تفاوت میان نسخه‌های «چادر شب»
H-ghahremani (بحث | مشارکتها) |
Boroujerdi (بحث | مشارکتها) |
||
| سطر ۷: | سطر ۷: | ||
چادر شب یا [[چادر کمر]] پوششی است از پارچه چادر شب. بیشتر بانوان گیلانی در مزارع و شالیزارها آن را به کمر می بندند. رنگ زمینه آن معمولا قرمز است.<ref>محمدی سیف، معصومه (1398). ''جامعه شناسی پوشاک سنتی و زیورآلات زنان ایران زمین''. تهران: اندیشه احسان، صص 59-60.</ref> | چادر شب یا [[چادر کمر]] پوششی است از پارچه چادر شب. بیشتر بانوان گیلانی در مزارع و شالیزارها آن را به کمر می بندند. رنگ زمینه آن معمولا قرمز است.<ref>محمدی سیف، معصومه (1398). ''جامعه شناسی پوشاک سنتی و زیورآلات زنان ایران زمین''. تهران: اندیشه احسان، صص 59-60.</ref> | ||
این پارچه مستطیل بوده که به شکل سه گوش تا می خورد و دور کمر گره خورده یا برای حمل نوزاد بر پشت به دور سینه پیچیده می شود.<ref>برمبرژه، کریستین (1382). ''پوشاک مردم حوزه دریای خزر.'' از سری مقالات دانشنامه ایرانیکا، زیر نظر احسان یارشاطر. تهران: | این پارچه مستطیل بوده که به شکل سه گوش تا می خورد و دور کمر گره خورده یا برای حمل نوزاد بر پشت به دور سینه پیچیده می شود.<ref>برمبرژه، کریستین (1382). ''پوشاک مردم حوزه دریای خزر.'' از سری مقالات دانشنامه ایرانیکا، زیر نظر احسان یارشاطر. تهران: موسسه انتشارات امیرکبیر، ص327.</ref> | ||
<br /> | <br /> | ||
| سطر ۱۳: | سطر ۱۳: | ||
===در گویشها=== | ===در گویشها=== | ||
چادر شب در گویش محلی گیلان چادر شب «[[چادر شو]]» و در اردکان و یزد «[[چادیشو]]» خوانده می شود. | چادر شب در گویش محلی گیلان چادر شب «[[چادر شو]]» و در اردکان و یزد «[[چادیشو]]» خوانده می شود. | ||
===موارد استفاده=== | ===موارد استفاده=== | ||
بانوان چادر شب را هنگام کار کشاورزی مثل چیدن برگ سبز چای، وجین و چیدن مرکبات در هوای سرد و شالیکاری به دور کمر می بندند، زیرا بستن آن علاوه بر گرم نگه داشتن آنان از کمردرد هم جلوگیری می کند. زنانی که با نوزاد کار می کنند از آن استفاده می کنند تا مانند آغوش نوزاد را بر پشت خود حمل کنند. در جهاز هر دختری برای رو جهازی از آن استفاده می‌شده‌است. همچنین به عنوان رو تختی و ساک دستی و جانماز نیز کاربرد داشته است. ظاهرا در گذشته از این پارچه برای پوشش سر نیز همانند چادر استفاده می شده است، اما امروزه تقریبا این استفاده از پارچه چادر شب منسوخ شده است.<ref>یادداشت مؤلف</ref> | بانوان چادر شب را هنگام کار کشاورزی مثل چیدن برگ سبز چای، وجین و چیدن مرکبات در هوای سرد و شالیکاری به دور کمر می بندند، زیرا بستن آن علاوه بر گرم نگه داشتن آنان از کمردرد هم جلوگیری می کند. زنانی که با نوزاد کار می کنند از آن استفاده می کنند تا مانند آغوش نوزاد را بر پشت خود حمل کنند. در جهاز هر دختری برای رو جهازی از آن استفاده می‌شده‌است. همچنین به عنوان رو تختی و ساک دستی و جانماز نیز کاربرد داشته است. ظاهرا در گذشته از این پارچه برای پوشش سر نیز همانند چادر استفاده می شده است، اما امروزه تقریبا این استفاده از پارچه چادر شب منسوخ شده است.<ref>یادداشت مؤلف</ref> | ||
<br /> | |||
===جنس و شکل=== | ===جنس و شکل=== | ||
در گذشته چادر شب را از نخ به دست آمده از پیله درجه سه ابریشم می بافتند، اما امروزه بافت چادر شب با نخ ابریشم تقریباً منسوخ شده است و آن را از ویسکوز یا نخ پنبه میبافند. چادرشب جزئی از صنایع دستی شرق گیلان، استان یزد و هرمزگان است که زنان آن را می بافند و دارای تنوع زیادی است. پارچه آن را یا از نخ های رنگی به شکل چهارخانه | در گذشته چادر شب را از نخ به دست آمده از پیله درجه سه ابریشم می بافتند، اما امروزه بافت چادر شب با نخ ابریشم تقریباً منسوخ شده است و آن را از ویسکوز یا نخ پنبه میبافند. چادرشب جزئی از صنایع دستی شرق گیلان، استان یزد و هرمزگان است که زنان آن را می بافند و دارای تنوع زیادی است. پارچه آن را یا از نخ های رنگی به شکل چهارخانه میبافند و رنگ زمینه آن عموما قرمز است.<ref>رمضان‌خانی، صدیقه (<bdi>۱۳۸۷</bdi>). ''هنر نساجی در شهر یزد''، تهران: سبحان نور، صص 288-290.</ref> | ||
[[پرونده:چادر کمر.jpg|بندانگشتی|زنان شالیکار گیلانی با چادر شب بر کمر]] | |||
===منابع=== | ===منابع=== | ||
نسخهٔ ۴ دسامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۲۱
چادر شب هم نام نوعی پارچه است و هم پوششی است که از آن پارچه تهیه می شود.
تعریف
چادر شب نام نوع خاصی از پارچه از جنس پنبه، ویسکوز یا ابریشم با طرح های راه راه، کج بافت، چهارخانه و پیچازی که در مناطق مختلف ایران از جمله یزد و گیلان بافته می شود.[۲]
چادر شب یا چادر کمر پوششی است از پارچه چادر شب. بیشتر بانوان گیلانی در مزارع و شالیزارها آن را به کمر می بندند. رنگ زمینه آن معمولا قرمز است.[۳]
این پارچه مستطیل بوده که به شکل سه گوش تا می خورد و دور کمر گره خورده یا برای حمل نوزاد بر پشت به دور سینه پیچیده می شود.[۴]
در گویشها
چادر شب در گویش محلی گیلان چادر شب «چادر شو» و در اردکان و یزد «چادیشو» خوانده می شود.
موارد استفاده
بانوان چادر شب را هنگام کار کشاورزی مثل چیدن برگ سبز چای، وجین و چیدن مرکبات در هوای سرد و شالیکاری به دور کمر می بندند، زیرا بستن آن علاوه بر گرم نگه داشتن آنان از کمردرد هم جلوگیری می کند. زنانی که با نوزاد کار می کنند از آن استفاده می کنند تا مانند آغوش نوزاد را بر پشت خود حمل کنند. در جهاز هر دختری برای رو جهازی از آن استفاده می‌شده‌است. همچنین به عنوان رو تختی و ساک دستی و جانماز نیز کاربرد داشته است. ظاهرا در گذشته از این پارچه برای پوشش سر نیز همانند چادر استفاده می شده است، اما امروزه تقریبا این استفاده از پارچه چادر شب منسوخ شده است.[۶]
جنس و شکل
در گذشته چادر شب را از نخ به دست آمده از پیله درجه سه ابریشم می بافتند، اما امروزه بافت چادر شب با نخ ابریشم تقریباً منسوخ شده است و آن را از ویسکوز یا نخ پنبه میبافند. چادرشب جزئی از صنایع دستی شرق گیلان، استان یزد و هرمزگان است که زنان آن را می بافند و دارای تنوع زیادی است. پارچه آن را یا از نخ های رنگی به شکل چهارخانه میبافند و رنگ زمینه آن عموما قرمز است.[۷]
منابع
- ↑ پاکباز، رویین (1390). نقاشی ایران: از دیرباز تا امروز. تهران: زرین و سیمین، ص 156.
- ↑ سید صدر، سید ابوالقاسم (۱۳۸۶). دایره المعارف هنرهای صنایع دستی و حرف مربوط به آن. تهران: سیمای دانش، ص164.
- ↑ محمدی سیف، معصومه (1398). جامعه شناسی پوشاک سنتی و زیورآلات زنان ایران زمین. تهران: اندیشه احسان، صص 59-60.
- ↑ برمبرژه، کریستین (1382). پوشاک مردم حوزه دریای خزر. از سری مقالات دانشنامه ایرانیکا، زیر نظر احسان یارشاطر. تهران: موسسه انتشارات امیرکبیر، ص327.
- ↑ محمدی سیف، معصومه (1398). جامعه شناسی پوشاک سنتی و زیورآلات زنان ایران زمین. تهران: اندیشه احسان، ص487.
- ↑ یادداشت مؤلف
- ↑ رمضان‌خانی، صدیقه (۱۳۸۷). هنر نساجی در شهر یزد، تهران: سبحان نور، صص 288-290.
نویسنده: حکمت بروجردی