1. کتاب انیسالمریدین و شمسالمجالس: تصحیح و تحقیق دکتر محبوبه شمشیرگرها( عضو هیات علمی گروه پژوهشهای منابع اسلام شناسی، ایرانشناسی و نسخ خطی )
انیس المریدین و شمس المجالس گنجینهای ارزشمند از میراث کهن فرهنگ ایرانی و زبان فارسی در تأملات قرآنی است که در آن، سوره حضرت یوسف، به شیوهای عرفانی و با زبانی دلنشین و محتوایی جذاب، تفسیر شده است. در سنت تفسیرنگاری، تفاسیر عرفانی در تلاش برای بیان معنای باطنی از کلام وحی، جایگاهی ویژه دارند. در این میان، سوره حضرت یوسف، نظر به ساختارِ روایی و داستانی و مضمونِ غالبِ عشق و محبت، همواره مورد اقبال ویژه عرفا قرار داشته که اثر مذکور، یکی از جلوههای درخشان آن است.پدیدآورنده و زمان شکلگیری این اثر معلوم نیست؛ اما با توجه به برخی کاربردهای زبانی و قراین محتوایی، میتوان حوزه سکونت نویسنده را خراسان، و تاریخ آن را اوایل سده هشتم در نظر گرفت. این متن به زبانی ساده و روان نوشته شده و گویایی و دلکشیِ دور از آرایههای پیچیده و تکلفهای لفظی و معناییِ آن، چنان است که خواننده را بیوقفه تا پایان با خود همراه میسازد. جنبه ذوقی و روایی در این تفسیر، با رنگ شرعی و تاریخی توأمان است. شیوه مؤلف آن است که پس از ذکر هر آیه و ترجمهای مختصر از آن، به بیان حکایات تمثیلی، اخبار و روایات تاریخی و نکات عرفانی، پرداخته و گاه آنها را با شواهد شعری، زینت میبخشد. این متن که با وجود ارزش و اهمیت، تاکنون مکتوم بود، در اثر پیش رو برای اولین بار، ارائه و بررسی شده است. در بخش آغازینِ این کتاب، حاصل پژوهشهای مصحح در پی شناخت و تحلیل متن، از جمله در معرفی اثر و جایگاه آن در میان تفاسیر عرفانی، صحت انتساب آن به خواجه عبدالله انصاری، مؤلف و دوره زمانی و حوزه جغرافیایی ِزیستِ او، نسبت اثر با بحرالموده فی اسرار الموده، روش تصحیح متن و اختصاصات آن در سه محورِ ویژگیهای محتوایی، زبانی و ادبی، ملاحظه میشود. مطالعه این اثر به منزله ارمغانی گرانقدر از فرهنگ قرآنی و زبان فارسی کهن، برای همه علاقهمندان بهویژه محققان، اساتید و دانشجویان زبان و ادبیات فارسی، مطالعات قرآنی و عرفان اسلامی مفید است. 2. کتاب جنگ ایران و عراق به روایت تحلیلگران غربی؛ نگاهی بر جریانشناسی آثار تحلیلگران جنگ ایران و عراق در غرب بر اساس کتاب های انگلیسی زبان: تالیف دکتر محبوبه شمشیرگرها( عضو هیات علمی گروه پژوهشهای منابع اسلام شناسی، ایرانشناسی و نسخ خطی)
جنگ ایران و عراق به روایت تحلیلگران غربی، گامی اولیه و ضروری در مسیر شناخت کلیات و جریانشناسیِ آثارِ تحلیلگرانِ جنگ ایران و عراق در غرب است که در راستای ترسیمِ چشماندازی از روایتهای غیر ایرانی، بر اساسِ کتابهای انگلیسیزبان به نگارش درآمده است. این اثر، حاصل تلاش دکتر محبوبه شمشیرگرها، از اعضای هیئت علمی سازمان اسناد و کتابخانه ملی است که به تازگی از سوی انتشارات این سازمان به چاپ رسیده است. نگارنده، با توجه به جایگاه و زمینه فعالیت شغلی خود در گروه پژوهشیِ «منابع ایران و اسلام»ِ کتابخانه ملی، رسالت خویش را انجامِ پژوهشی میانرشتهای در گستره کتابشناسی و تاریخ جنگ، به منزله قطرهای از دریا و آغازی بر راهی طولانی دانسته تا علاقهمندان و پژوهشگران بتوانند با استفاده از آن، در راستای تکمیل شناخت و نقدِ مراحل و سیر تحول پژوهشها، پدیدآوران و تحلیلگران، مراکز و طرحهای پژوهشی، سمینارها و کنفرانسها، رویکردها و نیز محورهای موضوعی گام بردارند. این کتاب در بخش اول، کلیاتی از جریانِ تاریخنگاری جنگ ایران و عراق در غرب شامل اهداف، ابعاد، رویکردها، موضوعات، مشکلات و کاستیها، روشها و منابع و مآخذ اطلاعاتی را به دست می دهد. در بخش دوم که قسمت عمده این اثر را تشکیل میدهد، کتابهای منتشر شده به زبان انگلیسی در پیوند با رخدادها و تحولات بزرگ منطقهای، ذیل پنج دوره تاریخی، طبقهبندی و معرفی شدهاند. نویسنده بر آن است که تحولات بزرگ جنگ و وقایع مهم غربِ آسیا و منطقه خلیج فارس، از وجوه متعدد بر مطالعات جنگ در غرب اثر گذاشتهاند؛ به طوریکه میتوان ویژگیهایی همسان را در اغلبِ آثاری که در پیِ رویدادی خاص پدید آمدهاند ذیل پنج دوره یا مرحله تاریخی بازشناخت. معرفی کاملِ اثرگذارترین تاریخنگاران غربی در بخش سوم و تکمیلیِ کتاب گنجانده شده است. این اثر در نظرِ اول، پژوهشی کتابشناختی، با لحاظِ روشِ تحلیل تاریخی به شمار میآید که اهدافی بر آن مترتب است: هدفِ نخست، ایجاد دغدغه در دانشگاهها و مراکز پژوهشی با تأکید بر ضرورتِ توجهِ بیش از پیش به روایت غیرایرانی و حتی ضدایرانی از دفاع مقدس است. هدف دوم در تألیف اثری که تقریباً در نوع خود بینظیر است، طرح ایده تخصصمداری در خدمات کتابداری در موضوعات گوناگون است. شمشیرگرها که خود را عضوی از جامعه بزرگ کتابداران ایران میداند بر آن است که این اثرِ «مرجع» را در راستای ادای رسالت حرفهایِ خویش و با هدف تسهیل و تسریع پژوهشهای آتی ترتیب داده است. 3. کتاب جامعه اطلاعاتی : تالیف رابرت حسن؛ ترجمه دکتر داود آقارفیعی (عضو هیات علمیگروه پژوهشهای منابع اسلام شناسی، ایرانشناسی و نسخ خطی)
کتاب «جامعه اطلاعاتی» نوشته رابرت حسن، استاد دانشگاه ملبورن استرالیا با ترجمه داود آقارفیعی توسط انتشارات ثانیه وارد بازار نشر شد. کتاب پیش رو در واقع تلاشی است که مدعیات مختلف درباره جامعه اطلاعاتی، چه آن دیدگاههایی که به دنبال تقویت این مفهوم هستند و دنیا را در آن قالب به صورت یک حالت رؤیاگونه مییابند و چه رویکردهای انتقادی و بازتابی در این عرصه را بررسی میکند و سعی دارد شایستگیهای هر دو دیدگاه را در چارچوب تفسیری خودشان بسنجد و مورد بررسی و قضاوت قرار دهد. آن چه موجب میشود چارچوب مورد استفاده در این کتاب، آن را متفاوت از سایر آثار ستودنی دیگر کند؛ پرداختن واقعگرایانه، بیش از پرداختن به مبانی نظری صرف است. چنین نگاهی باعث درک بهتر رؤیا بودن و یا کابوس بودن جامعه اطلاعاتی میشود. استدلال کتاب نه تنها این است که باید مفاهیمی نظیر سیاست، اقتصاد، تفکر و پویایی فناورانه که واقعیت جامعه اطلاعاتی را میسازند، درک کرد، بلکه ما باید بدانیم چه چیزی شناخت ما را از این واقعیات میسازد و به طور ویژه بدانیم که اطلاعات چیست و مصرف و تولید ما در این زمینه چه ابعادی دارد. این کتاب میتواند اطلاعات مفیدی به علاقهمندان مباحث ارتباطات و فناوری اطلاعات و به ویژه پژوهشگران و دانشجوبان عرصه علوم ارتباطات، علم اطلاعات و دانششناسی، روابط بینالملل، جامعه شناسی و نظایر آن ارائه کند. این ترجمه را غلامرضا آذری استاد علوم ارتباطات، ویراستاری کرده و پروفسور یحیی کمالیپور بر آن مقدمهای نوشتهاند. کتاب در ۲۸۴ صفحه در قطع رقعی به قیمت ۳۸ هزار تومان وارد بازار نشر شده است. 4. “خدمات مرجع در کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی (استانداردها و رهنمودها)”تدوین و ترجمه:دکتر اعظم نجفقلی نژاد( عضو هیات علمی گروه پژوهشی علم داده، اطلاعات و هوش مصنوعی)، فرناز محمدی ( معاون اداره کل فراهم آوری)، صدیقه شاکری
قلب پویا و تپنده فعالیتهای هر کتابخانهای، خدمات مرجع و اطلاعرسانی آن است. این خدمات آینه تمامنمای تلاشهایی است که در یک کتابخانه انجام میگیرد، به عبارتی به عنوان خطّ مقدم هر کتابخانهای محسوب میشود، بنابراین کیفیت این خدمات به عنوان ویترین و جلوه آن کتابخانه، نقش مهمی در دیدگاه کاربران خواهد داشت. با این توصیف کیفیت خدمات این واحد مهم است. استانداردها و رهنمودها برای ارتقای کیفیت محصول یا خدمت، جلب رضایت مخاطب، بهرهوری بیشتر و بهبود مستمر در همه عرصهها کاربرد و مصداق دارد. صرف وجود این استانداردها و رهنمودها باعث اثربخشی و کارایی بالا نمیشود بلکه زمانی که توسط کل سیستم اجرا گردد میتواند مفید واقع شود. در این کتاب رهنمودها و استانداردهای انجام خدمات مرجع و اطلاعرسانی در کتابخانهها برای تضمین کیفیت محصول ارائه شده مطرح شده است.