مهین زورقی

مهین زورقی (زاده 1343) شاعر، نویسنده و معلم نابینا است.

زندگی‌نامه

مهین زورقی متولد ۱۳۴۳ شمسی در دزفول به دنیا آمد و از بدو تولد نابینا بود. او با حواس باقیمانده خود، یعنی شنوایی، بویایی، چشایی و لامسه، دنیا را شناخت و با وضعیت خود کنار آمد. خانواده‌اش زندگی را برای او عادی‌سازی و متناسب‌سازی کردند تا اینکه او در سن هفت سالگی و در مدرسه متوجه تفاوت خودش با دیگران شد.[۱]

تحصیلات

مهین زورقی از هفت سالگی به تحصیل در مدرسه استثنایی دزفول پرداخت و پس از فارغ‌التحصیلی از دبیرستان، به تهران رفت و در سال 1362 در رشته الهيات و معارف اسلامی دانشگاه تهران پذیرفته شد. او در سال ۱۳۶۶ با مدرک کارشناسی فارغ‌التحصیل شد و در سال بعد به عنوان معلم در مدرسه نابینایان نرجس شروع به تدریس کرد. زورقی در سال ۱۳۸۷ پایان‌نامه‌ای با عنوان توصيف دفاع مقدس در شعر قیصر امین‌پور و دکتر حسین حسنی ارائه داد و در رشته زبان و ادبيات فارسي از دانشگاه شهید بهشتي تهران فارغ‌التحصيل شده است.

فعالیت‌های فرهنگی

مهین زورقی علاوه بر تدریس، به نوشتن و انتشار کتاب‌های کمک آموزشی و تحقیقاتی نیز پرداخت. کتابهای او در زمینه کمک آموزشی در حوزه ادبيات فارسي، آرایه‌های ادبي، عروض و قافيه برای دبیرستان و پيش‌دانشگاهي تأليف شده است. همچنین چندين مقاله تحقيقاتي در زمينه موسيقي، معيارهای شعر فارسي و صور خيال در قرآن مجید نوشته است.

چند سال پیش از او در زمره ۵۰ بانوی برتر کشور تجلیل شد.[۲]

او سال 13۹۳ بعد از ۳۰ سال خدمت در آموزش و پرورش، رسماً بازنشسته شد و پس از آن به تدریس در دانشگاه و تألیف مشغول شد.[۳]

فعالیت‌های ادبی

مهین زورقی علاقه زيادي به شعر داشت و از سال ۱۳۵۷ شروع به سرودن شعر کرد. او اولین شعرش را در وصف ۱۷ شهریور 57 سرود و اسم شعر را ندای وجدان برگزید.[۴]

او در مسابقات شعر شهری و استانی مقام‌های برجسته‌ای کسب کرد. شعرهای او با زباني ساده و روان به بيان تجربيات، احساسات و ديدگاه‌های خود پرداخته است.

او با استفاده از حواس باقيمانده خود، تصاوير زيبا و غني را در شعر خلق کرده است و به عنوان شاعری نابینا، از رنگ‌ها به عنوان عناصر زنده و حياتي استفاده می‌کند و آنها را با احساسات و حيات خود همراه می‌کند. شعرهای زورقی با چاشنی لطیف احساس در حوزه ی اشعار دینی، دفاع مقدس و مضامین اجتماعی سروده شده است.

شعر مهین زورقی شعری اجتماعی و مرتبط با رویدادهای جامعه و در عین حال پر از احساس و عاطفه زنانه است. در شعر زورقی رنگ ها حضور پررنگی دارند. او که از مادر نابینا متولد شده چنان در استفاده از رنگ ها اصرار می ورزد که گویی آنها را با تمام وجود حس می کند. او معتقد است که شعرش تفاوتی با شعر یک شاعر بینا ندارد گرچه بررسی دقیق همه اشعار او، توجه بیشتر به حواس شنوایی و بویایی را آشکار می کند اما به طور کلی شعر او پویا و جاندار و پر از زیبایی های زندگی است که آن را به چشم دل و با تمام وجود درک کرده است.

در شعرهای مهین زورقی ردپایی از نابینایی نیست.

تکرار برخی واژه ها که به حس دیگری غیر از حس بینایی تعلق دارند، نشان دهنده ی تلاش زورقی برای جایگزینی حواس دیگر به جای نابینایی است.

بسامد استفاده از واژه ی دست، در تصاویر شعری زورقی، در دفتر شعر من تو را کال نخواهم چید، به اوج می رسد؛ به گونه ای که در این دفتر، 42 بار از این واژه استفاده کرده است. دست ها در زندگی شاعران نابینا، جایگزین چشم ها می شوند تا بیگانگی با جهان و محیط اطراف را به یگانگی تبدیل کنند و آنان را از کنج انزوا به درمی آورند.

آثار

1. یاس الفت (مجموعه شعر) (1374). تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگی، دفتر مطالعات فرهنگی بانوان.[۵]
2. آلاچیق مهر (مجموعه شعر) (1383). تهران: کیا.[۶]
3. من تو را کال نخواهم چید (1383). تهران: دانژه.[۷]
4. ‏‫‏‫س‍والات‌ ام‍ت‍ح‍ان‍ی‌ طب‍ق‍ه‌ب‍ن‍دی‌ش‍ده‌ آرای‍ه‌ه‍ای‌ ادب‍ی‌ رش‍ت‍ه‌ ان‍س‍ان‍ی‌ (1383). ت‍ه‍ران‌: ک‍ی‍ا.[۸]
5. سوالات امتحانی طبقه‌ بندی شده هماهنگ کشوری تالیفی استانی ادبیات فارسی (۳) رشته علوم انسانی همراه با پاسخ تشریحی (1385). تهران: کیا.[۹]
6. سوالات امتحانی طبقه‌بندی شده هماهنگ کشوری - تالیفی استانی آرایه‌های ادبی همراه با پاسخ تشریحی (1386). تهران: کیا.[۱۰]
7. سوالات امتحانات طبقه‌بندی شده ادبیات فارسی (۱) اول دبیرستان همراه با پاسخ تشریحی (1387). تهران: کیا.[۱۱]
8. سوالات امتحانات طبقه بندی شده ادبیات فارسی (۲) همراه با پاسخ تشریحی (1388). تهران: کیا.[۱۲]
9. سوالات امتحانی طبقه‌بندی شده زبان فارسی سوم انسانی همراه با پاسخ تشریحی (1388). تهران: کیا.[۱۳]
10. ۱۰ دوره سوالات امتحان نهایی هماهنگ کشوری آرایه‌های ادبی: سال سوم دبیرستان - رشته‌ی انسانی همراه با پاسخ تشریحی (1391). تهران: کیا‏‫.[۱۴]
11. مجموعه سوالات امتحان نهایی هماهنگ کشوری زبان فارسی ۳ رشته انسانی... (1391). تهران: کیا.[۱۵]
12. پیانوی پاییز
13. سایه نشین

پیوند به بیرون

1. خبرگزاری دفاع مقدس
2. سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران

نویسنده: بهتا روشندونی