سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران بر اساس اساسنامه مصوب خود تدوین، توسعه و نگهداری ابزارهای نظام‌های سازمان‌دهی دانش مانند سرعنوان‌های موضوعی فارسی، گسترش‌های رده‌بندی و اصطلاحنامه‌ها را برعهده دارد. «اصطلاحنامه فرهنگی ایران (اصفا)» یکی از ابزارهای مهم سازمان‌دهی است که در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با استاندارد مارک ایران تولید و نگهداری می‌شود. اصفا ابزار اصلی نمایه‌سازی منابع در سازمان اسناد وکتابخانه ملی ایران است. تاریخچه این اصطلاحنامه به سال 1372 برمی‌گردد. ویرایش اول این اصطلاحنامه در سازمان مدارک انقلاب اسلامی توسط فریبرز خسروی با همکاری نرگس قدیمی و فتانه ترکاشوند تدوین و منتشر شد. ویرایش‌های بعدی آن در کتابخانه ملی ایران انتشار یافته و داده‌های مبتنی برمارک ایران این اصطلاحنامه از سال 1385 در اپک سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در دسترس است. هم‌اکنون داده‌های اصفا با استفاده از استانداردهای وب معنایی در پلتفرم Skosmos منتشر شده و در دسترس است.
همچنین در سال 1399 «اصطلاحنامه عمومی اداری ایران» توسط فریبرز خسروی و آزیتا مالمیر تدوین شد. این اصطلاحنامه شامل اصطلاحات عمومی است که برای اختصاص موضوع به نامه‌های اداری به‌کار می‌رود. برخلاف سایر اصطلاحنامه‌های سازمان که در محیط مارک ایران ذخیره شده‌اند با توجه به هدف تدوین این اصطلاحنامه ذخیره‌سازی آن در بستر مارک ایران ضروری به‌نظر نمی‌رسید. روش کار برای تدوین این اصطلاحنامه این بود که ابتدا اصطلاحات به‌کاررفته در چند سامانه اداری در ایران ملاک کار قرار گرفت. اصطلاحات با بیشترین بسامد انتخاب و روابط سلسله‌مراتبی و غیر سلسله‌مراتبی بین آنها برقرار شد. هدف یکسان‌سازی و استفاده از واژگان کنترل‌شده در سامانه اتوماسیون‌های اداری کشور است. تولد «اصطلاحنامه عمومی اداری ایران» در اردیبهشت 1400در پلتفرم Skosmos رخ داد.
سعیده اکبری داریان مجری طرح SKOS/RDF اصطلاحنامه‌های سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: امروزه در وب معنایی و داده‌های پیوندی اصطلاحنامه‌ها به‌عنوان ابزارهای مفهومی نقش پشتیبانی از جستجوهای مفهومی را ایفا می‌کنند، این ابزارها می‌توانند برای بهبود قابلیت میانکش‌پذیری معنایی به‌کار روند. ضروری است تا این سازمان نسخه SKOS/RDF اصطلاحنامه‌های خود را همانند اصطلاحنامه‌های بزرگ دنیا به شکل برخط ارائه دهد و بین اصطلاحنامه‌های خود با اصطلاحنامه‌های مرتبط در دنیا پیوند برقرار کند. ما برای پیاده‌سازی اصطلاحنامه‌های سازمان در چارچوب‌های وب معنایی SKOS/RDF از نرم‌افزارهای منبع‌باز Vocbench وSkosmos و برای اعتبارسنجی‌های محتوایی و فنی داده‌ها ازSkos play بهره برده‌ایم. این پروژه بدون تخصیص بودجه، با اتکا به دانش متخصصان داخلی و در راستای هدف ارتقای جایگاه حاکمیتی کتابخانه ملی ایران به نتیجه رسید. این مهم میسر نبود به‌جز عشق به کتابخانه ملی ایران و راهبری و دلسوزی فریبرز خسروی.
اکبری داریان در خصوص نحوه دسترسی به این اصطلاحنامه‌ها افزود: با توجه به نیاز خود میتوانید از راههای مختلف به داده‌های اصطلاحنامه‌های سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران دسترسی داشته باشید. برای مرور ساده مبتنی بر وب اصطلاحنامه‌های سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، میتوانید از رابط جستجو و مرور Skosmos استفاده کند. این یک مرورگر مبتنی بروب و ابزار منبع‌باز انتشار SKOS است. این رابط قابلیت‌های جستجو و مرور، فهرست الفبایی و موضوعی، سلسله‌مراتبی مفاهیم و رابط کاربری چندزبانه را ارائه می‌دهد. چنانچه برای برنامه‌های نرم‌افزاری خود اصطلاحنامه‌ها را در فرمت‌های قابل خواندن با ماشین می‌خواهید به صفحه دانلود ما مراجعه کنید. Skosmos مجموعه‌ای از REST APIs را برای دسترسی به داده‌های واژگان خود ارائه می‌دهد. با استفاده از این REST APIs می‌توان مفاهیم را از طریق برچسب‌های آن جستجو کرد. چندنمونه از این REST APIs در اینجا آورده شده است.
در اینجا لازم است از همه متخصصان داخلی که با انگیزه و علاقه برای انتشار این اصطلاحنامه‌ها تلاش کردند قدردانی کنم. نرگس عزیزیان، آزیتا مالمیر و سهیلا فعال که ویرایش شکلی و محتوایی اصفا برای انتقال به SKOS/RDF را برعهده داشتند. علیرضا بدرلو که پاک‌سازی داده‌های مبتنی برمارک و نیز تبدیل آنها را متقبل شد. حسن باقری مهابادی که Skosmos را شخصی‌سازی و آقای علیرضا اکبری که پرتال اصطلاحنامه‌ها و هستی‌نگاری‌های سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران را پیاده‌سازی کرد.
گفتنی است هم‌اکنون پروژه‌های هستی‌نگاری ایلات، هستی نگاری ارتباطات، انتشار اصطلاحنامه پزشکی در چارچوب SKOS/RDF و برقراری ارتباط بین اصطلاحات اصفا با اصطلاحنامه یونسکو در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در دست انجام است.
سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران صمیمانه پذیرای نظرات، پیشنهادات و انتقادات حرفه‌مندان علم اطلاعات و دانش‌شناسی و نیز علاقمندان است و امیدوارست با این اظهار نظرها کاستی‌ها رفع و بر غنای این اصطلاحنامه‌ها افزوده شود. پیشنهادهای خود را برای افزودن اصطلاحات و همچنین نظرات و نقدهای خود را اینجا ارسال کنید.