده از زندان و رفاه طلبی طبقه متوسط، به بیداری جسمی و روحی دست می یابد.
<ref name=":0">نجف زاده بارفروش، محمدباقر (1375). زنان داستان نویس در ایران. قائمشهر: نشر روجا. صص72-73.</ref>
وی از نویسندگان مدرنیستی است که عناصر واقعی را با فضاهای رویایی و تخیلی درمی آمیزد. <ref name=":0" />


=== آثار ===
=== آثار ===
قصه ی توپک قرمز (1351). تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=4730256&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
سگ و زمستان بلند (1355). تهران: امیرکبیر.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1935745&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
آویزه های بلور: مجموعه داستان (1356). تهران: رز.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2045956&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
طوب‍ا و م‍ع‍ن‍ای‌ ش‍ب‌ (1368). ت‍ه‍ران‌: اسپرک.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=521195&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
(این کتاب در سال 1385 به زبان انگلیسی ترجمه و چاپ شده است)
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1047565&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
زنان بدون مردان (1368). تهران: نشر نقره.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=503698&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
(این کتاب در سال 1377 نیز به زبان انگلیسی ترجمه و چاپ شده است)
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=951122&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
تجربه های آزاد (1371). سوئد: باران.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=524712&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
آداب صرف چای در حضور گرگ (1372). سنت خوزه: زمانه.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=499755&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
عقل آبی (1373). با مقدمه عباس میلانی. سوئد: باران.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1206197&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
خاطرات زندان (1377). استکهلم: باران.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=710759&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
شیوا یک داستان ـ دانش (1378). سوئد: باران.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1287297&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
ماجراهای ساده و کوچک روح درخت (1378). سوئد: باران.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1210683&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
بر بال باد نشستن (1381). سوئد: باران.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1206989&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
داستان های مردان تمدن های مختلف (1381). تهران: شیرین.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=654115&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
گرما در سال صفر (1382). تهران: شیرین.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=675076&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
مردان در برابر زنان (1383). تهران: شیرین.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=706083&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
آسیه در میان دو دنیا (1387). تهران: شرکت انتشارات سایه.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=4010060&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
گزارش یک زندگی (1394). استکهلم: باران (کتاب حاضر نام یک برنامه رادیویی است که از سال ۲۰۰۶ میلادی در وب‌سایت رادیو زمانه توسط نویسنده پخش و منتشر شده است).
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=4114325&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
کمی بهار (1398). سوئد: باران. (از کانال تلگرامی کتاب فروشی طوبا/ فروش آنلاین آثار شهرنوش پارسی پور)
https://t.me/s/Toubabooks?q=%23%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87%E2%80%8C_%D9%85%D8%AA%D9%86
ترجمه
جکسون، شرلی (1368). شکار جادوگران در دهکده سلیم. تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=572776&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author


بادری ـ ولرس، دلفین (1368). چین: از ک‍ن‍ف‍وس‍ی‍وس‌ ت‍ا راه‍پ‍ی‍م‍ای‍ی‌ ب‍زرگ‌. تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
==== کتاب ====
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=709089&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author


کاستلان، ایون (1368). پیرا روان شناسی. تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
===== تألیف =====
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=512087&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
# ''قصه‌ی توپک قرمز'' (1351). تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=4730256&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# ''سگ و زمستان بلند'' (1355). تهران: امیرکبیر.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1935745&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# ''آویزه‌های بلور: مجموعه داستان'' (1356). تهران: رز.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2045956&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# ''طوب‍ا و م‍ع‍ن‍ای‌ ش‍ب‌'' (1368). ت‍ه‍ران‌: اسپرک.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=521195&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author](این کتاب در سال 1385 به زبان انگلیسی ترجمه و چاپ شده است).[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1047565&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# ''زنان بدون مردان'' (1368). تهران: نشر نقره.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=503698&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author](این کتاب در سال 1377 نیز به زبان انگلیسی ترجمه و چاپ شده است).[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=951122&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# ''تجربه‌های آزاد'' (1371). سوئد: باران.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=524712&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# ''آداب صرف چای در حضور گرگ'' (1372). سنت خوزه: زمانه.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=499755&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# ''عقل آبی'' (1373). با مقدمه عباس میلانی. سوئد: باران.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1206197&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# ''خاطرات زندان'' (1377). استکهلم: باران.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=710759&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# ''شیوا یک داستان ـ دانش'' (1378). سوئد: باران.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1287297&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# ''ماجراهای ساده و کوچک روح درخت'' (1378). سوئد: باران.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1210683&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# ''بر بال باد نشستن'' (1381). سوئد: باران.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1206989&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# ''داستان‌های مردان تمدن‌های مختلف'' (1381). تهران: شیرین.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=654115&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# ''گرما در سال صفر'' (1382). تهران: شیرین.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=675076&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# ''مردان در برابر زنان'' (1383). تهران: شیرین.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=706083&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# ''آسیه در میان دو دنیا'' (1387). تهران: شرکت انتشارات سایه.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=4010060&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# ''گزارش یک زندگی'' (1394). استکهلم: باران (کتاب حاضر نام یک برنامه رادیویی است که از سال ۲۰۰۶ میلادی در وب‌سایت رادیو زمانه توسط نویسنده پخش و منتشر شده است).[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=4114325&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# ''کمی بهار'' (1398). سوئد: باران.[https://t.me/s/Toubabooks?q=%23%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%D9%87%E2%80%8C_%D9%85%D8%AA%D9%86]


ک‍ال‍ت‍ن‍م‍ارک‌، م‍اک‍س‌ (1369). لائ‍وت‍زه‌ و آی‍ی‍ن‌ دائ‍و. تهران: به نگار.
===== ترجمه =====
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=575414&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author


تیفری، ایو (1372). رازهای اخترگویی ئی جینگ. تهران: نشر روایت.
# جکسون، شرلی (1368). ''شکار جادوگران در دهکده سلیم''. تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=572776&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=600756&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
# بادری ـ ولرس، دلفین (1368). ''چین: از ک‍ن‍ف‍وس‍ی‍وس‌ ت‍ا راه‍پ‍ی‍م‍ای‍ی‌ ب‍زرگ‌''. تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=709089&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# کاستلان، ایون (1368). ''پیراروان‌شناسی''. تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=512087&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# ک‍ال‍ت‍ن‍م‍ارک‌، م‍اک‍س‌ (1369). ''لائ‍وت‍زه‌ و آی‍ی‍ن‌ دائ‍و''. تهران: به نگار.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=575414&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# تیفری، ایو (1372). ''رازهای اخترگویی ئی جینگ''. تهران: نشر روایت.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=600756&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# ک‍اردن‌، پ‍ات‍ری‍ش‍ی‍ا (1373). ''لئو تالستوی''. تهران: کهکشان.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=507973&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# وو، چنگ ـ نن (1374). ''سی یئوجی، یا، سیر باختر''. ترجمه از فرانسه. تهران: نشر علم.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=529339&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# شسنو، ژان (1374). ''تاریخ چین''. تهران: علم.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=539158&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# م‍ع‍ل‍وف‌، ام‍ی‍ن‌ (1374). ''ص‍خ‍ره‌ ت‍ای‍ن‍وس‌''. ت‍ه‍ران‌: ن‍ش‍ر روای‍ت‌.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=536219&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# دل‍س‍ول‌، پ‍ائ‍ولا (1378). ''طال‍ع‌ب‍ی‍ن‍ی‌ چ‍ی‍ن‍ی''. ت‍ه‍ران‌: ن‍ش‍ر ام‍ی‍ر م‍س‍ت‍ع‍ان‌.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=593497&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# جمیسن، کلی (1385). ''ذهن بی‌قرار''. تهران: مروارید.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=796385&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]
# ک‍وور، راب‍رت‌ (1389). ''خدمتکار کتک‌خور''. تهران: آموت.[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2061302&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]


ک‍اردن‌، پ‍ات‍ری‍ش‍ی‍ا (1373). لئو تالستوی. تهران: کهکشان.
==== مقاله ====
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=507973&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author


# نقد کتاب: چراغانی در باد (1369). ''کلک''. اردیبهشت ۱۳۶۹. شماره ۲.
# نگاهی به دل و دلدادگی (1379). ''کارنامه''. آذر ۱۳۷۹. شماره ۱۴.
# نقد و بررسی کتاب: نگاهی به «حضور آبی مینا» (1381). ''بخارا.'' مرداد ۱۳۸۱. شماره ۲۶.[http://ensani.ir/fa/article/author/11202]


=== جوایز و مفاخر ===


وو، چنگ ـ نن (1374). سی یئوجی، یا، سیر باختر. ترجمه از فرانسه. تهران: نشر علم.
* دوبار دریافت جایزه هِلمن ـ هَمِت در سال‌های 1994 و 2003 [https://www.iranicaonline.org/articles/tuba-va-mana]
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=529339&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author


شسنو، ژان (1374). تاریخ چین. تهران: علم.
* برنده جایزه بیتای در سال 2016 [https://iranian-studies.stanford.edu/initiatives/bita-prize-persian-arts]
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=539158&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
* برگزیده زن سال 2007 از هجدهمین همایش پژوهش‌های زنان در آمریکا[https://web.archive.org/web/20201025104516/https://www.iwsf.org/untitled-c1mbi]


م‍ع‍ل‍وف‌، ام‍ی‍ن‌ (1374). ص‍خ‍ره‌ ت‍ای‍ن‍وس‌. ت‍ه‍ران‌: ن‍ش‍ر روای‍ت‌.
== منابع ==
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=536219&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
<references />


دل‍س‍ول‌، پ‍ائ‍ولا (1378). طال‍ع‌ب‍ی‍ن‍ی‌ چ‍ی‍ن‍ی. ت‍ه‍ران‌: ن‍ش‍ر ام‍ی‍ر م‍س‍ت‍ع‍ان‌.
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=593497&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author


جمیسن، کلی (1385). ذهن بی قرار. تهران: مروارید.
== پیوند به بیرون ==
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=796385&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author


ک‍وور، راب‍رت‌ (1389). خدمتکار کتک خور. تهران: آموت.
# [https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/bibliographicAdvancedSearch.do?command=NEW_SEARCH&classType=0&pageStatus=1 سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران]
https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2061302&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author
# [https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87%D9%94_%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C ویکی‌پدیای فارسی]
# [https://t.me/s/Toubabooks کتاب‌فروشی طوبا]
#[http://ensani.ir/fa/article/author/11202 پرتال جامع علوم انسانی]
#[https://www.iranicaonline.org/articles/tuba-va-mana ایرانیکا]
#[https://iranian-studies.stanford.edu/initiatives/bita-prize-persian-arts دانشگاه استنفورد]
#[https://web.archive.org/web/20201025104516/https://www.iwsf.org/untitled-c1mbi بنیاد پژوهش‌های زنان ایران]


مقالات
== نگارخانه ==
نقد کتاب: چراغانی در باد (1369). کلک. اردیبهشت ۱۳۶۹. شماره ۲.  
<gallery>
نگاهی به دل و دلدادگی (1379). کارنامه. آذر ۱۳۷۹. شماره ۱۴.
پرونده:طوبا و معنای شب- شهرنوش پارسی پور.jpg|''طوبا و معنای شب''، تألیف شهرنوش پارسی‌پور
نقد و بررسی کتاب: نگاهی به «حضور آبی مینا» (1381). بخارا. مرداد ۱۳۸۱. شماره ۲۶.
پرونده:آویزه های بلور- شهرنوش پارسی پور.jpg|''آویزه‌های بلور''، تألیف شهرنوش پارسی‌پور
http://ensani.ir/fa/article/author/11202
پرونده:مردان در برابر زنان- شهرنوش پارسی پور.jpg|''مردان در برابر زنان''، تألیف شهرنوش پارسی‌پور
پرونده:زنان بدون مردان- شهرنوش پارسی پور.png|''زنان بدون مردان''، تألیف شهرنوش پارسی‌پور
پرونده:بر بال باد نشستن- شهرنوش پارسی پور.jpeg|''بر بال باد نشستن''، تألیف شهرنوش پارسی‌پور
پرونده:تجربه های آزاد- شهرنوش پارسی پور.jpg|''تجربه‌های آزاد''، تألیف شهرنوش پارسی‎‌پور
پرونده:صخره تانیوس- شهرنوش پارسی پور.png|''صخره تانیوس''، تألیف شهرنوش پارسی‌پور
پرونده:سگ و زمستان بلند- شهرنوش پارسی پور.jpg|''سگ و زمستان بلند''، تألیف شهرنوش پارسی‌پور
</gallery>




افتخارات
نویسنده: حکمت بروجردی
برنده جایزه بیتای در سال 2016
[[رده:زنان مترجم]]
https://iranian-studies.stanford.edu/initiatives/bita-prize-persian-arts
[[رده:نویسندگان فمینیست]]
برگزیده زن سال 2007 از هجدهمین همایش پژوهش های زنان در آمریکا
[[رده:نویسندگان چپ‌گرا]]
https://web.archive.org/web/20201025104516/https://www.iwsf.org/untitled-c1mbi
[[رده:اعضای کانون نویسندگان ایران]]
[[رده:نویسندگان زن]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۲ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۲۷

شهرنوش پارسی‌پور

شهرنوش پارسی‌پور (1324)[۱] داستان‌نویس، مؤلف و مترجم معاصر چپ‌گرای ایرانی و از اعضای کانون نویسندگان ایران است.

زندگی‌نامه

شهرنوش پارسی‌پور در 28 بهمن 1324 در تهران متولد شد. پدرش، علی پارسی‌پور، ابتدا قاضی دادگستری بود، ولی بعدها به کار وکالت روی آورد. مادرش، فخرالملوک‌ والا، زنی خانه‌دار اما باسواد بود که او را از کودکی به‌ خواندن تشویق می‌نمود‌. شهرنوش به اقتضای شغل پدر، مدتی در خرمشهر زندگی کرد و دوره دبستان و دبیرستان را در آنجا گذراند. در سال 1345 با ناصر تقوایی، نویسنده و کارگردان آشنا شد و این آشنایی اندکی بعد منجر به ازدواج شد. او تنها فرزندش، علی، را در سال 1347 به دنیا آورد. شهرنوش و ناصر تقوایی در سال 1352 از یکدیگر جدا شدند.[۲]شهرنوش مدرک کارشناسی خود را در رشته جامعه‌شناسی از دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران گرفت. در سال 1353 دستگیر شد. پس از آزادی در همان سال به فرانسه رفت و در دانشگاه سوربن به مطالعه زبان فرانسه و فرهنگ و تمدن چین پرداخت. شهرنوش در تابستان 1358 به ایران بازگشت. او که عضو کانون نویسندگان ایران بود و دارای گرایش‌های سوسیالیستی بود در مرداد 1360 دستگیر شد و تا اسفند 1364 را در زندان اوین گذراند.[۱]همچنین در سال 1368 به سبب انتشار کتاب زنان بدون مردان مجدداً دستگیر شد. شهرنوش پس از دو ماه با قرار وثیقه آزاد شد و به آمریکا رفت. او در سراسر آمریکا سفر کرد و سپس به کانادا رفت و از آنجا روانه سوئد، نروژ، اتریش، انگلستان و فرانسه شد. پس از یک سال سفر به دور دنیا به ایران بازگشت. از آنجایی که چاپ کتاب‌های او در ایران ممنوع اعلام شده بود و منبع درآمد دیگری نداشت در سال 1373 به آمریکا بازگشت. او در حد فاصل سال‌های 2003 و 2004، به مدت یک سال به عنوان نویسنده مهمان در شهر پروویدنس، مهمان دانشگاه براون بود و در سال 2010 دکترای افتخاری از این دانشگاه دریافت کرد.[۳]

فعالیت‌های شغلی

شهرنوش از هفده سالگی به‌ عنوان منشی در سازمان آب و برق‌ خوزستان مشغول بـه کار شد.[۲] او در سال 1345 به تهران آمد[۱]و در کارخانه تولید دارو به عنوان ماشین‌نویس حسابداری به کار مشغول شد و سپس به سازمان رادیو و تلویزیون رفت و متصدی دبیرخانه گروه روستایی شد. او چهار سال‌ پس از آغاز به کار در سازمان تلویزیون، در سال 1353 تهیه‌کننده برنامه‌ای‌ با عنوان‌ زنان‌ روستایی‌ شد.[۲] او که گرایشات کمونیستی داشت به نشانه اعتراض به اعدام خسرو گلسرخی و کرمت‌اللّه دانشیان، استعفا داد و چهار ماه بعد بر اثر آن، دستگیر شد و 54 روز را در حبس گذراند. شهرنوش در سال 1365 یک کتابفروشی راه انداخت تا امرار معاش کند.[۴]

نویسندگی

پارسی‌پور نویسندگی را از سال 1341 با نوشتن داستانی کوتاه در مجله اطلاعات بانوان شروع کرد[۲] و سپس برخی از آثار کوتاهش گه گاه در مجله‌ی سخن و سایر نشریات به چاپ می‌رسید. داستان توپک قرمز برای کودکان توسط کانون پرورش فکری کودکان در سال‌‌ 1351‌ چاپ شد. اولین رمان او که در سال 1355 منتشر شد سگ و زمستان بلند‌ نام‌ داشت. این رمان که حاصل تجربه‌های زندانش بود او را به شهرت رساند. پس از آن دو مجموعه داستان‌های کوتاه به نام‌های تجربه‌های آزاد و آویزه‌های بلور به فاصله‌ یک‌ سال‌ چاپ شدند. او رمان ماجراهای کوچک و ساده روح درخت را در سال 1356 و به تأثیر آموخته‌های سوربن نوشت.

در سال 1361، در زندان قزل‌حصار کرج، شروع به نوشتن طوبا و معنای شب کرد‌. اما این رمان به دلایلی تا سال 1368 به چاپ نرسید. این کتاب آن‌چنان با استقبال روبرو شد که در دو هفته اول انتشار نایاب و در‌ طی‌ شش‌ ماه سه بار تـجدید چاپ شد. کتاب زنان بدون مردان که‌ مجموعه‌ای‌ است از داستان‌های کوتاه‌ بهم پیوسته، بین سال‌های 1353 تا 1356 نوشته شد، ولی به علت‌ انقلاب‌‌ منتشر نشد، مگر بخش‌هایی از آن‌که در جنگ لوح بـه چاپ رسید‌. این کتاب در سال 1369 منتشر شد‌، ولی با مخالفت‌های زیادی روبه‌رو شد و منجر‌ به‌ دستگیری نویسنده و ناشرش گردید.[۲][۳]خاطرات زندان (سوئد، 1375)، حاصل مشاهدات و تجربه‌های این دوره است.[۱]

او در غربت هم آثار متعددی منتشر کرد، از جمله عقل آبی، بر بال باد نشستن، شیوا، آداب صرف چای در حضور گرگ.[۱]شهرنوش پارسی‌پور هرچند سال‌هاست خارج از ایران زندگی می‌کند اما معتقد است بهترین داستان‌های خود را در ایران نوشته و هنوز نتوانسته درباره خارج از ایران مطلبی بنویسد.[۴]او علاوه بر داستان‌نویسی در ترجمه به ویژه ترجمه فرهنگ چینی نیز دست دارد[۵] و به پیراروانشناسی نیز علاقمند است.

مضامین

پارسی‌پور از جمله زنان نویسنده‌ای است که کوشش زیادی در معرفی موقعیت زنان کرده است.[۵]زن در نظر او همواره مورد ستم و البته ستم‌پذیر بوده است. او در خلال داستان‌هایش همواره به دنبال نوجویی و گریز از مناسبات ساختار جامعه سنتی و تعریف شده توسط مردان است. داستان‌هایش نماینده و نشانگر ادبیات اعتراض است. او معتقد است که با پافشاری، جامعه تسلیم و مناسبات اجتماعی تغییر خواهد کرد. پارسی‌پور یکی از زنان نویسنده‌ی ایرانی است که اندیشه‌ها و نگرانی‌های خود و دیگران را در زندگی به وسیله شخصیت‌های داستانی مطرح کرده است. او از اینکه جریان‌های اعتقادی و سنتی را بر خود بشوراند ابایی ندارد. پارسی‌پور همواره در آثارش رویکردی ضد ازدواج دارد. او ازدواج را باعث یکنواختی و کسالت در زندگی می‌داند. او نگاه ملکی به زن را مایه‌ی نگه‌داشتن زن در رکود می‌داند و معتقد است که همین نگاه است که زنان را تشویق به وسوسه‌گری می‌کند.[۶]گرایش پارسی‌پور به بیان مسائل زنان و عصیان شدیدش علیه سنت‌ها و قراردادهای اجتماعی برای ایجاد تغییر و تحول در شیوه مردم به ویژه زنان و فراخوانی جامعه به برابری و نگاه فراجنسیتی، او را در چهره نویسنده‌ای فمینیست نشان داده است.[۶]پارسی‌پور اندیشیدن را لازمه گذر زن از سنت به تجدد می‌داند؛ سنتی که همواره زن را یک شیء دیده است.[۷]

ویژگی ادبی

پارسی‌پور در آثاری همچون طوبا و معنای شب (1367) بیش از پیش به رئالیسم جادویی گرویده است. وی از نویسندگان مدرنیستی است که عناصر واقعی را با فضاهای رویایی و تخیلی درمی‌آمیزد.[۸]او یکی از مشهورترین نویسندگان در بهره‌گیری از عناصر نمادین است که از تصاویر انتزاعی و خیالی بهره می‌گیرد و آنها را به طرزی هنرمندانه به اشیا نسبت می‌دهد. اشیاء در داستان‌های او چیزهایی هستند غیر از آن چیزی که باید باشند.[۹]

آثار

کتاب

تألیف
  1. قصه‌ی توپک قرمز (1351). تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان.[۵]
  2. سگ و زمستان بلند (1355). تهران: امیرکبیر.[۶]
  3. آویزه‌های بلور: مجموعه داستان (1356). تهران: رز.[۷]
  4. طوب‍ا و م‍ع‍ن‍ای‌ ش‍ب‌ (1368). ت‍ه‍ران‌: اسپرک.[۸](این کتاب در سال 1385 به زبان انگلیسی ترجمه و چاپ شده است).[۹]
  5. زنان بدون مردان (1368). تهران: نشر نقره.[۱۰](این کتاب در سال 1377 نیز به زبان انگلیسی ترجمه و چاپ شده است).[۱۱]
  6. تجربه‌های آزاد (1371). سوئد: باران.[۱۲]
  7. آداب صرف چای در حضور گرگ (1372). سنت خوزه: زمانه.[۱۳]
  8. عقل آبی (1373). با مقدمه عباس میلانی. سوئد: باران.[۱۴]
  9. خاطرات زندان (1377). استکهلم: باران.[۱۵]
  10. شیوا یک داستان ـ دانش (1378). سوئد: باران.[۱۶]
  11. ماجراهای ساده و کوچک روح درخت (1378). سوئد: باران.[۱۷]
  12. بر بال باد نشستن (1381). سوئد: باران.[۱۸]
  13. داستان‌های مردان تمدن‌های مختلف (1381). تهران: شیرین.[۱۹]
  14. گرما در سال صفر (1382). تهران: شیرین.[۲۰]
  15. مردان در برابر زنان (1383). تهران: شیرین.[۲۱]
  16. آسیه در میان دو دنیا (1387). تهران: شرکت انتشارات سایه.[۲۲]
  17. گزارش یک زندگی (1394). استکهلم: باران (کتاب حاضر نام یک برنامه رادیویی است که از سال ۲۰۰۶ میلادی در وب‌سایت رادیو زمانه توسط نویسنده پخش و منتشر شده است).[۲۳]
  18. کمی بهار (1398). سوئد: باران.[۲۴]
ترجمه
  1. جکسون، شرلی (1368). شکار جادوگران در دهکده سلیم. تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.[۲۵]
  2. بادری ـ ولرس، دلفین (1368). چین: از ک‍ن‍ف‍وس‍ی‍وس‌ ت‍ا راه‍پ‍ی‍م‍ای‍ی‌ ب‍زرگ‌. تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.[۲۶]
  3. کاستلان، ایون (1368). پیراروان‌شناسی. تهران: سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.[۲۷]
  4. ک‍ال‍ت‍ن‍م‍ارک‌، م‍اک‍س‌ (1369). لائ‍وت‍زه‌ و آی‍ی‍ن‌ دائ‍و. تهران: به نگار.[۲۸]
  5. تیفری، ایو (1372). رازهای اخترگویی ئی جینگ. تهران: نشر روایت.[۲۹]
  6. ک‍اردن‌، پ‍ات‍ری‍ش‍ی‍ا (1373). لئو تالستوی. تهران: کهکشان.[۳۰]
  7. وو، چنگ ـ نن (1374). سی یئوجی، یا، سیر باختر. ترجمه از فرانسه. تهران: نشر علم.[۳۱]
  8. شسنو، ژان (1374). تاریخ چین. تهران: علم.[۳۲]
  9. م‍ع‍ل‍وف‌، ام‍ی‍ن‌ (1374). ص‍خ‍ره‌ ت‍ای‍ن‍وس‌. ت‍ه‍ران‌: ن‍ش‍ر روای‍ت‌.[۳۳]
  10. دل‍س‍ول‌، پ‍ائ‍ولا (1378). طال‍ع‌ب‍ی‍ن‍ی‌ چ‍ی‍ن‍ی. ت‍ه‍ران‌: ن‍ش‍ر ام‍ی‍ر م‍س‍ت‍ع‍ان‌.[۳۴]
  11. جمیسن، کلی (1385). ذهن بی‌قرار. تهران: مروارید.[۳۵]
  12. ک‍وور، راب‍رت‌ (1389). خدمتکار کتک‌خور. تهران: آموت.[۳۶]

مقاله

  1. نقد کتاب: چراغانی در باد (1369). کلک. اردیبهشت ۱۳۶۹. شماره ۲.
  2. نگاهی به دل و دلدادگی (1379). کارنامه. آذر ۱۳۷۹. شماره ۱۴.
  3. نقد و بررسی کتاب: نگاهی به «حضور آبی مینا» (1381). بخارا. مرداد ۱۳۸۱. شماره ۲۶.[۳۷]

جوایز و مفاخر

  • دوبار دریافت جایزه هِلمن ـ هَمِت در سال‌های 1994 و 2003 [۳۸]
  • برنده جایزه بیتای در سال 2016 [۳۹]
  • برگزیده زن سال 2007 از هجدهمین همایش پژوهش‌های زنان در آمریکا[۴۰]

منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ع‍اب‍دی‍ن‍ی‌، ح‍س‍ن‌ (1401). دختران شهرزاد: زنان نویسنده‌ ایرانی. ویراستار احمد سمیعی‌گیلانی. تهران: نشر چشمه. صص194-195.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ پارسی‌پور، شهرنوش؛ میلانی، فرزانه (1372). پای صحبت شهرنوش پارسی‌پور. ایران نامه. پاییز 72. شماره 44. صص691-692.
  3. فرخ‌زاد، پوران (1381). کارنمای زنان کارای ایران، از دیروز تا امروز. تهران: قطره. ص187-188.
  4. تندروصالح، شاهرخ (1397). نوشتن در غربت: جستارهایی پیرامون ادبیات ایرانیان در جهان امروز. تهران: گستره. ص 124.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ قاسم‌زاده، محمد (1383). داستان‌نویسان معاصر ایران: گزیده و نقد هفتاد سال داستان‌نویسی ایران. تهران: هیرمند. ص397.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ خسروی شکیب، محمد (1389). بررسی اندیشه فمینیسم در آثار شهرنوش و مارگریت دوراس. مطالعات ادبیات تطبیقی. سال 4. شماره 15. صص84-88.
  7. شیرخانی، محمدرضا؛ ملکی، فرشته (1393). بررسی تطبیقی فمینیسم در آثار شهرنوش پارسی‌پور و سحر خلیفه. دومین همایش ملی ادبیات تطبیقی دانشگاه رازی. ص884.
  8. نجف‌زاده بارفروش، محمدباقر (1375). زنان داستان‌نویس در ایران. قائمشهر: نشر روجا. صص72-73.
  9. مشتاق، الهه (1377). نویسندگان معاصر زن و داستان کوتاه. اندیشه جامعه. بهمن و اسفند 1377. شماره 3و4. ص76.


پیوند به بیرون

  1. سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
  2. ویکی‌پدیای فارسی
  3. کتاب‌فروشی طوبا
  4. پرتال جامع علوم انسانی
  5. ایرانیکا
  6. دانشگاه استنفورد
  7. بنیاد پژوهش‌های زنان ایران

نگارخانه


نویسنده: حکمت بروجردی