تفاوت میان نسخه‌های «سیده نصرت امین»

از دانشنامه الکترونیکی زنان
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۹۳ نسخه‌ٔ میانی ویرایش‌شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
بانو نصرت بیگم امین اصفهانی(۱۲۶۵ - ۱۳۶۲) مجتهد و فقیه ایرانی معاصر است.[[پرونده:مقبره بانو امین.jpg|بندانگشتی|مقبره بانو امین در اصفهان|جایگزین=|300x300پیکسل]]
[[پرونده:بانو نصرت امین.jpg|بندانگشتی|بانو امین اصفهانی]][[پرونده:تمبر بانو امین.jpg|بندانگشتی|تمبر به نام بانو امین اصفهانی، 1371؛ سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران|جایگزین=|267x267پیکسل]][[پرونده:مقبره بانو امین.jpg|بندانگشتی|مقبره بانو امین در اصفهان|جایگزین=|400x400پیکسل]]
[[پرونده:Amin3.jpg|بندانگشتی|300x300پیکسل]]
[[پرونده:اجازه اجتهاد- بانو امین.jpg|بندانگشتی|460x460پیکسل|اجازه روایت بانو امین به آیت‌الله نجفی مرعشی، صفحه اول<ref name=":1">''ی‍ادن‍ام‍ه‌ ب‍ان‍وی‌ م‍ج‍ت‍ه‍ده‌ ح‍جه الاس‍لام‌ و المسلمین‌ س‍ی‍ده‌ ن‍ص‍رت‌ ام‍ی‍ن‌ (م‍ش‍ه‍ور ب‍ه‌ ب‍ان‍وی‌ ایرانی‌)'' (1372). ت‍هیه و تنظیم‌ م‍رک‍ز م‍طال‍ع‍ات‌ و تحقیقات‌ فرهنگی‌ (واح‍د فرهنگی‌ خ‍واه‍ران‌). ت‍ه‍ران‌: م‍ؤس‍س‍ه‌ ن‍م‍ایشگاه‌های فرهنگی ایران. صص 17-23.</ref>]]
[[پرونده:Amin5.jpg|بندانگشتی|300x300پیکسل]]
[[پرونده:اجازه اجتهاد- بانو امین2.jpg|بندانگشتی|440x440پیکسل|اجازه روایت بانو امین به آیت‌الله نجفی مرعشی، صفحه دوم<ref name=":1" />]]
[[پرونده:اجازه اجتهاد2-بانو امین.jpg|بندانگشتی|430x430پیکسل|اجازه اجتهاد آیت‌الله محمد کاظم شیرازی و تصدیق آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری ذیل آن به بانو ‌امین<ref name=":1" />]][[پرونده:بانو امین سند ۲.jpg|بندانگشتی|360x360پیکسل|مجوز تأسیس دبیرستان به بانو امین در شهر اصفهان؛ سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران]][[پرونده:بانو امین نامه 1.jpg|بندانگشتی|360x360پیکسل|نامه درخواست موافقت وزارت آموزش و پرورش با مدیریت بانو امین بر مدرسه مکتب فاطمه امین، ص 1؛ سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران]]
[[پرونده:مقبره بانو نصرت امین.jpg|بندانگشتی|440x440پیکسل|مقبره بانو امین]]
نصرت بیگم امین اصفهانی (۱۲74ـ۱۳۶۲ش) معروف به بانو امین مجتهد و فقیه ایرانی معاصر است.
===زندگی‌نامه===
بانو نصرت‌بیگم امین فرزند حاج محمدعلی امین‌التجار به گفته خودش در سال 1274 ه.ش. مطابق با ذی‌الحجه 1312 ه.ق. در اصفهان چشم به جهان گشود<ref name=":0">فرزین، مهدی (1389). ''فریده عصر''. تهران: هستی‌نما. صص89-92.</ref>، هرچند بر روی سنگ مزار ایشان تاریخ تولد 1265 درج شده است. او از خاندان معروف خاتون‌آبادی در اصفهان است که همگی از مردمان سرشناس و خوشنام این شهر بودند. نَسَبش از سمت پدر با سی واسطه به امام زین‌العابدین می‌رسد.<ref>فرزین، مهدی (1389). ''فریده عصر''. تهران: هستی‌نما. ص83.</ref>مادر ایشان نیز از سادات حسینی بود. وی از چهار سالگی به خواندن و نوشتن پرداخت و در پانزده سالگی با پسرعمویش، حاج میرزا معین‌التجار ازدواج کرد. از هشت فرزندی که به دنیا آورد هفت فرزند ایشان در سنین مختلف با بیماری‌های گوناگون از دنیا رفتند و تنها یکی زنده ماند.<ref name=":0" />


===زندگی نامه===
<br />
بانو نصرت بیگم امین فرزند «حاج محمدعلی امین التجار» در سال 1265 در اصفهان چشم به جهان گشود. او از خاندان معروف خاتون آبادی در اصفهان است که همگی از مردمان سرشناس و خوشنام این شهر بودند. نَسَبش با سی واسطه به امام زین العابدین می‌رسد. وی از چهار سالگی  به خواندن و نوشتن پرداخت و در پانزده سالگی با پسرعمویش «حاج میرزا معین التجار» ازدواج کرد. از هشت فرزندی که به دنیا آورد تنها یک نفر زنده ماند.
===حیات علمی===
او که شیفته علم و دانش بود از محضر استادانی چون شیخ ابوالقاسم زفره‌ای، حسین نظام الدین کچویی، سید ابوالقاسم دهکردی، میرزا علی آقا شیرازی، میر سید علی نجف آبادی جهت کسب علم حدیث، تفسیر، بلاغت و نحو، اصول، فقه، فلسفه و عرفان بهره¬مند شد و سرانجام در سن چهل سالگی موفق به کسب اجازه اجتهاد و استنباط احکام شرعی شد. بانو نصرت امین نخستین زنی است که به درجه اجتهاد رسید. از جمله علما و بزرگاني كه بانو امين از آنها موفق به كسب اجازه روايي شده اند، مي توان از حضرات آيات زير نام برد: سيد ميرزا آقا اصطهباناتي در سال ۱۳۵۴ق؛ شيخ محمدكاظم شيرازي در سال ۱۳۵۴ شيخ عبدالكريم حائري يزدي؛ شيخ محمدرضا نجفي  اصفهاني؛ شيخ مرتضي مظاهري اصفهاني؛ سيدشهاب الدين مرعشي نجفي؛ سيدعلي نجف آبادي.
او که شیفته علم و دانش بود از محضر استادانی چون شیخ ابوالقاسم زفره‌ای، حسین نظام‌الدین کچویی، سید ابوالقاسم دهکردی، میرزا علی آقا شیرازی، میرسید علی نجف‌آبادی جهت کسب علم حدیث، تفسیر، بلاغت و نحو، اصول، فقه، فلسفه و عرفان بهره‌مند شد و سرانجام در سن چهل سالگی موفق به کسب اجازه اجتهاد و استنباط احکام شرعی شد. بانو نصرت امین نخستین زنی است که به درجه اجتهاد رسید. از جمله علما و بزرگانی كه بانو امين از آنها موفق به كسب اجازه روايی شده‌اند، می‌توان از حضرات آيات زير نام برد: سيد ميرزا آقا اصطهباناتی در سال ۱۳۵۴ق؛ شيخ محمدكاظم شيرازی در سال ۱۳۵۴ شيخ عبدالكريم حائری يزدی؛ شيخ محمدرضا نجفی اصفهانی؛<ref>همایونی، علویه (1382). ''زندگانی بانوی ایرانی''. اصفهان: گلبهار. صص60-62.</ref> شيخ مرتضی مظاهری اصفهانی؛ سيد شهاب‌الدين مرعشی نجفی؛ سيدعلی نجف‌آبادی.<ref>فرزین، مهدی (1389). ''فریده عصر''. تهران: هستی‌نما. ص97.</ref>


همچنين بزرگاني در طول حيات اين بانوي بزرگوار موفق به كسب اجازه روايي از ايشان شده اند: آية الله سيدشهاب الدين مرعشي نجفي؛سيده زينت السادات همايوني؛ سيدعباس حسيني كاشاني؛ آية الله شهيد سيدمحمدعلي قاضي تبريزي؛ علامه سيدمحمدعلي روضاتي؛ علامه شيخ عبدالحسين اميني؛ شيخ عبدالله سبيتي؛ شيخ زهيرالحسون.
همچنين بزرگانی در طول حيات اين بانوی بزرگوار موفق به كسب اجازه روايی از ايشان شده‌اند: آيت الله سيدشهاب‌الدين مرعشی نجفی؛ سيده زينت‌السادات همايونی؛ سيدعباس حسينی كاشانی؛ آيت الله شهيد سيدمحمدعلی قاضی تبريزی؛ علامه سيدمحمدعلی روضاتی؛ علامه شيخ عبدالحسين امينی؛ شيخ عبدالله سبيتی؛ شيخ زهيرالحسون.
بانو امین از زمان کسب اجازه اجتهاد عمر شریف خود را صرف تألیف آثار متعدد، تدریس و تربیت طلاب و تأسیس مؤسسات فرهنگی کرد. تأسیس مدرسه علمیه‌ای به نام مکتب فاطمه (س) در سال 1344 که زمینه تحصیل بانوان علاقه‌مند به آموختن معارف اسلامی را فراهم ساخت و نیز تأسیس چند دبیرستان دخترانه و تربیت شاگردان برجسته بخشی از فعالیت‌های وی به شمار می آید. از دیگر فعالیتهای این بانوی مجتهده حضور در کانون تبلیغات دینی بانوان در اصفهان و تدریس قرآن و پاسخ¬گویی به پرسش¬های دینی بود. بانو امین کتابهای خود را با نام مستعار بانوی ایرانی یا بانوی اصفهانی به چاپ می رساند. از شاگردان برجسته ایشان میتوان به زینت السادات علویه همایونی، عفت الزمان امین، بتول غازی، بتول عسکری، ربابه الهی، زهرا چوب چینی، صدیقه حکیمیان، فخرالسادات قلمکاریان، محبوبه گلستانیان و بدرالسادات مدرس خاتون آبادی اشاره کرد.


بانو امین پس از 93 سال جهد و طلب علم در سال 1362 در اصفهان دار فانی را وداع گفت. جنازه‌اش در بقعه خانوادگی خاندان امین، در تخت فولاد اصفهان، به خاک سپرده شد.
<br />
[[پرونده:Amin7.jpg|بندانگشتی|300x300پیکسل|مخزن العرفان مهمترین اثر بانو امین اصفهانی]]
===فعالیت‌های اجتماعی===
بانو امین از زمان کسب اجازه اجتهاد عمر شریف خود را صرف تألیف آثار متعدد، تدریس و تربیت طلاب و تأسیس مؤسسات فرهنگی کرد. تأسیس مدرسه علمیه‌ای به نام مکتب فاطمیه (س) در سال 1344 که زمینه تحصیل بانوان علاقه‌مند به آموختن معارف اسلامی را فراهم ساخت و نیز تأسیس دبیرستان دخترانه و تربیت شاگردان برجسته بخشی از فعالیت‌های وی به شمار می‌آید. بانو امین کتاب‌های خود را با نام مستعار بانوی ایرانی یا [[بانوی اصفهانی]] به چاپ می‌رساند. از شاگردان برجسته ایشان می‌توان به [[زینت السادات علویه همایونی|زینت‌السادات علویه همایونی]]، [[عفت الزمان امین|عفت‌الزمان امین]]، [[بتول غازی]]، [[ربابه الهی]]، [[زهرا چوب چینی]]، [[صدیقه حکیمیان]]، [[فخرالسادات قلمکاریان]]، [[محبوبه گلستانیان]]، [[بدرالسادات مدرس خاتون آبادی|بدرالسادات مدرس خاتون‌آبادی]]<ref>همایونی، علویه (1382). ''زندگانی بانوی ایرانی''. اصفهان: گلبهار. صص72-75.</ref> و [[بتول عسکری]] اشاره کرد.


بانو امین در سال 1362 ه.ش. در اصفهان دار فانی را وداع گفت. جنازه‌اش در بقعه خانوادگی خاندان امین، در تخت فولاد اصفهان، به خاک سپرده شد.
<br />
===آثار===
===آثار===
بانو‌ امین اصفهانی آثار متعددی به زبانهای فارسی و عربی به رشته تحریر درآورده است. این آثار به شرح ذیل میباشد:
بانو‌ امین اصفهانی آثار متعددی به زبان‌های فارسی و عربی به رشته تحریر درآورده است. این آثار به شرح ذیل می‌باشد:


'''اربعین هاشمیه به زبان عربی'''
'''اربعین هاشمیه به زبان عربی[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=1801165&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]'''
[[پرونده:Amin.jpg|بندانگشتی|300x300پیکسل]]
اولین تألیف وی و مشتمل بر چهل حدیث در توحید و صفات حق تعالی و اخلاق و احکام شرع و متضمّن بیانات فلسفی، عرفانی، اصولی و فقهی است. اين كتاب عصارة انديشة فلسفي و عرفاني بانو است. بانو در سال ۱۳۵۵ق در حالي كه چهل و سه سال از عمر پربركتش مي گذرد، آخرين سطرهاي اولين كتاب خود را مي نگارد. اين كتاب در سال ۱۳۵۶ق به چاپ رسيده است.  


'''مخزن اللئالی فی مناقب مولی الموالی علی علیه السلام'''
اولین تألیف وی و مشتمل بر چهل حدیث در توحید و صفات حق تعالی و اخلاق و احکام شرع و متضمّن بیانات فلسفی، عرفانی، اصولی و فقهی است. اين كتاب عصاره انديشه فلسفی و عرفانی بانو است. بانو در سال ۱۳۵۵ق در حالی كه چهل و سه سال از عمر پربركتش می‌گذرد، آخرين سطرهای اولين كتاب خود را می‌نگارد. اين كتاب در سال ۱۳۵۶ق به چاپ رسيده است.
 
'''مخزن اللئالی فی مناقب مولی الموالی علی علیه السلام[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=777756&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]'''


دومين كتاب بانو كه در سال ۱۳۸۹ق به پايان رسيده است. این کتاب در یک مقدّمه، پنج باب و یک خاتمه به ذکر فضایل و مناقب امیرالمؤمنین علی (ع) می‌پردازد.
دومين كتاب بانو كه در سال ۱۳۸۹ق به پايان رسيده است. این کتاب در یک مقدّمه، پنج باب و یک خاتمه به ذکر فضایل و مناقب امیرالمؤمنین علی (ع) می‌پردازد.


'''سیر و سلوک در روش اولیاء و طریق سیر سعدا'''ء
'''سیر و سلوک در روش اولیاء و طریق سیر سعداء[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=544613&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]'''
[[پرونده:Amin4.jpg|بندانگشتی|300x300پیکسل]]
محتوای این کتاب همان گونه که از عنوان آن برمی‌آید در کشف و شهود و سیر الی اللّه است و به نحوی تداعی کننده مناجاتنامه خواجه عبدالله انصاری است. ایشان در بحث «فنا» و «بقا» این چنین فرموده اند: «...تا از خود فانی نگردی به او باقی نباشی و تا هر چه داری از دست ندهی به حریم قدس او پی نبری...» بنا به اظهار یکی از شاگردانش، عطار برای سلوک هفت  مرحله برشمرده اما ایشان هشت مرحله قائل شده است. در اين كتاب بانو با بيان هشت مرحله سير به سوي خدا و راه يافتن به ملكوت و ذكر حديثي از پيامبر گرامي اسلامي(ص) كه اسماء الهي را ۹۹ عدد مي دانند، به شرح و بيان اين اسماء خداوند پرداخته، قلبها را با ياد و نام خدا نوراني مي سازد. اين كتاب در سال ۱۳۲۳ش در اصفهان ودر سال ۱۳۶۰ش در تهران به چاپ رسيد.
[[پرونده:Amin2.jpg|بندانگشتی|300x300پیکسل]]
[[پرونده:Amin6.jpg|بندانگشتی|300x300پیکسل|روش خوشبختی از آثار بانو امین اصفهانی]]
'''معاد یا آخرین سیر بشر'''


این کتاب بیان می¬کند که برای انسان غیر از نشئه دنیوی، نشئه دیگری در پیش است که ناچار باید در سیر تکاملی، از تمام آن نشئات و مراحل عبور کند و سرانجام، به عالمی برسد که فوق آن عالمی نیست و آن را «معاد و قیامت» گویند. مطالب مندرج در کتاب، در قالب نه مقاله نگاشته شده‌اند. اين كتاب اولين بار در سال ۱۳۲۶ق در تهران و بار دوم در سال ۱۳۳۴ق در تبريز و بعد ازآن هم چند بار در اصفهان به چاپ رسيده است.
محتوای این کتاب همان گونه که از عنوان آن برمی‌آید در کشف و شهود و سیر الی اللّه است و به نحوی تداعی‌کننده مناجات‌نامه خواجه عبدالله انصاری است. ایشان در بحث فنا و بقا این چنین گفته است: <blockquote>تا از خود فانی نگردی به او باقی نباشی و تا هر چه داری از دست ندهی به حریم قدس او پی نبری.</blockquote>بنا به اظهار یکی از شاگردانش، عطار برای سلوک هفت مرحله برشمرده اما ایشان هشت مرحله قائل شده است. در اين كتاب بانو با بيان هشت مرحله سير به سوی خدا و راه يافتن به ملكوت و ذكر حديثی از پيامبر گرامی اسلامی (ص) كه اسماء الهی را ۹۹ عدد می‌دانند، به شرح و بيان اين اسماء خداوند پرداخته، قلب‌ها را با ياد و نام خدا نورانی می‌سازد. اين كتاب در سال ۱۳۲۳ش در اصفهان و در سال ۱۳۶۰ش در تهران به چاپ رسيد.
•


'''مخزن العرفان''' (فارسی)
'''معاد یا آخرین سیر بشر[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=743420&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]'''
این کتاب که مهمترین اثر ایشان است و عموما بدان شناخته می شوند تفسیر جامعی از قرآن کریم در ۱۵ جلد ‌است. وی در حین نگارش این اثر عظیم، پس از تفسیر دو جزء اول، از بیم آنکه برای خاتمه کارش، عمر وفا نکند، اقدام به تفسیر جزء سی ام می کند چرا كه بنا به قول خودشان  سوره هاي آخر قرآن كمتر تفسير شده و ديگر اين كه غالباً مكي است و حال و هواي خاص خود را دارد،و به ترتیب آن را ادامه داده تا سرانجام در اواخر عمر، این مجموعه به پایان می‌رسد. روش ايشان در تفسير قرآن بر اين منوال است: ابتدا آيات را مي آورد و ترجمه و توضيح آن را بيان مي كند. سپس توضيح و چگونگي شأن نزول آيات را ذكر كرده، پس از آن به نقل اقوال مفسران و احاديث حضرات معصومين(ع) پرداخته و در پايان نظر و برداشت خود را عرضه مي كند.


در تفسير بيشتر از مرحوم ملاصدرا مطالبي نقل مي¬كند و گاهي نيز از ساير عرفا، از جمله مرحوم فيض استفاده نموده است و در چند جا هم از علامه طباطبائي نقل قول كرده است. كسي كه اين تفسير را بخواند، مي تواند احاطه علمي وي را نه فقط در فن تفسير، بلكه در علوم مختلف اسلامي تشخيص دهد.
این کتاب بیان می‌کند که برای انسان غیر از نشئه دنیوی، نشئه دیگری در پیش است که ناچار باید در سیر تکاملی، از تمام آن نشئات و مراحل عبور کند و سرانجام، به عالمی برسد که فوق آن عالمی نیست و آن را معاد و قیامت گویند. مطالب مندرج در کتاب، در قالب نه مقاله نگاشته شده‌اند. اين كتاب اولين بار در سال ۱۳۲۶ق در تهران و بار دوم در سال ۱۳۳۴ق در تبريز و بعد ازآن هم چند بار در اصفهان به چاپ رسيده است.
از جمله ويژگي هاي تفسير بانو امين، خالي بودن از حشو و زوايد است و همچنين بيان روان و قابل فهم و لطيف و شيرين كه در آثار ديگر او نيز قابل مشاهده است.


'''النفحات الرحمانیه فی الواردات القلبیه'''  
'''مخزن العرفان (فارسی)[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2241812&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]'''


اين كتاب در سال ۱۳۶۹ق با مقدمه اي از شيخ عبدالله سبيتي عاملي به زبان عربی در اصفهان چاپ شده است. در سال ۱۳۸۷ش توسط آقاي مهدي افتخار به فارسی ترجمه و با عنوان نسيم هاي مهرباني به چاپ رسيد.
این کتاب که مهمترین اثر ایشان است و عموماً بدان شناخته می‌شوند تفسیر جامعی از قرآن کریم در ۱۵ جلد ‌است. وی در حین نگارش این اثر عظیم، پس از تفسیر دو جزء اول، از بیم آنکه برای خاتمه کارش، عمر وفا نکند، اقدام به تفسیر جزء سی‌ام می‌کند چرا كه بنا به قول خودشان سوره‌های آخر قرآن كمتر تفسير شده و ديگر اين كه غالباً مكی است و حال و هوای خاص خود را دارد، و به ترتیب آن را ادامه داده تا سرانجام در اواخر عمر، این مجموعه به پایان می‌رسد. روش ايشان در تفسير قرآن بر اين منوال است: ابتدا آيات را می‌آورد و ترجمه و توضيح آن را بيان می‌كند. سپس توضيح و چگونگی شأن نزول آيات را ذكر كرده، پس از آن به نقل اقوال مفسران و احاديث حضرات معصومين (ع) پرداخته و در پايان نظر و برداشت خود را عرضه می‌كند.


'''اخلاق و راه سعادت'''، ترجمه كتاب طهاره الاعراق ابن مسكويه
در تفسير بيشتر از مرحوم ملاصدرا مطالبی نقل می‌كند و گاهی نيز از ساير عرفا، از جمله مرحوم فيض استفاده نموده است و در مواردی هم از علامه طباطبائی نقل قول كرده است. اين تفسير احاطه علمی وی را نه فقط در فن تفسير، بلكه در علوم مختلف اسلامی نشان می‌دهد. از جمله ويژگی‌های تفسير بانو امين، خالی بودن از پرگویی و لفاظی است. بيان روان و قابل فهم و لطيف و شيرين كه در آثار ديگر او نيز قابل مشاهده است در این تفسیر نیز حاکم است.


این كتاب در ۵۶ سالگي بانو به پايان رسيده است. وي نظرهاي شخصي و برداشتهاي خود را در حاشية كتاب آورده و درمتن آن تنها به ترجمة نوشتار ابن مسكويه كفايت نموده است. کتاب دارای جنبه علمی، عملی و اخلاقی است و مشتمل بر نکات و دقایق و لطایف می‌باشد.
'''النفحات الرحمانیه فی الواردات القلبیه[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2241812&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]'''


'''روش خوشبختی و توصیه به خواهران ایمان'''ی
اين كتاب در سال ۱۳۶۹ق با مقدمه‌ای از شيخ عبدالله سبيتی عاملی به زبان عربی در اصفهان چاپ شده است. در سال ۱۳۸۷ش توسط آقای مهدی افتخار به فارسی ترجمه و با عنوان نسيم‌های مهربانی به چاپ رسيد.


در این کتاب سعی شده ‌است معنای «سعادت و خوشبختی» و راه نیل به آن با زبانی ساده و همراه با اندرزهای نیکو به زنان گفته شود. برای این منظور، پس از توضیح پیرامون دو رکن خوشبختی، یعنی «آسایش بدن و صحّت مزاج» و دیگری «آسایش فکر و استراحت خیال و آرامش روح»، که در نتیجه رعایت دو اصل اساسی «عقاید صحیح و ایمان به مبدأ و معاد» و «اخلاق نیکو» حاصل می‌شود، به ارکان دین و ایمان می‌پردازد. در پایان کتاب نیز مباحث آموزنده‌ای پیرامون معنای توسّل به ائمّه اطهار (ع) و شفاعت، مبارزه با خرافات و وسواس، توصیه به خواهران ایمانی، امتیازات، خصوصیات و شرافت زن، تهذیب اخلاق و اصول اخلاق نیک بیان شده است..
'''اخلاق و راه سعادت،''' ترجمه كتاب طهاره الاعراق ابن مسكويه[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=741879&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]


'''جامع الشتّات''' (عربی)
این كتاب در ۵۶ سالگی بانو به پايان رسيده است. وی نظرهای شخصی و برداشت‌های خود را در حاشيه كتاب آورده و در متن آن تنها به ترجمه نوشتار ابن مسكويه كفايت نموده است. کتاب دارای جنبه علمی، عملی و اخلاقی است و مشتمل بر نکات و دقایق و لطایف می‌باشد.


این کتاب مشتمل بر پرسش‌های متعددی است که استادانی همچون محمّدعلی قاضی طباطبایی، شیخ محمّد طه هنداوی نجفی‌زاده و سید حسن حسینی از وی پرسیده‌اند و پاسخ‌های مبسوطی که وی برای آنان تحریر کرده‌است. این پرسش‌ها و پاسخ‌ها توسط شیخ مرتضی مظاهری نجفی، جمع‌آوری و تنظیم شده‌اند.
'''روش خوشبختی و توصیه به خواهران ایمانی[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=520484&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author]'''


===بانو امین در آثار دیگران===
در این کتاب سعی شده ‌است معنای سعادت و خوشبختی و راه نیل به آن با زبانی ساده و همراه با اندرزهای نیکو به زنان گفته شود. برای این منظور، پس از توضیح پیرامون دو رکن خوشبختی، یعنی آسایش بدن و صحّت مزاج و دیگری آسایش فکر و استراحت خیال و آرامش روح، که در نتیجه رعایت دو اصل اساسی عقاید صحیح و ایمان به مبدأ و معاد و اخلاق نیکو حاصل می‌شود، به ارکان دین و ایمان می‌پردازد. در پایان کتاب نیز مباحث آموزنده‌ای پیرامون معنای توسّل به ائمّه اطهار (ع) و شفاعت، مبارزه با خرافات و وسواس، توصیه به خواهران ایمانی، امتیازات، خصوصیات و شرافت زن، تهذیب اخلاق و اصول اخلاق نیک بیان شده است.
بانو امین و آثارش کتابهای بسیاری تاکنون درباره بانو امین به رشته تحریر در آمده است که در زیر به آنها اشاره میشود:


====کتاب====
'''جامع الشتّات (عربی)'''<ref>''ی‍ادن‍ام‍ه‌ ب‍ان‍وی‌ م‍ج‍ت‍ه‍ده‌ ح‍جه الاس‍لام‌ و المسلمین‌ س‍ی‍ده‌ ن‍ص‍رت‌ ام‍ی‍ن‌ (م‍ش‍ه‍ور ب‍ه‌ ب‍ان‍وی‌ ایرانی‌)'' (1372). ت‍هیه و تنظیم‌ م‍رک‍ز م‍طال‍ع‍ات‌ و تحقیقات‌ فرهنگی‌ (واح‍د فرهنگی‌ خ‍واه‍ران‌). ت‍ه‍ران‌: م‍ؤس‍س‍ه‌ ن‍م‍ایشگاه‌های فرهنگی ایران. ص32.</ref>
1. اسطوره‌ای ناشناخته: الگویی برای زنان امروز/ مولف زهرا گران‌پاشا.- تهران: طلیعه پویش، ‏‫۱۳۹۵.‬


2. ایرانیان و قرآن: بانو امین و تفسیر مخزن العرفان تراجم تک نگاری/ مرضیه اسلامیت.- تهران: خانه کتاب، 1389.
این کتاب مشتمل بر پرسش‌های متعددی است که استادانی همچون محمّدعلی قاضی طباطبایی، شیخ محمّد طه هنداوی نجفی‌زاده و سید حسن حسینی از وی پرسیده‌اند و پاسخ‌های مبسوطی که وی برای آنان تحریر کرده‌است. این پرسش‌ها و پاسخ‌ها توسط شیخ مرتضی مظاهری نجفی، جمع‌آوری و تنظیم شده‌اند.


3. ب‍ان‍و ام‍ی‍ن/ بت‍ول‌ زرک‍ن‍ده‌.- ت‍ه‍ران‌ : م‍درس‍ه‌ ‏‫، ۱۳۸۴.‬‏‬
<br />
[[پرونده:بانو امین سند ۳ ویرایش شده.jpg|بندانگشتی|370x370پیکسل|نامه درخواست موافقت وزارت آموزش و پرورش با مدیریت بانو امین بر مدرسه مکتب فاطمه امین، ص 2؛ سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران]]
[[پرونده:دستخط بانو امین ویرایش شده.jpg|بندانگشتی|365x365پیکسل|درخواست مجوز تأسیس مدرسه توسط بانو امین، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران]]


4. ب‍ان‍و ام‍ی‍ن‌ اص‍ف‍ه‍انی‌/ م‍ول‍ف‌ زه‍را ک‍اش‍انیها.- ت‍ه‍ران‌: م‍وس‍س‍ه‌ فرهنگی‌ ن‍ش‍ر رام‍ی‍ن‌، ۱۳۸۲.
===بانو امین در آثار دیگران===
درباره بانو امین آثار بسیاری تاکنون به رشته تحریر در آمده است که در زیر به آنها اشاره می‌شود:


5. بانو امین اصفهانی/ یحیی آریابخشایش.- تهران: شرکت انتشارات سوره مهر‏‫، ۱۳۹۷.
====کتاب====
 
6. بانو امین: روایتی از زندگی نصرت‌السادات امین‌التجار/ به قلم راضیه عزیزی.- اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان‏‫، ‏‫۱۳۹۷.‬‬‬
 
7. بانو امین و تفسیر مخزن‌العرفان/ تالیف مرضیه اسلامیت.- تهران: خانه کتاب ، ‏‫۱۳۸۹.
 
8. بانو باید امین باشد/ فاطمه حجازی.- اصفهان: ستارگان درخشان‏‫، ‏‫۱۳۹۱.‬‬
 
9. بانوی فرزانگی و فضیلت: سیری در زندگی، احوال و آراء بانو امین/ مائده شاکری.- تهران: کانون اندیشه جوان‏‫، ۱۳۹۴.‬
 
10. ب‍ان‍وی‌ ن‍م‍ون‍ه‌: ج‍ل‍وه‌ه‍ای‍ی‌ از ح‍ی‍ات‌ ب‍ان‍وی‌ م‍ج‍ت‍ه‍ده‌ ام‍ی‍ن‌ اص‍ف‍ه‍انی/ ن‍اص‍ر ب‍اق‍ری‌ ب‍ی‍ده‍ن‍دی‌.- ق‍م‌: ب‍وس‍ت‍ان‌ ک‍ت‍اب‌ ق‍م‌ (ان‍ت‍ش‍ارات‌ دف‍ت‍ر تبلیغات اس‍لامی‌ ح‍وزه‌ ع‍لمیه‌ ق‍م‌)، ۱۳۸۲.
 
11. ب‍ان‍وی‌ م‍ج‍ت‍ه‍د ایرانی/ ن‍ویسنده‌ ن‍اص‍ر ب‍اق‍ری‌ ب‍ی‍ده‍ن‍دی‌.- ق‍م‌: حوزه علمیه، دف‍ت‍ر تبلیغات اس‍لامی‌، مرکز انتشارات، 1372.
 
12. بررسی روش تفسیری و مباحث علوم قرآنی مخزن العرفان/ نگارش اعظم عابدیان.- ت‍ه‍ران: اع‍ظم‌ ع‍ابدیان، ۱۳۸۵.
 
13. بزرگداشت حضرت خدیجه (س) و تفسیر «مخزن العرفان» بانو مجتهده امین/ گردآوری و ویرایش حسینعلی طاهری.- قم: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات: صبح صادق، 1384.
 
14. تفسیر موضوعی 24 واژه قرآنی ... بر اساس تفسیر مخزن العرفان بانو مجتهده امین/ اعظم رجالی.- اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، 1388.
 
15. زندگانی بانوی ایرانی: بانوی مجتهده نصرت السادات امین/ به همت و زیر نظر علویه همایونی.- اص‍ف‍ه‍ان‌: گ‍ل‍ب‍ه‍ار‏‫، ۱۳۸۲.
 
16. زندگانی بانوی ایرانی مجتهده نصرت السادات امین/ به قلم ناهید طیبی.- ق‍م‌: س‍اب‍ق‍ون‌‏‫، ۱۳۸۰.‭‬
 
17. زندگینامه بانوی مجتهده سیده نصرت امین قدس سرها/ تنظیم دفتر مطالعات فرهنگی بانوان - مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت امور فرهنگی‏‫، ۱۳۷۶.‬
 
18. فریده عصر:‌ بررسی علمی و عملی عالمه عارفه بانو مجتهده امین(ره)/ جمعی از محققین؛ تهیه دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه استان اصفهان. تهران: هستی‌نما‏‫، ۱۳۸۹.‬
 
19. ک‍وک‍ب‌ دری‌/ م‍رجان عموخلیلی.- ت‍ه‍ران‌: پ‍ی‍ام‌ ع‍دال‍ت‌، ۱۳۷۹.
 
20. مجموعه مقالات و سخنرانی های اولین کنگره بزرگداشت بانوی مجتهده سیده نصرت امین رحمت الله علیها/ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگی، واحد امور فرهنگی زنان.- [ت‍ه‍ران‌]: م‍وس‍س‍ه‌ ن‍م‍ایشگاههای فرهنگی ایران، ۱۳۷۲.‬‬
 
21. مجموعه مقالات و سخنرانیهای اولین و دومین کنگره بزرگداشت بانوی مجتهده سیده نصرت امین(ره)‬/ به کوشش مینا خواجه‌نوری.- ‏‫[تهران]: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگی، دفتر مطالعات فرهنگی بانوان‏‫، ‏‫‏‏۱۳۷۴.‬‬
 
22. مجموعه مقالات و سخنرانیهای سومین کنگره بزرگداشت بانوی مجتهده سیده نصرت امین (ره)/ کانون فرهنگی بانو مجتهده امین.- تهران: انتشارات حسابدار‏‫، ۱۳۹۷.
 
23. ‏‫یادنامه بانوی مجتهد، حجه‌الاسلام والمسلمین سیده نصرت امین/ تهیه و تنظیم مرکز مطالعات فرهنگی واحد فرهنگی خواهران. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت امور فرهنگی‏‫‏‏، [۱۳۷۱].‬
 
24. ی‍ادن‍ام‍ه‌ ب‍ان‍وی‌ م‍ج‍ت‍ه‍ده‌ ح‍جه الاس‍لام‌ والمسلمین‌ س‍ی‍ده‌ ن‍ص‍رت‌ ام‍ی‍ن‌ (م‍ش‍ه‍ور ب‍ه‌ ب‍ان‍وی‌ ایرانی‌)/ ت‍هیه و تنظیم‌ م‍رک‍ز م‍طال‍ع‍ات‌ و تحقیقات‌ فرهنگی‌ (واح‍د فرهنگی‌ خ‍واه‍ران‌).- ت‍ه‍ران‌: م‍وس‍س‍ه‌ ن‍م‍ایشگاههای فرهنگی ایران، ۱۳۷۲.‬‬
 
25. یگانه بانوی مجتهده‌ی ایرانی: بانو مجتهده امین اصفهانی/ نویسندگان مریم درویش ... [و دیگران].- اصفهان: دادیار، ۱۳۸۶.
 
====پایان نامه====
1. اندیشه های کلامی بانو امین در نبوت و امامت (با تاکید بر مخزن العرفان)/ نگارش مرضیه سلیمانی درچه.- دانشگاه اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد (1395).


2. بررسی آراء و مبانی فلسفی و کلامی بانو امین/ نگارش شبنم فرجی.- دانشگاه تهران، دانشکده الهیات و معارف اسلامی. پایان نامه کارشناسی ارشد (1397).
#''‏‫یادنامه بانوی مجتهد حجه‌الاسلام و المسلمین سیده نصرت امین'' (1371). تهیه و تنظیم مرکز مطالعات فرهنگی واحد فرهنگی خواهران. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت امور فرهنگی‏‫.
#''ی‍ادن‍ام‍ه‌ ب‍ان‍وی‌ م‍ج‍ت‍ه‍ده‌ ح‍جه الاس‍لام‌ و المسلمین‌ س‍ی‍ده‌ ن‍ص‍رت‌ ام‍ی‍ن‌ (م‍ش‍ه‍ور ب‍ه‌ ب‍ان‍وی‌ ایرانی‌)'' (1372). ت‍هیه و تنظیم‌ م‍رک‍ز م‍طال‍ع‍ات‌ و تحقیقات‌ فرهنگی‌ (واح‍د فرهنگی‌ خ‍واه‍ران‌). ت‍ه‍ران‌: م‍ؤس‍س‍ه‌ ن‍م‍ایشگاه‌های فرهنگی ایران.
#''مجموعه مقالات و سخنرانی‌های اولین کنگره بزرگداشت بانوی مجتهده سیده نصرت امین رحمت الله علیها'' (1372). وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگی، واحد امور فرهنگی زنان. ت‍ه‍ران‌: م‍ؤس‍س‍ه‌ ن‍م‍ایشگاه‌های فرهنگی ایران.‬‬
#ب‍اق‍ری‌ ب‍ی‍ده‍ن‍دی‌، ناصر (1372). ''ب‍ان‍وی‌ م‍ج‍ت‍ه‍د ایرانی''. ق‍م‌: حوزه علمیه، دف‍ت‍ر تبلیغات اس‍لامی‌، مرکز انتشارات.
#خواجه نوری، مینا (1374). ''مجموعه مقالات و سخنرانی‌های اولین و دومین کنگره بزرگداشت بانوی مجتهده سیده نصرت امین (ره)''. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگی، دفتر مطالعات فرهنگی بانوان.
#''زندگی‌نامه بانوی مجتهده سیده نصرت امین قدس سرها'' (1376). تنظیم دفتر مطالعات فرهنگی بانوان، مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت امور فرهنگی‏.‬
#عموخلیلی، مرجان (1379). ''ک‍وک‍ب‌ دری‌''. ت‍ه‍ران‌: پ‍ی‍ام‌ ع‍دال‍ت‌.
#طیبی، ناهید (1380). ''زندگانی بانوی ایرانی مجتهده نصرت السادات امین''. ق‍م‌: س‍اب‍ق‍ون‌‏.
#ب‍اق‍ری‌ ب‍ی‍ده‍ن‍دی‌، ناصر (1382). ''ب‍ان‍وی‌ ن‍م‍ون‍ه‌: ج‍ل‍وه‌ه‍ای‍ی‌ از ح‍ی‍ات‌ ب‍ان‍وی‌ م‍ج‍ت‍ه‍ده‌ ام‍ی‍ن‌ اص‍ف‍ه‍انی''. ق‍م‌: ب‍وس‍ت‍ان‌ ک‍ت‍اب‌ ق‍م‌ (ان‍ت‍ش‍ارات‌ دف‍ت‍ر تبلیغات اس‍لامی‌ ح‍وزه‌ ع‍لمیه‌ ق‍م‌).
#همایونی، علویه (1382). ''زندگانی بانوی ایرانی: بانوی مجتهده نصرت‌السادات امین''. اص‍ف‍ه‍ان‌: گ‍ل‍ب‍ه‍ار‏‫.
#ک‍اش‍انیها، زهرا (1382). ''ب‍ان‍و ام‍ی‍ن‌ اص‍ف‍ه‍انی‌''. ت‍ه‍ران‌: م‍ؤس‍س‍ه‌ فرهنگی‌ ن‍ش‍ر رام‍ی‍ن‌.
#زرک‍ن‍ده‌، بتول (1384). ''ب‍ان‍و ام‍ی‍ن''. ت‍ه‍ران‌: م‍درس‍ه‌.‬‏‬
#''بزرگداشت حضرت خدیجه (س) و تفسیر مخزن العرفان بانو مجتهده امین'' (1384). گردآوری و ویرایش حسینعلی طاهری. قم: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات: صبح صادق.
#عابدیان، اعظم (1385). ''بررسی روش تفسیری و مباحث علوم قرآنی مخزن العرفان''. ت‍ه‍ران.
#''گلچینی از آثار بانو آیت الله امین'' (1385). گردآوری جمعی از اساتید. تهران: فراندیش.
#درویش، مریم و دیگران (1386). ''یگانه بانوی مجتهده‌ی ایرانی: بانو مجتهده امین اصفهانی''. اصفهان: دادیار.
#رجالی، اعظم (1388). ''تفسیر موضوعی 24 واژه قرآنی... بر اساس تفسیر مخزن العرفان بانو مجتهده امین''. اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان.
#''فریده عصر:‌ بررسی علمی و عملی عالمه عارفه بانو مجتهده امین (ره)'' (1389). جمعی از محققین؛ تهیه دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه استان اصفهان. تهران: هستی‌نما‏‫.
#اسلامیت، مرضیه (1389). ''ایرانیان و قرآن: بانو امین و تفسیر مخزن العرفان تراجم تک نگاری''. تهران: خانه کتاب.
#حجازی، فاطمه (1391). ''بانو باید امین باشد''. اصفهان: ستارگان درخشان‏.
#شاکری، مائده (1394). ''بانوی فرزانگی و فضیلت: سیری در زندگی، احوال و آراء بانو امین''. تهران: کانون اندیشه جوان‏‫.
#ابوالحسنی،‌ محبوبه (1395). ''سرو ناز‏''‫'': هفتصد و پنجاه کلمه در اخلاق و سیر و سلوک الی‌الله از خانم امین( بانوی ایرانی)‏''‫. تهران: تراث.
#گران‌پاشا، زهرا (1395). ''اسطوره‌ای ناشناخته: الگویی برای زنان امروز''. تهران: طلیعه پویش.‬
#آریابخشایش، یحیی (1397). ''بانو امین اصفهانی''. تهران: شرکت انتشارات سوره مهر.
#عزیزی، راضیه (1397). ''بانو امین: روایتی از زندگی نصرت‌السادات امین‌التجار''. اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان.‬‬‬
#''مجموعه مقالات و سخنرانی‌های سومین کنگره بزرگداشت بانوی مجتهده سیده نصرت امین (ره)'' (1397). کانون فرهنگی بانو مجتهده امین. تهران: انتشارات حسابدار‏‫.
#''چکیده آثار جشنواره پژوهشی بین‌المللی بانو امین'' (1399). معاونت پژوهشی جامعه الزهرا علیهاالسلام. قم: جامعه الزهرا (س).
#تقربی، منصوره (1400). ''مکاتبات علمی: ترجمه کتاب شریف جامع‌الشتات''. مشهد: نامه نرجس.
#رستگارنسب، معصومه؛ كريمی‌نيا، محمدمهدی؛ انصاری ‌مقدم، مجتبی (1400). ''روش‌شناسی تفسیری بانو امین در تفسیر مخزن ‌العرفان''. قم: جلوه کمال.
#صادقی، عاطفه (1401). ''بررسی روش تفسیری امام خمینی و بانو امین در زمینه انسان‌شناسی''. تهران: تفکر آینده ساز‏.
#والی‌فر،‌ سعید (1401). ''سیده بانوی امین (ره)''. تهران: آفتاب گیتی. (کودک و نوجوان).


3. بررسی احکام فقهی بانوی مجتهده نصرت‌بیگم امین/ نگارش مریم گشتاسبی.- دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یاسوج، دانشکده‌ علوم انسانی، گروه الهیات. پایان نامه کارشناسی ارشد (1392).
==== کتاب‌‎های غیرفارسی ====


4. بررسی عوامل تحکیم و تشکیل خانواده از دیدگاه چهار مفسر بزرگ معاصر (علامه محمد حسین طباطبائی، آیت الله ناصر مکارم شیرازی، آیت الله جوادی آملی، بانو مجتهده امین) در قرآن/ نگارش فهیمه مومنی راد.- دانشگاه اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد (1393).
# Künkler, Mirjam, and Fazaeli, Roja (2011). ''The Life of Two Mujtahidahs: Female Religious Authority in Twentieth-Century Iran''. In Women, Leadership and Mosques, Changes in Contemporary Islamic Authority. Edited by Masooda Bano and Hilary E. Kalmbach, 127–160. Leiden, The Netherlands: Brill.
# Fazaeli, Roja (2013). ''Mujtahida''. In The Oxford Encyclopedia of Islam and Women. Edited by Natana J. DeLong-Bas. Oxford: Oxford University Press.[https://www.oxfordbibliographies.com/display/document/obo-9780195390155/obo-9780195390155-0261.xml]
# عباس، دلال (2018). ''نصرت أمين، مجتهدة عالمة في الزمن الصعب''. بیروت: دارالمحجة البیضاء.[https://www.arabicbookshop.net/nusrat-amin-mujtahidah-alimah-fi-al-zaman-al-sab/280-386]


5. بررسی منهج تفسیری بانو امین اصفهانی در «مخزن العرفان»/ نگارش صغری پوردیان.- دانشگاه آزاد اسلامی واحد فسا. پایان نامه کارشناسی ارشد (1383).
====پایان‌نامه====
اندیشه‌ها و آراء بانو امین موضوع رساله‌ها و پایان‌نامه‌های چندی قرار گرفته است[https://ganj.irandoc.ac.ir/#/search?keywords=%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88%20%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86&basicscope=1] که عبارتند از:


6. تحقیق در زندگی بانو مجتهده امین و بررسی تفسیر مخزن العرفان/  نگارش شایسته ندری ابیانه.- دان‍ش‍گ‍اه‌ آزاد اس‍لامی‌، واح‍د ت‍ه‍ران‌ م‍رک‍زی‌. پایان نامه کارشناسی ارشد (1377).
==== دکتری ====


7. تحلیل زن کامل در قرآن بر مبنای آرای چهار مفسرمعاصر شیعه(علامه طباطبائی، علامه جوادی آملی، آیت الله مکارم شیرازی، بانو مجتهده امین)/ نگارش زینب شعبانی.- دانشگاه اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد (1393).
# منانی، فرشته (1396). ''تبیین و تحلیل مبانی انسان‌شناختی بانو امین و تأثیر آن بر اسلامی‌سازی علوم‌انسانی''. دانشگاه معارف اسلامی قم.
# رئوف سیدنژاد، سیدحمیدرضا (1400). ''بررسی نفس‌شناسی عرفانی در تفاسیر بیان السعاده سلطان محمد گنابادی و مخزن العرفان سیّده نصرت امین''. دانشگاه سمنان.


8. مطالعه تطبیقی سلوك عرفانی از دیدگاه آیت الله شاه آبادی و بانو امین/ سمیرا حاج محمدی.- دانشگاه اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد (1397).
==== کارشناسی ارشد ====


9. مقایسه دیدگاه بانو امین و شیخ طبرسی درباره داستان حضرت موسی (ع) در قرآن/ نگارش فرزانه نظری.- دانشگاه الزهراء. پایان نامه کارشناسی ارشد (--13).
# ندری ابیانه، شایسته (1377). ''تحقیق در زندگی بانو مجتهده امین و بررسی تفسیر مخزن العرفان''. دان‍ش‍گ‍اه‌ آزاد اس‍لامی‌، واح‍د ت‍ه‍ران‌ م‍رک‍زی‌.
# پوردیان، صغری (1383). ''بررسی منهج تفسیری بانو امین اصفهانی در «مخزن العرفان».'' دانشگاه آزاد اسلامی واحد فسا.
# نجفی، زینب (1390). ''بررسی مسائل فلسفی تفسیر بانو امین (مخزن العرفان)''. دانشگاه اصفهان.
# گشتاسبی، مریم (1392). ''بررسی احکام فقهی بانوی مجتهده نصرت‌بیگم امین''. دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یاسوج، دانشکده‌ علوم انسانی.
# توسلی دینانی، فاطمه (1392). ''تحلیل طلاق از دیدگاه مفسران معاصر شیعه (آیت الله مکارم شیرازی، علامه طباطبائی، علامه جوادی آملی، بانو مجتهده امین)''. دانشگاه اصفهان.
# شعبانی، زینب (1393). ''تحلیل زن کامل در قرآن بر مبنای آرای چهار مفسرمعاصر شیعه (علامه طباطبائی، علامه جوادی آملی، آیت الله مکارم شیرازی، بانو مجتهده امین).'' دانشگاه اصفهان.
# مؤمنی راد، فهیمه (1393). ''بررسی عوامل تحکیم و تشکیل خانواده از دیدگاه چهار مفسر بزرگ معاصر (علامه محمدحسین طباطبائی، آیت الله ناصر مکارم شیرازی، آیت الله جوادی آملی، بانو مجتهده امین) در قرآن''. دانشگاه اصفهان.
# شهبازاوغلی، مهدی (1394). ''بررسی رعایت قواعد تفسیری در تفسیر مخزن العرفان''. دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم.
# نظری، فرزانه (1394). ''مقایسه دیدگاه بانو امین و شیخ طبرسی درباره داستان حضرت موسی (ع) در قرآن''. دانشگاه الزهراء.
# داوری دولت‌آبادی، زهرا (1394). ''تبیین مبانی فلسفی تعلیقات بانو امین بر کتاب تهذیب‌الاخلاق مسکویه''. دانشگاه قم.
# براریان مرزونی، رقیه (1395). ''شخصیت‌شناسی زن با رویکرد تطبیقی در تفسیر مخزن العرفان و تسنیم''. دانشگاه مازندران.
# سلیمانی درچه، مرضیه (1395). ''اندیشه‌های کلامی بانو امین در نبوت و امامت (با تأکید بر مخزن العرفان).'' دانشگاه اصفهان.
# صالحی، مرضیه (1396). ''جایگاه و نقش دانش کلام در تفسیر مخزن العرفان.'' دانشگاه اراک.
# گلی فروشانی، عزت (1396). ''بررسی قواعد ادبی تفسیر مخزن ‌العرفان''. دانشگاه کاشان.
# حاج محمدی، سمیرا (1397). ''مطالعه تطبیقی سلوك عرفانی از دیدگاه آیت الله شاه آبادی و بانو امین''. دانشگاه اصفهان.
# فرجی، شبنم (1397). ''بررسی آراء و مبانی فلسفی و کلامی بانو امین''. دانشگاه تهران.
# صالحی گل‌افشانی، رحیمه (1398). ''بررسی موضوع رؤیت خداوند از دیدگاه بانو مجتهده امین و فخر رازی''. دانشگاه حکیم سبزواری.
# داداشی پله شاهی، پوران (1399). ''نقد و بررسی رویکرد تربیتی- هدایتی عرفان محور تفسیر مخزن العرفان بانوی اصفهانی''. دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم.
# دشتی، زین‌العابدین (1401). ''مراحل تربیت قرآنی از منظر تفسیر مخزن العرفان بانو امین اصفهانی''. دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی.


====مقالات====
====مقالات====
1. آشنایی با دانشور برجسته، بانو امین. درسهایی از مکتب اسلام. سال۴۷. شماره۲. (اردیبهشت ۱۳۸۶).
درباره بانوی مجتهده امین اصفهانی مقالات بسیاری در نشریات داخلی[https://www.noormags.ir/view/fa/keyword/%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86] و خارجی[https://www.oxfordbibliographies.com/display/document/obo-9780195390155/obo-9780195390155-0261.xml] نوشته شده است.<br /><br />
 
==منابع==
2. ب‍ان‍و ام‍ی‍ن‌. اطلاع‍ات. (۳ دی‌ 1۳۷۷ ).
<references /><br />


3. ب‍ان‍و ام‍ی‍ن‌ اف‍ت‍خ‍ار زن‌ م‍س‍ل‍م‍ان‌. زن‌ روز. شماره‌ ۱۹۴۷. (۲۳ خ‍رداد ۱۳۸۳).
==پیوند به بیرون==


4. ب‍ان‍و ام‍ی‍ن‌ و ت‍فسیر م‍ح‍زن‌ال‍ع‍رف‍ان‌. ش‍رق‌. (۱۶ آب‍ان‌ ۱۳۸۳).
#[https://opac.nlai.ir/opac-prod/search/bibliographicAdvancedSearch.do?command=NEW_SEARCH&classType=0&pageStatus=1 سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران]
#[https://www.arabicbookshop.net/nusrat-amin-mujtahidah-alimah-fi-al-zaman-al-sab/280-386 arabicbookshop]
#[https://www.oxfordbibliographies.com/display/document/obo-9780195390155/obo-9780195390155-0261.xml oxfordbibliographies]
#[http://ganj.irandoc.ac.ir/#/search?keywords=%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88%20%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86&basicscope=1 ایرانداک]
#[https://www.noormags.ir/view/fa/keyword/%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86 پایگاه مجلات تخصصی نور]


5. ب‍ان‍و س‍ی‍ده‌ ن‍ص‍رت‌ ام‍ی‍ن‌، در ع‍رص‍ه‌ اج‍ت‍ه‍اد و ف‍ضیلت‌. رس‍ال‍ت‌. (۲۶ م‍ه‍ر ۱۳۷۲).
6. بانو نصرت بیگم امین. بانوان شیعه. شماره 1. (پاییز 1383).
7. ب‍ان‍وی‌ ک‍م‌ن‍ظیر. ن‍ی‍س‍ت‍ان. س‍ال۲. شماره‌ ۱۴-۱۵. (آب‍ان‌- آذر ۱۳۷۵).
8. ب‍ان‍وی‌ م‍ج‍ت‍ه‍د ایرانی‌. پ‍ی‍ام‌ زن‌. س‍ال۲. شماره۷. (م‍ه‍ر۱۳۷۲).
9. ب‍ان‍وی‌ م‍ج‍ت‍ه‍ده‌ ح‍ج‍ت‌الاس‍لام‌ وال‍م‍سلمین‌ س‍ی‍ده‌ ن‍ص‍رت‌ ام‍ی‍ن‌ م‍ش‍ه‍ور ب‍ه‌ ب‍ان‍وی‌ ایرانی. آیات. س‍ال‌ ۱۵. ش‌ ۳ (ف‍روردین‌، اردیبه‍ش‍ت‌ ۱۳۷۶).
10. ب‍ان‍وی‌ م‍ج‍ت‍ه‍ده‌ و ف‍رزان‍ه‌ ف‍قیه‌. ک‍ی‍ه‍ان‌ ه‍وای‍ی. شماره‌ ۱۴۶۷. (۶ اس‍ف‍ن‍د ۱۳۸۰).
11. ب‍ان‍وی‍ی‌ ک‍ه‌ س‍رآم‍د م‍ردان‌ روزگ‍ار خ‍ود ب‍ود. س‍روش‌ ب‍ان‍وان‌، س‍ال‌۱. شماره۱. (م‍رداد ۱۳۷۹).
12. ب‍ر ل‍ب‍ش‌ ق‍ف‍ل‌ اس‍ت‌ و در دل‌ رازه‍ا. ک‍ی‍ه‍ان‌، (۲۶ خ‍رداد ۱۳۷۵)
13. پرچمدار مکتب فاطمه(س): سیری در زندگی و آثار بانو ایرانی(مجتهده امین). پیام زن. شماره ۱۹۵.  خرداد ۱۳۸۷.
14. تجلی فرزانگی (سیری در آثار و احوال فکری و تربیتی بانو مجتهده سیده نصرت امین. فرهنگ اصفهان. شماره 39. (بهار1387).
15. ت‍ف‍سیر م‍خ‍زن‌ ال‍ع‍رف‍ان‌ و م‍ف‍س‍ر آن‌. ب‍ی‍ن‍ات‌. ش۲۱. (ب‍ه‍ار ۱۳۷۸).
16. جایگاه اخلاق و فقه در آثار و فعالیتهای بانو امین. اطلاعات حکمت و معرفت. سال یازدهم. شماره 4. (تیر 1395).
17. در س‍ی‍رت‌ ی‍ک‌ ب‍ان‍وی‌ ایرانی. رش‍د آم‍وزش راه‍ن‍م‍ای‍ی‌ ت‍حصیلی‌. شماره ۱۵. (زم‍س‍ت‍ان‌ ۱۳۷۶)‌.
18. روش بانو امين و استاد همايوني در برابر موج تجددخواهي. شميم نرجس. شماره33. (پاييز- زمستان 1395).
19. زن در تفسیر مخزن العرفان بانو امین اصفهانی. آینه پژوهش. شماره 98-99. (خرداد- شهریور1385).
20. زن‍دگین‍ام‍ه‌ ب‍ان‍وی‌ م‍ج‍ت‍ه‍ده‌ آیت‌ال‍ل‍ه‌ س‍ی‍ده‌ ن‍ص‍رت‌ ام‍ی‍ن‌ اص‍ف‍ه‍انی‌. ی‍اد. شماره‌ ۷۵. (ب‍ه‍ار ۱۳۸۴).
21. زندگی حضرت موسی (ع) در قرآن از منظر بانو امین. نویسندگان: پروین بهارزاده، فاطمه علایی رحمانی، فرزانه نظری شربیانی. ارائه شده در کنفرانس ملی علوم اسلامی و پژوهش های دینی (1397).
22. سبک زندگی بانو امین الگوی زن مسلمان معاصر. نویسنده راضیه سادات هاشمی علیا. ارائه شده در سومین کنفرانس بین المللی روانشناسی، علوم تربیتی و سبک زندگی (1395).
23. ستاره ای که در آسمان اصفهان درخشید. کیهان فرهنگی. شماره38. (اردیبهشت 1366).
24. سر مستور: بانوی مجتهده امین قدس سرها. نامه جامعه. شماره 13. (مهر 1384)
25. سیری در سیره تربیتی و شخصیت اخلاقی و علمی بانو مجتهده امین. بانوان شیعه. شماره ۱۳-۱۴. (پاییز - زمستان ۱۳۸۶)
26. شخصیت این زن حجتی بر توانایی زنان است. اب‍رار. (۱۸ م‍ه‍ر۱۳۷۲).
27. شخصیت بانو امین. کیهان فرهنگی. شماره 106. (بهمن 1372).
28. ق‍دم‌ ب‍ه‌ ق‍دم‌ در ت‍ه‍ذیب‌ اخ‍لاق‌. ص‍راط. س‍ال‌۳. شماره‌ ۳. (اردیب‍ه‍ش‍ت‌ ۱۳۷۴).
29. گ‍ف‍ت‍گ‍و ب‍ا اس‍ت‍اد م‍ح‍م‍د ت‍قی‌ ج‍ع‍ف‍ری‌ درب‍اره‌ ب‍ان‍و ام‍ی‍ن‌. ج‍م‍ه‍وری‌ اس‍لامی. (۲۷ م‍ه‍ر ۱۳۷۲).
30. م‍ج‍ت‍ه‍ده‌ ام‍ی‍ن‌، ب‍ان‍وی‍ی‌ از دیار دیان‍ت‌. ج‍ام‌ج‍م. (۲۹ خ‍رداد ۱۳۸۴).
31. م‍راح‍ل‌ ت‍حصیل و م‍رات‍ب‌ ع‍لمی. ش‍اه‍د. ش‌ ۲۳۹. (آذر ۱۳۷۳).
32. م‍ص‍اح‍ب‍ه‌ ب‍ا ب‍ان‍و ام‍ی‍ن‌. ج‍م‍ه‍وری‌ اس‍لامی. (۲۷ م‍ه‍ر ۱۳۷۲).
33. مقایسه دیدگاه حکیم مدرس زنوزی و بانو امین در توحید ذات. الهیات تطبیقی. سال چهارم. شماره 10. (پاییز- زمستان 1392).
34. م‍ؤل‍ف‌ ت‍ف‍سیر م‍خ‍زن‌ ال‍ع‍رف‍ان‌. اطلاع‍ات‌. (۲۴ و 28 دی‌ ۱۳۷۶).
35. میراث علم حدیث زنان اصفهانی در سده های پنجم و ششم هجری قمری (همراه با معرفی بانو امین اصفهانی). نویسندگان: حمیدرضا شمس اسفندآبادی، فیض الله بوشاسب. ارائه شده در همایش ملی تسامح و مدارا در فرهنگ ایران و اسلام (1395).
36. ن‍ظری‌ اجمالی به زندگی بانوی ایرانی. ج‍م‍ه‍وری‌ اس‍لامی‌، (۲۷ م‍ه‍ر ۱۳۷۲).
37. ن‍ظری‌ اجمالی به زندگی بانوی مجتهده سیده نصرت امین. رس‍ال‍ت. (۲۶ م‍ه‍ر ۱۳۷۲)
38. ن‍ظری‌ اجمالی به زندگی بانوی مجتهده سیده نصرت امین. گلستان قرآن. شماره 16. (تير1379) .
39. ن‍ظری‌ اجمالی به زندگی بانوی مجتهده سیده نصرت امین معروف به بانوی ایرانی. ش‍اه‍د، شماره‌ ۲۳۸. (آب‍ان۱۳۷۳).
40. ن‍ظری‌ ب‍ر ش‍خ‍صیت‌ و زن‍دگی‌ ب‍ان‍و م‍ج‍ت‍ه‍د ام‍ی‍ن‌ ص‍اح‍ب‌ ت‍ف‍سیر م‍خ‍زن‌ ال‍زم‍ان‌. اطلاع‍ات‌. (۸ م‍ه‍ر۱۳۷۲).
41. نگاهی به زندگی بانوی مجتهده امین. حکمت سینوی. شماره2. (مهر-آبان1376).
42. ن‍گ‍اهی‌ ب‍ه‌ زن‍دگی‌ و آث‍ار م‍رح‍وم‌ ب‍ان‍و ام‍ی‍ن‌. پ‍ی‍ام‌ زن‌. س‍ال‌۶. شماره ۳. (خ‍رداد ۱۳۷۶).
43. نگرش قرآنی بانو امین به روش خوشبختی در نهاد خانه و خانواده. کوثر. شماره33. (پاییز- زمستان 1388).
44. وصيت نامه فقيه و عارف وارسته، حجت زنان مسلمان روزگار ما، بانو امين اصفهاني. پیام زن. شماره 196. (تیر 1387).
<br />


===منابع===
==نگارخانه==
<gallery>
پرونده:بانو امین2.jpg|سیر و سلوک از آثار بانو امین اصفهانی
پرونده:بانو امین.jpg|اخلاق و راه سعادت از آثار بانو امین اصفهانی
پرونده:بانو امین4.jpg|مخزن العرفان، مهمترین اثر بانو امین اصفهانی
پرونده:بانو امین3.jpg|النفحات الرحمانیه فی الواردات القلبیه از آثار بانو امین اصفهانی
پرونده:بانو امین1.jpg|جامع‌الشتات از آثار بانو امین اصفهانی
پرونده:بانو امین5.jpg|روش خوشبختی از آثار بانو امین اصفهانی
</gallery>نویسنده: حکمت بروجردی
[[رده:زنان فقیه]]
[[رده:زنان مجتهد]]
[[رده:زنان عارف]]
[[رده:زنان مفسر قرآن]]
[[رده:زنان مجتهد قرن چهارده هجری]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۳۹

بانو امین اصفهانی
تمبر به نام بانو امین اصفهانی، 1371؛ سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
مقبره بانو امین در اصفهان
اجازه روایت بانو امین به آیت‌الله نجفی مرعشی، صفحه اول[۱]
اجازه روایت بانو امین به آیت‌الله نجفی مرعشی، صفحه دوم[۱]
اجازه اجتهاد آیت‌الله محمد کاظم شیرازی و تصدیق آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری ذیل آن به بانو ‌امین[۱]
مجوز تأسیس دبیرستان به بانو امین در شهر اصفهان؛ سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
نامه درخواست موافقت وزارت آموزش و پرورش با مدیریت بانو امین بر مدرسه مکتب فاطمه امین، ص 1؛ سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
مقبره بانو امین

نصرت بیگم امین اصفهانی (۱۲74ـ۱۳۶۲ش) معروف به بانو امین مجتهد و فقیه ایرانی معاصر است.

زندگی‌نامه

بانو نصرت‌بیگم امین فرزند حاج محمدعلی امین‌التجار به گفته خودش در سال 1274 ه.ش. مطابق با ذی‌الحجه 1312 ه.ق. در اصفهان چشم به جهان گشود[۲]، هرچند بر روی سنگ مزار ایشان تاریخ تولد 1265 درج شده است. او از خاندان معروف خاتون‌آبادی در اصفهان است که همگی از مردمان سرشناس و خوشنام این شهر بودند. نَسَبش از سمت پدر با سی واسطه به امام زین‌العابدین می‌رسد.[۳]مادر ایشان نیز از سادات حسینی بود. وی از چهار سالگی به خواندن و نوشتن پرداخت و در پانزده سالگی با پسرعمویش، حاج میرزا معین‌التجار ازدواج کرد. از هشت فرزندی که به دنیا آورد هفت فرزند ایشان در سنین مختلف با بیماری‌های گوناگون از دنیا رفتند و تنها یکی زنده ماند.[۲]


حیات علمی

او که شیفته علم و دانش بود از محضر استادانی چون شیخ ابوالقاسم زفره‌ای، حسین نظام‌الدین کچویی، سید ابوالقاسم دهکردی، میرزا علی آقا شیرازی، میرسید علی نجف‌آبادی جهت کسب علم حدیث، تفسیر، بلاغت و نحو، اصول، فقه، فلسفه و عرفان بهره‌مند شد و سرانجام در سن چهل سالگی موفق به کسب اجازه اجتهاد و استنباط احکام شرعی شد. بانو نصرت امین نخستین زنی است که به درجه اجتهاد رسید. از جمله علما و بزرگانی كه بانو امين از آنها موفق به كسب اجازه روايی شده‌اند، می‌توان از حضرات آيات زير نام برد: سيد ميرزا آقا اصطهباناتی در سال ۱۳۵۴ق؛ شيخ محمدكاظم شيرازی در سال ۱۳۵۴ شيخ عبدالكريم حائری يزدی؛ شيخ محمدرضا نجفی اصفهانی؛[۴] شيخ مرتضی مظاهری اصفهانی؛ سيد شهاب‌الدين مرعشی نجفی؛ سيدعلی نجف‌آبادی.[۵]

همچنين بزرگانی در طول حيات اين بانوی بزرگوار موفق به كسب اجازه روايی از ايشان شده‌اند: آيت الله سيدشهاب‌الدين مرعشی نجفی؛ سيده زينت‌السادات همايونی؛ سيدعباس حسينی كاشانی؛ آيت الله شهيد سيدمحمدعلی قاضی تبريزی؛ علامه سيدمحمدعلی روضاتی؛ علامه شيخ عبدالحسين امينی؛ شيخ عبدالله سبيتی؛ شيخ زهيرالحسون.


فعالیت‌های اجتماعی

بانو امین از زمان کسب اجازه اجتهاد عمر شریف خود را صرف تألیف آثار متعدد، تدریس و تربیت طلاب و تأسیس مؤسسات فرهنگی کرد. تأسیس مدرسه علمیه‌ای به نام مکتب فاطمیه (س) در سال 1344 که زمینه تحصیل بانوان علاقه‌مند به آموختن معارف اسلامی را فراهم ساخت و نیز تأسیس دبیرستان دخترانه و تربیت شاگردان برجسته بخشی از فعالیت‌های وی به شمار می‌آید. بانو امین کتاب‌های خود را با نام مستعار بانوی ایرانی یا بانوی اصفهانی به چاپ می‌رساند. از شاگردان برجسته ایشان می‌توان به زینت‌السادات علویه همایونی، عفت‌الزمان امین، بتول غازی، ربابه الهی، زهرا چوب چینی، صدیقه حکیمیان، فخرالسادات قلمکاریان، محبوبه گلستانیان، بدرالسادات مدرس خاتون‌آبادی[۶] و بتول عسکری اشاره کرد.

بانو امین در سال 1362 ه.ش. در اصفهان دار فانی را وداع گفت. جنازه‌اش در بقعه خانوادگی خاندان امین، در تخت فولاد اصفهان، به خاک سپرده شد.


آثار

بانو‌ امین اصفهانی آثار متعددی به زبان‌های فارسی و عربی به رشته تحریر درآورده است. این آثار به شرح ذیل می‌باشد:

اربعین هاشمیه به زبان عربی[۱]

اولین تألیف وی و مشتمل بر چهل حدیث در توحید و صفات حق تعالی و اخلاق و احکام شرع و متضمّن بیانات فلسفی، عرفانی، اصولی و فقهی است. اين كتاب عصاره انديشه فلسفی و عرفانی بانو است. بانو در سال ۱۳۵۵ق در حالی كه چهل و سه سال از عمر پربركتش می‌گذرد، آخرين سطرهای اولين كتاب خود را می‌نگارد. اين كتاب در سال ۱۳۵۶ق به چاپ رسيده است.

مخزن اللئالی فی مناقب مولی الموالی علی علیه السلام[۲]

دومين كتاب بانو كه در سال ۱۳۸۹ق به پايان رسيده است. این کتاب در یک مقدّمه، پنج باب و یک خاتمه به ذکر فضایل و مناقب امیرالمؤمنین علی (ع) می‌پردازد.

سیر و سلوک در روش اولیاء و طریق سیر سعداء[۳]

محتوای این کتاب همان گونه که از عنوان آن برمی‌آید در کشف و شهود و سیر الی اللّه است و به نحوی تداعی‌کننده مناجات‌نامه خواجه عبدالله انصاری است. ایشان در بحث فنا و بقا این چنین گفته است:

تا از خود فانی نگردی به او باقی نباشی و تا هر چه داری از دست ندهی به حریم قدس او پی نبری.

بنا به اظهار یکی از شاگردانش، عطار برای سلوک هفت مرحله برشمرده اما ایشان هشت مرحله قائل شده است. در اين كتاب بانو با بيان هشت مرحله سير به سوی خدا و راه يافتن به ملكوت و ذكر حديثی از پيامبر گرامی اسلامی (ص) كه اسماء الهی را ۹۹ عدد می‌دانند، به شرح و بيان اين اسماء خداوند پرداخته، قلب‌ها را با ياد و نام خدا نورانی می‌سازد. اين كتاب در سال ۱۳۲۳ش در اصفهان و در سال ۱۳۶۰ش در تهران به چاپ رسيد.

معاد یا آخرین سیر بشر[۴]

این کتاب بیان می‌کند که برای انسان غیر از نشئه دنیوی، نشئه دیگری در پیش است که ناچار باید در سیر تکاملی، از تمام آن نشئات و مراحل عبور کند و سرانجام، به عالمی برسد که فوق آن عالمی نیست و آن را معاد و قیامت گویند. مطالب مندرج در کتاب، در قالب نه مقاله نگاشته شده‌اند. اين كتاب اولين بار در سال ۱۳۲۶ق در تهران و بار دوم در سال ۱۳۳۴ق در تبريز و بعد ازآن هم چند بار در اصفهان به چاپ رسيده است.

مخزن العرفان (فارسی)[۵]

این کتاب که مهمترین اثر ایشان است و عموماً بدان شناخته می‌شوند تفسیر جامعی از قرآن کریم در ۱۵ جلد ‌است. وی در حین نگارش این اثر عظیم، پس از تفسیر دو جزء اول، از بیم آنکه برای خاتمه کارش، عمر وفا نکند، اقدام به تفسیر جزء سی‌ام می‌کند چرا كه بنا به قول خودشان سوره‌های آخر قرآن كمتر تفسير شده و ديگر اين كه غالباً مكی است و حال و هوای خاص خود را دارد، و به ترتیب آن را ادامه داده تا سرانجام در اواخر عمر، این مجموعه به پایان می‌رسد. روش ايشان در تفسير قرآن بر اين منوال است: ابتدا آيات را می‌آورد و ترجمه و توضيح آن را بيان می‌كند. سپس توضيح و چگونگی شأن نزول آيات را ذكر كرده، پس از آن به نقل اقوال مفسران و احاديث حضرات معصومين (ع) پرداخته و در پايان نظر و برداشت خود را عرضه می‌كند.

در تفسير بيشتر از مرحوم ملاصدرا مطالبی نقل می‌كند و گاهی نيز از ساير عرفا، از جمله مرحوم فيض استفاده نموده است و در مواردی هم از علامه طباطبائی نقل قول كرده است. اين تفسير احاطه علمی وی را نه فقط در فن تفسير، بلكه در علوم مختلف اسلامی نشان می‌دهد. از جمله ويژگی‌های تفسير بانو امين، خالی بودن از پرگویی و لفاظی است. بيان روان و قابل فهم و لطيف و شيرين كه در آثار ديگر او نيز قابل مشاهده است در این تفسیر نیز حاکم است.

النفحات الرحمانیه فی الواردات القلبیه[۶]

اين كتاب در سال ۱۳۶۹ق با مقدمه‌ای از شيخ عبدالله سبيتی عاملی به زبان عربی در اصفهان چاپ شده است. در سال ۱۳۸۷ش توسط آقای مهدی افتخار به فارسی ترجمه و با عنوان نسيم‌های مهربانی به چاپ رسيد.

اخلاق و راه سعادت، ترجمه كتاب طهاره الاعراق ابن مسكويه[۷]

این كتاب در ۵۶ سالگی بانو به پايان رسيده است. وی نظرهای شخصی و برداشت‌های خود را در حاشيه كتاب آورده و در متن آن تنها به ترجمه نوشتار ابن مسكويه كفايت نموده است. کتاب دارای جنبه علمی، عملی و اخلاقی است و مشتمل بر نکات و دقایق و لطایف می‌باشد.

روش خوشبختی و توصیه به خواهران ایمانی[۸]

در این کتاب سعی شده ‌است معنای سعادت و خوشبختی و راه نیل به آن با زبانی ساده و همراه با اندرزهای نیکو به زنان گفته شود. برای این منظور، پس از توضیح پیرامون دو رکن خوشبختی، یعنی آسایش بدن و صحّت مزاج و دیگری آسایش فکر و استراحت خیال و آرامش روح، که در نتیجه رعایت دو اصل اساسی عقاید صحیح و ایمان به مبدأ و معاد و اخلاق نیکو حاصل می‌شود، به ارکان دین و ایمان می‌پردازد. در پایان کتاب نیز مباحث آموزنده‌ای پیرامون معنای توسّل به ائمّه اطهار (ع) و شفاعت، مبارزه با خرافات و وسواس، توصیه به خواهران ایمانی، امتیازات، خصوصیات و شرافت زن، تهذیب اخلاق و اصول اخلاق نیک بیان شده است.

جامع الشتّات (عربی)[۷]

این کتاب مشتمل بر پرسش‌های متعددی است که استادانی همچون محمّدعلی قاضی طباطبایی، شیخ محمّد طه هنداوی نجفی‌زاده و سید حسن حسینی از وی پرسیده‌اند و پاسخ‌های مبسوطی که وی برای آنان تحریر کرده‌است. این پرسش‌ها و پاسخ‌ها توسط شیخ مرتضی مظاهری نجفی، جمع‌آوری و تنظیم شده‌اند.


نامه درخواست موافقت وزارت آموزش و پرورش با مدیریت بانو امین بر مدرسه مکتب فاطمه امین، ص 2؛ سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
درخواست مجوز تأسیس مدرسه توسط بانو امین، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران

بانو امین در آثار دیگران

درباره بانو امین آثار بسیاری تاکنون به رشته تحریر در آمده است که در زیر به آنها اشاره می‌شود:

کتاب

  1. ‏‫یادنامه بانوی مجتهد حجه‌الاسلام و المسلمین سیده نصرت امین (1371). تهیه و تنظیم مرکز مطالعات فرهنگی واحد فرهنگی خواهران. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت امور فرهنگی‏‫.
  2. ی‍ادن‍ام‍ه‌ ب‍ان‍وی‌ م‍ج‍ت‍ه‍ده‌ ح‍جه الاس‍لام‌ و المسلمین‌ س‍ی‍ده‌ ن‍ص‍رت‌ ام‍ی‍ن‌ (م‍ش‍ه‍ور ب‍ه‌ ب‍ان‍وی‌ ایرانی‌) (1372). ت‍هیه و تنظیم‌ م‍رک‍ز م‍طال‍ع‍ات‌ و تحقیقات‌ فرهنگی‌ (واح‍د فرهنگی‌ خ‍واه‍ران‌). ت‍ه‍ران‌: م‍ؤس‍س‍ه‌ ن‍م‍ایشگاه‌های فرهنگی ایران.
  3. مجموعه مقالات و سخنرانی‌های اولین کنگره بزرگداشت بانوی مجتهده سیده نصرت امین رحمت الله علیها (1372). وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگی، واحد امور فرهنگی زنان. ت‍ه‍ران‌: م‍ؤس‍س‍ه‌ ن‍م‍ایشگاه‌های فرهنگی ایران.‬‬
  4. ب‍اق‍ری‌ ب‍ی‍ده‍ن‍دی‌، ناصر (1372). ب‍ان‍وی‌ م‍ج‍ت‍ه‍د ایرانی. ق‍م‌: حوزه علمیه، دف‍ت‍ر تبلیغات اس‍لامی‌، مرکز انتشارات.
  5. خواجه نوری، مینا (1374). مجموعه مقالات و سخنرانی‌های اولین و دومین کنگره بزرگداشت بانوی مجتهده سیده نصرت امین (ره). تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگی، دفتر مطالعات فرهنگی بانوان.
  6. زندگی‌نامه بانوی مجتهده سیده نصرت امین قدس سرها (1376). تنظیم دفتر مطالعات فرهنگی بانوان، مرکز مطالعات و تحقیقات فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت امور فرهنگی‏.‬
  7. عموخلیلی، مرجان (1379). ک‍وک‍ب‌ دری‌. ت‍ه‍ران‌: پ‍ی‍ام‌ ع‍دال‍ت‌.
  8. طیبی، ناهید (1380). زندگانی بانوی ایرانی مجتهده نصرت السادات امین. ق‍م‌: س‍اب‍ق‍ون‌‏.
  9. ب‍اق‍ری‌ ب‍ی‍ده‍ن‍دی‌، ناصر (1382). ب‍ان‍وی‌ ن‍م‍ون‍ه‌: ج‍ل‍وه‌ه‍ای‍ی‌ از ح‍ی‍ات‌ ب‍ان‍وی‌ م‍ج‍ت‍ه‍ده‌ ام‍ی‍ن‌ اص‍ف‍ه‍انی. ق‍م‌: ب‍وس‍ت‍ان‌ ک‍ت‍اب‌ ق‍م‌ (ان‍ت‍ش‍ارات‌ دف‍ت‍ر تبلیغات اس‍لامی‌ ح‍وزه‌ ع‍لمیه‌ ق‍م‌).
  10. همایونی، علویه (1382). زندگانی بانوی ایرانی: بانوی مجتهده نصرت‌السادات امین. اص‍ف‍ه‍ان‌: گ‍ل‍ب‍ه‍ار‏‫.
  11. ک‍اش‍انیها، زهرا (1382). ب‍ان‍و ام‍ی‍ن‌ اص‍ف‍ه‍انی‌. ت‍ه‍ران‌: م‍ؤس‍س‍ه‌ فرهنگی‌ ن‍ش‍ر رام‍ی‍ن‌.
  12. زرک‍ن‍ده‌، بتول (1384). ب‍ان‍و ام‍ی‍ن. ت‍ه‍ران‌: م‍درس‍ه‌.‬‏‬
  13. بزرگداشت حضرت خدیجه (س) و تفسیر مخزن العرفان بانو مجتهده امین (1384). گردآوری و ویرایش حسینعلی طاهری. قم: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات: صبح صادق.
  14. عابدیان، اعظم (1385). بررسی روش تفسیری و مباحث علوم قرآنی مخزن العرفان. ت‍ه‍ران.
  15. گلچینی از آثار بانو آیت الله امین (1385). گردآوری جمعی از اساتید. تهران: فراندیش.
  16. درویش، مریم و دیگران (1386). یگانه بانوی مجتهده‌ی ایرانی: بانو مجتهده امین اصفهانی. اصفهان: دادیار.
  17. رجالی، اعظم (1388). تفسیر موضوعی 24 واژه قرآنی... بر اساس تفسیر مخزن العرفان بانو مجتهده امین. اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان.
  18. فریده عصر:‌ بررسی علمی و عملی عالمه عارفه بانو مجتهده امین (ره) (1389). جمعی از محققین؛ تهیه دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، شعبه استان اصفهان. تهران: هستی‌نما‏‫.
  19. اسلامیت، مرضیه (1389). ایرانیان و قرآن: بانو امین و تفسیر مخزن العرفان تراجم تک نگاری. تهران: خانه کتاب.
  20. حجازی، فاطمه (1391). بانو باید امین باشد. اصفهان: ستارگان درخشان‏.
  21. شاکری، مائده (1394). بانوی فرزانگی و فضیلت: سیری در زندگی، احوال و آراء بانو امین. تهران: کانون اندیشه جوان‏‫.
  22. ابوالحسنی،‌ محبوبه (1395). سرو ناز‏‫: هفتصد و پنجاه کلمه در اخلاق و سیر و سلوک الی‌الله از خانم امین( بانوی ایرانی)‏‫. تهران: تراث.
  23. گران‌پاشا، زهرا (1395). اسطوره‌ای ناشناخته: الگویی برای زنان امروز. تهران: طلیعه پویش.‬
  24. آریابخشایش، یحیی (1397). بانو امین اصفهانی. تهران: شرکت انتشارات سوره مهر.
  25. عزیزی، راضیه (1397). بانو امین: روایتی از زندگی نصرت‌السادات امین‌التجار. اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان.‬‬‬
  26. مجموعه مقالات و سخنرانی‌های سومین کنگره بزرگداشت بانوی مجتهده سیده نصرت امین (ره) (1397). کانون فرهنگی بانو مجتهده امین. تهران: انتشارات حسابدار‏‫.
  27. چکیده آثار جشنواره پژوهشی بین‌المللی بانو امین (1399). معاونت پژوهشی جامعه الزهرا علیهاالسلام. قم: جامعه الزهرا (س).
  28. تقربی، منصوره (1400). مکاتبات علمی: ترجمه کتاب شریف جامع‌الشتات. مشهد: نامه نرجس.
  29. رستگارنسب، معصومه؛ كريمی‌نيا، محمدمهدی؛ انصاری ‌مقدم، مجتبی (1400). روش‌شناسی تفسیری بانو امین در تفسیر مخزن ‌العرفان. قم: جلوه کمال.
  30. صادقی، عاطفه (1401). بررسی روش تفسیری امام خمینی و بانو امین در زمینه انسان‌شناسی. تهران: تفکر آینده ساز‏.
  31. والی‌فر،‌ سعید (1401). سیده بانوی امین (ره). تهران: آفتاب گیتی. (کودک و نوجوان).

کتاب‌‎های غیرفارسی

  1. Künkler, Mirjam, and Fazaeli, Roja (2011). The Life of Two Mujtahidahs: Female Religious Authority in Twentieth-Century Iran. In Women, Leadership and Mosques, Changes in Contemporary Islamic Authority. Edited by Masooda Bano and Hilary E. Kalmbach, 127–160. Leiden, The Netherlands: Brill.
  2. Fazaeli, Roja (2013). Mujtahida. In The Oxford Encyclopedia of Islam and Women. Edited by Natana J. DeLong-Bas. Oxford: Oxford University Press.[۹]
  3. عباس، دلال (2018). نصرت أمين، مجتهدة عالمة في الزمن الصعب. بیروت: دارالمحجة البیضاء.[۱۰]

پایان‌نامه

اندیشه‌ها و آراء بانو امین موضوع رساله‌ها و پایان‌نامه‌های چندی قرار گرفته است[۱۱] که عبارتند از:

دکتری

  1. منانی، فرشته (1396). تبیین و تحلیل مبانی انسان‌شناختی بانو امین و تأثیر آن بر اسلامی‌سازی علوم‌انسانی. دانشگاه معارف اسلامی قم.
  2. رئوف سیدنژاد، سیدحمیدرضا (1400). بررسی نفس‌شناسی عرفانی در تفاسیر بیان السعاده سلطان محمد گنابادی و مخزن العرفان سیّده نصرت امین. دانشگاه سمنان.

کارشناسی ارشد

  1. ندری ابیانه، شایسته (1377). تحقیق در زندگی بانو مجتهده امین و بررسی تفسیر مخزن العرفان. دان‍ش‍گ‍اه‌ آزاد اس‍لامی‌، واح‍د ت‍ه‍ران‌ م‍رک‍زی‌.
  2. پوردیان، صغری (1383). بررسی منهج تفسیری بانو امین اصفهانی در «مخزن العرفان». دانشگاه آزاد اسلامی واحد فسا.
  3. نجفی، زینب (1390). بررسی مسائل فلسفی تفسیر بانو امین (مخزن العرفان). دانشگاه اصفهان.
  4. گشتاسبی، مریم (1392). بررسی احکام فقهی بانوی مجتهده نصرت‌بیگم امین. دانشگاه آزاد اسلامی، واحد یاسوج، دانشکده‌ علوم انسانی.
  5. توسلی دینانی، فاطمه (1392). تحلیل طلاق از دیدگاه مفسران معاصر شیعه (آیت الله مکارم شیرازی، علامه طباطبائی، علامه جوادی آملی، بانو مجتهده امین). دانشگاه اصفهان.
  6. شعبانی، زینب (1393). تحلیل زن کامل در قرآن بر مبنای آرای چهار مفسرمعاصر شیعه (علامه طباطبائی، علامه جوادی آملی، آیت الله مکارم شیرازی، بانو مجتهده امین). دانشگاه اصفهان.
  7. مؤمنی راد، فهیمه (1393). بررسی عوامل تحکیم و تشکیل خانواده از دیدگاه چهار مفسر بزرگ معاصر (علامه محمدحسین طباطبائی، آیت الله ناصر مکارم شیرازی، آیت الله جوادی آملی، بانو مجتهده امین) در قرآن. دانشگاه اصفهان.
  8. شهبازاوغلی، مهدی (1394). بررسی رعایت قواعد تفسیری در تفسیر مخزن العرفان. دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم.
  9. نظری، فرزانه (1394). مقایسه دیدگاه بانو امین و شیخ طبرسی درباره داستان حضرت موسی (ع) در قرآن. دانشگاه الزهراء.
  10. داوری دولت‌آبادی، زهرا (1394). تبیین مبانی فلسفی تعلیقات بانو امین بر کتاب تهذیب‌الاخلاق مسکویه. دانشگاه قم.
  11. براریان مرزونی، رقیه (1395). شخصیت‌شناسی زن با رویکرد تطبیقی در تفسیر مخزن العرفان و تسنیم. دانشگاه مازندران.
  12. سلیمانی درچه، مرضیه (1395). اندیشه‌های کلامی بانو امین در نبوت و امامت (با تأکید بر مخزن العرفان). دانشگاه اصفهان.
  13. صالحی، مرضیه (1396). جایگاه و نقش دانش کلام در تفسیر مخزن العرفان. دانشگاه اراک.
  14. گلی فروشانی، عزت (1396). بررسی قواعد ادبی تفسیر مخزن ‌العرفان. دانشگاه کاشان.
  15. حاج محمدی، سمیرا (1397). مطالعه تطبیقی سلوك عرفانی از دیدگاه آیت الله شاه آبادی و بانو امین. دانشگاه اصفهان.
  16. فرجی، شبنم (1397). بررسی آراء و مبانی فلسفی و کلامی بانو امین. دانشگاه تهران.
  17. صالحی گل‌افشانی، رحیمه (1398). بررسی موضوع رؤیت خداوند از دیدگاه بانو مجتهده امین و فخر رازی. دانشگاه حکیم سبزواری.
  18. داداشی پله شاهی، پوران (1399). نقد و بررسی رویکرد تربیتی- هدایتی عرفان محور تفسیر مخزن العرفان بانوی اصفهانی. دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم.
  19. دشتی، زین‌العابدین (1401). مراحل تربیت قرآنی از منظر تفسیر مخزن العرفان بانو امین اصفهانی. دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی.

مقالات

درباره بانوی مجتهده امین اصفهانی مقالات بسیاری در نشریات داخلی[۱۲] و خارجی[۱۳] نوشته شده است.

منابع

  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ی‍ادن‍ام‍ه‌ ب‍ان‍وی‌ م‍ج‍ت‍ه‍ده‌ ح‍جه الاس‍لام‌ و المسلمین‌ س‍ی‍ده‌ ن‍ص‍رت‌ ام‍ی‍ن‌ (م‍ش‍ه‍ور ب‍ه‌ ب‍ان‍وی‌ ایرانی‌) (1372). ت‍هیه و تنظیم‌ م‍رک‍ز م‍طال‍ع‍ات‌ و تحقیقات‌ فرهنگی‌ (واح‍د فرهنگی‌ خ‍واه‍ران‌). ت‍ه‍ران‌: م‍ؤس‍س‍ه‌ ن‍م‍ایشگاه‌های فرهنگی ایران. صص 17-23.
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ فرزین، مهدی (1389). فریده عصر. تهران: هستی‌نما. صص89-92.
  3. ↑ فرزین، مهدی (1389). فریده عصر. تهران: هستی‌نما. ص83.
  4. ↑ همایونی، علویه (1382). زندگانی بانوی ایرانی. اصفهان: گلبهار. صص60-62.
  5. ↑ فرزین، مهدی (1389). فریده عصر. تهران: هستی‌نما. ص97.
  6. ↑ همایونی، علویه (1382). زندگانی بانوی ایرانی. اصفهان: گلبهار. صص72-75.
  7. ↑ ی‍ادن‍ام‍ه‌ ب‍ان‍وی‌ م‍ج‍ت‍ه‍ده‌ ح‍جه الاس‍لام‌ و المسلمین‌ س‍ی‍ده‌ ن‍ص‍رت‌ ام‍ی‍ن‌ (م‍ش‍ه‍ور ب‍ه‌ ب‍ان‍وی‌ ایرانی‌) (1372). ت‍هیه و تنظیم‌ م‍رک‍ز م‍طال‍ع‍ات‌ و تحقیقات‌ فرهنگی‌ (واح‍د فرهنگی‌ خ‍واه‍ران‌). ت‍ه‍ران‌: م‍ؤس‍س‍ه‌ ن‍م‍ایشگاه‌های فرهنگی ایران. ص32.


پیوند به بیرون

  1. سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
  2. arabicbookshop
  3. oxfordbibliographies
  4. ایرانداک
  5. پایگاه مجلات تخصصی نور


نگارخانه

  • سیر و سلوک از آثار بانو امین اصفهانی

  • اخلاق و راه سعادت از آثار بانو امین اصفهانی

  • مخزن العرفان، مهمترین اثر بانو امین اصفهانی

  • النفحات الرحمانیه فی الواردات القلبیه از آثار بانو امین اصفهانی

  • جامع‌الشتات از آثار بانو امین اصفهانی

  • روش خوشبختی از آثار بانو امین اصفهانی

نویسنده: حکمت بروجردی

برگرفته از «https://portals.nlai.ir/zanan/index.php?title=سیده_نصرت_امین&oldid=13404»