مدرسه مستوره اردلان

مدرسه مستوره اردلان (؟) از مدارس سنندج بود که توسط مریم اردلان به عنوان اولین مدرسه دخترانه در سنندج تأسیس شد.

تاریخچه

مریم اردلان در زمان حضور در سنندج در منزل خود به تعلیم و تربیت دختران سنندجی پرداخت و مدرسه کوچکی را برای زنان و دخترانی که از نعمت سواد محروم بودند برپا کرد و به تدریس مشغول شد و ضمن درس، خیاطی و کارهای دستی نیز به آنان تعلیم می‌داد. در سال 1303 مظفرخان سردار انتصار حاکم سنندج به اردلان پیشنهاد کرد که حاضر است در بودجه مدارس پسرانه مبلغی برای گسترش مدرسه خصوصی او در اختیار وی بگذارد؛ اما مریم اردلان پیشنهاد او را نپذیرفت و از وی خواست که اقداماتی برای دولتی شدن آن مدرسه دخترانه بنماید. بدین ترتیب در سال 1305 وزارت معارف با تبدیل مدرسه خصوصی به دولتی و به ریاست خود مریم اردلان موافقت کرد.

نام مدرسه

نخست پیشنهاد شد نام مدرسه را به تأسی از مؤسسش مریمیه بگذارند، امامریم اردلان نپذیرفت. او نام مدرسه را به یاد مستوره اردلان (مستوره کردستانی) از زنان شهیر کردستان، مدرسه مستوره اردلان نامید. حدیث «طَلَبُ الْعِلْمِ فَرِيضَةٌ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَة» بر سر در مدرسه نگاشته شد. در زمان ریاست مریم اردلان دو دوره از دانش آموزان به دریافت گواهینامه کلاس ششم ابتدایی نائل شدند.

تغییرات

مریم اردلان تا پایان سال 1307 سرپرستی مدرسه مستوره را به عهده داشت. از آن پس به خاطر تحصیلات فرزندانش و ضرورت زندگی، ناچار به رفتن به تهران شد و اختر صادق وزیری فرزند محمود را به جانشینی خود به وزارتخانه پیشنهاد نمود. مدرسه تا سال تحصیلی 1313- 1314 یک دبستان کامل شش کلاسه با نام مستوره کردستانی بود که اختر صادق وزیری مدیریت آن را برعهده داشت. در این تاریخ کلاس اول متوسطه به آن افزوده شد و نام مدرسه به دبیرستان شاهدخت تغییر یافت و سکینه امیرحسامی به مدیریت آنجا برگزیده شد. در سال 1314- 1315 کلاس دوم دبیرستان افتتاح و در سال 1315- 1316 کلاس سوم دبیرستان به آن اضافه شد و اشرافیه ثابت مدیریت آن را بر عهده گرفت. پس از آن هر سال یک کلاس برحسب ضرورت به آن افزوده می‌شد. در این سال کتابخانه مدرسه دارای 240 جلد کتاب بود و دانش آموزان در ساعات مخصوص به مطالعه می‌پرداختند.

در سال تحصیلی 1317- 1318 دبستان شش کلاسه از آن جدا و با نام دبستان شاهدخت به مدیریت اختر صادق وزیری در ساختمان نوسازی جنب فرمانداری و نزدیک حمام طلیعه خانم شروع به کار کرد و اداره دبیرستان به عزت الملوک نیک آئین سپرده شد.

موقعیت

مدرسه مستوره ابتدا در کوچه شجاع لشکر قرار داشت. در دوره ریاست اختر صادق وزیری به پشت مسجد جامع جابه جا شد. دبیرستان شاهدخت به محل کارخانه برق پشت دخانیات و به مدت دو سال به منزل آقای حاج علی بزرگی پایین مسجد پیرعمر و بعد به ساختمان جدید الاحداث واقع در انتهای خیابان 17 شهریور تغییر مکان داد. در طی سالهای بعد از انقلاب اسلامی ساختمان این دبیرستان دگرگون شد و نام آن نیز تغییر یافت. اسامی کارکنان مدرسه دولتی نسوان (مستوره اردلان) بر طبق دفتر حضور و غیاب سال 1306 شمسی چنین است.